Zoeken
192 resultaten voor Medisch rekenen gevonden
Rekenen voor Joris
We rekenen veel op het werk. Vooral basisberekeningen. Ik wil laten zien hoe belangrijk deze berekeningen zijn en hoe rekenfouten op een kinder intensive care voorkomen (kunnen) worden. Ik doe dit aan de hand van de eerste uren van een bestaande casus. Ik leg daarnaast uit hoe het ziektebeeld het werk en het rekenen stuurt.
Lees het artikelRekenen voor Joris (deel 2)
In het vorige nummer van Nurse Academy hebben we gekeken naar de eerste uren van de opname van Joris. Joris is opgenomen op de kinder intensive care vanwege ademhalingsproblemen bij een virusinfectie. (RS-bronchiolitis). Hij werd geïntubeerd en kreeg medicatie om hem in slaap te houden. Hij heeft twee perifere infusen, waar de medicatie en de voeding over loopt. We gaan kijken hoe de situatie van Joris de rekensommen en het werk stuurt.
Lees het artikelRekenen van opname tot ontslag
Rekenen valt (ongemerkt) onder een van de vele dagelijkse werkzaamheden van een verpleegkundige. Rekenen moet niet alleen snel, maar vooral secuur gebeuren. Een fout in een berekening kan al snel grote gevolgen hebben voor de patiënt en om deze reden is controle door een collega bij medicatietoediening bijna niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk. Het snel en foutloos rekenen zelf kan eigenlijk alleen geleerd worden door veel te oefenen. Dit artikel beschrijft een...
Lees het artikelRekenen met gassen
Natuurlijk leiden we competentiegericht op, zeggen we. Ook bij het rekenen met gassen proberen we aan te sluiten bij de realiteit. Theorie en oefening, skills practica en praktijkopdrachten wisselen elkaar af. Een interessant artikel op de website van V&VN uit het Vakblad van Opleiders in het Gezondheidszorgonderwijs 1 trekt mijn aandacht. Nieuwe en oude methodiek met betrekking tot rekenonderwijs wordt vergeleken. Eerst wordt de lezer uitgedaagd om een aantal testvragen te...
Lees het artikelBegrijpen en veel oefenen
Van werkers in de gezondheidszorg, onder wie verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten, wordt verwacht dat zij kennis en vaardigheid combineren en dit adequaat toepassen. Dat geldt ook voor het medisch rekenen. Rekenonderwijs is binnen het kwaliteitsbeleid in de gezondheidszorg verheven tot een belangrijk verbeterpunt. Rekenen behoort tot de dagelijkse werkzaamheden van verpleegkundigen en verzorgenden, en moet vaak snel, maar vooral erg nauwkeurig gebeuren. Patiëntveiligheid...
Lees het artikelOpgelost!
‘Je gaat het pas zien als je het door hebt.’ Soms zijn uitspraken net zo mooi als het inzicht dat ze opleveren. Deze is natuurlijk van Johan Cruijff. Als u het niet ziet, dan kunt u het dus ook niet begrijpen. Ik denk dat dit al waar is voor een IKEA montagehandleiding, maar ook in het geval van medisch rekenen. Er is geen sprake van een truc, maar meer van het terugbrengen van iets wat moeilijk lijkt, naar hoeveelheden en begrippen die te begrijpen, overzichtelijk en...
Lees het artikelKunt u het nog uitleggen?
Zeg eens eerlijk… kunt u nog rekenen zonder rekenmachine? Sinds de invoering van de zakrekenmachine in het basisonderwijs blijkt de gemiddelde leerling (en verpleegkundige) de standaard rekenbewerkingen (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen) niet op automatisch, operationeel niveau te beheersen. Bij het oplossen en verdunnen zijn het deze basisvaardigheden die het de verpleegkundige in eerste instantie moeilijk maken. Het is dus goed om eerst maar eens de basis te kijken....
Lees het artikelJong geleerd, oud gedaan
Het is weer tijd om te rekenen. Droge stof oefenen valt meestal niet mee en nodigt ook niet echt uit. Daarom gaan we in dit artikel samen aan de slag aan de hand van een casus rondom een neonaat. Binnen de neonatologie is er veel rekenwerk, omdat er grotendeels gedoseerd wordt op basis van gewicht. Dit in tegenstelling tot de zorg bij volwassenen, bij wie er veelal per ampul of per tablet voorgeschreven wordt.
