Zoeken
151 resultaten voor Ziektebeeld gevonden
Vitaminetekort en de vergeten ziektebeelden
In het ziekenhuis worden regelmatig mensen, vooral ouderen, opgenomen met ziektebeelden en comorbiditeitsproblemen die te maken hebben met vitaminedeficiënties. In dit artikel worden de ‘vergeten’ ziektebeelden op een rij gezet.
Lees het artikelHet syndroom van Charles Bonnet
Het syndroom van Charles Bonnet komt voor bij personen die zeer slechtziend of blind zijn. Zij kunnen complexe beelden waarnemen die er in werkelijkheid niet zijn, terwijl zij zich er terdege van bewust zijn dat de beelden niet echt zijn. Slechtziendheid komt vaak voor bij ouderen evenals dementie. Uit angst om voor dement of psychisch niet helemaal in orde aangezien te worden, durven mensen vaak niets te vertellen over deze hallucinaties.
Lees het artikelLongembolie
Een longembolie is een ziektebeeld met een hoge mortaliteit wanneer het ziektebeeld laat erkend of inadequaat behandeld wordt. Omdat de symptomen sterk uiteen kunnen lopen, is het soms lastig het ziektebeeld te herkennen. De ernst hangt af van de omvang van de longembolie en de locatie in het longvaatbed.
Lees het artikelPrimaire spontane pneumothorax
Bij een primaire spontane pneumothorax (PSP) is er lucht aanwezig in de pleuraholte zonder aanwijzingen voor een onderliggende longziekte. Dit is de medische term voor een klaplong. De PSP komt voornamelijk voor bij slanke, lange mannen. Roken is de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van een PSP.
Lees het artikelSarcoïdose
Sarcoïdose is een auto-immuunziekte die in verschillende organen ontstekingsreacties kan veroorzaken. Het ziektebeeld kan een veelvoud aan klachten geven. Er wordt bij sarcoïdose vaak gedacht aan een ziekte van de longen; dit is echter niet helemaal correct. De aandoening manifesteert zich dikwijls in de longen, maar kan ook andere klachten geven. De verscheidenheid aan klachten, en soms geen klachten, in combinatie met een lage prevalentie maakt dat de diagnose nogal eens wordt...
Lees het artikelCystic Fibrosis
Cystic Fibrosis (CF) is een erfelijke (autosomaal recessief), chronische, progressieve, multiorgaanaandoening met vooralsnog een beperkte levensverwachting. Het ziektebeeld berust op een mutatie op chromosoom 7 waardoor het CFTR-eiwit (CF transmembrane conductance regulator) in celmembranen van epitheelcellen niet goed functioneert. Hierdoor ontstaat een verstoring van het chloridetransport over de celmembraan met als gevolg taai slijm. Op dit moment hebben ruim 1300 mensen in Nederland...
Lees het artikelComplex regionaal pijnsyndroom
Het complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) is bekend onder verschillende namen, zoals posttraumatische dystrofie, sudeck-dystrofie (genoemd naar de Duitse chirurg Paul Sudeck), en sympathische reflexdystrofie. In 1993 heeft de International Association for the Study of Pain (IASP) voorgesteld om de naam complex regionaal pijnsyndroom type 1 te gebruiken. Er werd oorspronkelijk een onderscheid gemaakt tussen crps 1 en 2 vanwege aantoonbaar zenuwletsel bij type 2. Verschillende recente...
Lees het artikelSpontane dissectie van de kransslagader
SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist.
Lees het artikelMünchausen- 'by proxy'-syndroom
Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 100.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Bij kindermishandeling kan gedacht worden aan lichamelijke en geestelijke kindermishandeling, affectieve en lichamelijke verwaarlozing, kinderen die slachtoffer zijn van seksueel misbruik, huiselijk geweld of psychische mishandeling. Een minder voorkomende vorm van kindermishandeling is het Münchhausen-‘by-proxy’-syndroom (MBPS). Tegenwoordig spreken we liever over pediatric condition...
Lees het artikelHepatitis C, the silent killer overwonnen?
Hepatitis C wordt ook wel de silent killer genoemd. De diagnose wordt vaak laat gesteld en er kan dan al veel schade zijn aangericht. Een vroege diagnose is van groot belang om complicaties te voorkomen. De afgelopen jaren is er veel veranderd ten aanzien van de behandeling van hepatitis C. Medicatie die nu beschikbaar is, geeft een grotere kans op genezing en kan gezien het gunstigere bijwerkingenprofiel aan meer patiënten worden voor geschreven. Ook voor...
Lees het artikelObstetrisch plexus-brachialis letsel
Het obstetrisch plexus-brachialis letsel (OPBL) is een zenuwletsel dat tijdens de bevalling ontstaat door trekkracht uitgeoefend op de plexus brachialis, wat leidt tot uitval van sensorische en motorische functies van de arm. Het incidentiecijfer van OPBL varieert enorm in de literatuur. De algemeen beschreven incidentie is 0,4-2,9 per 1.000 levendgeborenen. 1,2 Uitgaand van 172.500 levendgeborenen per jaar in Nederland betekent dit jaarlijks 69-500 nieuwe kinderen met dit letsel. 3
Lees het artikelPericarditis en pericardvocht
Pericarditis is een ontsteking van het pericard. Dit zijn de vliezen die rond het hart zitten, ook wel het hartzakje genoemd. Het pericard zorgt ervoor dat het hart vrij kan bewegen tijdens de systole en de diastole. Het hartzakje, gevuld met pericardvocht, zit als een stootkussen om het hart heen. Pericarditis kan mild verlopen, waarbij patiënten lichte pijn op de borst en koorts ervaren. Maar het kan ook een ernstiger beloop hebben, waarbij een grote hoeveelheid pericardvocht de...
Lees het artikelBlaaskanker – alles over de neoblaas
In dit artikel komt aan bod wat een neoblaas is en welke interventies belangrijk zijn om in te zetten als verpleegkundige. Het aanleggen van een neoblaas heeft zowel lichamelijke als mentale gevolgen voor patiënten. Besproken wordt welke impact blaaskanker en de behandeling daarvan hebben op de patiënt.
Lees het artikelMultipele sclerose
Bij multipele sclerose (MS) ontstaan als gevolg van een auto-immuunreactie, op meerdere plaatsen in het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) harde plekken. Deze plekken worden ook wel ‘laesies’ genoemd. MS is de meest voorkomende neurologische ziekte bij jongvolwassenen. De diagnose wordt gesteld aan de hand van de revised McDonald-criteria 2010. MS wordt gekenmerkt door toenemende lichamelijke en cognitieve beperkingen. Het beloop is echter per persoon zo verschillend...
Lees het artikelOsteogenesis imperfecta
Osteogenesis imperfecta (OI) is een aangeboren erfelijke aandoening van het steun- en bindweefsel. Broze botten en daarmee een hoge fractuurkans zijn de meest in het oog springende kenmerken. Er zijn verschillende typen OI variërend van mild tot zeer ernstig. De diagnose OI wordt vaak al op de kinderleeftijd gesteld, zeker bij de ernstige typen van OI. Soms zijn de symptomen echter zo minimaal, dat de diagnose pas later of zelfs op volwassen leeftijd kan worden gesteld. Naast een...
Lees het artikelHet vrouwenhart
Dit artikel gaat over het ‘vrouwenhart’. Vrouwen zijn anders dan mannen, dat is bekend. Het lijkt een cliché, maar in de dagelijkse praktijk worden hartklachten bij vrouwen door zorgverleners minder vaak herkend. Mede hierdoor sterven meer vrouwen aan hart- en vaatziekten, zijn zij minder goed ingesteld op medicatie en hebben zij vaker hartfalen. Pas sinds een paar jaar wordt er meer rekening gehouden met het feit dat het ontstaan van hart- en vaatziekten bij mannen anders...
Lees het artikelVruchtwaterembolie
Een vruchtwaterembolie is een zeldzaam maar dramatisch ziektebeeld rondom de bevalling, met een hoge mortaliteit en morbiditeit voor zowel moeder als kind. Snel en doeltreffend ingrijpen is hierbij noodzakelijk. Bij een vruchtwaterembolie treedt er een cardiovasculaire collaps op met stollingsproblematiek rondom de bevalling. Het lijkt op een anafylactische reactie op foetaal materiaal in de circulatie van de moeder. Het effect van de reactie is afhankelijk van de hoeveelheid materiaal, en...
Lees het artikelRefeedingsyndroom
Ondervoede patiënten hebben bij te snel en het herintroduceren van te veel voeding een verhoogde kans op het ontwikkelen van het refeedingsyndroom. In dit artikel worden criteria voor identifi ceren hoogrisicopatiënten toegelicht. Elektrolytstoornissen kunnen leiden tot hormonale en metabole veranderingen en kunnen potentieel leiden tot levensbedreigende complicaties. Vroegtijdige herkenning en adequate behandeling van dit ziektebeeld is van groot belang.
Lees het artikelCVA bij atriumfibrilleren
Atriumfibrilleren is een hartritmestoornis waarbij het ritme volledig onregelmatig en meestal versneld is. Deze ritmestoornis komt veel voor bij oudere mensen. Atriumfibrilleren kan symptomatisch of asymptomatisch zijn. Een karakteristieke bevinding in het lichamelijk onderzoek is een onregelmatige pols en de diagnose wordt gesteld met een ecg. Er zijn diverse manieren om de aandoening te behandelen. Het is belangrijk te bekijken of er een risico is op een CVA. Dit ziektebeeld kan ontstaan...
