Zoeken

132 resultaten voor Sterk, I. gevonden

Cholesterol, een vet probleem?!

Sterk, I.  Rubriek(en): Klinisch redeneren

Een verhoogd cholesterol is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van een hart- en vaatziekte. Wat is cholesterol? Wanneer is het cholesterol te hoog? Wat zijn de oorzaken van een verhoogd cholesterol en hoe wordt dit behandeld? In dit artikel wordt ingegaan op het lipidenspectrum en de klinische betekenis wanneer het afwijkt van normaal.

Lees het artikel

Cardiologie voor vrouwen is sterk in beweging

Maas, A.  Rubriek(en): Ziektebeeld

De cardiologie heeft zich in de jaren zestig van de vorige eeuw als zelfstandig specialisme ontwikkeld, waarbij de focus primair kwam te liggen op onderzoek en behandeling van hart- en vaatziekten (HVZ) bij (en door) mannen. In veel studies werd deelname van vrouwen als niet-relevant gezien en aan dit standpunt werd nog tot ver in de jaren zeventig en tachtig vastgehouden. De gezondheidszorg voor vrouwen werd in die tijd benaderd met een ‘bikini approach’, waarbij de aandacht...

Lees het artikel

Erfelijke vormen van mammacarcinoom

Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren sterk toegenomen. In veel gevallen is er sprake van een autosomaal dominante overerving. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. Er wordt ingegaan op erfelijke afwijkingen specifi ek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.

Lees het artikel

Secundaire hypertensie door coarctatio aortae

Hypertensie is een veelvoorkomende aandoening en draagt sterk bij aan de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Veelal is er geen oorzaak voor de hypertensie aan te wijzen, het gaat dan om essentiële of primaire hypertensie. In 5-15% is er echter sprake van een secundaire hypertensie en is er dus wel een oorzaak aan te wijzen. Het is van belang deze oorzaken te kennen, waaronder de coarctatio aortae.

Lees het artikel

Cardiovasculaire toxiciteit bij behandeling van borstkanker

Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen. Gelukkig is de prognose in de afgelopen decennia verbeterd. Dat komt enerzijds doordat de ziekte in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd en de therapeutische mogelijkheden zijn toegenomen. Hierdoor neemt de levensverwachting toe en daalt de mortaliteit. 1 Aan de andere kant krijgt een deel van de borstkankerpatiënten op korte of lange termijn te maken met cardiovasculaire toxiciteit (CT) als gevolg van de systemische en lokale...

Lees het artikel

Longembolie

Tessa van Zuilen  Rubriek(en): Ziektebeeld

Een longembolie is een ziektebeeld met een hoge mortaliteit wanneer het ziektebeeld laat erkend of inadequaat behandeld wordt. Omdat de symptomen sterk uiteen kunnen lopen, is het soms lastig het ziektebeeld te herkennen. De ernst hangt af van de omvang van de longembolie en de locatie in het longvaatbed.

Lees het artikel

Autonome dysreflexie bij dwarslaesie

Autonome dysreflexie is een complicatie die kan optreden bij patiënten met een dwarslaesie. Het belangrijkste symptoom is acute, bonzende hoofdpijn, die het gevolg is van een sterk verhoogde bloeddruk. Als er niet op tijd wordt ingegrepen, kan dit tot een levensbedreigende situatie leiden. Kennis, diagnostiek en adequaat handelen zijn van essentieel belang voor de hulpverlener van patiënten met een dwarslaesie. 

Lees het artikel

Prikkelbaredarmsyndroom

Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!

Lees het artikel

Het gebruik van ACE-remmers in de praktijk

Het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS) is een ingewikkeld systeem, dat betrokken is bij de handhaving van de bloeddruk. Angiotensinogeen wordt door renine omgezet in angiotensine I, angiotensine I wordt vervolgens door het enzym ACE omgezet in angiotensine II. Angiotensine II werkt sterk vaatvernauwend en zorgt voor de afgifte van aldosteron door de bijnierschors. Aldosteron zorgt ervoor dat het bloedvolume toeneemt, het gevolg is dat de bloeddruk stijgt. Een overactief RAAS leidt...

Lees het artikel

Het stervensproces

In Nederland overleden in 2006 ongeveer 135.000 mensen, van wie 77.000 aan een chronische aandoening. Van hen was 75% ouder dan 65 jaar. Door de vergrijzing zal dit aantal in de toekomst sterk toenemen. De meest voorkomende doodsoorzaken bij chronische aandoeningen zijn: - kanker: 40.000 patiënten; - CVA (na correctie voor acute sterfte): 10.000 patiënten; - dementie: 8000 patiënten; - COPD en hartfalen: ieder 6000 patiënten; - diabetes mellitus: 3500 patiënten; -...

Lees het artikel

Diagnostiek en opvang van hemoptoë

Hemoptoë, ook wel longbloeding genoemd, is een symptoom van diverse ziekteprocessen. De presentatie varieert sterk: van bloederig sputum tot massaal bloedverlies. Een relatief kleine bloeding heeft al de potentie om de luchtwegen te obstrueren met respiratoire insufficiëntie of de dood tot gevolg. Kennis over de presentatie, diagnostiek en behandeling van hemoptoë is dan ook van belang om als hulpverlener tijdig en adequaat in te grijpen.

Lees het artikel

Postoperatieve pijnmeting met de NRS

Voor veel mensen is de tijd na een operatie een pijnlijke ervaring. Protocollen voor pijnbehandeling adviseren professionals om patiënten (extra) pijnmedicatie toe te dienen bij een NRS-score hoger dan 3. Het varieert echter sterk hoe patiënten hun pijn vertalen in een NRS-score en vanaf welk getal zij pijnmedicatie willen. Het strikt gebruiken van NRSscores in de postoperatieve pijnbehandeling geeft een grote kans op overbehandeling. Als een verpleegkundige alleen een NRS-score...

Lees het artikel

Chronisch hartfalen

Flipse, E.  Rubriek(en): Ziektebeeld

De oude dag van veel mensen wordt overschaduwd door klachten van hartfalen, een ernstige en akelige ziekte met een hoog sterftecijfer en een sterk verminderde kwaliteit van leven. Genezing is niet mogelijk en het progressieve verloop leidt veelal tot herhaalde ziekenhuisopnamen.1 Onderstaande casus illustreert hoe problematisch het leven van een patiënt met hartfalen kan verlopen.

Lees het artikel

Zorgen bij extra-uteriene graviditeit (EUG)

Een EUG is een zwangerschap die zich buiten de baarmoeder nestelt. Deze zwangerschap kan levensbedreigend zijn, bijvoorbeeld bij een tubaruptuur. De incidentie op een EUG bij een spontane zwangerschap is 1 op 100. De incidentie neemt sterk toe bij vruchtbaarheidsbehandelingen. Belangrijk bij een EUG is een vroege diagnose. Dit kan door middel van een combinatie van echografie, laboratoriumonderzoek en lichamelijk onderzoek. Bij klachten van buikpijn en/of vaginaal bloedverlies, een...

Lees het artikel

Gerichte behandeling SOLK-patiënten levert goede resultaten op

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) komen heel veel voor. De klachten kunnen soms sterk invaliderend zijn en lang aanhouden. Ondanks dat patiënten met SOLK vaak voorkomen, weten huisartsen en somatisch specialisten zich dikwijls geen raad met deze ‘moeilijke patiëntengroep’. De laatste jaren is er gelukkig steeds meer belangstelling voor deze patiëntengroep en wordt onderzoek gedaan naar onderliggende mechanismen en mogelijk effectieve...

Lees het artikel

Handen wassen; de puntjes op de i!

Hygiëne is sinds Florence Nightingale (1820-1910) een basisvaardigheid voor iedere verpleegkundige. Nightingale ontwikkelde een sterk besef voor goede hygiëne in de zorg voor zieken tijdens de Krimoorlog in 1853. Zij bood in die oorlog haar diensten als verpleegster aan, en verzorgde met een groep van 38 verpleegsters in Scutari (Turkije) de gewonden van het slagveld. In eerste instantie had Nightingale niet het verband gelegd tussen de slechte hygiëne en ziekten als tyfus,...

Lees het artikel

Verpleegkundige diagnostiek

Verpleegkundige diagnostiek kent vandaag de dag een sterk toenemende interesse. Dit heeft te maken met een aantal recente veranderingen; bijvoorbeeld dat het nu een verpleegkundige taak is om in de wijk de indicatiestelling te doen. Ook de komst van het elektronisch zorgdossier draagt aan de toegenomen belangstelling bij. Daarbinnen spelen ‘eenheid van taal’ en de intersectorale zorgoverdracht een rol en maken het noodzakelijk dat verpleegkundigen nauwkeurig...