Lees het artikel(Zorgvuldig) oplossen en verdunnen
In dit artikel volgen we mevrouw Vervoort en meneer Kuijpers bij hun opname in het ziekenhuis. Zij krijgen intraveneus medicatie toegediend, waarbij oplossen en verdunnen van medicatie nodig is. Verpleegkundigen voeren deze handelingen veelvuldig uit. Het op de juiste manier toepassen van de rekenregels is dan ook belangrijk, maar niet altijd gemakkelijk.
Lees het artikelAls de druk oploopt
We kennen het allemaal: links, rechts, links gekeken… Maar soms gaat het fout. Jim is 15 jaar en fietst na een dag op het strand met een groep vrienden terug naar huis. Hij wordt aangereden door een auto, klapt op de motorkap en slaat met zijn hoofd tegen de voorruit. Hij is buiten bewustzijn en wordt na intubatie en stabilisatie naar de Spoedeisende Hulp (SEH) van het LUMC gebracht.
Lees het artikelHet belang van een goede hartklep
De mitralisklep heeft een belangrijke functie in het hart. Het is de fysieke scheiding van het lagedruksysteem (rechter harthelft) en het hogedrukdeel van het hart (linkerventrikel). Het bloed wordt door de rechterventrikel naar de longen gepompt. Vanuit de longen stroomt het naar de linkeratrium. Vanuit dit atrium komt het bloed in de linkerventrikel, die het bloed de aorta inpompt. Als de mitralisklep niet goed sluit, heeft dit meerdere gevolgen: - Tijdens de systole stroomt er bloed...
Lees het artikelHet ABC van vermenigvuldigen en delen
Tijdens de lessen medisch rekenen aan eerstejaarsleerlingen anesthesiemedewerker en operatieassistent krijg ik regelmatig de volgende mededeling van een student: ‘Ik kan wel rekenen, maar ik zie niet wat ik moet doen.’ Veel jonge studenten zijn, waarschijnlijk door de manier waarop ze geschoold zijn, visueel ingesteld. Dat wil zeggen, dat we ons als begeleider niet alleen moeten afvragen of de student wel kan rekenen, maar ook of hij een opgave kan visualiseren.
Lees het artikelVoldoende zuurstof?
Medicatie intraveneus (i.v.) en het toedienen van zuurstof zijn voor de meeste verpleegkundigen routinehandelingen van elke dag. Hoe blijf je dan de puntjes op de ‘i’ zetten bij de handelingen? En kun je verantwoord omgaan met rekenkundige vraagstukken die je in de praktijk tegenkomt? In dit artikel volgen we de casus van meneer Haksteeg.
Lees het artikelAfrekenen met vermijdbare fouten
Vermijdbare fouten en medische missers in de zorg kunnen onbedoeld voor schade bij een patiënt zorgen en voorbeelden hiervan zijn bijna dagelijks in diverse media terug te vinden. Het VMS veiligheidsmanagement heeft als doel deze vermijdbare, onbedoelde schade met 50% te reduceren en richt zich hiermee op het verbeteren van de patiëntveiligheid in Nederlandse ziekenhuizen.
Lees het artikelMeewerken?
Op een kinder intensive care werken vind ik persoonlijk de leukste baan die er is. Je moet met veel dingen rekening houden en omdat er patiënten van 2,3 kg tot 16 jaar liggen, moet er veel gerekend worden. Omdat er niet veel kinder IC’s zijn, kom je er ook niet snel mee in aanraking. In het LUMC is er een combi-opleiding voor of volwassen IC en kinder IC, of voor volwassen IC en spoedeisende hulp. Hierdoor krijgen we regelmatig mensen die een dag meelopen om te kijken wat het werk...
Lees het artikelOmrekenen en oplossingen
Verpleegkundigen moeten vaak rekenen, vooral bij het toedienen van medicatie. Uit diverse onderzoeken blijkt dat er bij dat rekenen nogal eens fouten worden gemaakt. Het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein heeft samen met het Kennemer Gasthuis, Het Rode Kruis Ziekenhuis, VieCuri, Medisch Centrum Alkmaar een online rekencursus ontwikkeld die de kennis van het rekenen opfrist en de basisbegrippen verheldert. Wie de rekencursus heeft doorgewerkt kan daarna een zelftest doen om te checken...