Lees het artikelSyndroom van Cushing
Cushing is een ziektebeeld dat optreedt als de bijnieren voortdurend teveel van het hormoon cortisol produceren, ook wel hypercortisolisme genoemd. Het syndroom van Cushing is vernoemd naar een beroemde Amerikaanse neurochirurg, Harvey Cushing (1869-1939), die dit beeld voor het eerst beschreef. Het syndroom van Cushing moet worden onderscheiden van het pseudocushing-beeld, waarbij overlappende klinische kenmerken kunnen bestaan.
Lees het artikelHyperthyreoïdie
Schildklierhormoon is een onmisbaar hormoon voor de regulatie van onze stofwisseling. Een overmaat aan schildklierhormoon (hyperthyreoïdie) komt met name bij vrouwen voor en veroorzaakt een ernstig ziektebeeld dat zonder behandeling progressief is. Een juiste diagnose is essentieel voor de behandeling. De twee belangrijkste oorzaken van hyperthyreoïdie zijn de ziekte van Graves en toxisch multinodulair struma. De opties voor therapie zijn medicamenteus, radioactief jodium en...
Lees het artikelUrineweginfectie
Vaak en weinig plassen en daarbij een branderig en soms ook pijnlijk gevoel, dan wordt er snel aan een blaasontsteking gedacht. Kan het kwaad en is het wel een blaasontsteking of moeten we liever spreken van urineweginfectie? Dit artikel geeft daar antwoord op. Er wordt ingegaan op de meest voorkomende symptomen en hoe dit ogenschijnlijk onschuldige ziektebeeld in presentatie, beloop en behandeling bij mannen en vrouwen verschilt. Uiteraard wordt er stilgestaan bij de verpleegkundige...
Lees het artikelDiabetes type 2, meer dan suikerziekte
Het aantal mensen met diabetes type 2 is de laatste jaren aan het stijgen. Factoren zoals de vergrijzing, overgewicht, lichamelijke inactiviteit en een intensievere opsporing zijn de oorzaak van het stijgende aantal patiënten met dit ziektebeeld. De term ouderdomsdiabetes die vaak gebruikt wordt voor type-2-diabetes is achterhaald, de naam overgewichtsdiabetes lijkt meer op zijn plaats.
Lees het artikelMultipele sclerose
Multipele sclerose (MS) is een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel. MS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (3 : 1). Er wordt nog steeds onderzoek verricht naar de oorzaken en mogelijke behandeling van MS. In dit artikel leest u enkele resultaten daarvan. Mensen met MS vormen een grote belasting voor de mantelzorger. Voor u als verpleegkundige en verpleegkundig specialist is er een aantal aandachtpunten waarmee u rekening dient te houden.
Lees het artikelILD, wat moet je ermee?
ILD staat voor ‘interstitial lung diseases’. Dit is de Engelse verzamelterm voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen de alveoli en de bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In een drieluik worden de meest voorkomende ziektebeelden beschreven: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit eerste artikel gaat het dus over sarcoïdose.
Lees het artikelHet nut van influenzavaccinatie
Tijdens de afgelopen drie influenzaseizoenen werden in Nederland naar schatting 6.000-10.000 mensen in het ziekenhuis opgenomen vanwege (complicaties van) influenza. Internationaal en nationaal is er al langere tijd een discussie gaande over de noodzaak van vaccineren van risicogroepen en medewerkers in de gezondheidszorg. In dit artikel gaan we in op het nut van influenzavaccinatie van zowel de (medische) risicogroepen als gezondheidszorgmedewerkers.
Lees het artikelTakotsubocardiomyopathie
Wie kent er in zijn of haar leven geen periode van blijdschap, verdriet, pijn, angst of schrik? Het zijn emoties die bij mensen stress kunnen geven met gevolgen voor de hartfunctie. Folkman en Lazerus hebben in 1984 stress gedefinieerd als ‘een bepaalde relatie tussen de persoon en de omgeving die door de persoon wordt beoordeeld als belastend door het overschrijden van zijn of haar draagkracht en het in gevaar brengen van zijn of haar welzijn’. Butler...
Lees het artikelANCA-geassocieerde vasculitis (AAV)
Vasculitis is de verzamelnaam voor een aantal ernstige, chronische ziektebeelden waarbij de wand van bloedvaten ontstoken raakt. Daardoor krijgen achterliggende organen onvoldoende zuurstof, waardoor ze minder gaan functioneren of zelfs afsterven. Bij drie vormen van vasculitis is een verband aangetoond tussen de ziekte en de aanwezigheid in het bloed van antineutrofiele cytoplasmatische antistoffen oftewel ‘ANCA’. In dat geval spreken we van 'ANCA-geassocieerde vasculitis', of...
Lees het artikelBronchopulmonale dysplasie
Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.
Lees het artikelDiastolisch hartfalen
Hartfalen is een brede diagnose en kent verschillende uitingsvormen. Dit artikel gaat over diastolisch hartfalen. Er kan ook sprake zijn van systolisch hartfalen, waarbij de knijpkracht van het hart is verminderd. Bij diastolisch hartfalen lijkt de hartspier systolisch goed te functioneren. Toch houden patiënten vocht vast, ervaren zij forse ziektelast door vermoeidheid, kortademigheid, conditieverlies en zijn er perioden van overvulling. Het is belangrijk de vorm van hartfalen...
Lees het artikelMyotone dystrofie type 1
Myotone dystrofie type 1 (MD1) is een erfelijke en langzaam progressieve aandoening. Kenmerken zijn het vertraagd ontspannen van spieren (myotonie) en langzaam toenemende spierzwakte (dystrofie). Daarnaast kunnen verschillende organen betrokken zijn die uiteenlopende klachten veroorzaken. MD1 is de meest voorkomende erfelijke spierziekte bij volwassenen. Wanneer een van de ouders deze aandoening heeft, heeft elk kind 50% kans deze te erven.
Lees het artikelReumatoïde artritis
Reumatoïde artritis (RA) is een chronische auto-immuunziekte die gekenmerkt wordt door gewrichtsontstekingen. Vroegherkenning is essentieel, want door vroeg in het ziekteproces te starten met medicamenteuze behandeling wordt gewrichtsschade voorkomen dan wel beperkt. De verpleegkundige zorg bestaat uit voorlichting en educatie, het systematisch monitoren van ziekteactiviteit en comorbiditeit, en het bieden van psychosociale ondersteuning.
Lees het artikelHartfalen
Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen ten gevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Er worden drie vormen van hartfalen onderscheiden. Voor de symptomen is het onderscheid tussen backward failure (falen vóór de aangedane harthelft) en forward failure (na de aangedane harthelft) van belang. De belangrijkste oorzaak van hartfalen is het doormaken van een hartinfarct; ook andere oorzaken worden besproken. Door de vele oorzaken en vormen van...
Lees het artikelDementie
Dementie is een ziekte die zich vooral op latere leeftijd openbaart. Aangezien het percentage ouderen in de bevolking van westerse landen toeneemt, krijgen steeds meer mensen direct of indirect met deze aandoening te maken. Doordat dementie met toenemende zorgvraag gepaard gaat, vraagt dit van hulpverleners om kennis en vaardigheden die aansluiten bij deze zorgvragen.
Lees het artikelCataract
De zegswijze ‘de ogen zijn de spiegels van de ziel’ geeft figuurlijk aan hoe belangrijk goed zicht van de ogen is. Wat als de spiegel is vertroebeld? Wat als stukken van de spiegel ontbreken? Hoeveel zicht hebben we dan nog op de ‘ziel’ of in letterlijke zin op onze omgeving? Veranderingen in de ooglens hebben tot gevolg dat de waarneming van onze omgeving geleidelijk en vaak onopgemerkt verandert.
Lees het artikelReumatoide artritis
Reuma omvat meer dan honderd chronische aandoeningen van gewrichten, pezen en botten; ruim 2,3 miljoen Nederlanders hebben reuma. Reuma is geen ouderdomsziekte, want mensen kunnen op elke leeftijd reuma krijgen. De oorzaak van reuma is nog niet bekend, de ziekte is chronisch en onomkeerbaar, en achteruitgang en beperkingen van de lichamelijke mogelijkheden zijn onvoorspelbaar. Dit veroorzaakt veel onzekerheid over het verloop van de ziekte. Reumatoïde artritis, ook wel RA genoemd,...
Lees het artikelHersentumoren
Gezwellen (= tumoren) in de hersenen kunnen uitgaan van het hersenweefsel zelf of van omliggende structuren, zoals de hersenvliezen. Tumoren in de hersenen kunnen goed- of kwaadaardig zijn. Ook uitzaaiingen van kanker elders in het lichaam, zoals borstkanker of longkanker, kunnen zich in de hersenen nestelen. De meest voorkomende goedaardige hersentumor is het meningeoom, dat ontstaat vanuit de hersenvliezen. Een ander goedaardig gezwel is de hypofysetumor, uitgaande van de hypofyse, een...
Lees het artikelVeneus vaatstelsel onderste extremiteiten
Chronisch veneuze insufficiëntie is een groter probleem voor mens en maatschappij dan lang is gedacht. Gewoonlijk kan de diagnose op basis van een anamnese en klinisch onderzoek worden gesteld. Aanvullend onderzoek is van belang om vast te stellen waar de insufficiëntie zich bevindt: in het oppervlakkige, het diepe of het perforerende veneuze systeem en of deze corrigeerbaar is. De behandelingsmogelijkheden bestaan uit compressietherapie, sclerocompressietherapie, laser-...
