Zoeken
188 resultaten voor De bijzondere patiënt gevonden
Help – een dove patiënt!
In dit artikel bespreken wij de communicatiebehoeften en -mogelijkheden van dove en slechthorende patiënten. Belangrijk is te begrijpen dat de behandeling en/of verzorging van deze groep patiënten meer tijd nodig heeft dan die van reguliere patiënten, omdat het visuele aspect van de communicatie het tegelijkertijd handelen en bespreken van zaken ernstig beperkt. Handelingen worden dus van tevoren goed doorgesproken. Het belang van duidelijke afspraken maken over de...
Lees het artikelVergeet de geïsoleerde patiënt niet
De geïsoleerde patiënt staat centraal in dit artikel. Wat is zo bijzonder aan de patiënt die geïsoleerd verpleegd wordt en heeft deze behoefte aan extra of andere aandacht? De gezondheidszorg heeft in toenemende mate te maken met resistente micro-organismen. Binnen het ziekenhuis worden patiënten geïsoleerd verpleegd om te voorkomen dat overdracht plaatsvindt van micro-organismen (bacteriën, virussen, etc.). Micro-organismen kunnen zich op verschillende...
Lees het artikelDe patiënt met een taalbarrière
In onze pluriforme samenleving kan het een grote uitdaging voor artsen en verpleegkundigen zijn om in gesprek te komen met patiënten met een niet-westerse achtergrond. Culturele verschillen en het niet-spreken van elkaars taal of een tweede taal kan voor problemen in de communicatie zorgen. Een goede communicatie tussen zorgverlener en patiënt is noodzakelijk voor een kwalitatief goede behandeling, en om de patiënt zijn eigen keuzes te laten maken en zijn eigen regie te...
Lees het artikelTracheotomie
Een tracheotomie is een ingreep waarbij de arts een opening in de trachea (luchtpijp) maakt. Om de opening open te houden, brengt de arts een tracheacanule in. Indicaties voor een tracheotomie zijn: een bedreigde luchtweg, invasief bronchiaal toilet of langdurige invasieve beademing. Er zijn verschillende methoden om de ingreep uit te voeren: een klassieke of chirurgische tracheotomie, een percutane tracheotomie en een coniotomie. Tijdens de ingreep krijgt iedere patiënt een...
Lees het artikelDe sikkelcelpatiënt
Sikkelcelziekte is een erfelijke afwijking van het hemoglobinemolecuul. De ziekte kenmerkt zich door chronische anemie en het optreden van de zogenoemde sikkelcelcrisen. Deze pijnlijke crisen zijn het gevolg van vaso-occlusie van de microcirculatie. De klinische behandeling van een crise bestaat uit pijnbestrijding door middel van opiaten, hyperhydratie en het voorkomen van complicaties. Naast deze acute gevolgen van sikkelcelziekte ontstaat bij patiënten door een chronische...
Lees het artikelProcedures na nietnatuurlijk overlijden in het ziekenhuis
Zowel voor artsen als voor verpleegkundigen is niet altijd duidelijk wanneer bij een overleden patiënt sprake is van een natuurlijke of een niet-natuurlijke dood. Hierdoor kunnen onjuiste beslissingen worden genomen, soms met verstrekkende gevolgen. In dit artikel wordt duidelijk gemaakt wat onder een lijkschouw wordt verstaan, wie deze mag uitvoeren, welke overlijdensverklaringen wel of niet ingevuld moeten worden en wanneer de forensisch arts in beeld komt. Verder wordt...
Lees het artikelOuderen en visuele beperkingen
In het verpleeghuis zijn de bewoners meestal ondergebracht op verschillende afdelingen. Iedere afdeling huisvest twintig tot dertig bewoners. Soms zijn de afdelingen ingedeeld naar zorgzwaarte van de bewoners, maar meestal wonen er op een afdeling bewoners met verschillende zorgbehoeften bij elkaar. Wel wordt er vaak een onderscheid gemaakt in psychogeriatrische afdelingen, somatische afdelingen, revalidatie en dagbehandeling.
Lees het artikelVerstandelijk gehandicapten in het ziekenhuis
Cliënten met een verstandelijke handicap vragen bij een opname in het ziekenhuis een passende begeleiding. Handicap gerelateerde bijkomende medische problemen maken dat een integrale kijk op de zorg nodig is. Kennis van en inzicht in gedragingen behorend bij de verstandelijke handicap, maar ook kennis van gedrag voortkomend uit ziekten, stoornissen en bijkomende handicaps en de wisselwerking tussen dit alles maakt de inzet van de Nurse Pratitioner bij opname in een ziekenhuis van...
Lees het artikelKanker en het behouden van de vruchtbaarheid bij de vrouw
Als een vrouw in de vruchtbare levensperiode geconfronteerd wordt met (borst)kanker en een behandeling met chemotherapie nodig heeft, zijn er tegenwoordig verschillende mogelijkheden om haar vruchtbaarheid te preserveren: een in-vitrofertilisatie (IVF-)behandeling waarna embryo’s worden ingevroren, het invriezen van eicellen of het operatief verwijderen van stukjes ovariumcortex of een heel ovarium. Een goede counseling is essentieel, waarbij voor- en nadelen worden afgewogen....
Lees het artikelDe alcoholpoli
Peter is na een avondje met vrienden op de Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis terechtgekomen. Te veel gedronken en daardoor knock-out gegaan. Een incident, of is er meer aan de hand? In Twente worden alle jongeren (tot 18 jaar) verwezen naar de Alcoholpoli van Tactus Verslavingszorg.
Lees het artikelRouw en oncologie
Rouwen is een betekenisvol verlies een plaats geven in je leven. Met andere woorden, ervan bewust worden dat een bepaalde onomkeerbare verandering hoort bij jouw leven en jouw levensgeschiedenis. Het kan betekenen dat iemand moet leren leven met een gevoel van onvolledigheid en droefheid. Het moeilijkst te verdragen is de wetenschap dat het verlies niet kan worden teruggedraaid. Het moet als onherroepelijk worden aanvaard. Volgens de landelijk richtlijn Rouw van VIKC (Vereniging van...
Lees het artikelPatiënten met obesitas op de verpleegafdeling
Nederlanders kampen steeds vaker met overgewicht. In het verzorgingsgebied van het UMC Groningen komt relatief veel obesitas voor. Het ziekenhuis wordt toenemend geconfronteerd met obese patiënten en het gebruik van XXLhulpmiddelen. Het is belangrijk om ook deze patiëntencategorie veilige en ergonomisch verantwoorde zorg te kunnen bieden. Daarom is in het UMC Groningen in 2011 een inventariserend onderzoek uitgevoerd naar de verschillende kenmerken en zorgscenario’s bij...
Lees het artikelDe borderline persoonlijkheidsstoornis
Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) ervaren hun emoties als een vloedgolf; allesoverheersend en onverdraagbaar. Het heftige gedrag van mensen met BPS roept vaak sterke reacties op bij mensen in hun directe omgeving. BPS is een ernstige aandoening en wordt gekenmerkt door emotionele instabiliteit, impulsiviteit, instabiele relaties, suïcidaliteit en automutilatie. De stoornis gaat gepaard met ernstige beperkingen in het interpersoonlijk, sociaal en beroepsmatig...
Lees het artikelAnosmie
Dagelijks worden de zintuigen talloze keren geprikkeld. Onze omgeving nemen we waar door te horen, te zien, te voelen, te proeven en te ruiken. Bij stoornissen van zien of horen spreken we van blindheid of doofheid. Opvallend genoeg is er geen Nederlandse benaming voor het niet kunnen ruiken. Dat is vreemd, want niet kunnen ruiken heeft veel impact op het leven. In Nederland zijn ongeveer 150.000 patiënten bij wie sprake is van reukstoornissen. Geurbeleving is een subjectieve en...
Lees het artikelPTSS op de somatische afdeling
Er wordt een 29-jarige man opgenomen. Bij contactname valt op dat hij een afwachtende houding heeft en een onrustige psychomotoriek. Bij het afnemen van de verpleegkundige anamnese komt u erachter, dat de patiënt enkele jaren als beroepsmilitair werkzaam was en in een oorlogsgebied op uitzending is geweest.
Lees het artikelMorbide obesitas
Morbide obesitas is een chronische ziekte die in de westerse wereld epidemische vormen aanneemt. Bij deze ziekte vindt er een stapeling plaats van het overtollig lichaamsvet in het lichaam. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen waarbij het metabool syndroom (insulineresistentie die kan resulteren in diabetes mellitus 2, verstoring van serumlipiden (cholesterol en vetzuren) en hypertensie) een belangrijke oorzaak is. Daarnaast hebben patiënten die lijden aan morbide...
Lees het artikelHouden van is loslaten
Wanneer een baby overlijdt, is het de taak van de verpleegkundige om alle mogelijke lichamelijke zorg te verlenen en haar/zijn expertise in te zetten bij de psychosociale begeleiding van familie en hun naasten. Het is van belang om in deze emotionele situatie eerlijk en respectvol te zijn naar ouders, ze te helpen hun kind te leren kennen in een fase waarin ze tegelijkertijd ook afscheid moeten nemen. De verpleegkundige komt tegemoet aan de wensen van de ouders en begeleidt ze op een...
Lees het artikelGerede twijfel!
Artsen en verpleegkundigen kennen Jehova’s getuigen (of Jehovah’s getuigen) vooral vanwege hun weigering om bloedtransfusies te ondergaan. De gemeenschap van Jehova’s getuigen is in 1872 in Pittsburgh in de Verenigde Staten opgericht en is nu een internationale religieuze gemeenschap met wereldwijd meer dan zeven miljoen aanhangers. Sinds de oprichting in Nederland in 1922 zijn er hier ongeveer 30.000 aanhangers. De rechtvaardiging om toediening van bloed, en veelal ook...
Lees het artikelCardiac implantable electronic device (CIED) in de laatste levensfase
Bij patiënten met hartritmestoornissen kan de cardioloog besluiten een pacemaker of een implanteerbare cardioverter defibrillator (ICD) te laten inbrengen. Een pacemaker wordt gebruikt bij te langzame ritmes en bij verstoorde geleiding in het hart. Om dit bij te sturen, geeft de pacemaker kleine stroomstootjes af, die de patiënt niet voelt. Anders is het bij gevaarlijke, niet te voorspellen hartritmestoornissen; daarbij kan een ICD worden geplaatst. Deze geeft shocks af om het...
Lees het artikelLaaggeletterd
Ongeveer 1,5 miljoen volwassen Nederlanders kunnen niet of niet goed lezen en schrijven. Zij hebben moeite informatie over hun gezondheid te begrijpen; hun gezondheidsvaardigheden zijn beperkt. Zij zijn vaker ziek en gaan eerder dood. Het is belangrijk dat hulpverleners laaggeletterde patiënten herkennen, zodat zij deze mensen zorg op maat kunnen bieden.
Lees het artikelEen bijzondere tweeling
In Nederland worden er gemiddeld 18 tot 19 tweelingen geboren per 1000 bevallingen. Van alle tweelingen is ongeveer 65% twee-eiig. Slechts 35% van de tweelingparen is dus eeneiig. Eeneiige tweelingen ontstaan doordat één bevruchte eicel zich al heel snel na de bevruchting in tweeën splitst. In zeldzame gevallen kunnen er bij een eeneiige tweeling intra-uterien of rondom de geboorte ernstige problemen ontstaan door een afwijkende bloedverdeling in de placenta.
Lees het artikelVitaal bedreigde patiënt
De ‘vitaal bedreigde patiënt’ is een van de tien thema’s van het ‘Veiligheidsprogramma VMS zorg’. Het programma is in het leven geroepen nadat uit een groot onderzoek ‘Onbedoelde schade in Nederlandse ziekenhuizen’ is gebleken dat in 2004 1735 patiënten in de Nederlandse ziekenhuizen zijn overleden vanwege vermijdbare gebeurtenissen. Het Veiligheidsprogramma heeft ten doel vermijdbare onbedoelde schade in de Nederlandse ziekenhuizen...