Lees het artikelVerhoudingen berekenen
Via de spoedeisende hulp en de OK komt er een patiënte met hersenletsel op de afdeling. Zorgvuldige bewaking van de gesedeerde patiënte vergt veel rekenwerk.
Lees het artikelDe samenstelling van gassen
We ademen elke dag zuurstof in en koolzuur uit. Patiënten krijgen medische gassen toegediend. Deze gassen zijn onderdeel van een gasmengsel. In dit gasmengsel kunnen we de gehalten in procenten en de drukken in millimeters kwik berekenen. Aan de hand van een aantal voorbeelden bekijken we stap voor stap hoe die berekeningen tot stand komen. Twee casussen en een aantal oefenvragen helpen u ten slotte om de stap naar de praktijk te zetten.
Lees het artikelMaterie en mol
Werken met heel grote of heel kleine getallen is altijd lastig. Je kunt je er geen voorstelling van maken. Hoeveel zoutkorrels zitten erin één kilogram zout? En hoeveel moleculen suiker zitten in een 500 ml zak glucose 5%? Simpel antwoord: ‘Heel veel!’ U hoeft geen scheikundige te zijn om te zien dat het rekenen met ‘losse’ deeltjes geen pretje is. Een milligram van een willekeurige stof bevat al gauw enige triljarden deeltjes. Soms zelfs meer dan het...
Lees het artikelCheck en dubbelcheck
Er is al een aantal jaren erg veel te doen over de rekenvaardigheden van (leerling)verpleegkundigen. Het vermeend lage niveau van (leerling)verpleegkundigen komt nogal eens ter sprake. Op verpleegkundige opleidingen zijn rekentoetsen weer ingevoerd. Ik heb op een ROC lessen rekenvaardigheid gegeven en gezien hoeveel stress dit voor de leerlingen opleverde, die soms helemaal dichtsloegen. Meestal hadden ze in hun vooropleiding voldoende rekenvaardigheid verworven. Ik heb eenmaal een...
Lees het artikel(In)spannend
Er wordt ‘s nachts een patiënt van 16 op de IC opgenomen. De jongen heeft een schedeltrauma en is buiten bewustzijn. Er is sprake van een groot hersenletsel en een infauste prognose. Het beleid is om de zwelling van het hersenweefsel tegen te gaan zodat de familie de tijd krijgt om afscheid te nemen en voor een eventuele donorprocedure.
Lees het artikelTom komt op de intensive care (2)
In deel 1 van dit artikel kwam Tom na hartchirurgie op de intensive care. Tom wordt beademd, heeft medicatie om de bloeddruk te ondersteunen en wordt in slaap gehouden. We hebben de vochtintake berekend, de sedatie ingesteld en de glucosebehoefte uitgerekend. We konden dit doen aan de hand van het gewicht van Tom (10 kilo). Tom heeft een 3-lumen jugularis infuus, een perifeer infuus en een arterielijn (voor de bloeddrukbewaking en bloedafnames). We hebben gekeken hoe u in een complexe...
Lees het artikelTom komt op de kinder intensive care (deel 1)
Op de kinder intensive care wordt de 1,5 jaar oude Tom Huisman opgenomen. Tom werd als gevolg van een gendefect 1 geboren met meerdere openingen in de scheidingswand tussen linker- en rechterharthelft, ventrikelseptumdefecten of VSD’s 2 en een atriumseptumdefect of ASD. Omdat het hart na de geboorte te klein was om alle defecten operatief te sluiten, volgde er kort na de geboorte een eerste ingreep. Hierbij werd een bandje aangebracht om de arteria pulmonalis.
Lees het artikelZuur-basenevenwicht II
‘Kan mevrouw J al van de beademing af?’ Tijdens de ochtendkoffie wordt deze vraag gesteld. De intensivist die net op de afdeling is, opent het dossier van de patiënt. We bekijken de laatste labuitslagen en de vitale gegevens van de afgelopen nacht. Vervolgens neemt hij de vragensteller mee naar het bed van mevrouw J. ‘Neem nog maar even een bloedgas af en bel me over een half uurtje,’ zegt hij, ‘ik ben benieuwd naar de pH, de pCO2 en de base excess.’