Lees het artikelAutisme bij kinderen
Een autismespectrumstoornis (ASS) is een ontwikkelingsstoornis met beperkingen in sociaal- communicatieve vaardigheden en stereotiep, rigide gedrag. ASS komt volgens de recentste inzichten voor bij 1% van de kinderen en heeft grote beperkingen tot gevolg op het gebied van de ontwikkeling en het persoonlijk en maatschappelijk functioneren. In dit artikel wordt besproken welke elementen deel uitmaken van de diagnostiek en welke fasering is aan te brengen in de behandeling. Leidend hierbij zijn...
Lees het artikelCervixafwijkingen
Baarmoederhalskanker of cervixcarcinoom is een langzaam groeiende maligniteit veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Premaligne afwijkingen aan de cervix geven echter niet altijd klachten, wat tijdig diagnosticeren lastig maakt. De laatste jaren is de incidentie van cervixcarcinoom in Nederland afgenomen mede door het bevolkingsonderzoek, waarbij deze afwijkingen kunnen worden opgespoord. Desondanks worden er jaarlijks nog ongeveer 700 vrouwen gediagnosticeerd met en overlijden er...
Lees het artikelDe charcotvoet
De charcotvoet is een van de mogelijke complicaties bij patiënten met diabetes mellitus. Een charcotvoet is een misvorming van de voet die ontstaat op basis van een uitgebreide gevoelsstoornis (neuropathie) aan de voet. Deze aandoening is vernoemd naar de Franse arts Charcot, die dit verschijnsel in 1882 voor het eerst beschreef. Een charcotvoet is in potentie een lidmaatbedreigende situatie, die kan leiden tot ernstige voetvervormingen, beperkingen en zelfs kan leiden tot...
Lees het artikelMultipele sclerose (MS)
Multipele sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte treft vooral jongvolwassenen: de diagnose wordt meestal tussen het 20e en 40e levensjaar gesteld. MS kan echter ook al op de kinderleeftijd ontstaan, of pas tot uiting komen na het 50e levensjaar. Het beloop van MS is voor iedereen anders.
Lees het artikelJeugdreuma
Juveniele idiopathische artritis (JIA) is een auto-immuunziekte met een prevalentie van 1 per 1000 kinderen. JIA wordt ook wel jeugdreuma genoemd. Kinderen met JIA hebben gewrichtsontstekingen (artritis). Dit kenmerkt zich door ontstekingsverschijnselen zoals pijn, verhoogde lichaamstemperatuur, zwelling, warmte en bewegingsbeperking van het gewricht. Er zijn verschillende vormen van JIA. Het beloop van artritis kan onvoorspelbaar zijn. De artritis kan continu aanwezig zijn of verlopen met...
Lees het artikelCoeliakie
Het kind met coeliakie heeft een levenslange overgevoeligheid voor gluten. Door de ingestie van gluten kunnen er bij personen met de genetische predispositie (haplotype DQ2 en DQ8) autoantistoffen worden gevormd met als gevolg destructie van de darmmucosa en extra-intestinale verschijnselen. De diagnose wordt bij kinderen gesteld door het bepalen van de autoantistoffen en alleen zo nodig wordt een darmbiopt afgenomen. De behandeling bestaat uit een levenslang glutenvrij dieet.
Lees het artikelInflammatoir mammacarcinoom
Inflammatoir mammacarcinoom (IMC) of mastitis carcinomatosa is een vrij zeldzame vorm van borstkanker die vaak bij jongere vrouwen optreedt en een agressief beloop heeft. De klachten en verschijnselen worden besproken en welke behandelingen mogelijk zijn.
Lees het artikelVerpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson
James Parkinson beschreef in 1817 voor het eerst de ziekte van Parkinson in zijn essay de ‘Shaking palsy’. Dit deed de Britse arts op basis van observaties van mensen die in Londen op straat liepen. James Parkinson beschreef in zijn essay de typische kenmerken van de ziekte: tremor, scheve houding en het looppatroon. Pas veel later, in 1912, werd de ziekte naar hem vernoemd.
Lees het artikelKoorts
Koorts is een verhoging van de kerntemperatuur van het lichaam boven de 38 °C, rectaal gemeten. Koorts wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een infectieziekte, die in verreweg de meeste gevallen het gevolg is van een virus. Koorts komt het meest voor bij kinderen tussen de 0 en 4 jaar.
Lees het artikelAcute lymfatische leukemie bij kinderen
Bij acute lymfatische leukemie (ALL) verdringen maligne cellen het gezonde beenmerg. Dit kan leiden tot diverse symptomen zoals bleekheid, botpijn, hematomen en perioden met koorts. ALL is de meest voorkomende oncologische aandoening bij kinderen, 120 kinderen per jaar in Nederland. De diagnostiek en de hoogcomplexe zorg vinden plaats in een kinderoncologisch centrum en de laagcomplexe zorg in een shared carecentrum in de woonomgeving van het kind. Alle kinderen in Nederland worden behandeld...
Lees het artikelKraamvrouwenkoorts
Kraamvrouwenkoorts, ook wel puerperale sepsis genoemd, is een infectie veroorzaakt door een Streptococcus pyogenes, die vrouwen in het kraambed kunnen krijgen. Doordat de symptomen erg uiteen kunnen lopen en de presentatie vaak aspecifiek is, is de infectie moeilijk te herkennen. Zonder (tijdige) behandeling heeft de infectie een zeer snelle progressie en is er een hoog risico op complicaties en mortaliteit.
Lees het artikelHet respiratoir syncytieel virus (RS-virus of RSV)
Het respiratoir syncytieel virus (RSV) is een virus dat een ontsteking van de luchtwegen (neus, keel, luchtpijp en longen) veroorzaakt. Een infectie met het respiratoir syncytieel virus (figuur 1) kan klachten geven die variëren van een snotneus tot een ernstige longontsteking. Het is de meest voorkomende ziekteverwekker zowel in het ziekenhuis als daarbuiten. Bijna ieder kind wordt met het virus besmet in de eerste twee levensjaren. De ziekte komt het meest voor in het eerste...
Lees het artikelTuberculose
Volgens cijfers van de WHO ontwikkelden in 2013 9 miljoen mensen tuberculose en overleden er over de hele wereld 1,5 miljoen mensen aan deze ziekte. Na hiv/aids is tuberculose de infectieziekte waaraan wereldwijd de meeste mensen overlijden. In de eerste helft van de vorige eeuw was tuberculose ook in Nederland nog een volksziekte. Inmiddels behoort Nederland tot de laag-incidente landen: de incidentie is gedaald tot 4,9: 100.000 inwoners. Vroegtijdige herkenning en goede behandeling...
Lees het artikelLymfoedeem
Lymfoedeem is een chronische aandoening die vaak langzaam begint en progressief verloopt. Bij lymfoedeem treedt er zwelling op van een lichaamsdeel door ophoping van lymfevocht vanwege tekortschieten van het lymfesysteem. Als verpleegkundige kunt u te maken krijgen met mensen met (risico op) lymfoedeem. Daarom is het belangrijk kennis te hebben van lymfoedeem om uw handelen daarop te kunnen afstemmen.
Lees het artikelMyositis
Myositis betekent letterlijk spierontsteking. Het is een zeldzame, behandelbare auto-immuunziekte. Kenmerkend is subacute spierzwakte, met bij een deel van de patiënten ook betrokkenheid van bijvoorbeeld huid of longen. Er zijn vier subtypen te onderscheiden met elk specifieke kenmerken. Intensieve medicamenteuze behandeling is nodig om ernstige, potentieel levensbedreigende, complicaties te voorkomen.
Lees het artikelDe ziekte van Hashimoto
De ziekte van Hashimoto is de meest voorkomende oorzaak van een traag werkende schildklier en de meest voorkomende auto-immuunziekte. Ondanks een goede instelling op schildklierhormoon zijn er nog veel mensen die restklachten ervaren. Dit kan onder andere komen door de onderliggende actieve auto-immuunontsteking. Meerdere leefstijlfactoren hebben hier invloed op en met leefstijlaanpassingen kan getracht worden de restklachten te verminderen.
Lees het artikelHodgkinlymfoom
Hodgkinlymfoom is een zeldzame vorm van lymfklierkanker; jaarlijks worden er ongeveer 450 mensen met de ziekte gediagnosticeerd. De mediane leeftijd bij diagnose is 25-30 jaar, er wordt een tweede piek bij 55 jaar gezien. De meeste patiënten presenteren zich met een pijnloze, vergrote lymfklier in de hals. Minder dan een derde van hen heeft bijkomende algemene klachten (B-symptomen) zoals overvloedig nachtzweten, ongewenst gewichtsverlies, onbegrepen koorts of heeft lokale klachten door...
Lees het artikelBevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Uit onderzoek is bekend dat een langdurige infectie met een hoogrisico humaan papillomavirus (hrHPV) uiteindelijk kan leiden tot baarmoederhalskanker. In Nederland richt het bevolkings onderzoek (BVO) zich op het opsporen van de voorloperstadia ervan, zodat deze vrouwen kunnen worden behandeld. Zo wordt voorkomen dat zij baarmoederhalskanker ontwikkelen. De veranderingen in het BVO sinds januari 2017 worden in het artikel besproken.
Lees het artikelSteen en been klagen
‘Ik neem liever nog geen plaats, dokter!’, zegt de patiënt zuchtend en steunend. De patiënt is door de huisarts met spoed ingestuurd naar het ziekenhuis in verband met onhoudbare pijnklachten en bloed in de urine. Na al verscheidene rondjes in de wachtkamer te hebben gelopen, komt patiënt met een van pijn vertrokken gezicht de spreekkamer binnen. Ondanks de pijnstilling van de huisarts heeft hij hevige pijnklachten in de flank. De pijnmedicatie heeft slechts...