Lees het artikelImpact negatieve-druktherapie op kwaliteit van leven; samen beslissen
Negatieve-druktherapie (NDT) is een veelgebruikte wondbehandelmethode. Er is nog geen robuust bewijs voor de effectiviteit van NDT en vaak wordt de behandeling op verzoek van de patiënt voortijdig gestopt. Hierdoor wordt het nog belangrijker om de voorkeuren van patiënten met betrekking tot de behandelkeuze te onderzoeken. Wanneer zorgprofessionals op de hoogte zijn van deze voorkeuren, kunnen zij patiënten meer op maat informeren en het behandelgesprek voeren, rekening...
Lees het artikelDe benauwde patiënt
Dyspneu (kortademigheid of benauwdheid) is een veelvoorkomende klacht en kan zich op diverse manieren presenteren. Het is de belangrijkste klacht bij veel patiënten met een hart- of longziekte. Dyspneu kan echter ook vele andere oorzaken hebben en de diagnose is niet altijd gemakkelijk te stellen. In dit artikel wordt ingegaan op de analyse en differentiële diagnoses van dyspneu. Uiteraard wordt ook ingegaan op de verpleegkundige aspecten bij de benauwde patiënt.
Lees het artikelTrauma-incident bij een patiënt met stollingsstoornis
Patiënten met een stollingsstoornis worden niet altijd herkend op de Spoedeisende Hulp, toch is dit van levensbelang. Er zijn verschillende stoornissen, waaronder hemofi lie en de ziekte Von Willebrand. Bij hemofi lie ontbreekt volledig of gedeeltelijk het stollingseiwit factor 8 (VIII, hemofi lie A) of factor 9 (IX, hemofi lie B). Afhankelijk van de ernst, kunnen bloedingen optreden in gewrichten, spieren of bloedingen na een medische ingreep of trauma. De ziekte Von Willebrand komt...
Lees het artikelDoelgericht meten in de verpleegkundige zorg
De aandacht voor meten in de huidige gezondheidszorg is toegenomen, omdat we steeds meer voor de uitdaging staan om betaalbare zorg te leveren, die evidence-based is en aansluit bij de wensen en behoeften van de patiënt. ‘Meten is weten’ is hierbij een veelgehoorde uitdrukking. Maar meten is geen doel op zichzelf. Het is belangrijk dat een meting zinvol is en dat deze op het goede moment gedaan wordt, met een geschikt meetinstrument. Meten moet een lust zijn en geen last,...
Lees het artikelBejegening van een patiënt met anorexia nervosa tijdens refeeding in een ziekenhuis
Anorexia nervosa is een psychiatrische aandoening met vaak ernstige somatische gevolgen, waarvoor tijdelijke behandeling in een ziekenhuis levensreddend kan zijn. Een patiënt werkt niet altijd mee aan de behandeling. Toch moet er vanwege de hoge kans op mortaliteit gehandeld worden. In dit artikel volgen adviezen hoe u deze patiënten het beste kunt bejegenen.
Lees het artikelOpvang polytraumapatiënt
Op een drukke regenachtige dag vindt er op een provinciale weg een frontale aanrijding plaats. Auto’s schieten dwars over de weg en er komt een abrupt einde aan de ordelijke doorstroming van het verkeer. Terwijl de autowrakken nog nasissen en de brokstukken her en der verspreid liggen, wordt duidelijk dat twee personen bekneld zitten in hun voertuig. Een van hen is er slecht aan toe. In dit artikel wordt het proces beschreven hoe vanuit deze situatie overzicht en structuur worden...
Lees het artikelVerpleegsensitieve indicatoren voor excellente zorg
Inzicht in en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg is essentieel voor het leveren en borgen van de kwaliteit van patiëntenzorg. Hoe krijgen we de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg echter inzichtelijk? Kunnen hiervoor indicatoren worden ingezet? Welke indicatoren zijn hiervoor dan het meest geschikt? Welk voordelen heeft dit inzicht voor patiënten en verpleegkundigen? Hoe kunnen verpleegkundigen en...
Lees het artikel'Beter Laten'-handelingen bieden ruimte voor 'gemiste zorg'
Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, maar doen ook dingen die zij eigenlijk niet zouden moeten doen. Daardoor blijven er andere dingen liggen. Wetenschappers hebben in samenwerking met Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland een lijst opgesteld van handelingen die verpleegkundigen eigenlijk niet meer zouden moeten doen: de Beter Laten-lijst.
Lees het artikelDe patiënt met syncope
Het is altijd moeilijk om achteraf een wegraking (collaps, syncope) te analyseren. Een van de onderzoeken naar de oorzaak van een syncope is wellicht niet zo bekend en heet de Head Tilting Test of in het Nederlands: de kanteltafeltest. Deze test wordt vanaf 1984 al beschreven in de literatuur. Tot ongeveer 1995 hebben zich veranderingen in de test voorgedaan, die op hun effectiviteit zijn getest en onderzocht. Er is nu een onderzoek dat maar een half uur hoeft te duren. Door middel van de...
Lees het artikelIndicatie voor palliatieve sedatie bij patiënt in laatste levensfase
Patiënten kunnen in de terminale fase van hun leven symptomen hebben die als ondraaglijk lijden worden ervaren. Zo kunnen er symptomen zijn als pijn, benauwdheid, misselijkheid, braken, jeuk, onrust en angst. Dan kan palliatieve sedatie uitkomst bieden. Hiermee wordt het bewustzijn van een patiënt opzettelijk verlaagd. Doel is het lijden te verlichten en niet het leven te verkorten.
Lees het artikelHelp, mijn patiënt lijdt aan een complexe dissociatieve identiteitsstoornis (DIS)
Soms kan een heftige gebeurtenis zo traumatisch zijn dat zij door het slachtoffer buiten het bewustzijn wordt geplaatst. Deze mensen kunnen een dissociatieve stoornis ontwikkelen. Bij een complexe dissociatieve stoornis kan sprake zijn van meerdere persoonlijkheden. Wat te doen als een patiënt met zo’n dissociatieve stoornis in het algemeen ziekenhuis wordt opgenomen?
Lees het artikelMoeilijke patiënt of moeilijke begeleiding?
Mohammed werd opgenomen met letsel aan de frontaalkwab na een ongeval. Hij was onrustig en gedroeg zich agressief. Door een continue ontslagwens bleek hij niet te handhaven op een verpleegafdeling en belandde in 5-punts fixatie op de intensive care. Na enige tijd werd hij overgeplaatst naar de Psychiatrisch Medische Unit (PMU). Door de structuur die hem geboden werd en het feit dat hij er niet kon weglopen was hij daar te handhaven. De bejegening op een PMU is meer gericht op...
Lees het artikelEen patiënt met een rood been; toepassing van de nieuwe richtlijn cellulitis/erysipelas
De incidentie van cellulitis en erysipelas wordt geschat op negentien (cellulitis) en drie (erysipelas) per 1000 patiëntbezoeken per jaar en worden meestal door de huisartsen gezien en behandeld. In Nederland is een toename te zien van ernstige groep-A-streptokokken (GAS-)infecties. GAS zijn de verwekkers van erysipelas. Erysipelas recidiveert en heeft een chronisch karakter bij bepaalde patiëntencategorieën. Patiënten hebben vaak last van weefselschade in de vorm van...
Lees het artikelPolyfarmacie en vallen bij de geriatrische patiënt
In de zorg voor de geriatrische patiënt komen zowel polyfarmacie als valincidenten vaak voor. Polyfarmacie kan het risico van valincidenten verhogen. Er worden jaarlijks veel geriatrische patiënten na een val op de Spoedeisende Hulp in het ziekenhuis gepresenteerd. Door de toenemende vergrijzing neemt het aantal patiënten met polyfarmacie toe. Er vinden meer valincidenten plaats en beide zorgen voor een afname van kwaliteit van leven, een hogere mortaliteit en een behoorlijke...
Lees het artikelEen patiënt met een pijnlijke bothaard bij Kahler
De ziekte van Kahler is een kwaadaardige plasmacelaandoening van het beenmerg die gekenmerkt wordt door een overproductie van afweereiwitten (immunoglobulinen). Klinisch kan deze ziekte zich onder andere presenteren met botpijnen of pathologische fracturen als gevolg van botaantasting. In dit artikel wordt de casus beschreven van een patiënt met een bothaard op een röntgenfoto als gevolg van de ziekte van Kahler. De achtergrond van de ziekte en specifieke bevindingen die...
Lees het artikelStoppen met roken en waarom dit met iedere patiënt besproken dient te worden
In dit artikel over stoppen met roken gaan we in op de Nederlandse situatie, richtlijnen en interventies en de specifieke gezondheidsrisico’s. Ook zal de gezondheidswinst aan bod komen die stoppen met roken oplevert. Verder aandacht voor de rol die de hulpverlener kan spelen bij het stoppen met roken.
Lees het artikelAandachtspunten bij een patiënt na een beenamputatie
De zorg en revalidatie van patiënten na een amputatie vragen om specialistische multidisciplinaire kennis en vaardigheden. Deze kennis en vaardigheden vormen de randvoorwaarden voor een snelle prothesevoorziening en revalidatie. De verpleegkundige vervult een belangrijke rol in interventies gericht op het verminderen van stompoedeem, het voorkómen van contracturen en de behandeling van fantoompijn. De wetenschappelijke evidentie voor deze interventies is beperkt vanwege een...
Lees het artikelInfuus inbrengen bij de moeilijk te prikken patiënt
Van de patiënten in het ziekenhuis krijgt 80-90% een infuus. Veel van deze infusen worden door verpleegkundigen ingebracht. Het is belangrijk dat het inbrengen van een infuusnaald goed en zorgvuldig gebeurt. De belangrijkste complicatie na het inbrengen van een infuus is flebitis, een pijnlijke en gevaarlijke aandoening.
Lees het artikelVerwardheid bij een oudere patiënt met alcoholafhankelijkheid
Verwardheid is een toestand waarbij het bewustzijn, waarnemen of denken verstoord is. Bijvoorbeeld: de patiënt is minder alert dan normaal (gedaald bewustzijn), niet georiënteerd in tijd, plaats en/of persoon, hoort, ziet, voelt, ruikt of proeft dingen die er niet zijn (hallucinaties), heeft gedachten die niet overeenkomen met de werkelijkheid (wanen), heeft een verstoring van het slaap/waakritme of heeft geheugenproblemen. Klinisch redeneren is een manier van redeneren waarbij...
Lees het artikelPijn meten bij de mechanisch beademde ICU-patiënt
Hoe meet een zorgprofessional op een valide en betrouwbare manier pijn bij mechanisch beademde kritiek zieke patiënten op een intensive care (ICU) die niet zelf kunnen aangeven of ze pijn hebben? Dit artikel gaat niet alleen in op welk meetinstrument aan te bevelen is voor de praktijk, maar ook op de wetenschappelijke weg die gevolgd is om tot deze aanbeveling te komen.
Lees het artikelPijnmeting bij de non-communicatieve patiënt
Het meten van pijn is soms al best lastig bij adequate, sprekende patiënten. De score wordt slecht begrepen, men vindt het moeilijk en het kost soms meer tijd dan dat het iets oplevert. Maar wat als de patiënt helemaal niet kan spreken? Of zelfs helemaal geen contact maakt met de buitenwereld?