Lees het artikelBeter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald
Een artikel schrijven over fouten bij medicatieberekening? Oké, is goed. Direct hierna volgt de vraag: waar moet ik me op richten? Sommen die fout worden gemaakt bij toetsen? Zegt dat eigenlijk wel iets? De vraag zelf kan namelijk ook de oorzaak van de fout zijn. Ik zocht op internet naar veiligheidsvoorwaarden. Ik heb overlegd met de ziekenhuisapotheker. Ik heb bij de meldingscommissie de aard van de gemelde fouten nagevraagd. Ik heb aan collega’s gevraagd met welke...
Lees het artikelssttt.... Statistiek!
Gegevens vinden we overal om ons heen. Toetsscores van een groep studenten, een enquête, een evaluatie na een congres, patiëntendata, et cetera. Om iets zinnigs over een set gegevens te kunnen zeggen wordt statistiek toegepast. Statistiek is een hulpwetenschap die methoden verschaft voor het bewerken, presenteren, analyseren en interpreteren van waarnemingsuitkomsten.
Lees het artikelDruppels en spuitenpomp
Ruim tien jaar geleden constateerden we in het UMCG, dat het vaak slecht gesteld was met de rekenvaardigheid van stagiairs verpleegkunde. Dit heeft ertoe geleid dat we sinds 2001 bij alle stagiairs en leerling-verpleegkundigen een rekentoets afnemen. Het behalen van de rekentoets is voorwaarde om leerdoelen met betrekking tot medicatie, infuus, sondevoeding en zuurstof te kunnen afronden in het UMCG. Ter voorbereiding op deze toets wordt de studenten een module en een college...
Lees het artikelVerhouding en breuk
In een opgave kan het gebruik van het deelteken (:) soms tot verwarring leiden. Afhankelijk van de context kan dit teken een verhouding betekenen of een breuk. In rekenboeken worden de begrippen verhouding en breuk soms door elkaar gebruikt. Toch is er een verschil. Gezond verstand en nauwkeurig taalgebruik brengen uitkomst.
Lees het artikelZeldzaam
Wat is er aan de hand? Joke Mulder is 8 jaar en ernstig ziek. Joke is prematuur en dysmatuur geboren. Gedurende haar jeugd heeft ze veel terugkerende infecties, terwijl ze afgelopen jaar ook een ‘pure red cell aplasie’1 doormaakte. Ook al wordt Joke behandeld met bloedtransfusies en corticosteroïden, uiteindelijk faalt haar complete beenmerg. Joke wordt overgeplaatst naar het LUMC voor een stamceltransplantatie(STC).2 Joke krijgt tijdens haar voorbereiding cytostatica....
Lees het artikelMedicatiesommen op de kinder-IC
Het afgelopen jaar was voor iedereen een vreemde tijd: andere werkplekken, omstandigheden, apparatuur en medicatie. Op veel IC’s worden verpleegkundigen zonder IC-ervaring ingewerkt om beter voorbereid te zijn op wat er eventueel nog komen gaat. We werken vandaag met een aantal van deze verpleegkundigen samen. We zorgen voor Jules en oefenen met veelvoorkomende rekensommen op een intensive care.
Lees het artikelZuur-basenevenwicht I
‘De patiënt heeft vermoedelijk een acidose, wil jij een bloedgas laten afnemen?’ Op het moment dat er bij een zieke patiënt een bloedgas wordt bepaald beginnen sommigen een beetje wazig te kijken. Onwennig en een beetje op de achtergrond mompelen ze iets in de trant van: ‘Wat meet je ook alweer, hoe zit dat met koolzuur en bicarbonaat?’; ‘Moeilijke materie, die pH heb ik nooit gesnapt’ of ‘O ja, iets met Henderson en Hasselbach’. Dat...
Lees het artikelBeëindiging medisch zinloos handelen
Een arts hoeft een patiënt niet zo lang mogelijk in leven te houden indien er sprake is van medisch zinloos handelen. De behandeling is dan niet meer in het belang van de patiënt. In dit artikel wordt aan de hand van een casus ingegaan op wat nu eigenlijk medisch zinloos handelen is en welke rol de verpleegkundige hierin kan spelen voor de patiënt of de familie.
