Zoeken

37 resultaten voor Boes, Huiberdine gevonden

Trombose bij COVID-19-infectie

In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus karakteriseert zich door het veroorzaken van een bovensteluchtweginfectie, die zich snel ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonie) en uiteindelijk kan leiden tot respiratoir falen. Het virus heeft zich snel verspreid en op 11 mei 2020 verklaarde de World Health Organisation (WHO) dat het virus een pandemie heeft veroorzaakt.

Lees het artikel

Arteriitis temporalis

Arteriitis temporalis is een vorm van vasculitis. Vasculitis is een verzamelnaam voor een groep ziektebeelden die worden gekenmerkt door ontsteking van de binnenwand van de bloedvaten. Arteriitis temporalis is een craniale uiting van reuscelarteriitis. Reuscelarteriitis, ontstoken bloedvaten, ontleent zijn naam aan de aanwezigheid van reuscellen, grote ontstekingscellen, die te zien zijn bij histologisch onderzoek van de arterie.

Lees het artikel

Creatinine en ureum

In de praktijk worden bloedwaarden als creatinine en ureum vaak gemeten. Aan de hand van de creatinineconcentratie in het bloed kan de nierfunctie worden bepaald. Als het ureum te hoog is in het bloed, kan er sprake zijn van een uremisch syndroom. Bij een dergelijk syndroom moet er direct worden ingegrepen.

Lees het artikel

Hypo- en hypernatriëmie

Natrium is een elektrolyt en het is positief geladen (Na+). Samen met chloride, dat negatief geladen is (Cl-), vormt het NaCl, dat we kennen als keukenzout. De natrium- en ook de kalium-bepaling wordt aangevraagd om inzicht te krijgen in de elektrolytenhuishouding van het lichaam. Natrium is van belang voor het regelen van de vochtbalans, de bloeddruk en voor het functioneren van de spier- en zenuwcellen. Afwijkingen van de normaalwaarde komen voor bij hypernatriëmie (te hoog...

Lees het artikel

Buikligging bij COVID-19-patiënten tijdens invasieve beademing

In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus veroorzaakt een bovensteluchtweginfectie, die zich in korte tijd ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonitis) en uiteindelijk kan leiden tot het ‘acute respiratory distress’-syndroom (ARDS) en septische shock.   Als andere meer traditionele manieren van beademen falen, wordt de patiënt bij de behandeling van ARDS in...

Lees het artikel

Seks en intimiteit in de spreekkamer: medisch of privédomein?

Borstkanker is een ziekte die het leven van een vrouw volledig kan ontregelen. De behandeling van borstkanker kan ook impact hebben op seks en intimiteit. De vraag die beantwoord wordt in dit artikel is, of er een noodzaak is om seks en intimiteit aan te kaarten in een medisch gesprek. Om tot een antwoord te komen wordt eerst gekeken naar de wens van artsen en patiënten om het gesprek aan te gaan en ten slotte wordt er onderzocht welke interventies aangeboden kunnen worden op het gebied...

Lees het artikel

CVA bij atriumfibrilleren

Atriumfibrilleren is een hartritmestoornis waarbij het ritme volledig onregelmatig en meestal versneld is. Deze ritmestoornis komt veel voor bij oudere mensen. Atriumfibrilleren kan symptomatisch of asymptomatisch zijn. Een karakteristieke bevinding in het lichamelijk onderzoek is een onregelmatige pols en de diagnose wordt gesteld met een ecg. Er zijn diverse manieren om de aandoening te behandelen. Het is belangrijk te bekijken of er een risico is op een CVA. Dit ziektebeeld kan ontstaan...

Lees het artikel

Nazorg bij een COVID-19-besmetting

Een deel van de mensen houdt na besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Dat wordt ‘long-COVID’ genoemd. De klachten kunnen tot enkele weken, maar soms meerdere maanden na een infectie aanhouden. De ernst kan afnemen in de loop van de tijd. Mensen kunnen continu of wisselend klachten hebben. Het is nog niet duidelijk waarom deze klachten optreden. Wie door een COVID-19-besmetting op de IC moet worden opgenomen, kan ook daarvan langdurig klachten houden. Problemen die toe...

Lees het artikel

Kalium

In de klinische en poliklinische praktijk komen vrijwel dagelijks afwijkingen in het kaliumgehalte in het bloed voor. Belangrijk is dat er gestreefd wordt naar normale kaliumwaarden, want zowel hyper- als hypokaliëmie kan ernstige gevolgen hebben voor de patiënt. De behandeling moet allereerst gericht zijn op het normaliseren van het kalium in het bloed. Vervolgens moet er aandacht zijn voor de oorzaak van de afwijking en wordt gecontroleerd of het kalium stabiel blijft. 