Lees het artikelDe rokende patiënt en het belang van stoppen met roken (kopie)
Roken is een risicofactor voor tal van aandoeningen en een belangrijke doodsoorzaak. Stoppen is lastig, want roken is sterk verslavend. Opname of behandeling voor een aan roken gerelateerde aandoening kan voor rokers echter het signaal zijn dat het nu echt ‘vijf voor twaalf’ is. Daarom is aandacht voor roken in het ziekenhuis en in de GGz van groot belang. Dit artikel zet de belangrijkste ziekten op een rij die samenhangen met roken en bespreekt de mogelijkheden voor...
Lees het artikelDe patiënt met multiorgaanfalen op de intensive care
Op de intensive care worden frequent patiënten met multiorgaanfalen (MOF) behandeld. Ongeveer 50-80% van alle patiënten die op de intensive care (IC) overlijden, overlijdt aan de gevolgen van MOF. In dit artikel worden verschillende oorzaken, gevolgen en behandelingen van MOF besproken aan de hand van een patiëntencasus.
Lees het artikelEen patiënt met de ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve aandoening. Meestal treft de aandoening patiënten boven de 60 jaar en komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. Door demografische ontwikkelingen wordt er een toename verwacht van het aantal patiënten in de komende jaren.1 In de eerste jaren verloopt de behandeling met medicatie veelal zonder complicaties, maar na verloop van tijd treden er veranderingen op en spreekt men van ‘wearingoff’ of...
Lees het artikelBetter in, Better out
Een derde van de ouderen loopt na cardiochirurgie in het ziekenhuis complicaties op. Oudere patiënten moeten worden voorbereid op een ziekenhuisopname met cardiochirurgie. Dat blijkt uit recent onderzoek van de Hogeschool Utrecht en de Universiteit Utrecht in samenwerking met de Isala Klinieken in Zwolle, het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein en het UMC Utrecht. Een dergelijke voorbereiding in de wachttijd tot de ziekenhuisopname gebeurt nog nauwelijks. Intussen loopt 36%...
Lees het artikelKoorts
Koorts is een verhoging van de kerntemperatuur van het lichaam boven de 38 °C, rectaal gemeten. Koorts wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een infectieziekte, die in verreweg de meeste gevallen het gevolg is van een virus. Koorts komt het meest voor bij kinderen tussen de 0 en 4 jaar.
Lees het artikelEen ulcus cruris: veneus of arterieel?
Op de verpleegafdeling Dermatologie wordt de heer A. opgenomen met ulcera cruris beiderzijds. Tot nu toe werden de ulcera behandeld door de huisarts en de wijkverpleging, maar de afgelopen weken verslechterden de wonden. Ongeveer 70% van de beenulcera heeft een veneuze oorzaak; ongeveer 20% heeft een arteriële oorzaak. Er zijn echter ook mengvormen. Een veneus ulcus ontstaat doordat de afvoer van bloed via de venen gestoord is, meestal doordat de kleppen in de afvoerende vaten...
Lees het artikelErysipelas
Een 35-jarige man komt op de poli Interne geneeskunde met koorts en een rood linkeronderbeen. Hij geeft aan dat de roodheid ongeveer een week geleden begonnen is bij de enkel, waar hij een puist had. Nu is de roodheid uitgebreid over het hele onderbeen. Sinds twee dagen heeft hij koorts tot 39 °C, vanochtend 39,8 °C en hij voelt zich ziek. De puist is ontstaan op de plaats waar hij een paar dagen daarvoor was gestoken door een insect.
Lees het artikelDe waarde van het PSA
PSA, prostaatspecifiek antigeen, stijgt naarmate men ouder wordt. Het PSA is prostaatspecifiek en kenmerkend voor prostaataandoeningen. Wanneer het PSA verhoogd is, betekent dat dus dat er iets met de prostaat aan de hand is. PSA wordt vaak alleen gerelateerd aan het prostaatcarcinoom, maar deze waarde is ook verhoogd bij benigne aandoeningen als prostatitis, benigne prostaathypertrofie (BPH), een vergrote prostaat, blaasretentie en kan medicamenteus geïnduceerd...
Lees het artikelNierfalenpatiënt in predialysefase
In Nederland heeft ongeveer 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Klachten ontstaan vaak pas als de nierfunctie 30% of minder is. Op de polikliniek nierfalen worden patiënten gezien met stadium 4 en 5 (figuur 1). Dit betreft patiënten met een klaring < 30 ml/min en/of snelle progressie van het nierfalen. De fase waarbij de nierfunctie richting nierfunctievervangende therapie gaat wordt ook wel predialysefase genoemd. Patiënten zien afwisselend de nefroloog en de...
Lees het artikelVallen bij ouderen: een veelvoorkomend probleem, maar wel te voorkomen
Vallen bij ouderen vormt een ernstig en over het algemeen onderschat gezondheidszorgprobleem. De ernst van het probleem wordt gevormd door de ernstige medische en sociale consequenties van het valincident enerzijds en door de hoge incidentie van vallen bij ouderen anderzijds. Ook in het ziekenhuis komen valincidenten voor, 2-15% van de patiënten valt gedurende de opname in het ziekenhuis. Verschillende oorzaken kunnen aan een valincident ten grondslag liggen. Bij een patiënt...
Lees het artikelHersentumoren
Gezwellen (= tumoren) in de hersenen kunnen uitgaan van het hersenweefsel zelf of van omliggende structuren, zoals de hersenvliezen. Tumoren in de hersenen kunnen goed- of kwaadaardig zijn. Ook uitzaaiingen van kanker elders in het lichaam, zoals borstkanker of longkanker, kunnen zich in de hersenen nestelen. De meest voorkomende goedaardige hersentumor is het meningeoom, dat ontstaat vanuit de hersenvliezen. Een ander goedaardig gezwel is de hypofysetumor, uitgaande van de hypofyse, een...
Lees het artikelHoofdpijn
Hoewel ze al jaren ‘aanvallen’ had, was het de laatste keer zo erg dat ze toch maar de dienstdoende huisarts had gebeld. Deze had op zijn beurt de eigen huisarts geadviseerd haar op korte termijn te verwijzen naar de neuroloog, mede omdat ze zwanger was en naar de mening van de huisarts wel heel bijzondere aanvallen had. Ze was nooit eerder bij een neuroloog geweest! Naar bleek had ze al vanaf haar tiende jaar aanvallen die ze als volgt beschreef. Eerst ziet ze flitsen met...
Lees het artikelObstructief slaapapneusyndroom (OSAS): definitie, diagnostiek en behandeling
Het Centrum voor Thuisbeademing en Slaapapneu behandelt al jaren patiënten met slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. De diagnostiek en behandeling van deze stoornissen vinden in een multidisciplinaire setting plaats. Sinds mei 2009 is er één polikliniek waar de patiënt met de verdenking op slaapapneu naartoe wordt verwezen. Het obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, al dan niet in...
Lees het artikelDecubitus door een gestoorde waarneming van druk en pijn
In deze casus presenteren wij een patiënt met een graad iv-decubitus ter hoogte van het rechter zitbeen. Dit leidde uiteindelijk tot een buitengewoon ernstige aantasting van het botweefsel in het heupgewricht en het kleine bekken. De kans op een dodelijke infectie was van dien aard, dat besloten werd tot een radicale ingreep. De patiënt in deze casus heeft een onderbreking van de zenuwbanen naar de onderste lichaamshelft ten gevolge van een spina bifida (open rug). In de...
Lees het artikelRichtlijn ‘End-of-life care bij IC-patiënten, de verpleegkundige zorg’
Op de intensive care (IC) overlijden regelmatig patiënten, bij 90% wordt van tevoren besloten de behandeling te staken. End-of-life care (EOLC) beslaat het totale (zorg)proces vanaf de beslissing om de behandeling te staken tot aan de nazorg aan naasten van overleden IC-patiënten. In januari 2014 is de evidence-based richtlijn End-of-life care bij IC-patiënten, de verpleegkundige zorg gepubliceerd. Deze richtlijn biedt IC-verpleegkundigen handvatten in de zorg voor de...
Lees het artikelAntihormonale therapie als aanvullende behandeling bij mammacarcinoom
Het mammacarcinoom wordt lokaal behandeld met chirurgie en/of radiotherapie. Afhankelijk van de tumorkenmerken wordt ook geadviseerd om een aanvullende (= adjuvante) behandeling te geven met een systemische therapie. Bij het mammacarcinoom betreft het dan chemotherapie, immunotherapie en/of endocriene (antihormonale) therapie. In dit artikel wordt de behandeling met antihormonale therapie beschreven, de indicatie en bijwerkingen die de behandeling kan veroorzaken. Een goede voorlichting...
Lees het artikelHet klinisch pad Ontslag
Een effectief ontslagproces is een gepland programma dat voorziet in continuïteit van de zorg en tegemoetkomt aan de zorgbehoeften van de patiënt na ontslag uit het ziekenhuis. Het is een complex proces met veel verschillende inhoudelijke en tijdgebonden aspecten dat goed gestructureerd en gecoördineerd moet worden. 1 De toename van het aantal oudere patiënten, de verkorting van de opnameduur en de complexiteit van het ontslagproces maken het belang van een klinisch...
Lees het artikelCasus basaalcelcarcinoom
Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker (75%) die goed behandeld kan worden en niet uitzaait. Het groeit zeer langzaam, maar toch is goede en tijdige behandeling noodzakelijk, anders groeit het carcinoom verder de huid in en tast het de onderliggende weefsels aan, ook kraakbeen en botweefsel. Goede behandeling, maar ook het juist informeren over preventie en zelfonderzoek zijn van groot belang bij patiënten met deze huidaandoening.
Lees het artikelInwendige herniatie na gastric bypass
In toenemende mate worden mensen geopereerd om morbide obesitas aan te pakken. Een operatie die daarvoor vaak wordt uitgevoerd is de roux-’en Y’-gastric bypass (RYGB). Als een patiënt veel is afgevallen als gevolg van zo’n operatie, is de inwendige herniatie een bekende mogelijke complicatie. Bij de inwendige herniatie kan de bloedvoorziening naar de dunne darm ernstig in het gedrang komen. Als dit niet tijdig wordt gediagnosticeerd en verholpen, ontstaat een infarct...
Lees het artikelBewegen tijdens ziekenhuisopname
Fysieke inactiviteit tijdens de ziekenhuisopname leidt tot onnodige fysieke achteruitgang en vergroot de kans op complicaties. Dit resulteert in een langere opnameduur en een verminderde zelfredzaamheid zowel in het ziekenhuis als thuis. Desondanks liggen patiënten bijna de gehele ziekenhuisopname in bed. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat patiënten minder in bed blijven liggen? En wat kunt u als verpleegkundige doen om patiënten te laten bewegen?
Lees het artikelEerste hulp bij brandwonden
Brandwonden zijn wonden die speciale aandacht verdienen, onder meer omdat zij uitermate pijnlijk kunnen zijn en na de verbranding de vitale functies van de patiënt negatief beïnvloeden. Bovendien kunnen brandwonden littekens opleveren en is ook de kans op psychische schade voor de patiënt uitzonderlijk hoog, omdat de patiënt het ongeluk vaak bewust heeft meegemaakt.
Lees het artikelMisselijkheid en braken in de palliatieve zorg
De palliatieve zorg bevat alle zorg die erop gericht is een patiënt met een levensbedreigende ziekte (en zijn naasten) een zo goed mogelijke kwaliteit van leven te geven. Voor een patiënt in het palliatieve traject is geen curatie meer mogelijk.
Lees het artikelOp weg naar minder pijn bij volwassen patiënten met brandwonden
Adequate pijnbestrijding is een essentieel onderdeel van de behandeling van patiënten met brandwonden, omdat dit bijdraagt aan een snellere genezing en de kans op late gevolgen zoals posttraumatisch stress kan verminderen. Om het pijnbestrijdingsbeleid te kunnen evalueren, is het meten van pijn van groot belang. Pijnmeting wordt het best uitgevoerd met behulp van de meest geschikte pijnmeetinstrumenten. Voor volwassenen die in staat zijn een zelfrapportage van pijn te geven is...