Lees het artikelSeksueel geweld
Tegenwoordig zijn er in Nederland Centra voor Seksueel Geweld, waarin verschillende disciplines samenwerken en de zorg voor slachtoffers centraal staat. De centra doen forensisch-medisch onderzoek, leveren acute medische zorg gericht op preventie van zwangerschap en besmetting met seksueel overdraagbare aandoeningen. Ook leveren de centra acute psychologische zorg gericht op herstel en preventie van psychische stoornissen zoals een posttraumatische stressstoornis.
Lees het artikelSeks en intimiteit in de spreekkamer: medisch of privédomein?
Borstkanker is een ziekte die het leven van een vrouw volledig kan ontregelen. De behandeling van borstkanker kan ook impact hebben op seks en intimiteit. De vraag die beantwoord wordt in dit artikel is, of er een noodzaak is om seks en intimiteit aan te kaarten in een medisch gesprek. Om tot een antwoord te komen wordt eerst gekeken naar de wens van artsen en patiënten om het gesprek aan te gaan en ten slotte wordt er onderzocht welke interventies aangeboden kunnen worden op het gebied...
Lees het artikelTuchtrecht voor verpleegkundigen
Verpleegkundigen vallen onder het medisch tuchtrecht. Patiënten en naaste familie die ontevreden zijn over het handelen van een verpleegkundige kunnen hierover een tuchtklacht indienen bij het tuchtcollege. Het tuchtcollege beoordeelt of een verpleegkundige volgens de professionele standaard heeft gewerkt.
Lees het artikelVerstoorde nachtrust bij mensen met dementie
Niet kunnen slapen is een veelkoppig monster, waarbij een slaaptablet vaak niet de oplossing is. Analyse van het slaapritme, voeding, dagactiviteiten en daglicht zijn interventies die de verpleegkundige helder moet hebben, voordat het probleem in het medisch domein wordt geplaatst. Veel ziekten en medicatie veroorzaken een verstoring van de nachtrust. De hypothalamus raakt zowel bij dementie als bij slaapstoornissen als eerste verstoord. Regulering van het dag-en-nachtritme en daarmee het...
Lees het artikelRevalideren tijdens en na kanker
Het aantal overlevenden van kanker neemt toe van de huidige ruim 800.000 naar een miljoen mensen in 2025. Het is belangrijk aandacht te besteden aan de langdurige bijwerkingen en latere effecten van de behandeling van kanker, omdat deze een nadelige invloed hebben op de kwaliteit van leven. Dit vereist signalering en screening voor passende (na)zorg. 1,2
Lees het artikelLaaggeletterdheid en ongelijkheden op gezondheidsgebied
Laaggeletterdheid kan leiden tot hogere ziektecijfers en slechte zelfzorg. Het is in het belang van patiënten dat zorgverleners strategieën introduceren die kunnen bijdragen aan het verbeteren van gezondheidsgeletterdheid.
Lees het artikelHemoglobine
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat als eerste hemoglobine centraal. Hemoglobine is een eiwit in het bloed dat zich in de rode bloedcel of erytrocyt bevindt. Het bevat veel ijzer en zorgt voor de aanvoer van zuurstof naar en de afvoer van kooldioxide van de weefsels. Een verstoring van de hemoglobinewaarden kan grote gevolgen hebben voor de patiënt. Het is van belang dat verpleegkundigen bekend zijn met de functie van hemoglobine en dat zij veranderingen in...
Lees het artikelLeukocyten
In het kader van de bespreking van de laboratoriumwaarden staat in dit nummer de witte bloedcel of leukocyt centraal. Leukocyten hebben de taak het lichaam te behoeden voor ziekte bij het binnendringen van micro-organismen. Daarnaast kunnen leukocyten infecties bestrijden en zijn zij in staat lichaamsvreemd materiaal te herkennen en te verwijderen. Kortom, leukocyten zijn onmisbaar om te overleven. 1
Lees het artikelFamilieparticipatie bij opname van kwetsbare ouderen
Het aantal kwetsbare ouderen dat in ziekenhuizen wordt opgenomen groeit fors. Deze ouderen hebben een verhoogde kans op functieverlies en (vermijdbare) complicaties, zoals een delier of een valincident. Het Senior Friendly Hospital Framework is een ziekenhuisbrede, integrale aanpak om kwetsbare ouderen en hun familie optimale zorg en behandeling te bieden. Familieparticipatie vormt een onderdeel van deze aanpak. De rol van familieleden van kwetsbare ouderen in het kader van preventie van...