Lees het artikel

Amylase

Amylase is een verteringsenzym. De normaalwaarde van amylase is < 100 U/L. Ongeveer 40-45% van de amylase wordt geproduceerd in de alvleesklier en 55-60% in de speekselklieren. Kleine hoeveelheden worden geproduceerd door de eileiders, testes, longen, schildklier, amandelen en sommige kwaadaardige neoplasmata. Verder kan het voorkomen in cystevloeistof, moedermelk, zweet en tranen. De nieren scheiden amylase uit (25%) en het mononucleaire fagocytensysteem verwijdert amylase...

Lees het artikel

De betekenis van INR, APTT, PT en bloedingstijd

Dit is het laatste artikel over de hematologische laboratoriumonderzoeken. De INR oftewel international normalized ratio wordt bepaald om de mate van antistolling te bepalen bij patiënten die vitamine K-antagonisten gebruiken. APTT staat voor ‘activated partial-thromboplastin time’. Hiermee wordt bepaald hoe lang het duurt voor het bloed stolt. Deze bepaling wordt gebruikt om problemen in de bloedstolling te onderzoeken en om de werking van...

Lees het artikel

NT-proBNP, een cardiaal hormoon

Adolfo José De Bold (1942-2021) was een Canadese cardiovasculair endocrinoloog die ontdekte dat de hartcellen, oftewel cardiomyocyten, hormonen produceren die een rol spelen bij de regeling van de bloeddruk, het bloedvolume en de omvang van het cardiovasculaire systeem. Hij noemde deze groep hormonen natriuretische peptiden (NP). Ze beschermen het hart tegen overbelasting (figuur 1). De NP’s beïnvloeden de receptoren in het hart, de bloedvaten, de nieren, het...

Lees het artikel

Trombocyten

In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...

Lees het artikel

Diastolisch hartfalen

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Hartfalen is een brede diagnose en kent verschillende uitingsvormen. Dit artikel gaat over diastolisch hartfalen. Er kan ook sprake zijn van systolisch hartfalen, waarbij de knijpkracht van het hart is verminderd. Bij diastolisch hartfalen lijkt de hartspier systolisch goed te functioneren. Toch houden patiënten vocht vast, ervaren zij forse ziektelast door vermoeidheid, kortademigheid, conditieverlies en zijn er perioden van overvulling. Het is belangrijk de vorm van hartfalen...

Lees het artikel

Naadlekkage na colorectale operatieve ingreep

Maligne en benigne afwijkingen in de dikke darm of het rectum kunnen aanleiding zijn voor colorectale chirurgie. De meest voorkomende complicaties zijn na(bloedingen), wondinfecties en naadlekkages. Een naadlekkage is een ernstige chirurgische complicatie met een hoge morbiditeit en mortaliteit. Wanneer het behandelteam en de patiënt op de hoogte zijn van de risicofactoren voor, tijdens en na de operatie, kunnen daarvoor patiëntgerichte interventies en controles worden ingezet. Het...

Lees het artikel

Rabdomyolyse

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Rabdomyolyse komt uit het Grieks en is samengesteld uit rhábdos dat streep betekent, mus staat voor spier en lúsis wordt vertaald met afbraak. Bij rabdomyolyse, ook wel compartiment- of logesyndroom genoemd, gaat het om de afbraak van grote hoeveelheden dwarsgestreepte spiercellen door verwonding, waardoor de inhoud van de spiercellen naar buiten loopt en opgenomen wordt in het bloed. Het is een zeldzame aandoening die een ernstig verloop kan hebben als zij niet tijdig herkend...

Lees het artikel

Inflammatoir mammacarcinoom

Inflammatoir mammacarcinoom (IMC) of mastitis carcinomatosa is een vrij zeldzame vorm van borstkanker die vaak bij jongere vrouwen optreedt en een agressief beloop heeft. De klachten en verschijnselen worden besproken en welke behandelingen mogelijk zijn.

Lees het artikel

Endocarditis

Infectieuze endocarditis (IE) is een progressieve ontsteking van de binnenkant van het hart en/of de hartkleppen, die in de meeste gevallen veroorzaakt wordt door bacteriële infectie. Het is een ernstige ziekte, want door de ontsteking kunnen de hartkleppen en de omliggende structuren en kleppen beschadigd raken. Dit kan leiden tot hartfalen en ritme- en geledingsstoornissen. Daarnaast kan endocarditis sepsis, een CVA en perifere embolieën veroorzaken. Het is een complex...