Lees het artikel

De verpleegkundige aspecten van orale mucositis

Wist u dat 2,5% van de Nederlandse bevolking behandeld wordt voor kanker en dat er jaarlijks 74.500 patiënten de diagnose kanker te horen krijgen? 1 Afhankelijk van het soort kanker en de uitgebreidheid van de ziekte kan de behandeling bestaan uit een operatie, bestraling, chemotherapie, hormonale behandeling, immuuntherapie, stamceltransplantatie of een combinatie van deze behandelingen. Als gevolg van de directe effecten van cytostatica of radiotherapie op alle sneldelende...

Lees het artikel

Haloperidol

Haloperidol is een geneesmiddel dat sinds 1959 veelvuldig wordt voorgeschreven aan patiënten die last hebben van psychotische klachten. Het wordt bijvoorbeeld voorgeschreven aan ouderen met gedragsstoornissen ten gevolge van dementie en delier. Het heeft een sterk sederende en antipsychotische werking en wordt vooral toegepast bij acute psychiatrische opwindingstoestanden en acute psychosen. Verpleegkundigen worden regelmatig geconfronteerd met ouderen met gedragsproblemen. Om ouderen...

Lees het artikel

Het guillain-barrésyndroom

Het guillain-barrésyndroom (GBS) is een snel progressieve levensbedreigende aandoening. Het wordt in de meeste gevallen voorafgegaan door een infectie en ontstaat door kruisreactie van geproduceerde antistoffen met bestanddelen van de lichaamseigen zenuwen. Het syndroom wordt gekenmerkt door een progressieve zwakte van armen en benen in combinatie met verlaagde dan wel afwezige spierrekkingsreflexen. De diagnose kan veelal op basis van het klinisch beeld worden gesteld, en kan worden...

Lees het artikel

De rokende patiënt en het belang van stoppen met roken (kopie)

Roken is een risicofactor voor tal van aandoeningen en een belangrijke doodsoorzaak. Stoppen is lastig, want roken is sterk verslavend. Opname of behandeling voor een aan roken gerelateerde aandoening kan voor rokers echter het signaal zijn dat het nu echt ‘vijf voor twaalf’ is. Daarom is aandacht voor roken in het ziekenhuis en in de GGz van groot belang. Dit artikel zet de belangrijkste ziekten op een rij die samenhangen met roken en bespreekt de mogelijkheden voor...

Lees het artikel

Duizelig

Spieker, P.  Rubriek(en): Ziektebeeld

In de literatuur worden twee soorten duizeligheid onderscheiden. De draaiduizeligheid, ook wel vertigo genoemd, is de illusie een draaibeweging te ondergaan. Lang rondjes draaien in een draaimolen of een pirouette maken geeft dit gevoel. Vertigo is een illusie alsof men is onderworpen aan een niet-bestaand bewegingspatroon. Het kan variëren van een gevoel alsof men naar één bepaalde kant wordt getrokken tot een gevoel alsof de omgeving of de patiënt zelf draait....

Lees het artikel

Palliatieve zorg bij de ziekte van Parkinson

Palliatieve zorg voor mensen met de ziekte van Parkinson (ZvP) is een onontgonnen gebied. De ZvP is een veelvoorkomende aandoening die grote gevolgen heeft voor het dagelijks leven. Patiënten hebben te maken met een breed scala aan problemen op zowel lichamelijk (o.a. traagheid in bewegen, incontinentie en vallen), geestelijk (o.a. depressie en dementie) als psychosociaal (o.a. gedragsverandering en relatieproblematiek) gebied. De zorg voor parkinsonpatiënten wordt steeds complexer...

Lees het artikel

Risico’s van voedingssupplementen tijdens chemo- en immunotherapie

Naast medicijnen voorgeschreven door artsen en verpleegkundig specialisten (oncologie) zijn er vrij verkrijgbare geneesmiddelen, voedingssupplementen en kruidengeneesmiddelen beschikbaar, zogeheten complementaire en alternatieve medicijnen (CAM). Dit artikel beschrijft de risico’s van het gelijktijdig gebruik van voedingssupplementen en kruidengeneesmiddelen, in het bijzonder voor oncologische patiënten die worden behandeld met chemo- of immunotherapie. De mogelijke interacties...

Lees het artikel

Radiologie en nucleaire geneeskunde: een dynamische afdeling met vele gezichten

Beeldvorming bij echo, MRI en nucleaire geneeskunde wordt op verschillende wijzen verkregen en behandeld. In dit artikel worden de meest voorkomende voorzorgsmaatregelen besproken om risico’s bij onderzoeken op Radiologie en Nucleaire geneeskunde in het algemeen te beperken. In het bijzonder de voorzorgsmaatregelen in verband met contrastnefropathie en een allergische reactie worden belicht.

Lees het artikel

Diuretica

Harm Geers   Rubriek(en): Farmacologie

Diuretica worden frequent gebruikt in de eerste en tweede lijn. Er zijn verschillende groepen diuretica die gebruikt kunnen worden voor de behandeling van hypertensie, volumeproblemen, zoals hartfalen, of bij nierfunctiestoornissen. In de eerste lijn worden vooral de thiazidediuretica, de lisdiuretica en de kaliumsparende diuretica gebruikt, in de tweede lijn ook de osmotische diuretica. Een aparte status heeft spironolacton. Dit is een diureticum, maar ook een aldosteronantagonist (remmer)....

Lees het artikel

Hartfalen

In dit artikel wordt ingegaan op (acuut) hartfalen: wat is het en hoe komt het, hoe herken ik het, wat is de behandeling volgens de laatste richtlijn?

Lees het artikel

Gevallen of geslagen?

Kindermishandeling komt vaker voor dan de meeste mensen denken. Per jaar komen naar schatting tientallen kinderen om het leven door mishandeling. Kindermishandeling wordt door de omgeving (en door artsen en verpleegkundigen) onvoldoende herkend, waardoor de kinderen een verhoogde kans lopen op blijvend letsel en op latere leeftijd psychisch in de problemen kunnen komen.

Lees het artikel

Hartfalen

Marjan Maneschijn  Rubriek(en): Ziektebeeld

Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen ten gevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Er worden drie vormen van hartfalen onderscheiden. Voor de symptomen is het onderscheid tussen backward failure (falen vóór de aangedane harthelft) en forward failure (na de aangedane harthelft) van belang. De belangrijkste oorzaak van hartfalen is het doormaken van een hartinfarct; ook andere oorzaken worden besproken. Door de vele oorzaken en vormen van...

Lees het artikel

Vruchtwaterembolie

Een vruchtwaterembolie is een zeldzaam maar dramatisch ziektebeeld rondom de bevalling, met een hoge mortaliteit en morbiditeit voor zowel moeder als kind. Snel en doeltreffend ingrijpen is hierbij noodzakelijk. Bij een vruchtwaterembolie treedt er een cardiovasculaire collaps op met stollingsproblematiek rondom de bevalling. Het lijkt op een anafylactische reactie op foetaal materiaal in de circulatie van de moeder. Het effect van de reactie is afhankelijk van de hoeveelheid materiaal, en...

Lees het artikel

De vaccinatiegraad van het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland

Vaccineren is een van de meest effectieve manieren om mensen tegen ernstige infectieziekten te beschermen en om uitbraken van deze ziekten te voorkómen. In Nederland worden kinderen gevaccineerd via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). De vaccinatiegraad van het RVP is al jaren hoog, maar is de afgelopen jaren afgenomen. Hoe komt dit? En waarom is het behoud van een hoge vaccinatiegraad belangrijk?

Lees het artikel

Polyfarmacie bij ouderen

De kans op het krijgen van chronische aandoeningen neemt met het ouder worden toe. Hierdoor stijgt eveneens het gebruik van meerdere geneesmiddelen, dat ook polyfarmacie genoemd wordt. Door het innemen van meerdere geneesmiddelen stijgt de kans op interacties en bijwerkingen vooral bij ouderen. Bovendien is correcte inname voor de oudere patiënt lastiger. Dit alles kan invloed hebben op de therapietrouw.