Lees het artikelSeksualiteit bij de ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson(ZvP) is een neurodegeneratieve aandoening, waarbij door het verlies van dopaminecellen in substantia nigra, symptomen ontstaan als traagheid van beweging (hypokinesie), stijfheid van ledematen en gewrichten(rigiditeit), verminderde bewegingsuitslag (bradykinesie) en beven (tremor). Minder bekend is dat bij de ZvP ook nietmotorische klachten kunnen ontstaan, zoals depressie, geheugenstoornissen, obstipatie, slaap- en seksuele stoornissen.1 Deze niet-motorische klachten...
Lees het artikelAnalyse van invoering Spoed Interventie Systeem
Het Spoed Interventie Systeem (SIS) is in Nederlandse ziekenhuizen verplicht ingevoerd om de zorg voor de vitaal bedreigde patiënten te verbeteren. Heeft dit er nu voor gezorgd dat verpleegkundigen en artsen deze patiënten sneller herkennen en behandelen? Onderzoek laat zien dat het aantal reanimaties, ongeplande opnames op de Intensive care en het aantal sterfgevallen is afgenomen. Daarnaast zijn professionals tevreden met de invoering ervan.
Lees het artikelGeneesmiddelen in het verkeer
Ongeveer 10% van de verkeersdeelnemers gebruikt geneesmiddelen die de rijvaardigheid beïnvloeden. Per jaar vallen er volgens een recente schatting tussen de 33 en 66 verkeersdoden en meer dan 1000 gewonden door rijden onder invloed van geneesmiddelen. Verpleegkundig specialisten, en in sommige gevallen ook verpleegkundigen, kunnen hun patiënt adviseren over medicatiegebruik en autorijden.
Lees het artikelFarmacogenetica: DNA-informatie voor medicatie op maat
Geneesmiddeltherapie is een groot goed. Toch zijn er aanzienlijke problemen: bijwerkingen van medicijnen veroorzaken 5-7% van alle ziekenhuisopnamen. Als het gaat over effectiviteit, blijkt maar 25-60% effectief. Dat mensen verschillend reageren op medicatie blijkt grotendeels vast te liggen in het DNA. Door het uitvoeren van een farmacogenetische analyse is medicatie op maat nu echter voor iedereen mogelijk.
Lees het artikelSeks en intimiteit in de spreekkamer: medisch of privédomein?
Borstkanker is een ziekte die het leven van een vrouw volledig kan ontregelen. De behandeling van borstkanker kan ook impact hebben op seks en intimiteit. De vraag die beantwoord wordt in dit artikel is, of er een noodzaak is om seks en intimiteit aan te kaarten in een medisch gesprek. Om tot een antwoord te komen wordt eerst gekeken naar de wens van artsen en patiënten om het gesprek aan te gaan en ten slotte wordt er onderzocht welke interventies aangeboden kunnen worden op het gebied...
Lees het artikelVerward, maar waardoor?
Psychose is een stoornis van het waarnemen, denken en voelen. Veelvoorkomende symptomen zijn hallucinaties en wanen. Een psychose heeft uiteenlopende oorzaken, van schizofrenie tot dementie en van metabole stoornis tot medicijnvergiftiging.
Lees het artikelNaadlekkage na colorectale operatieve ingreep
Maligne en benigne afwijkingen in de dikke darm of het rectum kunnen aanleiding zijn voor colorectale chirurgie. De meest voorkomende complicaties zijn na(bloedingen), wondinfecties en naadlekkages. Een naadlekkage is een ernstige chirurgische complicatie met een hoge morbiditeit en mortaliteit. Wanneer het behandelteam en de patiënt op de hoogte zijn van de risicofactoren voor, tijdens en na de operatie, kunnen daarvoor patiëntgerichte interventies en controles worden ingezet. Het...
Lees het artikelTuchtrecht voor verpleegkundigen
Verpleegkundigen vallen onder het medisch tuchtrecht. Patiënten en naaste familie die ontevreden zijn over het handelen van een verpleegkundige kunnen hierover een tuchtklacht indienen bij het tuchtcollege. Het tuchtcollege beoordeelt of een verpleegkundige volgens de professionele standaard heeft gewerkt.
Lees het artikelDilemma’s rondom palliatieve zorg bij hematologische patiënten
Vroegtijdig praten over het levenseinde en inzetten van specialistische palliatieve zorg verbetert de kwaliteit van leven van patiënten met een levensbedreigende aandoening en hun naasten. Vooral bij ziekten met veel curatieve behandelopties, zoals veel hematologische maligniteiten, wordt weinig gesproken over het levenseinde. Dit ligt aan de kenmerken van de ziekte en de behandeling, maar ook aan barrières bij de behandelaar en de patiënt.
Lees het artikelRouw in coronatijden
Het sterven van mensen tijdens de COVID-19-pandemie krijgt een heel andere dimensie. Door de beperkte bezoekregelingen van familieleden en vrienden en het verplichte afstand houden is er het risico dat mensen in eenzaamheid sterven. Professionele hulpverleners worden geconfronteerd met de extra belasting van beschermingsmaatregelen om onderlinge besmetting tegen te gaan. Bovendien staan ze voor de opdracht extra ondersteuning te bieden in de palliatieve periode. Dat heeft consequenties voor...
Lees het artikelDelirium
Delirium is een acute vorm van verwardheid vooral optredend in het ziekenhuis op de intensive care-afdeling en bij ouderen. Het wordt per definitie uitgelokt door een lichamelijke ziekte, intoxicatie of onthouding van een middel. De belangrijke risicofactoren zijn hoge leeftijd en geheugenproblemen. Ondanks het frequente voorkomen wordt delirium vaak niet herkend door artsen en verpleegkundigen. Er bestaan verschillende uitingsvormen: het hyperactieve type, hypoactieve type en een...
Lees het artikelHet meten van de bloeddruk
Bloeddruk meten is een diagnostisch onderzoek dat door verpleegkundigen en artsen dagelijks vele malen wordt verricht. De bloeddruk geeft informatie over de conditie van de patiënt. Hoge bloeddruk is geen ziekte. Langdurig verhoogde bloeddruk geeft echter wel een verhoogde kans op hart- en vaatziekten; het is een risicofactor. Te lage bloeddruk kan duizeligheid veroorzaken en geeft daardoor een grotere kans op vallen. We streven daarom naar een bloeddruk die binnen de normaalwaarden...
Lees het artikelCVA
Een cerebrovasculair accident (CVA) is een verzamelnaam voor ziektebeelden waarbij sprake is van een stoornis in de bloedvoorziening in de hersenen. In dit artikel wordt het klinisch redeneren bij een CVA-patiënt uitgewerkt met behulp van de Internationale Classificatie voor menselijk Functioneren (ICF). De ICF beschrijft het menselijk functioneren vanuit drie verschillende perspectieven.1 Stoornissen bij het CVA worden in kaart gebracht door middel van anamnese en observatie,...
Lees het artikelErfelijke vormen van mammacarcinoom
Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren sterk toegenomen. In veel gevallen is er sprake van een autosomaal dominante overerving. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. Er wordt ingegaan op erfelijke afwijkingen specifi ek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.
Lees het artikelMelanomen
Het melanoom van de huid is een steeds vaker voorkomende vorm van huidkanker die ontstaat uit melanocyten (pigmentcellen) die veranderd zijn in kankercellen. Het melanoom heeft een sterke neiging tot metastaseren (ongeveer 20%). Vroegtijdige ontdekking en verwijdering zijn dus van het grootste belang.
Lees het artikelANCA-geassocieerde vasculitis (AAV)
Vasculitis is de verzamelnaam voor een aantal ernstige, chronische ziektebeelden waarbij de wand van bloedvaten ontstoken raakt. Daardoor krijgen achterliggende organen onvoldoende zuurstof, waardoor ze minder gaan functioneren of zelfs afsterven. Bij drie vormen van vasculitis is een verband aangetoond tussen de ziekte en de aanwezigheid in het bloed van antineutrofiele cytoplasmatische antistoffen oftewel ‘ANCA’. In dat geval spreken we van 'ANCA-geassocieerde vasculitis', of...
Lees het artikelCholesterol, een vet probleem?!
Een verhoogd cholesterol is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van een hart- en vaatziekte. Wat is cholesterol? Wanneer is het cholesterol te hoog? Wat zijn de oorzaken van een verhoogd cholesterol en hoe wordt dit behandeld? In dit artikel wordt ingegaan op het lipidenspectrum en de klinische betekenis wanneer het afwijkt van normaal.
Lees het artikelPostoperatieve misselijkheid en braken
Postoperatieve misselijkheid en braken (pomb) behoren tot de meest voorkomende bijwerkingen van een operatie. Bijna een derde van de patiënten wordt ermee geconfronteerd. Patiënten geven vaak aan meer last te hebben van pomb dan van pijn. Door ongeplande verlenging van ziekenhuisopnamen legt het een financiële druk op de gezondheidszorg. Algehele anesthesie is niet de enige manier van verdoven. Ook met regionale anesthesie is het mogelijk een operatie uit te voeren,...
Lees het artikelObstipatie
‘ Hou uw achterpoortje open, dan kan de dokter naar de duvel lopen. ’ Het oude Vlaamse volksgezegde toont het belang dat men door de eeuwen heen hecht aan een goede stoelgang. Het waarschuwt ook voor de problemen die ontstaan wanneer de stoelgang verstoord is. Obstipatie is nog steeds een ondergeschoven kindje in de geneeskunde. Het is een van de ‘u-weet-wel-wat-ikbedoel’ aandoeningen. Het wordt beschouwd als een bekend maar verder vooral triviaal probleem....
Lees het artikelRisico’s van voedingssupplementen tijdens chemo- en immunotherapie
Naast medicijnen voorgeschreven door artsen en verpleegkundig specialisten (oncologie) zijn er vrij verkrijgbare geneesmiddelen, voedingssupplementen en kruidengeneesmiddelen beschikbaar, zogeheten complementaire en alternatieve medicijnen (CAM). Dit artikel beschrijft de risico’s van het gelijktijdig gebruik van voedingssupplementen en kruidengeneesmiddelen, in het bijzonder voor oncologische patiënten die worden behandeld met chemo- of immunotherapie. De mogelijke interacties...
Lees het artikelBuikligging bij COVID-19-patiënten tijdens invasieve beademing
In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus veroorzaakt een bovensteluchtweginfectie, die zich in korte tijd ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonitis) en uiteindelijk kan leiden tot het ‘acute respiratory distress’-syndroom (ARDS) en septische shock. Als andere meer traditionele manieren van beademen falen, wordt de patiënt bij de behandeling van ARDS in...
Lees het artikelDe charcotvoet
De charcotvoet is een van de mogelijke complicaties bij patiënten met diabetes mellitus. Een charcotvoet is een misvorming van de voet die ontstaat op basis van een uitgebreide gevoelsstoornis (neuropathie) aan de voet. Deze aandoening is vernoemd naar de Franse arts Charcot, die dit verschijnsel in 1882 voor het eerst beschreef. Een charcotvoet is in potentie een lidmaatbedreigende situatie, die kan leiden tot ernstige voetvervormingen, beperkingen en zelfs kan leiden tot...
Lees het artikelEen dialysepatiënt op de verpleegafdeling
Voor de ene verpleegkundige is het dagelijkse kost, maar voor de ander een zeldzaamheid: een patiënt op de afdeling die moet (gaan) dialyseren. Wat gebeurt er bij dialysebehandelingen en welke rol hebben verpleegkundigen en/of zorgverleners hierbij?