Lees het artikelHart- en vaatziekten bij vrouwen
Hart- en vaatziekten zijn verantwoordelijk voor een op de vijf sterfgevallen in Nederland en daarmee een van de grootste doodsoorzaken. Binnen de hart- en vaatziekten is er sinds een paar jaar aandacht voor het feit dat mannen en vrouwen zich verschillend kunnen presenteren, niet altijd dezelfde behandeling ondergaan en een verschillende prognose kunnen hebben. De verschillen die gezien worden zijn te verklaren aan de hand van genderverschillen die sociocultureel bepaald zijn en...
Lees het artikelChronisch hartfalen
De oude dag van veel mensen wordt overschaduwd door klachten van hartfalen, een ernstige en akelige ziekte met een hoog sterftecijfer en een sterk verminderde kwaliteit van leven. Genezing is niet mogelijk en het progressieve verloop leidt veelal tot herhaalde ziekenhuisopnamen.1 Onderstaande casus illustreert hoe problematisch het leven van een patiënt met hartfalen kan verlopen.
Lees het artikelMenstruatiestoornissen
Een menstruatiestoornis is elke afwijking in de duur van de cyclus of duur van het bloedverlies of afwijking van de hoeveelheid bloedverlies. Menstruatiestoornissen zijn te verdelen op basis van hormonale en organische stoornissen. Behandeling is afhankelijk van de oorzaak en bestaat uit medicatie of een chirurgische ingreep. In dit artikel wordt na uitleg over de normale cyclus ingegaan op oorzaken en behandeling van menstruatiestoornissen.
Lees het artikelObstructief slaapapneu (OSA)
Het Centrum voor Thuisbeademing en Slaapapneu behandelt al jaren patiënten met slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. De diagnostiek en behandeling van deze stoornissen vinden in een multidisciplinaire setting plaats. Obstructief slaapapneu (OSA) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, vaak in combinatie met snurken. Deze ademstops worden veroorzaakt doordat de bovenste luchtweg samenvalt. De slaapkwaliteit is vaak slecht...
Lees het artikelHypertrofische cardiomyopathie en erfelijkheid
Hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is een erfelijke hartspieraandoening waarbij sprake is van verdikking van de hartspier. HCM kan zich op verschillende manieren uiten. Iemand kan geen klachten hebben, maar HCM kan ook tot plotse hartdood leiden. In Nederland vindt bij de diagnose HCM doorgaans verwijzing plaats naar de afdeling Klinische genetica. Om een eventueel erfelijke oorzaak vast te stellen kan DNA-onderzoek worden verricht.
Lees het artikelOsteoporose
Osteoporose is een aandoening van het skelet met een verhoogd risico op fracturen. Deze fracturen hebben grote gevolgen voor zowel de patiënt als de gezondheidszorg en de economie. Voor patiënten heeft een fractuur grote impact op morbiditeit, mortaliteit en kwaliteit van leven. De meest voorkomende plaatsen van fracturen bij osteoporose zijn pols, heup en wervels. Verreweg de meeste osteoporosepatiënten hebben pas na een (eerste) fractuur de diagnose gekregen. Dit betekent...
Lees het artikelNefrotisch syndroom
Het nefrotisch syndroom is geen opzichzelfstaande ziekte. Wat is het dan wel? Nefrotisch syndroom is een combinatie van ziekteverschijnselen veroorzaakt door renaal eiwitverlies en kenmerkt zich door vocht- en natriumretentie. De oorsprong ligt in een aandoening van de glomeruli (filters) in de nieren. De oorzaken zijn divers en kunnen verschillen bij volwassenen en kinderen. In dit artikel wordt het nefrotisch syndroom bij volwassenen beschreven.
Lees het artikelAmyotrofische laterale sclerose (ALS)
Amyotrofische laterale sclerose (ALS) is een progressieve aandoening met toenemende spierzwakte. Patiënten overlijden als gevolg van zwakte van de ademhalingsspieren. Er is een grote variatie in snelheid van progressie en voorkomende symptomen per patiënt. Meest voorkomende symptomen zijn toename van functionele beperkingen, spraak- en slikproblemen, ademhalingszwakte en cognitieve veranderingen. De veelheid aan symptomen en het progressieve verloop maken de zorg complex en...
Lees het artikelPrematurenretinopathie
Prematurenretinopathie, oftewel retinopathy of prematurity (ROP), is in ontwikkelde landen de meest voorkomende oorzaak van vermijdbare blindheid op kinderleeftijd. 1 ROP is een aandoening van de netvliesbloedvaten van het te vroeg geboren kind. Door afwijkingen op de rand van het gevasculariseerde en avasculaire netvlies bestaat het risico op afname van kwaliteit van het netvlies, met in het ergste geval zelfs een netvliesloslating met blindheid tot gevolg.
Lees het artikelMelanomen
Het melanoom van de huid is een steeds vaker voorkomende vorm van huidkanker die ontstaat uit melanocyten (pigmentcellen) die veranderd zijn in kankercellen. Het melanoom heeft een sterke neiging tot metastaseren (ongeveer 20%). Vroegtijdige ontdekking en verwijdering zijn dus van het grootste belang.
Lees het artikelRespiratoir syncytieel virus
Bronchiolitis is een acute (virale) lageluchtweginfectie met ontsteking en obstructie van de kleine luchtwegen. Deze infectie komt voornamelijk voor bij kinderen onder de 2 jaar, meestal in het herfst- en winterseizoen, vaak in aansluiting op een bovensteluchtweginfectie. Een van de meest voorkomende verwekkers is het respiratoir syncytieel virus (RSV).
Lees het artikelPre-eclampsie en het HELLP-syndroom
Hypertensieve aandoeningen komen veel voor in de zwangerschap. Er kan sprake zijn van alleen (chronische) hypertensie of hypertensie met proteïnurie (pre-eclampsie). Een ernstige variant is het hellp-syndroom (hemolyse, elevated liver enzymes en low platelets). Over de pathofysiologie is nog lang niet alles bekend. Endotheelschade speelt een rol. De belangrijkste complicaties zijn eclampsie, nierinsufficiëntie en leverbloeding. De enige curatieve behandeling is het...
Lees het artikelInflammatory bowel disease (IBD)
De Engelse afkorting IBD wordt wereldwijd gebruikt voor de chronische infl ammatoire darmziekten colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. IBD is chronisch en wordt gekenmerkt door perioden van remissie en perioden van exacerbatie. Cijfers over prevalentie en incidentie zijn wisselend. De incidentie van IBD is ongeveer 29 patiënten per 100.000 inwoners per jaar. De prevalentie van IBD wordt geschat op ongeveer 10 patiënten per 1000 inwoners. Er zijn relatief meer vrouwen met Crohn...
Lees het artikelHet guillain-barrésyndroom
Het guillain-barrésyndroom (GBS) is een snel progressieve levensbedreigende aandoening. Het wordt in de meeste gevallen voorafgegaan door een infectie en ontstaat door kruisreactie van geproduceerde antistoffen met bestanddelen van de lichaamseigen zenuwen. Het syndroom wordt gekenmerkt door een progressieve zwakte van armen en benen in combinatie met verlaagde dan wel afwezige spierrekkingsreflexen. De diagnose kan veelal op basis van het klinisch beeld worden gesteld, en kan worden...
Lees het artikelAnorexia nervosa, hoe te (be)handelen in een algemeen ziekenhuis?
Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische ziekte. Het ontstaan van AN wordt verklaard vanuit biologische, psychologische en sociale theorieën. Deze patiënten worden bij voorkeur in een gespecialiseerde klinisch psychiatrische setting behandeld, maar bij een somatische bedreiging worden ze opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Verpleegkundige interventies zowel op somatisch als op psychisch gebied zijn noodzakelijk.
Lees het artikelPrikkelbaredarmsyndroom
Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!
Lees het artikelVulvacarcinoom
Bij vulvacarcinoom is er sprake van kanker in het vulvaire gebied. Het vulvaire gebied omvat de labia majora (buitenste schaamlippen), de labia minora (binnenste schaamlippen), de clitoris en ingang van de vagina doorlopend tot aan het perineum. De incidentie van vulvacarcinoom bedraagt jaarlijks ongeveer 400 vrouwen. Dit zijn met name vrouwen ouder dan 70 jaar (> 54%). Het betreft een zeldzame vorm van kanker en wordt daarom gecentraliseerd behandeld: niet...
Lees het artikelCOPD
Bij chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is er sprake van een grotendeels niet reversibele luchtwegobstructie veroorzaakt door chronische obstructieve bronchitis en/of longemfyseem. Emfyseem gaat gepaard met beschadiging van het longweefsel. copd wordt veelal veroorzaakt door roken en begint sluipend. De eerste klachten zijn meestal hoesten en het opgeven van sputum. Later treedt kortademigheid bij inspanning op. De kortademigheid leidt tot afname van inspanningstolerantie, en kan...
Lees het artikelHet post-intensivecaresyndroom; verborgen ziekte na IC-opname
Jaarlijks worden er in Nederland ruim 86.000 patiënten op een Intensive Care (IC) opgenomen en behandeld. Dankzij medisch-technische ontwikkelingen zijn de overlevingskansen van IC-patiënten de afgelopen jaren enorm gestegen. De keerzijde is dat een groot aantal patiënten van de IC wordt ontslagen met langdurige beperkingen in het dagelijks functioneren. Postintensivecaresyndroom (PICS) is de term waarmee de lichamelijke, psychische en cognitieve verschijnselen...