Lees het artikel

Takotsubocardiomyopathie

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Wie kent er in zijn of haar leven geen periode van blijdschap, verdriet, pijn, angst of schrik? Het zijn emoties die bij mensen stress kunnen geven met gevolgen voor de hartfunctie. Folkman en Lazerus hebben in 1984 stress gedefinieerd als ‘een bepaalde relatie tussen de persoon en de omgeving die door de persoon wordt beoordeeld als belastend door het overschrijden van zijn of haar draagkracht en het in gevaar brengen van zijn of haar welzijn’. Butler...

Lees het artikel

Myositis

Myositis betekent letterlijk spierontsteking. Het is een zeldzame, behandelbare auto-immuunziekte. Kenmerkend is subacute spierzwakte, met bij een deel van de patiënten ook betrokkenheid van bijvoorbeeld huid of longen. Er zijn vier subtypen te onderscheiden met elk specifieke kenmerken. Intensieve medicamenteuze behandeling is nodig om ernstige, potentieel levensbedreigende, complicaties te voorkomen.

Lees het artikel

Colorectaal carcinoom

Sterrenburg, A.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Colorectaal carcinoom (CRC), een verzamelnaam voor coloncarcinoom en rectumcarcinoom, is de derde meest gediagnosticeerde vorm van kanker wereldwijd. Het beslaat 11% van alle kankerdiagnoses, maar dit percentage verschilt per werelddeel. Dit lijkt te kunnen worden toegeschreven aan onder andere verschillen in voeding, sociaaleconomische status. maar ook lagere percentages CRC-screening.

Lees het artikel

Het metabool syndroom

Risicofactoren voor diabetes type 2 en hart- en vaatziekten zijn vaak tegelijkertijd aanwezig bij mensen met overgewicht en obesitas. Deze overlappende risicofactoren samen worden aangeduid als het metabool syndroom en zijn een duidelijk extra risico op ziekte. In dit artikel wordt uitgelegd wat het metabool syndroom is en hoe dit syndroom te herkennen en te behandelen is.

Lees het artikel

Stressmanagement bij recent afgestudeerde verpleegkundigen

Tijdens acute situaties treedt er onder recent afgestudeerde verpleegkundigen stress en onzekerheid op door een gebrek aan ervaring. Klinische verslechteringen worden vaak gemist, omdat een pas afgestudeerde verpleegkundige het lastig vindt bij patiënten onderscheid te maken tussen acute problematiek en niet-acute problematiek. De onvoldoende voorbereiding op deze situaties en onvoldoende ervaring leiden tot toename van fouten die direct effect kunnen hebben op de patiënt.

Lees het artikel

Extreem vroeg geboren… en dan?

De afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet in de ontwikkelingen binnen de neonatologie. Sinds 2010 worden in Nederland kinderen actief opgevangen met een zwangerschapsduur vanaf 24 weken. 1,2 Deze vooruitgang gaat gepaard met een groter risico op overlijden en mogelijke gevolgen voor de ontwikkeling op langere termijn. 3 In dit artikel wordt de nadruk gelegd op de incidentie van handicaps bij extreem premature pasgeborenen, aandachtspunten ter bevordering van de hersenontwikkeling en...

Lees het artikel

Spoedeisende anale klachten

Hoewel acute anale klachten zelden levensbedreigend zijn, kan het snel herkennen en benoemen van veelvoorkomende acute anale klachten veel menselijk leed, maar ook de ontwikkeling van chronische anale klachten of complicaties voorkomen. Zowel het sociaal-maatschappelijk taboe als gebrekkige kennis met betrekking tot (acute) anale klachten betekent voor zowel patiënt als zorgverlener een extra uitdaging.

Lees het artikel

Positief taalgebruik in de gezondheidszorg

Wat kunt u zeggen tegen een angstige patiënt die het heel lastig vindt om een onderzoek te ondergaan? En hoe helpt u een huilend kind dat geprikt moet worden, dat eerder door hulpverleners heel stevig moesten worden vastgehouden? Dit artikel laat zien hoe u met het juiste taalgebruik een patiënt meer comfort kunt bieden. Het doel: minder stress voor patiënt en hulpverlener.

Lees het artikel

D-dimeer

In de serie labwaarden staat de D-dimeerbepaling dit keer centraal. D-dimeer is een stof die in het bloed vrijkomt wanneer er bloedstolsels in het lichaam worden afgebroken. Wanneer het D-dimeer normaal is, is de kans op trombose erg klein. Wanneer de waarde verhoogd is, kan dat veroorzaakt worden door een scala van aandoeningen. De D-dimeerbepaling wordt aangevraagd als er een indicatie is op basis van de klachten van de patiënt of als klinische verschijnselen daartoe aanleiding...

Lees het artikel

Verdriet op meerdere sporen

Keirse, Manu  Rubriek(en): Casuïstiek

Wanneer een ernstige, levensbedreigende diagnose wordt gesteld bij een patiënt, is er een confrontatie met een rouwgebeuren op meerdere sporen. De zieke verliest zijn gezondheid en eventueel zijn leven, de familie beleeft onzekerheid, uitzichtloosheid en voelt zich bedreigd door het dreigend verlies van het samenleven. De zorgverleners ervaren soms het niet kunnen redden van het leven als falen van de behandeling en moeten de ontgoocheling en de hopeloosheid van de patiënt en de...

Lees het artikel

Oxycodonverslaving

Het gebruik van opioïden, waaronder oxycodon, is een bewezen effectieve methode in de pijnbestrijding van zowel acute als chronische pijn. Behalve de positieve effecten bij bestrijden van pijn is bekend dat er een verslavingsrisico bestaat bij chronisch gebruik van opioïden en er dus daarmee afhankelijkheid en tolerantie kunnen optreden. In de verslavingszorg wordt de afhankelijkheid van oxycodon als verslavingsprobleem behandeld in samenwerking met de pijnspecialist. In dit...

Lees het artikel

Syndroom van Down: een integrale aanpak

In Nederland worden jaarlijks 230 kinderen met het syndroom van Down geboren. Dit aantal is na de invoering van de niet-invasieve prenatale test (NIPT) gelijk gebleven. Het syndroom van Down gaat gepaard met een breed scala van sociale, fysieke en verstandelijke problematieken vereist daarom extra medische zorg. In zowel binnen- als buitenland zijn richtlijnen opgesteld. Tevens zijn downteams opgericht voor opvang, begeleiding en het leveren van geïntegreerde medische zorg, met als doel...

Lees het artikel

Therapeutische taal en communicatie

U werkt in de zorg. Maar hebt u zelf wel eens ervaren hoe het is om patiënt te zijn? Lees mee over Annette in de casus. Annette is een patiënte die vandaag een mastectomie zal ondergaan in verband met een mammacarcinoom. Ze ligt op de holding, voordat ze opgehaald wordt door de anesthesiemedewerker. Vraag uzelf hierbij af hoe het zou voelen als u zelf een operatie zou ondergaan. Wat zou u zich afvragen voordat u onder narcose wordt gebracht? Wie zou u willen dat ze bellen als de...

Lees het artikel

Cystische fibrose: van genotype naar fenotype

Olde, Wendy  Rubriek(en): Multimorbiditeit

Cystische fibrose (CF, taaislijmziekte) is de meest voorkomende erfelijke afwijking onder het blanke ras. Een fout op chromosoom 7 leidt tot de afwezigheid van of een niet goed functionerend chloorkanaal. Hierdoor is de uitwisseling van zout en water in de cellen verstoord. Dit leidt tot het indikken van lichaamssappen, wat gevolgen heeft in het hele lichaam. De gevolgen voor de longen zijn bij de meeste mensen het bekendst en leiden vaak, niet altijd, tot de meeste problemen. Wanneer deze...

Lees het artikel

Orthostatische hypotensie

Het is van belang orthostatische hypotensie op een adequate en gestandaardiseerde wijze te bepalen, gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. Door wetenschappelijke literatuur te integreren in de praktijk is het voor verpleegkundigen mogelijk om evidencebased practice (EBP) toe te passen in de dagelijkse verpleegkundige zorg. In dit artikel wordt ingegaan op het op de juiste manier bepalen van orthostatische hypotensie en de weg hiernaartoe.

Lees het artikel

Troponine

Troponine is een eiwit dat ervoor zorgt dat de hartspiercellen of myocyten kunnen samentrekken. Bij beschadiging van de hartspier komt troponine binnen drie tot vier uur vrij en is het meetbaar in het bloed. Bij verdenking van een hartinfarct is de waarde van troponine te bepalen door middel van laboratoriumonderzoek. Deze hoog-sensitieve troponine kan worden bepaald als hs-TnI of hs-TnT, dit is afhankelijk van de test die het laboratorium gebruikt. In dit artikel is hs-TnI...