Lees het artikelNiertransplantatie – de procedure en het beloop rondom de operatie
Niertransplantatie is de enige langetermijnbehandeling voor patiënten met eindstadium nierfalen. De afgelopen jaren is het aantal levende nierdonoren toegenomen. De uitkomsten van niertransplantatie met een levende donor zijn superieur ten opzichte van transplantaties met nieren van postmortale (overleden) donoren. Daarnaast is er een tekort aan postmortale donoren, waardoor patiënten die een nier willen ontvangen van een postmortale donor gemiddeld vier jaar moeten wachten. In...
Lees het artikelOmgaan met hoop
Patiënten met kanker en een korte levensverwachting geven, ondanks besef van een korte prognose, de hoop op (volledige) genezing niet op. 1 Veel hulpverleners vinden het lastig hiermee om te gaan. Is deze patiënt onvoldoende geïnformeerd? Ontkent deze patiënt zijn situatie? Wat speelt er bij deze patiënt en hoe kan ik daar het beste mee omgaan? Dit zijn allerlei vragen waarmee hulpverleners die omgaan met patiënten met kanker in de palliatieve fase van hun...
Lees het artikelKlinisch-wetenschappelijk onderzoek
Om de hoge kwaliteit van de patiëntenzorg in stand te houden en verder te verbeteren is medisch-wetenschappelijk onderzoek onmisbaar. In veel ziekenhuizen worden de verpleegkundigen in toenemende mate betrokken bij klinisch-wetenschappelijk onderzoek. Dit kan onderzoek zijn naar nieuwe medicijnen, naar nieuwe combinaties van medicijnen, een operatietechniek of naar een nieuwe behandelmethode.
Lees het artikelSeptische shocksyndroom
De (ernstige) sepsis is een veel gezien ziekteproces op een verpleegafdeling, waarbij interventies door het Spoed Interventie Team (SIT) noodzakelijk en gewenst zijn. Als gevolg van een infectie in het lichaam ontstaat er een cascade aan verschijnselen waarbij vaak meerdere vitale functies bedreigd worden. De ernstige hypotensie die als gevolg van een relatief vochttekort in de bloedvaten ontstaat, vormt een bedreiging voor zuurstoftransport van en naar de weefsels. Hierbij ontstaat er...
Lees het artikelRekenen van opname tot ontslag
Rekenen valt (ongemerkt) onder een van de vele dagelijkse werkzaamheden van een verpleegkundige. Rekenen moet niet alleen snel, maar vooral secuur gebeuren. Een fout in een berekening kan al snel grote gevolgen hebben voor de patiënt en om deze reden is controle door een collega bij medicatietoediening bijna niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk. Het snel en foutloos rekenen zelf kan eigenlijk alleen geleerd worden door veel te oefenen. Dit artikel beschrijft een...
Lees het artikelDyspneu in de palliatieve fase
Dyspneu komt veel voor in de palliatieve fase van hartfalen, COPD en kanker. Het komt voor bij 35% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, bij 94% van de patiënten met een gevorderd stadium van COPD en bij 72% van de patiënten met een gevorderd stadium van hartfalen.1 Dyspneu heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven en gaat bijna altijd gepaard met angst. Ernstige benauwdheid is niet alleen voor de patiënt een angstige ervaring, maar ook voor zijn...
Lees het artikelProstaatcarcinoom
Prostaatkanker is vaak goed te behandelen, maar behandelingen hebben een grote impact op kwaliteit van leven. Voorlichting en begeleiding zijn van groot belang en de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist kan goed ingezet worden om draagkracht en draaglast in kaart te brengen en zo samen met de patiënt een behandelplan op te stellen.
Lees het artikelBronchopulmonale dysplasie
Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.
Lees het artikelTelemonitoring bij hartfalen
Hartfalen is een snelgroeiend probleem voor de volksgezondheid met een geschatte prevalentie van > 37,7 miljoen personen wereldwijd. De prevalentie en incidentie van hartfalen zijn hoog. Hartfalen blijft een dodelijke ziekte: slechts 35% overleeft vijf jaar na de eerste diagnose. Het aanbod van hartfalenpatiënten zal, met name door de vergrijzing, de komende jaren verder stijgen. Telemonitoring is een van de manieren om de zorg voor de hartfalenpatiënt anders in...
Lees het artikelLevertransplantatie en een weigering van bloedproducten
Dit artikel beschrijft de casus van een patiënt die een levertransplantatie nodig heeft, maar geen bloedtransfusie wenst vanwege religieuze overtuigingen. De transfusiebeperking betekent extra risico’s voor een succesvolle (lever)transplantatie. Hierdoor ontstaat een dilemma, waarbij de hulpverleners twijfelen over de vraag of de patiënt wel of niet op de transplantatiewachtlijst moet worden gezet. Dit artikel beoogt inzicht te geven in de verschillende ethische en juridische...
Lees het artikelHartfalen
In dit artikel wordt ingegaan op (acuut) hartfalen: wat is het en hoe komt het, hoe herken ik het, wat is de behandeling volgens de laatste richtlijn?
Lees het artikelLeeftijdgebonden maculadegeneratie
Maculadegeneratie is een oogaandoening die meestal na het 50e levensjaar begint en daarom leeftijdgerelateerd is (leeftijdgebonden maculadegeneratie, LMD). Bij deze oogaandoening ontstaat schade aan de gele vlek (macula lutea, kortweg de macula), waardoor het centrale, scherpe zien wordt aangetast. De aandoening kan leiden tot slechtziendheid en blindheid van het centrale zien. Er kan een ernstige visuele handicap ontstaan met verstrekkende gevolgen voor beroep, hobby’s en activiteiten...
Lees het artikelRadiologie en nucleaire geneeskunde: een dynamische afdeling met vele gezichten
Beeldvorming bij echo, MRI en nucleaire geneeskunde wordt op verschillende wijzen verkregen en behandeld. In dit artikel worden de meest voorkomende voorzorgsmaatregelen besproken om risico’s bij onderzoeken op Radiologie en Nucleaire geneeskunde in het algemeen te beperken. In het bijzonder de voorzorgsmaatregelen in verband met contrastnefropathie en een allergische reactie worden belicht.
Lees het artikelOud en kanker, een kwetsbare combinatie?
Het inschatten van de mate van kwetsbaarheid van een patiënt is niet altijd even eenvoudig. Door gebruik te maken van meerdere meetinstrumenten is de kwetsbaarheid zichtbaar te maken en kunnen interventies worden toegepast om deze kwetsbaarheid te verminderen. Samen met de patiënt kunt u zo optimaal gebruikmaken van shared decision-making en goed onderbouwd een behandeltraject ingaan of juist afzien van behandeling. Dit vergt maatwerk, niemand is immers...
Lees het artikelPalliatieve sedatie
Palliatieve sedatie kan ingezet worden in de laatste levensfase en wanneer iemand ondraaglijk lijdt. Naast goede medische zorg is verpleegkundige zorg heel belangrijk. Omdat er nog veel misverstanden bestaan rondom sedatie, is communicatie met patiënt, naaste(n) en betrokken hulpverleners heel belangrijk. De verpleegkundige kan hier een grote rol in vervullen. Daarnaast is een goede uitvoering van de sedatie heel belangrijk. Het doel van dit alles is dat de patiënt comfortabel...
Lees het artikelZelfverwonding en zelfmoord
Als een mens zichzelf verwondt, kan dit veel bedoelingen hebben. Vaak is niet precies duidelijk, of de patiënt zelfmoord probeerde te plegen, of zich wilde beschadigen. Het effect loopt per poging ook uiteen: van oppervlakkige verwondingen tot de dood. Zo kan het zijn dat een patiënt die haar polsen doorsnijdt en doodgaat, dit niet als zelfmoord gepland had. Of een patiënt is die zich snijdt om dood te gaan, maar zich toch bedenkt. Het begrip ‘zelftoegebracht...
Lees het artikelDiagnostiek bij een ontregeling van het calciummetabolisme
Calcium is een belangrijke bouwstof voor botten en tanden, maar speelt daarnaast een rol in verschillende biochemische processen, zoals de spiercontractie, de bloedstolling en secretie van hormonen. In een gezonde situatie wordt de concentratie calcium in het bloed constant gehouden onder invloed van het parathormoon (PTH) en vitamine D. Een verstoring van dit evenwicht kan diverse oorzaken hebben en leiden tot een breed scala aan klachten.
Lees het artikelDarmspoelen bij dwarslaesiepatiënten
Obstipatie en/of fecale incontinentie zijn een groot probleem voor dwarslaesiepatiënten. Een goed defecatiebeleid is daarom essentieel. Darmspoelen is een methode die ingezet kan worden om de stoelgang te reguleren. Het is goed aan te leren aan patiënt en zorgverlener(s), maar kent wel belangrijke absolute en relatieve contra-indicaties. Een goede training is essentieel om complicaties te voorkomen en therapietrouw te bevorderen.
Lees het artikelSpontane dissectie van de kransslagader
SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist.
Lees het artikelEen ernstig incident (calamiteit)
Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten zijn dagelijks aan het werk om de beste én de meest veilige zorg aan patiënten te leveren. In het uitvoeren daarvan ontstaan incidenten, waarvan sommige dermate ernstig zijn dat zij door een onafhankelijke onderzoekscommissie onderzocht worden. Wat nu als u hiermee te maken krijgt? Weet u hoe deze procedure in elkaar steekt en hoe om te gaan met patiënt of naasten?
Lees het artikelOud en kwetsbaar
Een ziekenhuisopname is een risicovolle gebeurtenis voor oudere patiënten: 30-60% ontwikkelt een blijvend functieverlies. Dit betekent een toename van afhankelijkheid en daarmee een toename van zorg. Niet alle ouderen hebben een even groot risico op het ontwikkelen van functieverlies. De normale gevolgen van het ouder worden, de ontwikkeling van geriatrische condities en syndromen, multimorbiditeit, maar ook de iatrogene aspecten van de ziekenhuisopname staan in verband met het...
Lees het artikelVeilig omgaan met cytostatica
In Nurse Academy 2013;1 is een artikel opgenomen over chemotherapie.1 Als vervolg op dit artikel wordt nu ingegaan op de veiligheidsmaatregelen met betrekking tot toedienen van chemotherapie, omgaan met besmette excreta en hoe te handelen bij een calamiteit. Er is voor gekozen de veiligheidsmaatregelen voor bereiding in de apotheek en de schoonmaak niet in dit artikel op te nemen.
Lees het artikelHodgkinlymfoom
Hodgkinlymfoom is een zeldzame vorm van lymfklierkanker; jaarlijks worden er ongeveer 450 mensen met de ziekte gediagnosticeerd. De mediane leeftijd bij diagnose is 25-30 jaar, er wordt een tweede piek bij 55 jaar gezien. De meeste patiënten presenteren zich met een pijnloze, vergrote lymfklier in de hals. Minder dan een derde van hen heeft bijkomende algemene klachten (B-symptomen) zoals overvloedig nachtzweten, ongewenst gewichtsverlies, onbegrepen koorts of heeft lokale klachten door...
Lees het artikelBlaaskanker – alles over de neoblaas
In dit artikel komt aan bod wat een neoblaas is en welke interventies belangrijk zijn om in te zetten als verpleegkundige. Het aanleggen van een neoblaas heeft zowel lichamelijke als mentale gevolgen voor patiënten. Besproken wordt welke impact blaaskanker en de behandeling daarvan hebben op de patiënt.
Lees het artikelADHD, niet alleen een kinderziekte
Sinds 1995 wordt de diagnose ADHD niet meer alleen bij kinderen gesteld. We weten inmiddels dat bij twee derde van de kinderen met ADHD, de klachten in de volwassenheid min of meer blijven bestaan. Vóór 1995 werd bij volwassenen met adhd geen of een andere diagnose gesteld. Het ligt dus voor de hand dat verpleegkundigen in het algemeen ziekenhuis tegenwoordig vaker worden geconfronteerd met patiënten met ADHD en dan niet alleen op de kinderafdeling. In dit artikel gaat...