Lees het artikel

Tepeluitvloed

De borsten of mammae bestaan uit klierweefsel met daarin klierkwabjes waarin melk kan worden gevormd, de afvoer van melk gaat via de melkgangen naar de tepel. Het is normaal als er tijdens en na de zwangerschap melk of melkachtig vocht uit de tepels komt. Als vrouwen die niet zwanger zijn en geen borstvoeding geven echter merken dat er vocht uit de tepels komt, geeft dat meestal onrust. Het kan aanleiding zijn voor nader onderzoek met als doel een onderliggende maligniteit uit te sluiten en...

Lees het artikel

Cardiovasculaire toxiciteit bij behandeling van borstkanker

Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen. Gelukkig is de prognose in de afgelopen decennia verbeterd. Dat komt enerzijds doordat de ziekte in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd en de therapeutische mogelijkheden zijn toegenomen. Hierdoor neemt de levensverwachting toe en daalt de mortaliteit. 1 Aan de andere kant krijgt een deel van de borstkankerpatiënten op korte of lange termijn te maken met cardiovasculaire toxiciteit (CT) als gevolg van de systemische en lokale...

Lees het artikel

Claudicatio intermittens of etalagebenen

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

‘Hoe wordt de aandoening genoemd waarbij patiënten pijn in de benen hebben bij lopen, maar als ze stilstaan de pijn verdwijnt?’ Niemand van de deelnemers van ‘De Slimste Mens’ wist het antwoord. Etalagebenen is hetzelfde als claudicatio intermittens (CI) en betekent met tussenpozen mank lopen. Patiënten die CI hebben, krijgen bij lopen pijn en een vermoeid gevoel in de benen, als ze stilstaan – bijv. voor een etalage – verdwijnt de pijn, zie...

Lees het artikel

Leukocyten

In het kader van de bespreking van de laboratoriumwaarden staat in dit nummer de witte bloedcel of leukocyt centraal. Leukocyten hebben de taak het lichaam te behoeden voor ziekte bij het binnendringen van micro-organismen. Daarnaast kunnen leukocyten infecties bestrijden en zijn zij in staat lichaamsvreemd materiaal te herkennen en te verwijderen. Kortom, leukocyten zijn onmisbaar om te overleven. 1

Lees het artikel

Troponine

Troponine is een eiwit dat ervoor zorgt dat de hartspiercellen of myocyten kunnen samentrekken. Bij beschadiging van de hartspier komt troponine binnen drie tot vier uur vrij en is het meetbaar in het bloed. Bij verdenking van een hartinfarct is de waarde van troponine te bepalen door middel van laboratoriumonderzoek. Deze hoog-sensitieve troponine kan worden bepaald als hs-TnI of hs-TnT, dit is afhankelijk van de test die het laboratorium gebruikt. In dit artikel is hs-TnI...

Lees het artikel

Zelfmanagement bij borstkanker

Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van de zorg voor borstkankerpatiënten. Het betekent dat een patiënt zelf de verantwoordelijkheid neemt om de lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van de diagnose en de behandeling in het dagelijks leven te dragen en te coördineren. 1,2 Zorgverleners hebben de taak om patiënten in dit proces te ondersteunen. 3,4 Door op de hoogte te zijn van de theoretische achtergrond en door praktische handreikingen toe te passen, is...

Lees het artikel

Glucose

Glucose is brandstof voor het lichaam. Elke dag wordt de glucosewaarde tientallen keren in het bloed bepaald door patiënten zelf of door zorgverleners. In dit artikel staat glucose in de reeks over labwaarden centraal. In de cel wordt glucose verbrand om energie te verkrijgen of het wordt opgeslagen om later te gebruiken. Glucose komt in het lichaam door het eten van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd onder invloed van de hormonen insuline en glucagon. De...

Lees het artikel

Takotsubocardiomyopathie

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Wie kent er in zijn of haar leven geen periode van blijdschap, verdriet, pijn, angst of schrik? Het zijn emoties die bij mensen stress kunnen geven met gevolgen voor de hartfunctie. Folkman en Lazerus hebben in 1984 stress gedefinieerd als ‘een bepaalde relatie tussen de persoon en de omgeving die door de persoon wordt beoordeeld als belastend door het overschrijden van zijn of haar draagkracht en het in gevaar brengen van zijn of haar welzijn’. Butler...

Lees het artikel

De ijzerstatus

Als de zorgverlener verstoring van het ijzermetabolisme wil uitsluiten dan wel aantonen, kan de ijzerstatus bepaald worden. Het lichaam heeft ijzer nodig voor het goed functioneren van hemoglobine. Voor het zuurstoftransport moet er voldoende ijzer beschikbaar zijn. Daarom  is het belangrijk dat ijzer kan worden opgenomen en opgeslagen en is het nodig dat het  transport van ijzer adequaat wordt uitgevoerd.