Lees het artikel

Kalium

In de klinische en poliklinische praktijk komen vrijwel dagelijks afwijkingen in het kaliumgehalte in het bloed voor. Belangrijk is dat er gestreefd wordt naar normale kaliumwaarden, want zowel hyper- als hypokaliëmie kan ernstige gevolgen hebben voor de patiënt. De behandeling moet allereerst gericht zijn op het normaliseren van het kalium in het bloed. Vervolgens moet er aandacht zijn voor de oorzaak van de afwijking en wordt gecontroleerd of het kalium stabiel blijft. 

Lees het artikel

De verpleegkundige die rouwt

Verpleegkundigen proberen in hun werk een balans te vinden tussen afstand en nabijheid. De begeleiding van patiënt en naasten en het zien van lijden, rouwen en sterven van patiënten kunnen ook invloed hebben op de verpleegkundige zelf. Met name op emotioneel gebied wordt veel van de verpleegkundige gevraagd.

Lees het artikel

Eindstadium hartfalen, wat nu?!

Hart- en vaatziekten zijn in 31% van alle sterfgevallen wereldwijd de oorzaak van overlijden. Ongeveer 10% heeft eindstadium hartfalen. De vergrijzende bevolking, verbeterde behandeling en overleving van onder andere coronairlijden en diverse soorten kanker, en de verbeterde overleving van chronisch hartfalen zelf, resulteren in een toegenomen incidentie en prevalentie van hartfalen.

Lees het artikel

CVA bij atriumfibrilleren

Atriumfibrilleren is een hartritmestoornis waarbij het ritme volledig onregelmatig en meestal versneld is. Deze ritmestoornis komt veel voor bij oudere mensen. Atriumfibrilleren kan symptomatisch of asymptomatisch zijn. Een karakteristieke bevinding in het lichamelijk onderzoek is een onregelmatige pols en de diagnose wordt gesteld met een ecg. Er zijn diverse manieren om de aandoening te behandelen. Het is belangrijk te bekijken of er een risico is op een CVA. Dit ziektebeeld kan ontstaan...

Lees het artikel

De rol van negatieve-druktherapie bij preventie van wondinfecties

Per jaar vinden wereldwijd ruim 250 miljoen grote chirurgische ingrepen plaats. In Nederland zijn dat er 1,5 miljoen. 1 Meestal verloopt het herstel goed, maar dat is niet vanzelfsprekend. Patiënten met hun wonden staan bloot aan vele potentiële gevaren. Infectie van de chirurgische wond is een van de belangrijkste complicaties. Verpleegkundige zorg is van invloed op deze complicatie en dus zijn wondinfecties verpleegsensitieve indicatoren. Een wondinfectie heeft een enorme impact...

Lees het artikel

Niet-medicamenteuze interventies ter vermindering van postoperatieve pijn

Broens, S.  Rubriek(en): Interventies

Pijn is een evolutionair nuttig signaal dat in de perioperatieve periode bestreden moet worden, omdat het negatieve gevolgen heeft voor het herstel van de patiënt. Helaas zijn de beschikbare medicamenteuze opties voor pijnbestrijding beperkt en gaan zij gepaard met bijwerkingen die ook negatieve gevolgen hebben voor het herstel na een operatie. In dit artikel worden verschillende niet-medicamenteuze interventies besproken die kunnen worden toegepast met als doel pijn en...

Lees het artikel

Verpleegsensitieve indicatoren voor excellente zorg

Inzicht in en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg is essentieel voor het leveren en borgen van de kwaliteit van patiëntenzorg. Hoe krijgen we de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg echter inzichtelijk? Kunnen hiervoor indicatoren worden ingezet? Welke indicatoren zijn hiervoor dan het meest geschikt? Welk voordelen heeft dit inzicht voor patiënten en verpleegkundigen? Hoe kunnen verpleegkundigen en...

Lees het artikel

Vragen naar een mening

Vragen naar de mening van patiënten of collega’s over een bepaald onderwerp is een veelgebruikte manier om gegevens te verzamelen in onderzoek. Er zijn verschillende manieren om naar een mening te vragen. De onderzoeker kan gebruikmaken van een schriftelijke vragenlijst, maar kan ook besluiten om zelf de mensen te ondervragen in een interview. Ondanks dat het interview tijdrovend is voor de onderzoeker, levert het veelzijdige informatie op en valt de keuze vaak om die reden op...

Lees het artikel

Creatinine en ureum

In de praktijk worden bloedwaarden als creatinine en ureum vaak gemeten. Aan de hand van de creatinineconcentratie in het bloed kan de nierfunctie worden bepaald. Als het ureum te hoog is in het bloed, kan er sprake zijn van een uremisch syndroom. Bij een dergelijk syndroom moet er direct worden ingegrepen.

Lees het artikel

Seks en intimiteit in de spreekkamer: medisch of privédomein?

Borstkanker is een ziekte die het leven van een vrouw volledig kan ontregelen. De behandeling van borstkanker kan ook impact hebben op seks en intimiteit. De vraag die beantwoord wordt in dit artikel is, of er een noodzaak is om seks en intimiteit aan te kaarten in een medisch gesprek. Om tot een antwoord te komen wordt eerst gekeken naar de wens van artsen en patiënten om het gesprek aan te gaan en ten slotte wordt er onderzocht welke interventies aangeboden kunnen worden op het gebied...

Lees het artikel

Cardiale amyloïdose

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Amyloïd is een eiwit dat verkeerd gevouwen is en dat in vele organen kan neerslaan. Als amyloïd in het hart neerslaat en ophoopt wordt dit cardiale amyloïdose (CA) genoemd, een infiltratieve cardiomyopathie, waarbij het hart daardoor steeds stugger wordt. CA kan leiden tot hartfalen en ritmestoornissen. Vaak wordt CA pas laat ontdekt. Het is een ernstige ziekte, waarbij vroege herkenning belangrijk is om de juiste behandeling te starten. De aandoening vereist een...

Lees het artikel

Kwalitatief onderzoek, vis of aap?

Kwalitatief onderzoek geeft de onderzoeker de kans om uiteenlopende vragen te beantwoorden. Kwalitatieve methoden zijn onder meer geschikt om theorieën te vormen, doorleefde ervaringen in kaart te brengen en subjectieve fenomenen gedetailleerd te onderzoeken. Dit artikel bespreekt de uitgangspunten van kwalitatief onderzoek, methodologische aspecten en geeft een voorbeeld van kritische beoordeling aan de hand van een wetenschappelijke publicatie.

Lees het artikel

Respiratoir syncytieel virus

Theeuwen, Heidi  Rubriek(en): Ziektebeeld

Bronchiolitis is een acute (virale) lageluchtweginfectie met ontsteking en obstructie van de kleine luchtwegen. Deze infectie komt voornamelijk voor bij kinderen onder de 2 jaar, meestal in het herfst- en winterseizoen, vaak in aansluiting op een bovensteluchtweginfectie. Een van de meest voorkomende verwekkers is het respiratoir syncytieel virus (RSV).

Lees het artikel

Een bijzondere tweeling

Theeuwen, Heidi  Rubriek(en): Ziektebeeld

In Nederland worden er gemiddeld 18 tot 19 tweelingen geboren per 1000 bevallingen. Van alle tweelingen is ongeveer 65% twee-eiig. Slechts 35% van de tweelingparen is dus eeneiig. Eeneiige tweelingen ontstaan doordat één bevruchte eicel zich al heel snel na de bevruchting in tweeën splitst. In zeldzame gevallen kunnen er bij een eeneiige tweeling intra-uterien of rondom de geboorte ernstige problemen ontstaan door een afwijkende bloedverdeling in de placenta.

Lees het artikel

Extravasatie van intraveneuze geneesmiddelen

Extravasatie van intraveneuze geneesmiddelen kan, afhankelijk van het geneesmiddel, ernstige permanente (cosmetische) schade voor de patiënt opleveren als niet tijdig correct gehandeld wordt. Dit artikel beschrijft hoe u extravasatie kunt herkennen, welke preventiemaatregelen er zijn en geeft een overzicht van de te ondernemen acties bij extravasatie van verschillende soorten medicatie.