Lees het artikelImplementeren van EBP op een verpleegafdeling
In steeds meer ziekenhuizen wordt er gewerkt aan de implementatie van het evidence-based practice (EBP) gedachtegoed of evidence-based (be)handelingen in de dagelijkse klinische praktijk. Dit wordt zowel vanuit de Nederlandse overheid, accreditatieorganen als vanuit de beroepsorganisaties gestimuleerd.
Lees het artikelStemrecht voor patiënten
Een minder bekend onderdeel van evidence-based werken is het betrekken van de situatie en voorkeur van de patiënt bij de besluitvorming rondom de zorg van die patiënt. Dit houdt in dat de voor- en nadelen van medische en verpleegkundige interventies met de patiënt worden besproken, zodat hij of zij kan meedenken en zelfs meebeslissen over wat er gaat gebeuren. In dit artikel worden begrippen verduidelijkt en enkele voorbeelden en handvatten gegeven hoe deze gedeelde...
Lees het artikelRefeedingsyndroom
Ondervoede patiënten hebben bij te snel en het herintroduceren van te veel voeding een verhoogde kans op het ontwikkelen van het refeedingsyndroom. In dit artikel worden criteria voor identifi ceren hoogrisicopatiënten toegelicht. Elektrolytstoornissen kunnen leiden tot hormonale en metabole veranderingen en kunnen potentieel leiden tot levensbedreigende complicaties. Vroegtijdige herkenning en adequate behandeling van dit ziektebeeld is van groot belang.
Lees het artikelZuurstof toedienen via non-rebreathing masker en Optiflow
Het toedienen van zuurstof komt in de dagelijkse praktijk van de meeste verpleegkundigen regelmatig voor. Vooral het geven van zuurstof via een neusbril of -sonde. Hiermee kan echter maximaal 6 liter per minuut gegeven worden. Als de patiënt een grotere zuurstofbehoefte heeft, kan gebruikgemaakt worden van een non-rebreathing masker of hoge flow zuurstoftherapie (Optiflow®). Deze methoden vergen echter andere vaardigheden van de verpleegkundige. Ook zijn kennis en bewustwording van...
Lees het artikel‘Time is brain’
Patiënten met een beroerte, een herseninfarct of een hersenbloeding hebben een betere kans op herstel als zij snel na het begin van de klachten behandeld worden. De eerste 4,5 uur na de beroerte zijn hierbij van cruciaal belang, maar binnen deze 4,5 uur telt eigenlijk iedere seconde. Om de ‘door to needle time’ – de tijd tussen de aankomst bij de Spoedeisende Hulp en het starten van de behandeling – te verkorten, werken medewerkers van het Academisch Medisch...
Lees het artikelDiabetische ketoacidose
Diabetes mellitus type 1 kan zich presenteren met een diabetische ketoacidose. Door een tekort of afwezigheid van insuline vindt er lipolyse plaats: vetweefsel wordt afgebroken om aan de energievoorziening te voldoen. Door een tekort of afwezigheid van insuline kan de glucose immers niet de cel in getransporteerd worden. De diagnose diabetische ketoacidose wordt gesteld op basis van bloed- en urineonderzoek. Vaak zijn patiënten met een diabetische ketoacidose uitgedroogd. Zonder...
Lees het artikelHypo
Hypoglykemie (‘hypo’) is een te lage bloedglucosespiegel (< 3 mmol/l). In de meeste gevallen krijgt de patiënt vroege waarschuwingssignalen zoals honger, trillen, zweten, tintelingen rond de mond. Het tijdig nemen van wat suiker zorgt er veelal voor dat de verschijnselen weer verdwijnen. Als er niet wordt opgetreden wanneer de eerste verschijnselen van hypoglykemie zich voordoen, volgen ernstiger verschijnselen zoals verminderde cognitieve functies, bewustzijnsdaling,...
Lees het artikelInfectie van een prothese
Prothese-infecties (in het Engels prosthetic joint infection, PJI) zijn een van de meesternstige complicaties na plaatsing van een kunstgewricht. 1-3 Het aantal PJIs stijgt evenredig met de toename van het aantal gewrichtvervangende operaties. 2,4,5 Wondmanagement kan van grote invloed zijn op het voorkómen van postoperatieve wondproblemen zoals verlengde postoperatieve wondlekkage en PJIs. 6 Verpleegkundigen kunnen een sleutelrol vervullen in het uitvoeren en nastreven van...
Lees het artikelEndometriose: meer dan pijn tijdens de menstruatie
Endometriose is een gynaecologische aandoening waarbij weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt zich buiten de baarmoeder bevindt. Dit kan op verschillende locaties zijn, zoals op het buikvlies dat de buikholte bekleedt (het peritoneum), in de eierstokken of bij de blaas en/of darmen, maar ook op het middenrif. Dit weefsel kan veel pijn en/of verklevingen veroorzaken. De aandoening openbaart zich in de vruchtbare levensfase.
Lees het artikelMyotone dystrofie type 1
Myotone dystrofie type 1 (MD1) is een erfelijke en langzaam progressieve aandoening. Kenmerken zijn het vertraagd ontspannen van spieren (myotonie) en langzaam toenemende spierzwakte (dystrofie). Daarnaast kunnen verschillende organen betrokken zijn die uiteenlopende klachten veroorzaken. MD1 is de meest voorkomende erfelijke spierziekte bij volwassenen. Wanneer een van de ouders deze aandoening heeft, heeft elk kind 50% kans deze te erven.
Lees het artikelHet guillain-barrésyndroom
Het guillain-barrésyndroom (GBS) is een snel progressieve levensbedreigende aandoening. Het wordt in de meeste gevallen voorafgegaan door een infectie en ontstaat door kruisreactie van geproduceerde antistoffen met bestanddelen van de lichaamseigen zenuwen. Het syndroom wordt gekenmerkt door een progressieve zwakte van armen en benen in combinatie met verlaagde dan wel afwezige spierrekkingsreflexen. De diagnose kan veelal op basis van het klinisch beeld worden gesteld, en kan worden...
Lees het artikelDexamethason
Dexamethason is een medicijn dat al sinds 1958 op de markt is, verkrijgbaar als tablet, capsule, drank en injectie. Het wordt toegepast bij veel ziekten waarbij een ontsteking of het immuunsysteem een rol speelt. Recentelijk is uit onderzoek gebleken dat dexamethason goed werkzaam is bij patiënten met COVID-19. Ook kennen we dexamethason van de belangrijke plaats die het heeft in de behandeling van kanker.
Lees het artikelFecale incontinentie
Patiënten met een inflammatory bowel disease (IBD) hebben vaak klachten van buikpijn en (bloederige) diarree. Patiënten moeten soms rennen naar het toilet of het toilet wordt niet op tijd gehaald. Bij ongewenst verlies van ontlasting spreken we over fecale incontinentie (FI). Dit artikel gaat in op de prevalentie van FI bij oudere patiënten met IBD, het effect op de kwaliteit van leven, het belang van het bespreekbaar maken van FI en mogelijke interventies bij FI.
Lees het artikelDe kracht van speeksel
Speeksel speelt een belangrijk rol bij het handhaven van de mondgezondheid. Een tekort aan speeksel kan veroorzaakt worden door onder andere medicatiegebruik, hoofd-halsbestraling en/of een systemische aandoening. Om de secretiesnelheid te objectiveren wordt geadviseerd dit te laten opvangen en de hoeveelheid te meten. Wanneer blijkt dat de speekselklieren nog goed te stimuleren zijn, is het advies door middel van smaak en/of kauwen de secretiesnelheid te activeren. Bij irreversibele...
Lees het artikelOsteoporose
Osteoporose is een aandoening van het skelet met een verhoogd risico op fracturen. Deze fracturen hebben grote gevolgen voor zowel de patiënt als de gezondheidszorg en de economie. Voor patiënten heeft een fractuur grote impact op morbiditeit, mortaliteit en kwaliteit van leven. De meest voorkomende plaatsen van fracturen bij osteoporose zijn pols, heup en wervels. Verreweg de meeste osteoporosepatiënten hebben pas na een (eerste) fractuur de diagnose gekregen. Dit betekent...
Lees het artikelOpioïden
Dit artikel gaat over de geneesmiddelengroep opioïden. Tenzij anders vermeld, komt alle informatie uit het Farmacotherapeutisch Kompas 2014.1 Aangezien de groep opioïden zeer uitgebreid is, wordt in dit artikel alleen algemene informatie over de groep gegeven en wordt er niet ingezoomd op specifieke medicatie.
Lees het artikelTrombocyten
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...
Lees het artikelDe ziekte van Addison en addisoncrisis
De ziekte van Addison is een aandoening waarbij er, door chronische destructie van bepaalde bijniercellen, onvoldoende bijnierschorshormonen geproduceerd worden. Klinisch kan deze ziekte zich presenteren met velerlei aspecifi eke symptomen zoals algehele malaise, zwakte, buikklachten en gewichtsverlies. Een acute, levensbedreigende presentatie van dit ziektebeeld kan ontstaan naar aanleiding van een trauma of infectie. Dit wordt een addisoncrisis genoemd. Aan de hand van een patiënt...
Lees het artikelHeupfractuur
De mediale collumfractuur, laterale collumfractuur, pertrochantere femurfractuur en subtrochantere femurfractuur worden in de volksmond ook wel een heupfractuur genoemd. De behandeling van een heupfractuur hangt af van de lokalisatie en aard van de breuk.
Lees het artikelPostoperatieve wonddehiscentie
Postoperatieve wonddehiscentie, het wijken van de wondranden van een operatiewond, kan bij elke operatiewond ontstaan. Het is een ernstige complicatie, die effect heeft op de kwaliteit van leven en de zorgkosten. Op tijd diagnosticeren is daarom van belang. Dit is echter ook een uitdaging voor zorgprofessionals. Hoe herken je het? Hoe wordt het gedefinieerd? Hoe beschrijf je de mate van ernst? Welke preventieve maatregelen zijn er?
Lees het artikelHet belang van een goede hartklep
De mitralisklep heeft een belangrijke functie in het hart. Het is de fysieke scheiding van het lagedruksysteem (rechter harthelft) en het hogedrukdeel van het hart (linkerventrikel). Het bloed wordt door de rechterventrikel naar de longen gepompt. Vanuit de longen stroomt het naar de linkeratrium. Vanuit dit atrium komt het bloed in de linkerventrikel, die het bloed de aorta inpompt. Als de mitralisklep niet goed sluit, heeft dit meerdere gevolgen: - Tijdens de systole stroomt er bloed...
Lees het artikelInhaleren van medicatie
Mensen met een chronische longziekte worden voornamelijk behandeld met inhalatiemedicatie. Meer dan 85% van deze mensen inhaleert verkeerd. Dit kan grote gevolgen hebben. Er zijn verschillende soorten inhalatoren: pressurized metered dose inhalers met en zonder voorzetkamer, breath-actuated aerosol, soft mist inhaler, droog poeder inhalatoren en jetvernevelaars. De keuze voor een bepaalde inhalator kan gemaakt worden met behulp van een beslisboom. Het doel van het gebruik van een inhalator...
Lees het artikelEen onregelmatige pols; wat kan er aan de hand zijn?
De polsslag voelen bij een opgenomen patiënt in het ziekenhuis is voor de verpleegkundige meestal een dagelijks terugkerende, routinebezigheid. Bij de patiëntenronde even snel de controles meten: temperatuur, pols, bloeddruk en saturatie. Vervolgens de getallen opschrijven of digitaal invoeren en de volgende patiënt is aan de beurt. Als de patiënt koorts heeft, wordt daar vaak extra aandacht aan besteed. Maar wat betekent de gemeten polsslag eigenlijk? Past die bij de...