Lees het artikelDe gele pasgeborene
Ongeveer 80% van alle pasgeborenen wordt enkele dagen na de geboorte geel oftewel icterisch van kleur. 1 Deze gele kleur wordt veroorzaakt door bilirubine, een afbraakproduct van haem van hemoglobine, vandaar de term hyperbilirubinemie. In dit artikel wordt voornamelijk ongeconjungeerde hyperbilirubinemie beschreven, de behandeling en de eventuele gevolgen ervan.
Lees het artikelMyasthenia gravis
Myasthenia gravis (MG) is een goed behandelbare auto-immuunziekte van de neuromusculaire overgang. De aandoening wordt gekenmerkt door wisselende, inspanningsgebonden spierzwakte. Het verloop van de ziekte kan grillig zijn en is moeilijk te voorspellen. Bij een myasthene crisis is er sprake van respiratoire insufficiëntie. Direct ingrijpen door het ondersteunen van de ademhaling en intensiveren van de behandeling is in dat geval noodzakelijk.
Lees het artikelDiabetische voet
Tijdens de COVID-pandemie kwam al snel ook de diabetische voet in het nieuws. Omdat patiënten niet naar de polikliniek durfden te komen of omdat deze gesloten was, zagen de ziekenhuizen al snel meer diep geïnfecteerde voeten op de Spoedeisende Hulp (SEH) en werden er meer amputaties gemeld. Dit geeft heel goed weer hoe kwetsbaar mensen zijn met een diabetische voet die niet goed behandeld kan worden. Het snel herkennen en het opstarten van adequate zorg bij een diabetische voet is...
Lees het artikelHet aneurysma van de abdominale aorta
Een aneurysma kan in principe op elke plaats in het menselijk lichaam voorkomen. Indien er sprake is van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA) betreft dit meestal een aneurysma van de aorta ter hoogte van (juxtarenaal) of onder (infrarenaal) de afgang van de nierarteriën (figuur 1).
Lees het artikelObstipatie
‘ Hou uw achterpoortje open, dan kan de dokter naar de duvel lopen. ’ Het oude Vlaamse volksgezegde toont het belang dat men door de eeuwen heen hecht aan een goede stoelgang. Het waarschuwt ook voor de problemen die ontstaan wanneer de stoelgang verstoord is. Obstipatie is nog steeds een ondergeschoven kindje in de geneeskunde. Het is een van de ‘u-weet-wel-wat-ikbedoel’ aandoeningen. Het wordt beschouwd als een bekend maar verder vooral triviaal probleem....
Lees het artikelLeeftijdgebonden maculadegeneratie
Maculadegeneratie is een oogaandoening die meestal na het 50e levensjaar begint en daarom leeftijdgerelateerd is (leeftijdgebonden maculadegeneratie, LMD). Bij deze oogaandoening ontstaat schade aan de gele vlek (macula lutea, kortweg de macula), waardoor het centrale, scherpe zien wordt aangetast. De aandoening kan leiden tot slechtziendheid en blindheid van het centrale zien. Er kan een ernstige visuele handicap ontstaan met verstrekkende gevolgen voor beroep, hobby’s en activiteiten...
Lees het artikelApathie
Apathie is een veelvoorkomend probleem bij diverse aandoeningen. Denk bijvoorbeeld aan mensen met de ziekte van Alzheimer of Parkinson, maar ook bij mensen met hersenletsel, een depressie of met schizofrenie. Ondanks de impact van apathie op het leven van patiënten en naasten, blijkt het lastig om het te diagnosticeren en behandelen. Wat is het kernprobleem van apathie, welke gebieden in het brein zijn hierbij betrokken en hoe zouden we apathie misschien beter kunnen meten en behandelen?
Lees het artikelJicht (artritis urica)
Jicht is een veelvoorkomende reumatische aandoening met een prevalentie van 7 per 1000 ingeschreven patiënten in de Nederlandse huisartsenpraktijk. Jicht heeft veelal een recidiverend verloop. Klachten bestaan uit heftige artritiden met veel pijn en functiebeperking en hebben ook maatschappelijke consequenties zoals hoog ziekteverzuim en hoge zorgconsumptie. Daarnaast komt er steeds meer bewijs dat jicht een onafhankelijke risicofactor zou kunnen zijn voor het ontwikkelen van hart- en...
Lees het artikelAplastische anemie
Aplastische anemie is een beenmergziekte die zich kenmerkt door een tekort aan bloedcellen. Doordat aplastische anemie een zeer zeldzame maar ernstige ziekte is, is de kennis hieromtrent vaak ontoereikend. Zoals het woord aplastische anemie doet vermoeden, gaat het om een anemie, een tekort aan rode bloedcellen (erytrocyten). De term aplastische anemie (AA) klopt eigenlijk niet helemaal. De aandoening kenmerkt zich namelijk niet alleen door een anemie. De bloedaanmaak (= hematopoëse)...
Lees het artikelHemochromatose
Hemochromatose, ook wel ijzerstapelingsziekte genoemd, is een aandoening waarbij overmatige ijzerstapeling plaatsvindt in verschillende organen. Dit kan vervolgens leiden tot verlittekening (fibrose) en orgaanfalen. De ernst van de hemochromatose varieert per persoon en wordt beïnvloed door bepaalde externe factoren. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een erfelijke vorm (primaire hemochromatose) en een verworven vorm, de secundaire hemochromatose oftewel hemosiderose.
Lees het artikelAfasie
Het woord afasie is afgeleid van het Griekse woord aphánai en betekent letterlijk ‘niet-spreken’ (a = niet en phánai = spreken). Afasie omvat echter veel meer dan problemen met alleen het spreken. Personen met afasie (PMA) zijn de taal niet meer machtig zoals ze dat waren vóór het ontstaan van de afasie. Het gaat om taal in de breedste zin van het woord. Wat dit precies inhoudt en wat dit voor het dagelijks leven van PMA betekent, wordt in dit artikel...
Lees het artikelColorectaal carcinoom
Colorectaal carcinoom (CRC), een verzamelnaam voor coloncarcinoom en rectumcarcinoom, is de derde meest gediagnosticeerde vorm van kanker wereldwijd. Het beslaat 11% van alle kankerdiagnoses, maar dit percentage verschilt per werelddeel. Dit lijkt te kunnen worden toegeschreven aan onder andere verschillen in voeding, sociaaleconomische status. maar ook lagere percentages CRC-screening.
Lees het artikelClaudicatio intermittens of etalagebenen
‘Hoe wordt de aandoening genoemd waarbij patiënten pijn in de benen hebben bij lopen, maar als ze stilstaan de pijn verdwijnt?’ Niemand van de deelnemers van ‘De Slimste Mens’ wist het antwoord. Etalagebenen is hetzelfde als claudicatio intermittens (CI) en betekent met tussenpozen mank lopen. Patiënten die CI hebben, krijgen bij lopen pijn en een vermoeid gevoel in de benen, als ze stilstaan – bijv. voor een etalage – verdwijnt de pijn, zie...
Lees het artikelErfelijke vormen van mammacarcinoom
Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren sterk toegenomen. In veel gevallen is er sprake van een autosomaal dominante overerving. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. Er wordt ingegaan op erfelijke afwijkingen specifi ek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.
Lees het artikelGynaecomastie
Borstvorming bij mannen wordt gynaecomastie genoemd en is goedaardig. De oorzaak is groei van het klierweefsel in de borst. Het kan zowel eenzijdig als dubbelzijdig optreden, en komt op alle leeftijden voor, ook bij baby’s. Meestal is gynaecomastie fysiologisch te verklaren en kunnen mannen gerustgesteld worden. Soms zijn er andere onderliggende oorzaken, waarvoor aanvullend onderzoek en behandeling nodig zijn.
Lees het artikelLegionellapneumonie
Legionellapneumonie valt onder community-aquired pneumonia (CAP) en werd voor het eerst in 1977 gediagnosticeerd. Het wordt ook wel de veteranenziekte genoemd: 34 Amerikaanse veteranen overleden aan een ernstige longontsteking na een bezoek aan de jaarlijkse conventie van het Amerikaanse legioen in Philadelphia. In Nederland raken per jaar 300 tot 400 mensen besmet met de bacterie Legionella pneumophila . De longontsteking kan ernstig verlopen, waardoor deze relatief vaak leidt tot een...
Lees het artikelArteriitis temporalis
Arteriitis temporalis is een vorm van vasculitis. Vasculitis is een verzamelnaam voor een groep ziektebeelden die worden gekenmerkt door ontsteking van de binnenwand van de bloedvaten. Arteriitis temporalis is een craniale uiting van reuscelarteriitis. Reuscelarteriitis, ontstoken bloedvaten, ontleent zijn naam aan de aanwezigheid van reuscellen, grote ontstekingscellen, die te zien zijn bij histologisch onderzoek van de arterie.
Lees het artikelDuizelig
In de literatuur worden twee soorten duizeligheid onderscheiden. De draaiduizeligheid, ook wel vertigo genoemd, is de illusie een draaibeweging te ondergaan. Lang rondjes draaien in een draaimolen of een pirouette maken geeft dit gevoel. Vertigo is een illusie alsof men is onderworpen aan een niet-bestaand bewegingspatroon. Het kan variëren van een gevoel alsof men naar één bepaalde kant wordt getrokken tot een gevoel alsof de omgeving of de patiënt zelf draait....