Lees het artikel

Bronchopulmonale dysplasie

Theeuwen, Heidi  Rubriek(en): Ziektebeeld

Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.

Lees het artikel

De ijzerstatus

Als de zorgverlener verstoring van het ijzermetabolisme wil uitsluiten dan wel aantonen, kan de ijzerstatus bepaald worden. Het lichaam heeft ijzer nodig voor het goed functioneren van hemoglobine. Voor het zuurstoftransport moet er voldoende ijzer beschikbaar zijn. Daarom  is het belangrijk dat ijzer kan worden opgenomen en opgeslagen en is het nodig dat het  transport van ijzer adequaat wordt uitgevoerd.

Lees het artikel

Dorst en polyurie

Er meldt zich een vrouw op de poli die dorstig is en klaagt over een droge mond. Ze drinkt tot vier liter water per dag. Wat is er aan de hand? Om tot de juiste diagnose te komen volgt een proces van klinisch redeneren. Wat is haar voorgeschiedenis? Welke medicatie gebruikt zij? Kan het aan de medicatie liggen? Wat zijn de oorzaken van dorst en veel drinken? Wat blijkt uit het lichamelijk onderzoek en welke aanvullende onderzoeken zijn nodig? Stap voor stap gaat u richting diagnose en...

Lees het artikel

De inzet van familie op de IC

Delirium is een veelvoorkomend probleem op de intensive care (IC) en gerelateerd aan een slechtere uitkomst voor de patiënt. Omdat ongeveer een derde van de IC-patiënten belast is met de negatieve gevolgen van delirium, is het toepassen van preventieve maatregelen op de IC noodzakelijk. De huidige richtlijnen benadrukken het belang van niet-medicamenteuze strategieën, waarin verpleegkundigen een centrale rol spelen.

Lees het artikel

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis (RA) is een chronische auto-immuunziekte die gekenmerkt wordt door gewrichtsontstekingen. Vroegherkenning is essentieel, want door vroeg in het ziekteproces te starten met medicamenteuze behandeling wordt gewrichtsschade voorkomen dan wel beperkt. De verpleegkundige zorg bestaat uit voorlichting en educatie, het systematisch monitoren van ziekteactiviteit en comorbiditeit, en het bieden van psychosociale ondersteuning.

Lees het artikel

Bewegen tijdens ziekenhuisopname

Fysieke inactiviteit tijdens de ziekenhuisopname leidt tot onnodige fysieke achteruitgang en vergroot de kans op complicaties. Dit resulteert in een langere opnameduur en een verminderde zelfredzaamheid zowel in het ziekenhuis als thuis. Desondanks liggen patiënten bijna de gehele ziekenhuisopname in bed. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat patiënten minder in bed blijven liggen? En wat kunt u als verpleegkundige doen om patiënten te laten bewegen?

Lees het artikel

Negatieve-druktherapie (met instillatie)

Negatieve-druktherapie (NDT) is een niet-chirurgische wondbehandeling die toegepast wordt om wondgenezing en reiniging van slecht genezende wonden te stimuleren door middel van negatieve druk of zuigkracht. De doorbloeding van het weefsel in de wondomgeving wordt gestimuleerd, waardoor groei van granulatieweefsel versneld wordt en de wond sneller geneest. Het toepassen van NDT kent verschillende indicaties en contra-indicaties en kan toegepast worden in ziekenhuizen, verpleeghuizen en de...

Lees het artikel

Aangeboren hartafwijkingen

Jaarlijks worden er in Nederland ongeveer 1.250 kinderen geboren met een corvitium oftewel hartafwijking. In dit artikel worden de meest voorkomende congenitale hartafwijkingen en de eerste opvang daarbij besproken.

Lees het artikel

Excellente verpleegkundige werkomgeving

Het aantal (capaciteit) en de kennis en ervaring (capabiliteit) van verpleegkundigen nemen niet in dezelfde mate toe als de ontwikkelingen in de patiëntenzorg van de beroepsgroep vragen. Daardoor ontstaat bezorgdheid over verslechtering van de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg. Een mogelijke oplossing is het creëren van een positieve en innovatieve werkomgeving, die verpleegkundigen aantrekt en behoudt en hen in staat stelt excellente zorg te leveren. 

Lees het artikel

Pijnbehandeling zonder medicatie

De prevalentie van pijn na een operatie is hoog, waardoor de noodzaak om farmacologische pijnbehandeling zo breed mogelijk te ondersteunen met niet-farmacologische technieken toeneemt. Er is kwantitatief onderzoek met een kwalitatieve component gedaan naar het gebruik van niet-farmacologische technieken bij acute postoperatieve pijn vanuit verpleegkundig perspectief. Op basis hiervan is een richtlijn opgesteld die beschikbaar is ter ondersteuning van de pijnbehandeling.

Lees het artikel

Aortadissectie

Een aortadissectie is een zeldzaam ziektebeeld met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn naasten op fysiek en psychosociaal terrein. Actuele gegevens over hoe vaak een aortadissectie voorkomt zijn schaars. De schatting is dat een aortadissectie bij 2-4 op 100.000 personen voorkomt. Het overkomt mannen vaker dan vrouwen. Snelle herkenning van het ziektebeeld is van groot belang, te meer daar de behandelmogelijkheden zijn uitgebreid en overlijden voorkómen kan worden.

Lees het artikel

Heupfractuur

Sterrenburg, A.  Rubriek(en): Casuïstiek

De mediale collumfractuur, laterale collumfractuur, pertrochantere femurfractuur en subtrochantere femurfractuur worden in de volksmond ook wel een heupfractuur genoemd. De behandeling van een heupfractuur hangt af van de lokalisatie en aard van de breuk.

Lees het artikel

Ketenzorg bij Parkinson

Geutjes, C.  Rubriek(en): Casuïstiek

Complexe zorg, u herkent het vast bij chronische patiënten in uw werkveld. De ziekte van Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve ziekte, die zowel fysieke als psychische stoornissen veroorzaakt. De zorg voor patiënten met Parkinson is complex. Vaak zijn meerdere zorgverleners betrokken bij de zorg en wordt er multidisciplinair samengewerkt in een zorgketen. In dit artikel is te lezen hoe in Nederland de ketenzorg Parkinson is ontwikkeld.

Lees het artikel

Het belang van goede mondgezondheid

Een slechte mondgezondheid kan resulteren in cariës (gaatjes) en tandvleesontstekingen. Minder bekend is dat een slechte mondgezondheid ook kan leiden tot een verslechtering van de algemene gezondheid. Er wordt steeds meer wetenschappelijk onderzoek gedaan naar aandoeningen in de mond in relatie tot aandoeningen in de rest van het lichaam en vice versa. In dit artikel worden de belangrijkste mondaandoeningen toegelicht en worden de (chronische) aandoeningen beschreven die geassocieerd...

Lees het artikel

Leukocyten

In het kader van de bespreking van de laboratoriumwaarden staat in dit nummer de witte bloedcel of leukocyt centraal. Leukocyten hebben de taak het lichaam te behoeden voor ziekte bij het binnendringen van micro-organismen. Daarnaast kunnen leukocyten infecties bestrijden en zijn zij in staat lichaamsvreemd materiaal te herkennen en te verwijderen. Kortom, leukocyten zijn onmisbaar om te overleven. 1

Lees het artikel

Corticosteroïden

Corticosteroïden zijn afgeleid van het bijnierschorshormoon cortisol. Het toepassingsgebied is breed en gerelateerd aan de ontstekingsremmende en/of afweeronderdrukkende werking. Corticosteroïden worden als substitutietherapie voorgeschreven bij bijnierschorsinsufficiëntie. Verpleegkundigen hebben een belangrijke rol in de voorlichting over werking, gebruik en bijwerkingen en in het signaleren, monitoren en managen van (potentiële) bijwerkingen. Hiermee dragen zij bij aan...

Lees het artikel

Polyfarmacie en vallen bij de geriatrische patiënt

In de zorg voor de geriatrische patiënt komen zowel polyfarmacie als valincidenten vaak voor. Polyfarmacie kan het risico van valincidenten verhogen. Er worden jaarlijks veel geriatrische patiënten na een val op de Spoedeisende Hulp in het ziekenhuis gepresenteerd. Door de toenemende vergrijzing neemt het aantal patiënten met polyfarmacie toe. Er vinden meer valincidenten plaats en beide zorgen voor een afname van kwaliteit van leven, een hogere mortaliteit en een behoorlijke...

Lees het artikel

Wat kan de verpleegkundige met ChatGPT?