Lees het artikelInsulinetherapie in 2009
In dit artikel wordt insulinetherapie kort uiteengezet. De absolute indicatie bij DM1 en de meer relatieve indicaties bij DM2 komen aan bod. Ook de verschillende preparaten, de toedieningswijzen en de behandelingsstrategieën worden besproken.
Lees het artikelVergrote milt
De milt is een orgaan dat linksboven in de buikholte ligt, tegen de maag en de linker nier aan. Hoewel de milt is opgenomen in het bloedvatenstelsel, is hij onderdeel van het lymfatische systeem. De functies van de milt zijn de afbraak van rode bloedcellen en afweer tegen infecties. Wanneer de milt vergroot en palpabel is, is er sprake van splenomegalie. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende oorzaken van een vergrote milt.
Lees het artikelPrikkelbaredarmsyndroom
Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!
Lees het artikelBarrettoesofagus (BO)
Ongeveer 5% van de volwassenen van de Nederlandse bevolking heeft een barrettoesofagus (BO). Bij een BO is het slijmvlies aan de binnenkant van de slokdarm veranderd. De gezonde slokdarm is bekleed met plaveiselcelepitheel. Bij BO is het slijmvlies van de slokdarm (dit plaveiselcelepitheel) veranderd in een structuur die lijkt op het slijmvlies van de maag. Is dit een probleem?
Lees het artikelHiv, tot de diagnose
Soa’s zijn seksueel overdraagbare aandoeningen. Per jaar lopen in Nederland naar schatting ruim 100.000 mensen een soa op. Voorbeelden van soa’s zijn: infectie met hiv, dat aids veroorzaakt, chlamydia, genitale wratten, herpes genitalis, gonorroe, hepatitis-B en syfilis. Soa’s worden overgedragen via sperma, bloed, vaginaal vocht en bij contact van slijmvliezen. Deze zitten onder andere in de anus, de penis, de vagina en de mond.
Lees het artikelDiagnostiek en opvang van hemoptoë
Hemoptoë, ook wel longbloeding genoemd, is een symptoom van diverse ziekteprocessen. De presentatie varieert sterk: van bloederig sputum tot massaal bloedverlies. Een relatief kleine bloeding heeft al de potentie om de luchtwegen te obstrueren met respiratoire insufficiëntie of de dood tot gevolg. Kennis over de presentatie, diagnostiek en behandeling van hemoptoë is dan ook van belang om als hulpverlener tijdig en adequaat in te grijpen.
Lees het artikelHemodialyse thuis
Hemodialyse is een van de nierfunctievervangende therapieën die gebruikt worden om patiënten met nierfalen in leven te houden. Hemo betekent bloed en dialyse is de uitwisseling van in water opgeloste stoffen door een semipermeabel membraan. Bij hemodialyse wordt het bloed gespoeld via een kunstnier. Als de medische situatie het toelaat, kan een patiënt in zijn eigen woonomgeving dialyseren.
Lees het artikelVoldoende zuurstof?
Medicatie intraveneus (i.v.) en het toedienen van zuurstof zijn voor de meeste verpleegkundigen routinehandelingen van elke dag. Hoe blijf je dan de puntjes op de ‘i’ zetten bij de handelingen? En kun je verantwoord omgaan met rekenkundige vraagstukken die je in de praktijk tegenkomt? In dit artikel volgen we de casus van meneer Haksteeg.
Lees het artikelTransfusiereacties
Het veilig geven van bloedproducten is een complex proces. In een eerder artikel hebben de auteurs het verloop van het bloedtransfusieproces in de dagelijkse praktijk beschreven.1 In dit artikel wordt dieper ingegaan op de bloedtransfusiereacties die kunnen ontstaan bij het geven van bloed en welke sleutelrol de verpleegkundigen hierin vervullen.
Lees het artikelDroge ogen
Droge ogen of klachten van droge ogen worden in verband gebracht met het ouder wordende oog. De verminderde werking van de traanklier zorgt voor minder productie van traanvocht. De 65-plussers vormen de grootste groep mensen met klachten van droge ogen. De laatste jaren zijn droge ogen echter een veel vaker gehoord probleem. Dit artikel gaat in op de verschillende klachten die door droge ogen worden veroorzaakt.
Lees het artikelHet stervensproces
In Nederland overleden in 2006 ongeveer 135.000 mensen, van wie 77.000 aan een chronische aandoening. Van hen was 75% ouder dan 65 jaar. Door de vergrijzing zal dit aantal in de toekomst sterk toenemen. De meest voorkomende doodsoorzaken bij chronische aandoeningen zijn: - kanker: 40.000 patiënten; - CVA (na correctie voor acute sterfte): 10.000 patiënten; - dementie: 8000 patiënten; - COPD en hartfalen: ieder 6000 patiënten; - diabetes mellitus: 3500 patiënten; -...
Lees het artikelToepassing nieuwe evidence-based richtlijn op casus acute wond
Patiënten met een acute wond die is ontstaan na trauma of een chirurgische ingreep, kunnen vanaf nu behandeld worden volgens de evidence-based richtlijn Wondzorg.1 Uniformiteit en doelmatigheid van de behandeling en verzorging van deze patiënten, zullen tot snellere wondgenezing leiden, minder pijn, minder infecties en lagere kosten. Vijf knelpunten in de huidige wondzorg zijn door experts vastgesteld. Vervolgens zijn deze beantwoord met informatie uit wetenschappelijke...
Lees het artikelHet syndroom van Charles Bonnet
Het syndroom van Charles Bonnet komt voor bij personen die zeer slechtziend of blind zijn. Zij kunnen complexe beelden waarnemen die er in werkelijkheid niet zijn, terwijl zij zich er terdege van bewust zijn dat de beelden niet echt zijn. Slechtziendheid komt vaak voor bij ouderen evenals dementie. Uit angst om voor dement of psychisch niet helemaal in orde aangezien te worden, durven mensen vaak niets te vertellen over deze hallucinaties.
Lees het artikelPrimaire spontane pneumothorax
Bij een primaire spontane pneumothorax (PSP) is er lucht aanwezig in de pleuraholte zonder aanwijzingen voor een onderliggende longziekte. Dit is de medische term voor een klaplong. De PSP komt voornamelijk voor bij slanke, lange mannen. Roken is de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van een PSP.
Lees het artikelHet elektrocardiogram
‘Laten we eerst maar eens een hartfilmpje maken’, is een veelvoorkomende uitspraak in de huisartsenpraktijk, op de Spoedeisende Hulp en op poliklinieken. Een elektrocardiogram of ECG is een registratie van de elektrische activiteit door de hartspier. Een spiercel trekt samen onder invloed van natrium-, kalium- en calciumionen die door de celmembraan heen en weer worden getransporteerd. Het ladingstransport en de elektrische activiteit gaan vooraf aan de mechanische activiteit....
Lees het artikelAcute vergiftiging
Een vergiftiging is het binnendringen van een giftige stof in het lichaam of ophoping van een door het lichaam zelf geproduceerde giftige stof. Belangrijk is de situatie waaronder een vergiftiging is opgetreden, omdat er geen stoffen bestaan die in elke hoeveelheid en onder alle omstandigheden een vergiftiging kunnen veroorzaken.
Lees het artikelKortademigheid
Kortademigheid wordt ook wel dyspneu genoemd. Het woord dyspneu is ontstaan uit het Griekse woord dys, dat abnormaal of verstoord betekent, en pnoia, dat ademhaling betekent. De letterlijke vertaling van dyspneu is dus ‘verstoorde ademhaling’. Het is een subjectief, onaangenaam en angstig gevoel dat de ademhaling tekortschiet; een bewuste ervaring van verstoring van de ademhaling. Dyspneu is een vervelende klacht die veel beperkingen met zich mee kan brengen. Het kan acuut...
Lees het artikelBrandwonden beoordelen
Een 44-jarige man loopt door een steekvlam brandwonden op aan zijn handen en gelaat. Voor hoeveel procent is deze patiënt verbrand en wat is de juiste plek om hem te behandelen?
Lees het artikelTroponine
Troponine is een eiwit dat ervoor zorgt dat de hartspiercellen of myocyten kunnen samentrekken. Bij beschadiging van de hartspier komt troponine binnen drie tot vier uur vrij en is het meetbaar in het bloed. Bij verdenking van een hartinfarct is de waarde van troponine te bepalen door middel van laboratoriumonderzoek. Deze hoog-sensitieve troponine kan worden bepaald als hs-TnI of hs-TnT, dit is afhankelijk van de test die het laboratorium gebruikt. In dit artikel is hs-TnI...
Lees het artikelPijn op de borst
De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...
Lees het artikelContinue monitoring van vitale functies op de verpleegafdeling
Verpleegkundigen meten vitale functies van hun patiënt om inzicht te krijgen in de klinische conditie. Draadloze, draagbare meetapparatuur biedt de mogelijkheid op afstand inzicht te krijgen in continue metingen van vitale functies. Dit artikel beschrijft wat continue monitoring (CM) van vitale functies in ziekenhuizen is, wat de meerwaarde kan zijn en wat verder nodig is voor de praktijk en toekomstig onderzoek.
Lees het artikelBeter slapen zonder medicatie!
Goede slaap is belangrijk voor het herstel van de patiënt, zowel lichamelijk als psychisch. Verpleegkundigen spelen een belangrijke rol in de zorg voor goede slaapkwaliteit van patiënten in het ziekenhuis. Verpleegkundigen kunnen het initiatief nemen om slaapmedicatie te bespreken met de arts of niet-medicamenteuze interventies inzetten, zoals meer aandacht voor slaaphygiëne of het aanbieden van oordopjes en een oogmasker.
Lees het artikelHartschade na borstkanker
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Door de ontwikkeling van verbeterde opsporingstechnieken en nieuwe oncologische behandelingen zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. Mede door de verbeterde overleving zijn nadelige effecten (op de lange termijn) van oncologische behandelingen op hart en vaten meer zichtbaar geworden. Afhankelijk van risicofactoren en het type behandeling kan tot 30% van de borstkankerpatiënten last krijgen...
Lees het artikelBuidelen, een belangrijk medicijn!
Normal 0 21 false false false NL X-NONE X-NONE...
Lees het artikelCultuursensitieve zorg bij het levenseinde
Persoonsgerichte zorg is het streven, zeker in de zorg aan het levenseinde. Bovendien moet er in die zorg ook aandacht zijn voor de naasten. Hoe doe je dat als de familie andere waarden en normen hanteert dan je zelf gewend bent? Dit artikel zet inzichten uit onderzoek over cultuursensitieve palliatieve zorg op een rijtje.
Lees het artikelLivemuziek als interventie
Meaningful Music in health Care (MiMiC) is in 2016 ontstaan uit een samenwerking tussen de afdeling Chirurgie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het lectoraat Lifelong Learning in Music (LLM) van het Prins Claus Conservatorium van de Hanze Hogeschool Groningen. Twee, op het oog, totaal verschillende werelden die op verschillende fronten complementair aan elkaar blijken te zijn en samen iets kunnen betekenen voor de patiënt.
Lees het artikelAutonome dysreflexie bij dwarslaesie
Autonome dysreflexie is een complicatie die kan optreden bij patiënten met een dwarslaesie. Het belangrijkste symptoom is acute, bonzende hoofdpijn, die het gevolg is van een sterk verhoogde bloeddruk. Als er niet op tijd wordt ingegrepen, kan dit tot een levensbedreigende situatie leiden. Kennis, diagnostiek en adequaat handelen zijn van essentieel belang voor de hulpverlener van patiënten met een dwarslaesie.