Lees het artikelVulvaire lichen planus
Vulvaire klachten werden lange tijd beschouwd als een ongepast onderwerp om over te spreken. Het gevolg hiervan is dat vulvaire klachten de afgelopen decennia minder aandacht kregen. De laatste jaren heeft hierin een verandering plaatsgevonden. Binnen de huidige gezondheidszorg zien huisartsen steeds vaker vrouwen met klachten in het vulvaire gebied. Voor een groot deel worden deze klachten door de huisarts behandeld. Soms is er een doorverwijzing nodig naar een ziekenhuis, vooral bij...
Lees het artikelProstaatcarcinoom
Prostaatkanker is vaak goed te behandelen, maar behandelingen hebben een grote impact op kwaliteit van leven. Voorlichting en begeleiding zijn van groot belang en de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist kan goed ingezet worden om draagkracht en draaglast in kaart te brengen en zo samen met de patiënt een behandelplan op te stellen.
Lees het artikelTestiscarcinoom
Testiscarcinoom komt vaak voor bij mannen op jonge leeftijd. Een diagnose die op een totaal onverwacht moment komt. Het treft mannen midden in het leven, vaak bezig met hun carrière en/of aandacht voor het stichten van een gezin. De impact is enorm zowel op degene die de diagnose testiscarcinoom krijgt als de naasten. De termijn tussen diagnose en chirurgische behandeling is minder dan 72 uur. In deze korte tijd moet een inventarisatie gedaan worden van de...
Lees het artikelVirale hepatitis: vóórkomen en voorkòmen
Een infectie met een hepatitisvirus kan de oorzaak zijn van een acute of chronische hepatitis. Een acute hepatitis kan veroorzaakt worden door het hepatitis-A of B-virus, een chronische hepatitis door het hepatitis-B of C-virus. In de gezondheidszorg is er een grotere kans op het oplopen van een besmetting met hepatitis-B of C, doordat er het risico is van een prikaccident. Prikaccidenten kunnen worden voorkómen door veilig te werken. In Nederland komen jaarlijks naar schatting...
Lees het artikelCardiologie voor vrouwen is sterk in beweging
De cardiologie heeft zich in de jaren zestig van de vorige eeuw als zelfstandig specialisme ontwikkeld, waarbij de focus primair kwam te liggen op onderzoek en behandeling van hart- en vaatziekten (HVZ) bij (en door) mannen. In veel studies werd deelname van vrouwen als niet-relevant gezien en aan dit standpunt werd nog tot ver in de jaren zeventig en tachtig vastgehouden. De gezondheidszorg voor vrouwen werd in die tijd benaderd met een ‘bikini approach’, waarbij de aandacht...
Lees het artikelCongenitale vaatanomalieën
Congenitale vaatanomalieën zijn goedaardige aangeboren afwijkingen van bloedvaten. Ze kunnen grofweg verdeeld worden in twee categorieën: 1 vaattumoren zoals hemangiomen en vaatmalformaties zoals veneuze malformaties. Op jonge leeftijd kan het onderscheid lastig zijn. Vaak worden veneuze malformaties verward met hemangiomen.
Lees het artikelAnafylactische shock
Anafylaxie is een acute allergische reactie op bijvoorbeeld geneesmiddelen, voedsel of een insectenbeet. Anafylaxie kan leiden tot shock en bij niet-handelen een fatale afloop hebben. De Gezondheidsraad schat de prevalentie van anafylaxie ten gevolge van voeding per 100.000 mensen op 1-3%. Cijfers van anafylaxie als gevolg van medicijnen of insectenbeten, zijn er niet, omdat dit niet is onderzocht. In dit artikel wordt voornamelijk ingegaan op de ernstige allergische reactie, de...
Lees het artikelEen bijzondere tweeling
In Nederland worden er gemiddeld 18 tot 19 tweelingen geboren per 1000 bevallingen. Van alle tweelingen is ongeveer 65% twee-eiig. Slechts 35% van de tweelingparen is dus eeneiig. Eeneiige tweelingen ontstaan doordat één bevruchte eicel zich al heel snel na de bevruchting in tweeën splitst. In zeldzame gevallen kunnen er bij een eeneiige tweeling intra-uterien of rondom de geboorte ernstige problemen ontstaan door een afwijkende bloedverdeling in de placenta.
Lees het artikelRabdomyolyse
Rabdomyolyse komt uit het Grieks en is samengesteld uit rhábdos dat streep betekent, mus staat voor spier en lúsis wordt vertaald met afbraak. Bij rabdomyolyse, ook wel compartiment- of logesyndroom genoemd, gaat het om de afbraak van grote hoeveelheden dwarsgestreepte spiercellen door verwonding, waardoor de inhoud van de spiercellen naar buiten loopt en opgenomen wordt in het bloed. Het is een zeldzame aandoening die een ernstig verloop kan hebben als zij niet tijdig herkend...
Lees het artikelChronische pancreatitis
De alvleesklier is het orgaan dat spijsverteringsenzymen produceert en uitscheidt, en sap produceert en uitscheidt om het maagzuur te neutraliseren. Bij chronische alvleesklierontsteking (pancreatitis) is de alvleesklier (pancreas) langdurig ontstoken of komt de ontsteking steeds weer terug. Het is een relatief zeldzame ziekte die niet te genezen is. Het belangrijkste symptoom is buikpijn. Er zijn verschillende oorzaken van chronische pancreatitis, maar overmatig alcoholgebruik is een...
Lees het artikelDystonie in de dagelijkse praktijk
Dystonie is een chronisch neurologische ziekte, waarbij sprake is van onwillekeurige spiercontracties, die abnormale bewegingen en/of houdingen veroorzaken van een of meerdere lichaamsdelen en die beperkingen kunnen geven in het dagelijks functioneren. Het aantal dystoniepatiënten in Nederland wordt geschat op 20.000. Bij primaire dystonie is de oorzaak onbekend, vermoedelijk spelen in dat geval genetische factoren een rol. Bij secundaire dystonie is de oorzaak bekend. Wanneer de...
Lees het artikelAchter de schermen bij meningokokkenziekte
‘Dodelijke bacterie rukt op in Nederland: 11 doden, 57 ernstig zieken 1 ' Met deze kop in het AD ontstond in het voorjaar van 2018 publieke onrust rondom de meningokokken bacterie. Wat houdt de meningokokkenbacterie en de verspreiding ervan nu precies in? Hoeveel risico lopen we om ziek te worden? Wat gebeurt er in de het publieke gezondheidsdomein om ons te beschermen tegen deze bacterie? In dit artikel nemen we een kijkje achter de schermen van de infectieziektebestrijding in...
Lees het artikelTrombose bij COVID-19-infectie
In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus karakteriseert zich door het veroorzaken van een bovensteluchtweginfectie, die zich snel ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonie) en uiteindelijk kan leiden tot respiratoir falen. Het virus heeft zich snel verspreid en op 11 mei 2020 verklaarde de World Health Organisation (WHO) dat het virus een pandemie heeft veroorzaakt.
Lees het artikelPost-COVID en hyperbare zuurstoftherapie
Post-COVID is een relevant probleem voor de betrokken patiënten, hun sociaal netwerk en de maatschappij. Als verpleegkundige of verpleegkundig specialist kunt u in elk vakgebied met post-COVID-patiënten geconfronteerd worden. Door kennishiaten is er soms sprake van onbegrip voor of zelfs ontkenning van het ziektebeeld.
Lees het artikelPIMS-TS na COVID-19
Sinds de coronapandemie is er een toename van het aantal kinderen met klachten die lijken op die bij de reeds bekende ziekte van Kawasaki. Dit is een opvallend verschijnsel, waarnaar nog veel onderzoek wordt gedaan. De huidige theorie is dat er door een overactief immuunsysteem en ontsteking van de bloedvaten eindorgaanschade kan optreden. Kinderen kunnen hiervan ernstig ziek worden en een deel van deze kinderen heeft zelfs intensieve zorg nodig op de pediatrische intensive care unit (PICU).
Lees het artikelSepsis: herkennen en behandelen
Sepsis is een veelvoorkomende oorzaak van morbiditeit en mortaliteit in zorginstellingen. Het ontstaat wanneer het immuunsysteem overmatig reageert op een infectie. De resulterende systemische klachten en orgaandisfunctie zijn kenmerkend voor dit ziektebeeld. Nieuwe inzichten in het ziekteproces hebben in recente jaren geleid tot veranderingen in de definitie en behandelstrategieën. Deze worden in dit artikel besproken.
Lees het artikelNecrotiserende enterocolitis
Necrotiserende enterocolitis (NEC) is een indrukwekkend ziektebeeld, dat in de neonatologie regelmatig voorkomt en waarvan de etiologie nog steeds niet helemaal duidelijk is. Er zijn wel factoren bekend die mogelijk een rol spelen, maar er zijn ook nog veel onduidelijkheden rondom dit ziektebeeld. NEC komt voornamelijk voor bij prematuren. De incidentie kan oplopen tot 7%. De mortaliteit ligt tussen 15 en 30% en is hoger naarmate de zwangerschapsduur korter is en het...
Lees het artikelAortadissectie
Een aortadissectie is een zeldzaam ziektebeeld met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn naasten op fysiek en psychosociaal terrein. Actuele gegevens over hoe vaak een aortadissectie voorkomt zijn schaars. De schatting is dat een aortadissectie bij 2-4 op 100.000 personen voorkomt. Het overkomt mannen vaker dan vrouwen. Snelle herkenning van het ziektebeeld is van groot belang, te meer daar de behandelmogelijkheden zijn uitgebreid en overlijden voorkómen kan worden.