Wie de laatste tijd het nieuws heeft gevolgd, heeft er vast al eens van gehoord: ChatGPT. ChatGPT is een op kunstmatige intelligentie gebaseerde chatfunctie. Scholieren gebruiken deze applicatie om hun werkstukken snel te maken. ChatGPT is echter ook veelbelovend voor de verpleegkundige. In dit artikel vertellen we u hoe u nu al gebruik kunt maken van ChatGPT.

Lees het artikel

Trombose en kanker

Trombose en kanker lijken bijna onlosmakelijk met elkaar verbonden te zijn. Trombose en longembolie worden als één aandoening gezien, te weten veneuze trombo-embolie (VTE). Ondanks dat we steeds beter weten hoe trombose voorkomen kan worden, blijft dit ziektebeeld een belangrijke oorzaak van morbiditeit en mortaliteit. De verpleegkundige of verpleegkundig specialist kan een belangrijke rol vervullen bij de diagnose, behandeling, begeleiding en nazorg van de patiënt die...

Lees het artikel

Ascitespunctie in de palliatieve fase

In de richtlijn Ascites 1 is een ontlastende ascitespunctie in de palliatieve fase duidelijk beschreven. Ook de uitvoering en benodigdheden voor een punctie zijn opgenomen in deze richtlijn. Maar wat betekent een ascitespunctie in de praktijk voor een oncologische patiënt in de palliatieve fase? Moet deze patiënt naar het ziekenhuis voor een dergelijke verrichting? En wat betekent het voor een verpleegkundig specialist die deze voorbehouden handeling uitvoert?

Lees het artikel

Hypo- en hypernatriëmie

Natrium is een elektrolyt en het is positief geladen (Na+). Samen met chloride, dat negatief geladen is (Cl-), vormt het NaCl, dat we kennen als keukenzout. De natrium- en ook de kalium-bepaling wordt aangevraagd om inzicht te krijgen in de elektrolytenhuishouding van het lichaam. Natrium is van belang voor het regelen van de vochtbalans, de bloeddruk en voor het functioneren van de spier- en zenuwcellen. Afwijkingen van de normaalwaarde komen voor bij hypernatriëmie (te hoog...

Lees het artikel

ILD, wat moet je ermee?

Trapman, L.  Rubriek(en): Ziektebeeld

ILD staat voor ‘interstitial lung diseases’. Dit is de Engelse verzamelterm voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen de alveoli en de bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In een drieluik worden de meest voorkomende ziektebeelden beschreven: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit eerste artikel gaat het dus over sarcoïdose.

Lees het artikel

Een onverwacht slechte start bij de geboorte

Meerdere malen per jaar wordt een voldragen neonaat geboren met een onverwacht slechte start. Zowel voor ouders als voor hulpverleners is dit enorm schrikken. Er kunnen meerdere oorzaken ten grondslag liggen aan een slechte start. Voorkomende oorzaken zijn bijvoorbeeld een schouderdystocie, waarbij het hoofd geboren is en het kind vervolgens ‘blijft hangen’; een (gedeeltelijke) loslating van de placenta, oftewel abruptio placentae of solutio; een navelstrengprolaps of een...

Lees het artikel

Spontane dissectie van de kransslagader

SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist. 

Lees het artikel

Leverwaarden bij alcoholgebruik

Lichamelijk onderzoek en laboratoriumtesten kunnen aanwijzingen geven enerzijds bij het opsporen van een stoornis in alcoholgebruik en anderzijds bij het nagaan van bepaalde afwijkingen in bloedwaarden die geassocieerd zijn met de lichamelijke gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Bij het vaststellen of monitoren van een stoornis in het gebruik van alcohol worden andere bepalingen in het laboratoriumonderzoek geadviseerd dan bij het vaststellen van de lichamelijke gevolgen. 

Lees het artikel

Lactaat en lactaatacidose

Lactaat heeft een belangrijke rol in het metabolisme. Het wordt gevormd door lichaamscellen bij het produceren van energie. Factoren en ziekten die ingrijpen op het metabolisme kunnen leiden tot een stapeling van lactaat. Het gevolg kan een levensbedreigende verzuring van het bloed zijn. Een goed begrip van de lactaathuishouding is van belang om afwijkingen in het lactaat te herkennen en tijdig te behandelen.

Lees het artikel

Livemuziek als interventie

Meaningful Music in health Care (MiMiC) is in 2016 ontstaan uit een samenwerking tussen de afdeling Chirurgie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het lectoraat Lifelong Learning in Music (LLM) van het Prins Claus Conservatorium van de Hanze Hogeschool Groningen. Twee, op het oog, totaal verschillende werelden die op verschillende fronten complementair aan elkaar blijken te zijn en samen iets kunnen betekenen voor de patiënt.

Lees het artikel

Zuurstof toedienen via non-rebreathing masker en Optiflow

Het toedienen van zuurstof komt in de dagelijkse praktijk van de meeste verpleegkundigen regelmatig voor. Vooral het geven van zuurstof via een neusbril of -sonde. Hiermee kan echter maximaal 6 liter per minuut gegeven worden. Als de patiënt een grotere zuurstofbehoefte heeft, kan gebruikgemaakt worden van een non-rebreathing masker of hoge flow zuurstoftherapie (Optiflow®). Deze methoden vergen echter andere vaardigheden van de verpleegkundige. Ook zijn kennis en bewustwording van...

Lees het artikel

Tracheotomie en tracheostoma

In dit artikel leggen wij het verschil uit tussen een tracheotomie en een tracheostoma. Deze twee begrippen worden wereldwijd in de literatuur door elkaar gebruikt. Een andere term die vaak gebruikt wordt is tracheostomie. Vanwege het verschil in verzorging en begeleiding van de patiënt is het noodzakelijk genoemde begrippen goed uit elkaar te houden. We doen dit aan de hand van twee casussen.

Lees het artikel

Rabdomyolyse

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Rabdomyolyse komt uit het Grieks en is samengesteld uit rhábdos dat streep betekent, mus staat voor spier en lúsis wordt vertaald met afbraak. Bij rabdomyolyse, ook wel compartiment- of logesyndroom genoemd, gaat het om de afbraak van grote hoeveelheden dwarsgestreepte spiercellen door verwonding, waardoor de inhoud van de spiercellen naar buiten loopt en opgenomen wordt in het bloed. Het is een zeldzame aandoening die een ernstig verloop kan hebben als zij niet tijdig herkend...

Lees het artikel

Sepsis: herkennen en behandelen

Sepsis is een veelvoorkomende oorzaak van morbiditeit en mortaliteit in zorginstellingen. Het ontstaat wanneer het immuunsysteem overmatig reageert op een infectie. De resulterende systemische klachten en orgaandisfunctie zijn kenmerkend voor dit ziektebeeld. Nieuwe inzichten in het ziekteproces hebben in recente jaren geleid tot veranderingen in de definitie en behandelstrategieën. Deze worden in dit artikel besproken.

Lees het artikel

Lichamelijk onderzoek bij overmatig alcoholgebruik

Overmatig alcoholgebruik pleegt een grote aanslag op het menselijk lichaam. Alcohol kan ernstige somatische complicaties geven zoals leverfalen, schade aan het maag-darmstelsel en cardiovasculaire problemen. Bij lichamelijk onderzoek kunnen somatische complicaties worden opgespoord met inschatting van de ernst, om behandeling van alcoholgerelateerde stoornissen integraal uit te voeren.

Lees het artikel

Lymfoedeem

Butter, E. en Verdonk, B.  Rubriek(en): Casuïstiek

Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...

Lees het artikel

Diabetes mellitus type 1 bij kinderen

Jaarlijks wordt er bij 600-650 kinderen diabetes mellitus type 1 gediagnosticeerd, ook wel diabetes de novo genoemd. Deze kinderen presenteren zich vaak met een diabetische ketoacidose op de Spoedeisende Hulp. Soms is een eerste presentatie zo ernstig dat opname op de intensive care noodzakelijk is. De behandeling van diabetes type 1 bestaat uit het levenslang subcutaan toedienen van insuline door middel van een injectiepen of een insulinepomp. Het vergt van kind en ouders aanpassing van de...

Lees het artikel

INTERMED bij complexe patiënten

Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?