Lees het artikelSpecifieke wondproblematiek bij oncologische ulcera
In 2019 was de incidentie van nieuwe kankerpatiënten 117.631. Regelmatig komen bij hen wonden met genezingsstoornissen voor. Er wordt een verdeling gemaakt in oncologische ulcera, waarbij het wondbed maligne is en oncologische wonden, waarbij het wondbed benigne is. Dit artikel gaat over patiënten met oncologische ulcera. Het geeft inzicht in de oorzaken en onderliggende problematiek, waarna er aan de hand van casuïstiek een vertaalslag gemaakt wordt naar de praktijk.
Lees het artikelSpontane dissectie van de kransslagader
SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist.
Lees het artikelAandachtspunten bij een patiënt na een beenamputatie
De zorg en revalidatie van patiënten na een amputatie vragen om specialistische multidisciplinaire kennis en vaardigheden. Deze kennis en vaardigheden vormen de randvoorwaarden voor een snelle prothesevoorziening en revalidatie. De verpleegkundige vervult een belangrijke rol in interventies gericht op het verminderen van stompoedeem, het voorkómen van contracturen en de behandeling van fantoompijn. De wetenschappelijke evidentie voor deze interventies is beperkt vanwege een...
Lees het artikelHart- en vaatziekten bij vrouwen
Hart- en vaatziekten zijn verantwoordelijk voor een op de vijf sterfgevallen in Nederland en daarmee een van de grootste doodsoorzaken. Binnen de hart- en vaatziekten is er sinds een paar jaar aandacht voor het feit dat mannen en vrouwen zich verschillend kunnen presenteren, niet altijd dezelfde behandeling ondergaan en een verschillende prognose kunnen hebben. De verschillen die gezien worden zijn te verklaren aan de hand van genderverschillen die sociocultureel bepaald zijn en...
Lees het artikelSarcoïdose
Sarcoïdose is een auto-immuunziekte die in verschillende organen ontstekingsreacties kan veroorzaken. Het ziektebeeld kan een veelvoud aan klachten geven. Er wordt bij sarcoïdose vaak gedacht aan een ziekte van de longen; dit is echter niet helemaal correct. De aandoening manifesteert zich dikwijls in de longen, maar kan ook andere klachten geven. De verscheidenheid aan klachten, en soms geen klachten, in combinatie met een lage prevalentie maakt dat de diagnose nogal eens wordt...
Lees het artikelTestiscarcinoom
Testiscarcinoom komt vaak voor bij mannen op jonge leeftijd. Een diagnose die op een totaal onverwacht moment komt. Het treft mannen midden in het leven, vaak bezig met hun carrière en/of aandacht voor het stichten van een gezin. De impact is enorm zowel op degene die de diagnose testiscarcinoom krijgt als de naasten. De termijn tussen diagnose en chirurgische behandeling is minder dan 72 uur. In deze korte tijd moet een inventarisatie gedaan worden van de...
Lees het artikelPijn bij pasgeborenen
Tot aan het eind van de jaren tachtig was de heersende overtuiging dat pasgeborenen geen pijn konden voelen. In Nederland is de intensieve zorg voor pasgeborenen gecentreerd in de acht academische centra en twee niet-academische ziekenhuizen. In dit artikel wordt ingegaan op de stand van zaken op het gebied van verpleegkundig, maar ook medisch pijnmanagement.
Lees het artikelPraktijkgericht onderzoek
Praktijkgericht onderzoek richt zich op kennis- en inzichtontwikkeling voor praktische problemen waar zorgprofessionals in de praktijk tegenaan lopen. Met deze vorm van onderzoek worden producten en concrete oplossingen voor praktijkproblemen ontworpen die toegepast en getest worden in de dagelijkse praktijk. In dit artikel wordt een voorbeeld gegeven van een wetenschappelijk onderzoek dat kan voortkomen uit een praktisch probleem waarmee zorgprofessionals in de praktijk te maken hebben....