Lees het artikel

Hemoglobine

In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat als eerste hemoglobine centraal. Hemoglobine is een eiwit in het bloed dat zich in de rode bloedcel of erytrocyt bevindt. Het bevat veel ijzer en zorgt voor de aanvoer van zuurstof naar en de afvoer van kooldioxide van de weefsels. Een verstoring van de hemoglobinewaarden kan grote gevolgen hebben voor de patiënt. Het is van belang dat verpleegkundigen bekend zijn met de functie van hemoglobine en dat zij veranderingen in...

Lees het artikel

Parathyreoïdhormoon (PTH)

In dit artikel gaat het over PTH, het parathormoon oftewel parathyreoïdhormoon. Het is een belangrijk hormoon dat wordt geproduceerd door de bijschildklieren. De meeste mensen hebben vier bijschildkliertjes. PTH is betrokken bij de calcium- en fosfaathuishouding in het bloed. PTH zorgt samen met vitamine D en calcitonine voor een adequate calcium- en fosfaatspiegel in het bloed.

Lees het artikel

Het vrouwenhart

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Dit artikel gaat over het ‘vrouwenhart’. Vrouwen zijn anders dan mannen, dat is bekend. Het lijkt een cliché, maar in de dagelijkse praktijk worden hartklachten bij vrouwen door zorgverleners minder vaak herkend. Mede hierdoor sterven meer vrouwen aan hart- en vaatziekten, zijn zij minder goed ingesteld op medicatie en hebben zij vaker hartfalen. Pas sinds een paar jaar wordt er meer rekening gehouden met het feit dat het ontstaan van hart- en vaatziekten bij mannen anders...

Lees het artikel

Spontane dissectie van de kransslagader

SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist. 

Lees het artikel

Gynaecomastie

Borstvorming bij mannen wordt gynaecomastie genoemd en is goedaardig. De oorzaak is groei van het klierweefsel in de borst. Het kan zowel eenzijdig als dubbelzijdig optreden, en komt op alle leeftijden voor, ook bij baby’s. Meestal is gynaecomastie fysiologisch te verklaren en kunnen mannen gerustgesteld worden. Soms zijn er andere onderliggende oorzaken, waarvoor aanvullend onderzoek en behandeling nodig zijn.

Lees het artikel

D-dimeer

In de serie labwaarden staat de D-dimeerbepaling dit keer centraal. D-dimeer is een stof die in het bloed vrijkomt wanneer er bloedstolsels in het lichaam worden afgebroken. Wanneer het D-dimeer normaal is, is de kans op trombose erg klein. Wanneer de waarde verhoogd is, kan dat veroorzaakt worden door een scala van aandoeningen. De D-dimeerbepaling wordt aangevraagd als er een indicatie is op basis van de klachten van de patiënt of als klinische verschijnselen daartoe aanleiding...

Lees het artikel

Cardiale amyloïdose

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Amyloïd is een eiwit dat verkeerd gevouwen is en dat in vele organen kan neerslaan. Als amyloïd in het hart neerslaat en ophoopt wordt dit cardiale amyloïdose (CA) genoemd, een infiltratieve cardiomyopathie, waarbij het hart daardoor steeds stugger wordt. CA kan leiden tot hartfalen en ritmestoornissen. Vaak wordt CA pas laat ontdekt. Het is een ernstige ziekte, waarbij vroege herkenning belangrijk is om de juiste behandeling te starten. De aandoening vereist een...

Lees het artikel

Pericarditis en pericardvocht

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Pericarditis is een ontsteking van het pericard. Dit zijn de vliezen die rond het hart zitten, ook wel het hartzakje genoemd. Het pericard zorgt ervoor dat het hart vrij kan bewegen tijdens de systole en de diastole. Het hartzakje, gevuld met pericardvocht, zit als een stootkussen om het hart heen. Pericarditis kan mild verlopen, waarbij patiënten lichte pijn op de borst en koorts ervaren. Maar het kan ook een ernstiger beloop hebben, waarbij een grote hoeveelheid pericardvocht de...

Lees het artikel

Pijn op de borst

De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...

Lees het artikel

Hartschade na borstkanker

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Door de ontwikkeling van verbeterde opsporingstechnieken en nieuwe oncologische behandelingen zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. Mede door de verbeterde overleving zijn nadelige effecten (op de lange termijn) van oncologische behandelingen op hart en vaten meer zichtbaar geworden. Afhankelijk van risicofactoren en het type behandeling kan tot 30% van de borstkankerpatiënten last krijgen...

Lees het artikel

Inloggen