Lees het artikelPraten over levenseinde bij zorgvragers met EMB
Cliënten met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) kunnen zich nauwelijks tot niet verbaal uiten, de interpretatie van non-verbale communicatie kan moeilijk zijn voor zorgprofessionals.* Zorgprofessionals ervaren handelingsverlegenheid rondom het voeren van levenseindegesprekken bij cliënten met EMB in de palliatieve fase. Juist bij deze groep is het belangrijk de wensen en behoeften met betrekking tot hun toekomstige zorgverlening en zorg rondom het levenseinde tijdig in kaart te...
Lees het artikelImpact van een ernstige COVID-19-infectie rondom de bevalling
Stel, je bent 28 weken zwanger en alles gaat goed. Totdat je COVID-19 krijgt. Aanvankelijk heb je alleen wat milde verkoudheidsklachten, maar dan neemt de benauwdheid toe en kom je in het ziekenhuis terecht. Je respiratoire conditie verslechtert en je wordt opgenomen op de intensive care (IC). Je wordt beademd en gesedeerd en enkele dagen later wordt er een keizersnede verricht en beval je van je kind, terwijl je er helemaal niets van mee krijgt…
Lees het artikelEen onverwacht slechte start bij de geboorte
Meerdere malen per jaar wordt een voldragen neonaat geboren met een onverwacht slechte start. Zowel voor ouders als voor hulpverleners is dit enorm schrikken. Er kunnen meerdere oorzaken ten grondslag liggen aan een slechte start. Voorkomende oorzaken zijn bijvoorbeeld een schouderdystocie, waarbij het hoofd geboren is en het kind vervolgens ‘blijft hangen’; een (gedeeltelijke) loslating van de placenta, oftewel abruptio placentae of solutio; een navelstrengprolaps of een...
Lees het artikelNT-proBNP, een cardiaal hormoon
Adolfo José De Bold (1942-2021) was een Canadese cardiovasculair endocrinoloog die ontdekte dat de hartcellen, oftewel cardiomyocyten, hormonen produceren die een rol spelen bij de regeling van de bloeddruk, het bloedvolume en de omvang van het cardiovasculaire systeem. Hij noemde deze groep hormonen natriuretische peptiden (NP). Ze beschermen het hart tegen overbelasting (figuur 1). De NP’s beïnvloeden de receptoren in het hart, de bloedvaten, de nieren, het...
Lees het artikelPreoperatieve voedingszorg door verpleegkundigen
Door preoperatieve screening herkennen verpleegkundigen ondervoeding bij hun patiënt. Bij ondervoeding is aanvullende voedingszorg nodig om de voedingsstatus te verbeteren voor een beter herstel van de operatie. Een verpleegkundige interventie met vijf activiteiten werd geëvalueerd op haalbaarheid en effectiviteit in een cluster-gerandomiseerde pilotstudie. Patiënten die de verpleegkundige voedingsinterventie kregen bleken vaker te voldoen aan hun energie- en eiwitbehoefte.
Lees het artikelPlaatsing elektroden tijdens cardioversie bij atriumfibrilleren
Elke dag rijzen er vragen over de uitvoering van zorg. Dat is goed, want evidence-based practice (EBP) kan helpen de vragen te beantwoorden. Veel verpleegkundigen weten echter niet goed hoe te beginnen. Dit artikel geeft hopelijk wat handvatten. Een Cardiac Care Unit (CCU-)verpleegkundige heeft EBP toegepast om de verpleegkundige zorg te evalueren en te komen tot gezamenlijke besluitvorming.
Lees het artikelInterprofessioneel samenwerken, hoe leer je dat?
The World Health Organization adviseert interprofessionele samenwerking (IPS) in de zorg, om beter in te spelen op complexere patiëntbehoeften. Op verpleegafdelingen wordt meestal multidisciplinair samengewerkt. Hoe kunnen teams IPS aanleren? Een veelbelovende aanpak is het organiseren van interprofessionele patiëntbesprekingen (IPPB). In een ‘evidence-based quality improvement’ project is gekeken naar het effect op leren samenwerken en de ervaring van artsen,...
Lees het artikelVragen naar een mening
Vragen naar de mening van patiënten of collega’s over een bepaald onderwerp is een veelgebruikte manier om gegevens te verzamelen in onderzoek. Er zijn verschillende manieren om naar een mening te vragen. De onderzoeker kan gebruikmaken van een schriftelijke vragenlijst, maar kan ook besluiten om zelf de mensen te ondervragen in een interview. Ondanks dat het interview tijdrovend is voor de onderzoeker, levert het veelzijdige informatie op en valt de keuze vaak om die reden op...
Lees het artikelGlucose
Glucose is brandstof voor het lichaam. Elke dag wordt de glucosewaarde tientallen keren in het bloed bepaald door patiënten zelf of door zorgverleners. In dit artikel staat glucose in de reeks over labwaarden centraal. In de cel wordt glucose verbrand om energie te verkrijgen of het wordt opgeslagen om later te gebruiken. Glucose komt in het lichaam door het eten van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd onder invloed van de hormonen insuline en glucagon. De...
Lees het artikelPreoperatieve voedingszorg
Om herstel van een operatie zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen, moeten patiënten met (of met risico op) ondervoeding vóór de operatie al in een betere voedingstoestand worden gebracht. Hiertoe worden alle chirurgische patiënten gescreend op het risico van ondervoeding tijdens het bezoek op de polikliniek. Patiënten met (of risico van) ondervoeding krijgen extra voedingszorg aangeboden. In dit artikel beschrijven we een systematisch literatuuroverzicht naar...
Lees het artikelINTERMED bij complexe patiënten
Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?
Lees het artikelMarkeren in de palliatieve fase
Volgens de Dikke van Dale staat markeren voor aanduiden; het belang aangeven van. Bij markeren in de palliatieve fase wilt u aanduiden dat er een verandering plaatsvindt. Doelen van handelen en zorgverlening veranderen en een andere benadering gaat een rol spelen. Markeren doet u met het doel duidelijkheid te verkrijgen voor zowel patiënt, naasten als voor zorgverleners. Markeren vindt plaats op verschillende momenten in de palliatieve fase.
Lees het artikelDeep Inferior Epigastric Perforator lap (DIEP)
Een Deep Inferior Epigastric Perforator lap (DIEP-lap) is een borstreconstructie waarbij er alleen gebruikgemaakt wordt van lichaamseigen weefsel. Er wordt een lap, bestaande uit huid en vet van de buik tussen navel en schaambeen, naar de borstkas getransfereerd. Doordat er gebruik wordt gemaakt van microchirurgie, zijn er specifieke controles nodig na de operatie.
Lees het artikelKwalitatief onderzoek, vis of aap?
Kwalitatief onderzoek geeft de onderzoeker de kans om uiteenlopende vragen te beantwoorden. Kwalitatieve methoden zijn onder meer geschikt om theorieën te vormen, doorleefde ervaringen in kaart te brengen en subjectieve fenomenen gedetailleerd te onderzoeken. Dit artikel bespreekt de uitgangspunten van kwalitatief onderzoek, methodologische aspecten en geeft een voorbeeld van kritische beoordeling aan de hand van een wetenschappelijke publicatie.
Lees het artikelPatiëntparticipatie in de zorg
Patiëntparticipatie en familieparticipatie zijn belangrijk om persoonsgerichte essentiële zorg te kunnen leveren. De huidige zorgprofessionals in het ziekenhuis zijn nog onvoldoende voorbereid op samenwerken met patiënten en familie. 1 Patiëntparticipatie betekent niet alleen uitgenodigd worden om te participeren aan de zorg en besluitvorming over de eigen zorg, maar ook aan de ontwikkeling en uitvoering van onderzoek en het vormgeven en uitvoeren van onderwijs. Shared...
Lees het artikelLong COVID en psychische klachten
Een op de acht Nederlanders houdt langdurige klachten na een besmetting met COVID-19. Bij long COVID komen ook vaak psychische klachten als angst en depressie voor. Copingstrategieën kunnen bij long COVID niet effectief blijken, waardoor psychische klachten versterken. Erkenning van de klachten, multidisciplinaire samenwerking in de keten en adequate behandeling kunnen ervoor zorgen dat mensen kunnen herstellen.
Lees het artikelColorectaal carcinoom
Colorectaal carcinoom (CRC), een verzamelnaam voor coloncarcinoom en rectumcarcinoom, is de derde meest gediagnosticeerde vorm van kanker wereldwijd. Het beslaat 11% van alle kankerdiagnoses, maar dit percentage verschilt per werelddeel. Dit lijkt te kunnen worden toegeschreven aan onder andere verschillen in voeding, sociaaleconomische status. maar ook lagere percentages CRC-screening.
Lees het artikelDiabetische voet
Tijdens de COVID-pandemie kwam al snel ook de diabetische voet in het nieuws. Omdat patiënten niet naar de polikliniek durfden te komen of omdat deze gesloten was, zagen de ziekenhuizen al snel meer diep geïnfecteerde voeten op de Spoedeisende Hulp (SEH) en werden er meer amputaties gemeld. Dit geeft heel goed weer hoe kwetsbaar mensen zijn met een diabetische voet die niet goed behandeld kan worden. Het snel herkennen en het opstarten van adequate zorg bij een diabetische voet is...
Lees het artikelDe bladderscan
De bladderscan is een essentieel hulpmiddel in de verpleegkundige praktijk. Het is een niet-invasieve methode om de urineproductie en de status van de blaasinhoud te evalueren. Daardoor kan te vroeg of onnodig ingrijpen door middel van blaaskatheterisatie vaak worden vermeden. Dit artikel bespreekt de techniek, de indicaties en het gebruik ervan in verschillende zorgsettingen.
Lees het artikelTalk to me in SBAR
De Situation Background Assessment Recommendation of SBAR-methode is een internationale standaard voor de overdracht van patiënteninformatie. Door het gebruik van SBAR verbetert de patiëntveiligheid. De methode wordt door medewerkers vaak nog gezien als het zoveelste afvinklijstje. En dat is ten onrechte.
Lees het artikelRevalideren tijdens en na kanker
Het aantal overlevenden van kanker neemt toe van de huidige ruim 800.000 naar een miljoen mensen in 2025. Het is belangrijk aandacht te besteden aan de langdurige bijwerkingen en latere effecten van de behandeling van kanker, omdat deze een nadelige invloed hebben op de kwaliteit van leven. Dit vereist signalering en screening voor passende (na)zorg. 1,2
Lees het artikelBewust stoppen met eten en drinken
Mensen hebben in toenemende mate behoefte aan regie over hun eigen levenseinde. Ze hebben daarvoor verschillende opties, waaronder het vrijwillige besluit Bewust Stoppen met Eten en Drinken (BSTED) om het levenseinde te bespoedigen. In dit artikel wordt stilgestaan bij juridische en ethische aspecten bij BSTED en de verschillende fasen ervan.
Lees het artikelOrthostatische hypotensie
Het is van belang orthostatische hypotensie op een adequate en gestandaardiseerde wijze te bepalen, gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. Door wetenschappelijke literatuur te integreren in de praktijk is het voor verpleegkundigen mogelijk om evidencebased practice (EBP) toe te passen in de dagelijkse verpleegkundige zorg. In dit artikel wordt ingegaan op het op de juiste manier bepalen van orthostatische hypotensie en de weg hiernaartoe.
Lees het artikelPijnbehandeling zonder medicatie
De prevalentie van pijn na een operatie is hoog, waardoor de noodzaak om farmacologische pijnbehandeling zo breed mogelijk te ondersteunen met niet-farmacologische technieken toeneemt. Er is kwantitatief onderzoek met een kwalitatieve component gedaan naar het gebruik van niet-farmacologische technieken bij acute postoperatieve pijn vanuit verpleegkundig perspectief. Op basis hiervan is een richtlijn opgesteld die beschikbaar is ter ondersteuning van de pijnbehandeling.
Lees het artikel