Lees het artikel

Obstetrisch plexus-brachialis letsel

Het obstetrisch plexus-brachialis letsel (OPBL) is een zenuwletsel dat tijdens de bevalling ontstaat door trekkracht uitgeoefend op de plexus brachialis, wat leidt tot uitval van sensorische en motorische functies van de arm. Het incidentiecijfer van OPBL varieert enorm in de literatuur. De algemeen beschreven incidentie is 0,4-2,9 per 1.000 levendgeborenen. 1,2 Uitgaand van 172.500 levendgeborenen per jaar in Nederland betekent dit jaarlijks 69-500 nieuwe kinderen met dit letsel. 3

Lees het artikel

Achter de schermen bij meningokokkenziekte

‘Dodelijke bacterie rukt op in Nederland: 11 doden, 57 ernstig zieken 1 ' Met deze kop in het AD ontstond in het voorjaar van 2018 publieke onrust rondom de meningokokken  bacterie. Wat houdt de meningokokkenbacterie en de verspreiding ervan nu precies in? Hoeveel risico lopen we om ziek te worden? Wat gebeurt er in de het publieke gezondheidsdomein om ons te beschermen tegen deze bacterie? In dit artikel nemen we een kijkje achter de schermen van de infectieziektebestrijding in...

Lees het artikel

Hartschade na borstkanker

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Door de ontwikkeling van verbeterde opsporingstechnieken en nieuwe oncologische behandelingen zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. Mede door de verbeterde overleving zijn nadelige effecten (op de lange termijn) van oncologische behandelingen op hart en vaten meer zichtbaar geworden. Afhankelijk van risicofactoren en het type behandeling kan tot 30% van de borstkankerpatiënten last krijgen...

Lees het artikel

ILD, wat moet je er mee?

Trapman, L.  Rubriek(en): Ziektebeeld

ILD staat voor interstitial lung diseases. Dit is de Engelse verzamelnaam voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen alveoli en bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In dit drieluik van artikelen nemen we de meest voorkomende ziektebeelden door: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit tweede artikel gaat het over longfibrose.

Lees het artikel

Endocarditis: een levensgevaarlijke aandoening

Elice Flipse  Rubriek(en): Casuïstiek

Bacteriële endocarditis is een ernstige ziekte die tijdens de ziekenhuisopname leidt tot overlijden van één op de vijf patiënten. Na zes maanden is het overlijdenspercentage 26 procent. De incidentie wordt geschat op 2-7 per 100.000 personen per jaar en neemt toe met de leeftijd.

Lees het artikel

Het immuunsysteem

Micro-organismen, we hebben ze nodig. Als pathogene micro-organismen echter de overhand krijgen ontstaat een ziekte. Ons immuunsysteem is constant bezig het menselijk lichaam te beschermen tegen bacteriën, virussen, parasieten en andere ziekteverwekkers. Bij een infectie bestrijdt het immuunsysteem de micro-organismen en wordt er immuniteit opgebouwd. Bij een volgende infectie worden mensen dan niet of minder ziek.

Lees het artikel

Hypertrofische cardiomyopathie en erfelijkheid

Hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is een erfelijke hartspieraandoening waarbij sprake is van verdikking van de hartspier. HCM kan zich op verschillende manieren uiten. Iemand kan geen klachten hebben, maar HCM kan ook tot plotse hartdood leiden. In Nederland vindt bij de diagnose HCM doorgaans verwijzing plaats naar de afdeling Klinische genetica. Om een eventueel erfelijke oorzaak vast te stellen kan DNA-onderzoek worden verricht.

Lees het artikel

De charcotvoet

Sleegers, Ron  Rubriek(en): Ziektebeeld

De charcotvoet is een van de mogelijke complicaties bij patiënten met diabetes mellitus. Een charcotvoet is een misvorming van de voet die ontstaat op basis van een uitgebreide gevoelsstoornis (neuropathie) aan de voet. Deze aandoening is vernoemd naar de Franse arts Charcot, die dit verschijnsel in 1882 voor het eerst beschreef. Een charcotvoet is in potentie een lidmaatbedreigende situatie, die kan leiden tot ernstige voetvervormingen, beperkingen en zelfs kan leiden tot...

Lees het artikel

De patiënt met multiorgaanfalen op de intensive care

Op de intensive care worden frequent patiënten met multiorgaanfalen (MOF) behandeld. Ongeveer 50-80% van alle patiënten die op de intensive care (IC) overlijden, overlijdt aan de gevolgen van MOF. In dit artikel worden verschillende oorzaken, gevolgen en behandelingen van MOF besproken aan de hand van een patiëntencasus.

Lees het artikel

Darmspoelen bij dwarslaesiepatiënten

Obstipatie en/of fecale incontinentie zijn een groot probleem voor dwarslaesiepatiënten. Een goed defecatiebeleid is daarom essentieel. Darmspoelen is een methode die ingezet kan worden om de stoelgang te reguleren. Het is goed aan te leren aan patiënt en zorgverlener(s), maar kent wel belangrijke absolute en relatieve contra-indicaties. Een goede training is essentieel om complicaties te voorkomen en therapietrouw te bevorderen.

Lees het artikel

Oud en kanker, een kwetsbare combinatie?

Het inschatten van de mate van kwetsbaarheid van een patiënt is niet altijd even eenvoudig. Door gebruik te maken van meerdere meetinstrumenten is de kwetsbaarheid zichtbaar te maken en kunnen interventies worden toegepast om deze kwetsbaarheid te verminderen. Samen met de patiënt kunt u zo optimaal gebruikmaken van shared decision-making en goed onderbouwd een behandeltraject ingaan of juist afzien van behandeling. Dit vergt maatwerk, niemand is immers...

Lees het artikel

Nazorg bij een COVID-19-besmetting

Een deel van de mensen houdt na besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Dat wordt ‘long-COVID’ genoemd. De klachten kunnen tot enkele weken, maar soms meerdere maanden na een infectie aanhouden. De ernst kan afnemen in de loop van de tijd. Mensen kunnen continu of wisselend klachten hebben. Het is nog niet duidelijk waarom deze klachten optreden. Wie door een COVID-19-besmetting op de IC moet worden opgenomen, kan ook daarvan langdurig klachten houden. Problemen die toe...

Lees het artikel

De betekenis van INR, APTT, PT en bloedingstijd

Dit is het laatste artikel over de hematologische laboratoriumonderzoeken. De INR oftewel international normalized ratio wordt bepaald om de mate van antistolling te bepalen bij patiënten die vitamine K-antagonisten gebruiken. APTT staat voor ‘activated partial-thromboplastin time’. Hiermee wordt bepaald hoe lang het duurt voor het bloed stolt. Deze bepaling wordt gebruikt om problemen in de bloedstolling te onderzoeken en om de werking van...

Lees het artikel

Decubituszorg volgens de nieuwe richtlijn

De nieuwe herziene richtlijn Decubitus is sinds 1 maart 2021 beschikbaar. Dit artikel beschrijft de belangrijkste aspecten bij de besluitvorming voor de preventie en behandeling van decubitus door zorgverleners.  In eerdere artikelen werd het ontwikkelproces van de richtlijn beschreven en werden aanwijzingen gegeven voor de implementatie van de richtlijn.

Lees het artikel

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker

Uit onderzoek is bekend dat een langdurige infectie met een hoogrisico humaan papillomavirus (hrHPV) uiteindelijk kan leiden tot baarmoederhalskanker. In Nederland richt het bevolkings onderzoek (BVO) zich op het opsporen van de voorloperstadia ervan, zodat deze vrouwen kunnen worden behandeld. Zo wordt voorkomen dat zij baarmoederhalskanker ontwikkelen. De veranderingen in het BVO sinds januari 2017 worden in het artikel besproken.

Lees het artikel

De werking van het oog

In dit artikel wordt de werking van het oog besproken en voorkomende brekingsafwijkingen bij het scherpstellen van de ogen. De verschillen tussen bijziendheid, verziendheid en astigmatisme komen aan bod. Voor correctie van deze afwijkingen kan men binnen de optiekbedrijven terecht bij de opticien, de contactlensspecialist of de optometrist. Van deze beroepsgroepen is de optometrist een beschermde beroepsgroep volgens de Wet BIG.

Lees het artikel

Farmacogenetica: DNA-informatie voor medicatie op maat

Geneesmiddeltherapie is een groot goed. Toch zijn er aanzienlijke problemen: bijwerkingen van medicijnen veroorzaken 5-7% van alle ziekenhuisopnamen. Als het gaat over effectiviteit, blijkt maar 25-60% effectief. Dat mensen verschillend reageren op medicatie blijkt grotendeels vast te liggen in het DNA. Door het uitvoeren van een farmacogenetische analyse is medicatie op maat nu echter voor iedereen mogelijk.