Lees het artikelEen kind met rode vlekjes
Het aantal gediagnosticeerde meningitiden neemt af door de vaccinatieprogramma’s. Aangezien de ziekte zeer ernstig kan verlopen, is het belangrijk dat de ziekte in een vroeg stadium wordt herkend en er adequaat wordt gehandeld. Symptomen die het meest voorkomen zijn: koorts, nekstijfheid, veranderd bewustzijn, huiduitslag en hoofdpijn. Bij (kleine) kinderen zijn de symptomen vaak subtieler: niet willen drinken, abnormaal bleek zien en luierpijn. Na het afnemen van bloedkweken (en...
Lees het artikelEndocarditis: een levensgevaarlijke aandoening
Bacteriële endocarditis is een ernstige ziekte die tijdens de ziekenhuisopname leidt tot overlijden van één op de vijf patiënten. Na zes maanden is het overlijdenspercentage 26 procent. De incidentie wordt geschat op 2-7 per 100.000 personen per jaar en neemt toe met de leeftijd.
Lees het artikelMorbide obesitas
Morbide obesitas is een chronische ziekte die in de westerse wereld epidemische vormen aanneemt. Bij deze ziekte vindt er een stapeling plaats van het overtollig lichaamsvet in het lichaam. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen waarbij het metabool syndroom (insulineresistentie die kan resulteren in diabetes mellitus 2, verstoring van serumlipiden (cholesterol en vetzuren) en hypertensie) een belangrijke oorzaak is. Daarnaast hebben patiënten die lijden aan morbide...
Lees het artikelEen onregelmatige pols; wat kan er aan de hand zijn?
De polsslag voelen bij een opgenomen patiënt in het ziekenhuis is voor de verpleegkundige meestal een dagelijks terugkerende, routinebezigheid. Bij de patiëntenronde even snel de controles meten: temperatuur, pols, bloeddruk en saturatie. Vervolgens de getallen opschrijven of digitaal invoeren en de volgende patiënt is aan de beurt. Als de patiënt koorts heeft, wordt daar vaak extra aandacht aan besteed. Maar wat betekent de gemeten polsslag eigenlijk? Past die bij de...
Lees het artikelBloedgroepen en rhesusfactoren
Er zijn twee antigenen (A en B) die aan de erytrocyten gebonden kunnen zijn. Ze worden agglutinogenen genoemd, omdat ze klontering of agglutinatie kunnen veroorzaken. De aan- of afwezigheid van agglutinogenen is bepalend voor de bloedgroep. Wanneer een rhesusnegatieve vrouw zwanger is van een rhesuspositieve man, zal het kind in een aantal gevallen rhesuspositief zijn. Bij de geboorte kunnen rhesuspositieve erytrocyten van het kind in de bloedbaan van de rhesuspositieve moeder...
Lees het artikelIk heb toch een functionele neurologische stoornis (?)
Bij patiënten met een functionele neurologische stoornis (FNS) dient men eerst de neuroloog te laten onderzoeken. Daarnaast wordt binnen een kort tijdsbestek een dubbelsporenbeleid gestart waarbij de lichamelijke en psychische belastbaarheid ingeschat en begeleid worden. Conversiestoornis wordt pas in tweede instantie meegenomen. Het verpleegkundig team krijgt ondersteuning van de verpleegkundig specialist-GGZ in de vorm van omgangsadviezen.
Lees het artikelPlekje op de rug
In januari 2005 meldt een 51-jarige man zich bij de huisarts met een laesie op de rug net onder het rechterschouderblad, die af en toe wat bloedt. De afmeting van de laesie is ongeveer 2,5 × 4 cm. Zijn echtgenote had het idee dat de afwijking wat groter was geworden. Omdat het plekje nogal eens jeukt, dacht patiënt dat het bloeden een krabeffect was. Hij heeft het bezoek aan de huisarts daarom steeds uitgesteld. Zijn echtgenote bleef echter aandringen om ernaar te laten kijken....
Lees het artikelCasus ovariumcarcinoom
Een 66-jarige vrouw wordt via de huisarts verwezen naar de gynaecoloog in verband met toegenomen buikomvang. Klinisch bestaat het vermoeden van ascites. Zij voelt zich al een aantal maanden minder fit. Sinds een paar weken is er sprake van verminderde eetlust met snel een verzadigd gevoel na eten, terwijl haar gewicht toeneemt. Lengte 162 cm, gewicht 69 kg. Ze heeft een drukgevoel in de buik en heeft eenmalig wat vaginaal bloedverlies gehad. Zij moet de laatste tijd wat vaker plassen, de...
Lees het artikelTrombose en kanker
Trombose en kanker lijken bijna onlosmakelijk met elkaar verbonden te zijn. Trombose en longembolie worden als één aandoening gezien, te weten veneuze trombo-embolie (VTE). Ondanks dat we steeds beter weten hoe trombose voorkomen kan worden, blijft dit ziektebeeld een belangrijke oorzaak van morbiditeit en mortaliteit. De verpleegkundige of verpleegkundig specialist kan een belangrijke rol vervullen bij de diagnose, behandeling, begeleiding en nazorg van de patiënt die...
Lees het artikelAcute neurologie
Moeilijk uit de woorden kunnen komen, afhangende mondhoek en verlammingsverschijnselen van arm en/of been van een lichaamshelft. De meeste mensen zullen dit herkennen als een beroerte of cerebrovasculair accident. Maar wat is nu eigenlijk een cerebrovasculair accident en is het altijd wel zo goed te herkennen als hiervoor beschreven?
Lees het artikelAcute pancreatitis
Acute pancreatitis is een ontsteking van de alvleesklier (pancreas) en kan gepaard gaan met een systemische ontstekingsreactie, waardoor de functie van andere organen of orgaansystemen ook aangetast kan worden. Acute pancreatitis komt in Nederland bij ongeveer 16 op de 100.000 mensen voor. De incidentie neemt toe met de leeftijd. Het klinisch beloop van het ziektebeeld hangt af van de ernst en verloopt in 80% van de gevallen mild. In 20% van de gevallen gaat het om...
Lees het artikelRekenen voor Joris
We rekenen veel op het werk. Vooral basisberekeningen. Ik wil laten zien hoe belangrijk deze berekeningen zijn en hoe rekenfouten op een kinder intensive care voorkomen (kunnen) worden. Ik doe dit aan de hand van de eerste uren van een bestaande casus. Ik leg daarnaast uit hoe het ziektebeeld het werk en het rekenen stuurt.
Lees het artikelDe ziekte van Addison en addisoncrisis
De ziekte van Addison is een aandoening waarbij er, door chronische destructie van bepaalde bijniercellen, onvoldoende bijnierschorshormonen geproduceerd worden. Klinisch kan deze ziekte zich presenteren met velerlei aspecifi eke symptomen zoals algehele malaise, zwakte, buikklachten en gewichtsverlies. Een acute, levensbedreigende presentatie van dit ziektebeeld kan ontstaan naar aanleiding van een trauma of infectie. Dit wordt een addisoncrisis genoemd. Aan de hand van een patiënt...
Lees het artikelMethylfenidaat
Methylfenidaat is een centraal stimulerend middel, dat als eerstekeusmiddel wordt ingezet tijdens de medicamenteuze behandeling van ADHD. Als eerste stap in de behandeling van ADHD wordt psycho-educatie en (indirecte) gedragstherapie gegeven. Als er ondanks deze behandelingen nog sprake is van significante problemen én bij kinderen en volwassenen bij wie er sprake is van ernstige problemen dan komt medicamenteuze behandeling met methylfenidaat in aanmerking. In dit artikel worden de...
Lees het artikelHet gebruik van ACE-remmers in de praktijk
Het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS) is een ingewikkeld systeem, dat betrokken is bij de handhaving van de bloeddruk. Angiotensinogeen wordt door renine omgezet in angiotensine I, angiotensine I wordt vervolgens door het enzym ACE omgezet in angiotensine II. Angiotensine II werkt sterk vaatvernauwend en zorgt voor de afgifte van aldosteron door de bijnierschors. Aldosteron zorgt ervoor dat het bloedvolume toeneemt, het gevolg is dat de bloeddruk stijgt. Een overactief RAAS leidt...
Lees het artikelEndocarditis
Infectieuze endocarditis (IE) is een progressieve ontsteking van de binnenkant van het hart en/of de hartkleppen, die in de meeste gevallen veroorzaakt wordt door bacteriële infectie. Het is een ernstige ziekte, want door de ontsteking kunnen de hartkleppen en de omliggende structuren en kleppen beschadigd raken. Dit kan leiden tot hartfalen en ritme- en geledingsstoornissen. Daarnaast kan endocarditis sepsis, een CVA en perifere embolieën veroorzaken. Het is een complex...
Lees het artikelDe patiënt met multiorgaanfalen op de intensive care
Op de intensive care worden frequent patiënten met multiorgaanfalen (MOF) behandeld. Ongeveer 50-80% van alle patiënten die op de intensive care (IC) overlijden, overlijdt aan de gevolgen van MOF. In dit artikel worden verschillende oorzaken, gevolgen en behandelingen van MOF besproken aan de hand van een patiëntencasus.
Lees het artikelLong COVID en psychische klachten
Een op de acht Nederlanders houdt langdurige klachten na een besmetting met COVID-19. Bij long COVID komen ook vaak psychische klachten als angst en depressie voor. Copingstrategieën kunnen bij long COVID niet effectief blijken, waardoor psychische klachten versterken. Erkenning van de klachten, multidisciplinaire samenwerking in de keten en adequate behandeling kunnen ervoor zorgen dat mensen kunnen herstellen.