Lees het artikel

Laaggeletterdheid en ongelijkheden op gezondheidsgebied

Greene, Robert  Rubriek(en): Casuïstiek

Laaggeletterdheid kan leiden tot hogere ziektecijfers en slechte zelfzorg. Het is in het belang van patiënten dat zorgverleners strategieën introduceren die kunnen bijdragen aan het verbeteren van gezondheidsgeletterdheid. 

Lees het artikel

Kraamvrouwenkoorts

Baart, A.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Kraamvrouwenkoorts, ook wel puerperale sepsis genoemd, is een infectie veroorzaakt door een Streptococcus pyogenes, die vrouwen in het kraambed kunnen krijgen. Doordat de symptomen erg uiteen kunnen lopen en de presentatie vaak aspecifiek is, is de infectie moeilijk te herkennen. Zonder (tijdige) behandeling heeft de infectie een zeer snelle progressie en is er een hoog risico op complicaties en mortaliteit.

Lees het artikel

Complicaties van de perifere intraveneuze infuuscanule

Complicaties bij een perifere intraveneuze infuuscanule (iv-canule) komen veel voor en kunnen zeer ernstige gevolgen hebben. Er bestaat in Nederland nog geen richtlijn voor infuuszorg. Ziekenhuizen hanteren verschillende protocollen. De belangrijkste spelregels op een rij.

Lees het artikel

Audit en feedback voor evidence-based zorg

Van 2014 tot 2016 steeg het aantal indicatoren in de Nederlandse ziekenhuizen van 1.360 naar 1.551, een toename van 14%. 1 Met de komst van het elektronisch patiëntendossier is de verwachting dat het aantal kwaliteitsmetingen nog verder zal toenemen. 2 Hoe zorgen we ervoor dat al deze metingen resulteren in betere, evidence-based zorg voor de patiënt?

Lees het artikel

Afasie

Het woord afasie is afgeleid van het Griekse woord aphánai en betekent letterlijk ‘niet-spreken’ (a = niet en phánai = spreken). Afasie omvat echter veel meer dan problemen met alleen het spreken. Personen met afasie (PMA) zijn de taal niet meer machtig zoals ze dat waren vóór het ontstaan van de afasie. Het gaat om taal in de breedste zin van het woord. Wat dit precies inhoudt en wat dit voor het dagelijks leven van PMA betekent, wordt in dit artikel...

Lees het artikel

Testiscarcinoom

Verwoerd, Harmke  Rubriek(en): Ziektebeeld

Testiscarcinoom komt vaak voor bij mannen op jonge leeftijd. Een diagnose die op een totaal onverwacht moment komt. Het treft mannen midden in het leven, vaak bezig met hun carrière en/of aandacht voor het stichten van een gezin. De impact is enorm zowel op degene die de diagnose testiscarcinoom krijgt als de naasten. De termijn tussen diagnose en chirurgische behandeling is minder dan 72 uur. In deze korte tijd moet een inventarisatie gedaan worden van de...

Lees het artikel

Klinisch redeneren bij acute buikpijn bij volwassenen

Acute buikpijn is een aandoening die (op de Spoedeisende Hulp) aandacht en vaak directe behandeling vereist. Acute buikpijn kan veroorzaakt worden door een infectie, ontsteking, vasculaire occlusie of obstructie. Veelal gaat het gepaard met klachten zoals plotseling opkomende pijn met bijbehorende misselijkheid en/of braken.

Lees het artikel

Anti-emetica bij misselijkheid en braken

In dit artikel worden anti-emetica beschreven in de context van misselijkheid en braken. Deze symptomen komen veelvuldig voor in de meest uiteenlopende praktijken van alledag. Om structuur aan te brengen in deze diversiteit is de Richtlijn misselijkheid en braken van Pallialine (www.pallialine.nl) gebruikt. Deze richtlijn is multidisciplinair samengesteld en biedt inzicht in symptoommanagement.

Lees het artikel

Geneesmiddelen in het verkeer

Ongeveer 10% van de verkeersdeelnemers gebruikt geneesmiddelen die de rijvaardigheid beïnvloeden. Per jaar vallen er volgens een recente schatting tussen de 33 en 66 verkeersdoden en meer dan 1000 gewonden door rijden onder invloed van geneesmiddelen. Verpleegkundig specialisten, en in sommige gevallen ook verpleegkundigen, kunnen hun patiënt adviseren over medicatiegebruik en autorijden.

Lees het artikel

Hemodialyse thuis

Hemodialyse is een van de nierfunctievervangende therapieën die gebruikt worden om patiënten met nierfalen in leven te houden. Hemo betekent bloed en dialyse is de uitwisseling van in water opgeloste stoffen door een semipermeabel membraan. Bij hemodialyse wordt het bloed gespoeld via een kunstnier. Als de medische situatie het toelaat, kan een patiënt in zijn eigen woonomgeving dialyseren.

Lees het artikel

Cholecystitis en cholecystectomie

Sterrenburg, A.  Rubriek(en): Interventies

Cholelithiasis, ook wel galsteenlijden genoemd, is een van de meest voorkomende gastro-intestinale aandoeningen. Uiteindelijk treft de aandoening maar liefst 13 tot 22% van de westerse samenleving (Europa en Noord-Amerika), wat in Nederland jaarlijks tot circa 20 000 ziekenhuisopnames leidt. Een complicatie van galsteenlijden is een galblaasontsteking, oftewel cholecystitis. Afhankelijk van de patiënt en diens klinische situatie is een cholecystectomie, het operatief verwijderen...

Lees het artikel

Pijn op de borst

De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...

Lees het artikel

Anorexia nervosa, hoe te (be)handelen in een algemeen ziekenhuis?

Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische ziekte. Het ontstaan van AN wordt verklaard vanuit biologische, psychologische en sociale theorieën. Deze patiënten worden bij voorkeur in een gespecialiseerde klinisch psychiatrische setting behandeld, maar bij een somatische bedreiging worden ze opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Verpleegkundige interventies zowel op somatisch als op psychisch gebied zijn noodzakelijk.

Lees het artikel

Legionellapneumonie

Rashidi, Mujda  Rubriek(en): Ziektebeeld

Legionellapneumonie valt onder community-aquired pneumonia (CAP) en werd voor het eerst in 1977 gediagnosticeerd. Het wordt ook wel de veteranenziekte genoemd: 34 Amerikaanse veteranen overleden aan een ernstige longontsteking na een bezoek aan de jaarlijkse conventie van het Amerikaanse legioen in Philadelphia. In Nederland raken per jaar 300 tot 400 mensen besmet met de bacterie Legionella pneumophila . De longontsteking kan ernstig verlopen, waardoor deze relatief vaak leidt tot een...

Lees het artikel

Arteriitis temporalis

Arteriitis temporalis is een vorm van vasculitis. Vasculitis is een verzamelnaam voor een groep ziektebeelden die worden gekenmerkt door ontsteking van de binnenwand van de bloedvaten. Arteriitis temporalis is een craniale uiting van reuscelarteriitis. Reuscelarteriitis, ontstoken bloedvaten, ontleent zijn naam aan de aanwezigheid van reuscellen, grote ontstekingscellen, die te zien zijn bij histologisch onderzoek van de arterie.

Lees het artikel

Myotone dystrofie type 1

Myotone dystrofie type 1 (MD1) is een erfelijke en langzaam progressieve aandoening. Kenmerken zijn het vertraagd ontspannen van spieren (myotonie) en langzaam toenemende spierzwakte (dystrofie). Daarnaast kunnen verschillende organen betrokken zijn die uiteenlopende klachten veroorzaken. MD1 is de meest voorkomende erfelijke spierziekte bij volwassenen. Wanneer een van de ouders deze aandoening heeft, heeft elk kind 50% kans deze te erven.

Lees het artikel

(Zorgvuldig) oplossen en verdunnen

In dit artikel volgen we mevrouw Vervoort en meneer Kuijpers bij hun opname in het ziekenhuis. Zij krijgen intraveneus medicatie toegediend, waarbij oplossen en verdunnen van medicatie nodig is. Verpleegkundigen voeren deze handelingen veelvuldig uit. Het op de juiste manier toepassen van de rekenregels is dan ook belangrijk, maar niet altijd gemakkelijk.

Lees het artikel

Inloggen