Lees het artikelTrombocyten
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...
Lees het artikelLymfoedeem
Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...
Lees het artikelHartfalen
In dit artikel wordt ingegaan op (acuut) hartfalen: wat is het en hoe komt het, hoe herken ik het, wat is de behandeling volgens de laatste richtlijn?
Lees het artikelHet zorgpad pancreascarcinoom
Bij vermoeden van een tumor of cyste in de pancreas wordt de patiënt door de huisarts of andere specialist doorverwezen naar de verpleegkundig specialist maag-darm-leveroncologie in het Sint (St.) Antonius Ziekenhuis en wordt het zorgpad pancreascarcinoom opgestart.
Lees het artikelPolyfarmacie bij ouderen
De kans op het krijgen van chronische aandoeningen neemt met het ouder worden toe. Hierdoor stijgt eveneens het gebruik van meerdere geneesmiddelen, dat ook polyfarmacie genoemd wordt. Door het innemen van meerdere geneesmiddelen stijgt de kans op interacties en bijwerkingen vooral bij ouderen. Bovendien is correcte inname voor de oudere patiënt lastiger. Dit alles kan invloed hebben op de therapietrouw.
Lees het artikelPseudomyxoma peritonei (PMP)
Pseudomyxoma peritonei (PMP) is een zeer zeldzame aandoening die zich kenmerkt door mucineuse (slijmerige) ascites, meestal veroorzaakt door een geperforeerde mucocele van het appendix met hierin mucineus neoplasma (AMN). Door het zeldzame voorkomen, de atypische symptomen, de moeilijk te diagnosticeren ziekte en de specialistische behandeling, cytoreductive surgery (CRS) en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), vraagt dit om expertise van alle betrokken zorgverleners.
Lees het artikelExtreem vroeg geboren… en dan?
De afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet in de ontwikkelingen binnen de neonatologie. Sinds 2010 worden in Nederland kinderen actief opgevangen met een zwangerschapsduur vanaf 24 weken. 1,2 Deze vooruitgang gaat gepaard met een groter risico op overlijden en mogelijke gevolgen voor de ontwikkeling op langere termijn. 3 In dit artikel wordt de nadruk gelegd op de incidentie van handicaps bij extreem premature pasgeborenen, aandachtspunten ter bevordering van de hersenontwikkeling en...
Lees het artikelDiabetes mellitus type 1 bij kinderen
Jaarlijks wordt er bij 600-650 kinderen diabetes mellitus type 1 gediagnosticeerd, ook wel diabetes de novo genoemd. Deze kinderen presenteren zich vaak met een diabetische ketoacidose op de Spoedeisende Hulp. Soms is een eerste presentatie zo ernstig dat opname op de intensive care noodzakelijk is. De behandeling van diabetes type 1 bestaat uit het levenslang subcutaan toedienen van insuline door middel van een injectiepen of een insulinepomp. Het vergt van kind en ouders aanpassing van de...
Lees het artikelBrandwonden beoordelen
Een 44-jarige man loopt door een steekvlam brandwonden op aan zijn handen en gelaat. Voor hoeveel procent is deze patiënt verbrand en wat is de juiste plek om hem te behandelen?
Lees het artikelWat kan de verpleegkundige met ChatGPT?
Wie de laatste tijd het nieuws heeft gevolgd, heeft er vast al eens van gehoord: ChatGPT. ChatGPT is een op kunstmatige intelligentie gebaseerde chatfunctie. Scholieren gebruiken deze applicatie om hun werkstukken snel te maken. ChatGPT is echter ook veelbelovend voor de verpleegkundige. In dit artikel vertellen we u hoe u nu al gebruik kunt maken van ChatGPT.
Lees het artikelBejegening van een patiënt met anorexia nervosa tijdens refeeding in een ziekenhuis
Anorexia nervosa is een psychiatrische aandoening met vaak ernstige somatische gevolgen, waarvoor tijdelijke behandeling in een ziekenhuis levensreddend kan zijn. Een patiënt werkt niet altijd mee aan de behandeling. Toch moet er vanwege de hoge kans op mortaliteit gehandeld worden. In dit artikel volgen adviezen hoe u deze patiënten het beste kunt bejegenen.
Lees het artikelHemoglobine
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat als eerste hemoglobine centraal. Hemoglobine is een eiwit in het bloed dat zich in de rode bloedcel of erytrocyt bevindt. Het bevat veel ijzer en zorgt voor de aanvoer van zuurstof naar en de afvoer van kooldioxide van de weefsels. Een verstoring van de hemoglobinewaarden kan grote gevolgen hebben voor de patiënt. Het is van belang dat verpleegkundigen bekend zijn met de functie van hemoglobine en dat zij veranderingen in...
Lees het artikelDiagnostiek bij een ontregeling van het calciummetabolisme
Calcium is een belangrijke bouwstof voor botten en tanden, maar speelt daarnaast een rol in verschillende biochemische processen, zoals de spiercontractie, de bloedstolling en secretie van hormonen. In een gezonde situatie wordt de concentratie calcium in het bloed constant gehouden onder invloed van het parathormoon (PTH) en vitamine D. Een verstoring van dit evenwicht kan diverse oorzaken hebben en leiden tot een breed scala aan klachten.
Lees het artikelLeukocyten
In het kader van de bespreking van de laboratoriumwaarden staat in dit nummer de witte bloedcel of leukocyt centraal. Leukocyten hebben de taak het lichaam te behoeden voor ziekte bij het binnendringen van micro-organismen. Daarnaast kunnen leukocyten infecties bestrijden en zijn zij in staat lichaamsvreemd materiaal te herkennen en te verwijderen. Kortom, leukocyten zijn onmisbaar om te overleven. 1
Lees het artikelEndometriose: meer dan pijn tijdens de menstruatie
Endometriose is een gynaecologische aandoening waarbij weefsel dat op baarmoederslijmvlies lijkt zich buiten de baarmoeder bevindt. Dit kan op verschillende locaties zijn, zoals op het buikvlies dat de buikholte bekleedt (het peritoneum), in de eierstokken of bij de blaas en/of darmen, maar ook op het middenrif. Dit weefsel kan veel pijn en/of verklevingen veroorzaken. De aandoening openbaart zich in de vruchtbare levensfase.
Lees het artikelGlucose
Glucose is brandstof voor het lichaam. Elke dag wordt de glucosewaarde tientallen keren in het bloed bepaald door patiënten zelf of door zorgverleners. In dit artikel staat glucose in de reeks over labwaarden centraal. In de cel wordt glucose verbrand om energie te verkrijgen of het wordt opgeslagen om later te gebruiken. Glucose komt in het lichaam door het eten van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd onder invloed van de hormonen insuline en glucagon. De...
Lees het artikelFantoompijn na een beenamputatie
Fantoompijn is een veelvoorkomend probleem bij patiënten na een beenamputatie. Om fantoompijn in de verpleegkundige praktijk te herkennen, worden in dit artikel de kenmerken van en verschillen tussen fantoompijn, fantoomsensaties en stomppijn uitgelegd. De factoren die mogelijk van invloed zijn op het ontstaan en het beloop van fantoompijn komen hier ook bij aan bod. Het tweede gedeelte van het artikel is gericht op de (para)medische en verpleegkundige behandelmogelijkheden en...
Lees het artikelAutosomaal dominante polycysteuze nierziekte
Autosomal dominant polycystic kidney disease (ADPKD) is een type chronische nierschade die gepaard gaat met cysten die groeien en zich vermeerderen in de nieren. Als de cysten hard groeien, kan dit tot gevolg hebben dat de nieren en de buik opzwellen. Cysten kunnen na verloop van tijd ook leiden tot verminderde nierfunctie en soms tot nierfalen of ‘eindstadium nierinsufficiëntie’.
Lees het artikelOrthostatische hypotensie
Het is van belang orthostatische hypotensie op een adequate en gestandaardiseerde wijze te bepalen, gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. Door wetenschappelijke literatuur te integreren in de praktijk is het voor verpleegkundigen mogelijk om evidencebased practice (EBP) toe te passen in de dagelijkse verpleegkundige zorg. In dit artikel wordt ingegaan op het op de juiste manier bepalen van orthostatische hypotensie en de weg hiernaartoe.
Lees het artikelAscitespunctie in de palliatieve fase
In de richtlijn Ascites 1 is een ontlastende ascitespunctie in de palliatieve fase duidelijk beschreven. Ook de uitvoering en benodigdheden voor een punctie zijn opgenomen in deze richtlijn. Maar wat betekent een ascitespunctie in de praktijk voor een oncologische patiënt in de palliatieve fase? Moet deze patiënt naar het ziekenhuis voor een dergelijke verrichting? En wat betekent het voor een verpleegkundig specialist die deze voorbehouden handeling uitvoert?
Lees het artikelSafety-II, leren van wat goed gaat
Dit is het derde artikel in de reeks over patiëntveiligheid. In vorige artikelen zijn melden van incidenten en calamiteiten in de zorg behandeld, gebaseerd op het veiligheidsdenken Safety-I. Inmiddels is een grens bereikt aan dit veiligheidsdenken. Naast Safety-I is er een nieuw veiligheidsdenken nodig vanuit een ander perspectief: Safety-II. Leren van de dagelijkse praktijk, leren van wat goed gaat staan hierin centraal. De veerkracht van de organisatie en de zorgprofessional zijn van...
Lees het artikel