Lees het artikelKlinisch-wetenschappelijk onderzoek
Om de hoge kwaliteit van de patiëntenzorg in stand te houden en verder te verbeteren is medisch-wetenschappelijk onderzoek onmisbaar. In veel ziekenhuizen worden de verpleegkundigen in toenemende mate betrokken bij klinisch-wetenschappelijk onderzoek. Dit kan onderzoek zijn naar nieuwe medicijnen, naar nieuwe combinaties van medicijnen, een operatietechniek of naar een nieuwe behandelmethode.
Lees het artikelHet post-intensivecaresyndroom; verborgen ziekte na IC-opname
Jaarlijks worden er in Nederland ruim 86.000 patiënten op een Intensive Care (IC) opgenomen en behandeld. Dankzij medisch-technische ontwikkelingen zijn de overlevingskansen van IC-patiënten de afgelopen jaren enorm gestegen. De keerzijde is dat een groot aantal patiënten van de IC wordt ontslagen met langdurige beperkingen in het dagelijks functioneren. Postintensivecaresyndroom (PICS) is de term waarmee de lichamelijke, psychische en cognitieve verschijnselen...
Lees het artikelFluxus post partum
Het komt altijd onverwacht, massaal bloedverlies na de bevalling. Het ene moment een stralend gelukkige jonge moeder, een kwartier later bleek, diep in shock. Er dient dan snel en vakkundig gehandeld te worden. In het Academisch Medisch Centrum (AMC) wordt dit (met andere acute verloskundige situaties) regelmatig getraind. We proberen de training zo reëel mogelijk te maken door de inzet van acteurs (lotusslachtoffers) en door op de werkvloer te trainen met multidisciplinaire teams.
Lees het artikelAanvullende soazorg in Nederland
De soa-zorg wordt in Nederland uitgevoerd door huisartsen, medisch specialisten en centra seksuele gezondheid. Zorg uitgevoerd door centra seksuele gezondheid (CSG) is aanvullend op de reguliere zorg en wordt gesubsidieerd vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Alleen personen die tot een vastgestelde risicogroep behoren kunnen bij een CSG terecht. Op het CSG wordt iedereen getest op chlamydia en gonorroe en afhankelijk van de risicofactoren ook op hiv, syfilis...
Lees het artikelLivemuziek als interventie
Meaningful Music in health Care (MiMiC) is in 2016 ontstaan uit een samenwerking tussen de afdeling Chirurgie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en het lectoraat Lifelong Learning in Music (LLM) van het Prins Claus Conservatorium van de Hanze Hogeschool Groningen. Twee, op het oog, totaal verschillende werelden die op verschillende fronten complementair aan elkaar blijken te zijn en samen iets kunnen betekenen voor de patiënt.
Lees het artikel‘Time is brain’
Patiënten met een beroerte, een herseninfarct of een hersenbloeding hebben een betere kans op herstel als zij snel na het begin van de klachten behandeld worden. De eerste 4,5 uur na de beroerte zijn hierbij van cruciaal belang, maar binnen deze 4,5 uur telt eigenlijk iedere seconde. Om de ‘door to needle time’ – de tijd tussen de aankomst bij de Spoedeisende Hulp en het starten van de behandeling – te verkorten, werken medewerkers van het Academisch Medisch...
Lees het artikelVerdriet op meerdere sporen
Wanneer een ernstige, levensbedreigende diagnose wordt gesteld bij een patiënt, is er een confrontatie met een rouwgebeuren op meerdere sporen. De zieke verliest zijn gezondheid en eventueel zijn leven, de familie beleeft onzekerheid, uitzichtloosheid en voelt zich bedreigd door het dreigend verlies van het samenleven. De zorgverleners ervaren soms het niet kunnen redden van het leven als falen van de behandeling en moeten de ontgoocheling en de hopeloosheid van de patiënt en de...
Lees het artikelBloedgassen
Een bloedgasanalyse (ook wel astrup genoemd) is een manier om informatie te verkrijgen over het zuur-base-evenwicht, de oxygenatie en de ventilatie van het lichaam. Verstoringen in dit evenwicht kunnen grote klinische consequenties hebben, om die reden is het van belang dit goed te kunnen interpreteren.
Lees het artikelMünchausen- 'by proxy'-syndroom
Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 100.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Bij kindermishandeling kan gedacht worden aan lichamelijke en geestelijke kindermishandeling, affectieve en lichamelijke verwaarlozing, kinderen die slachtoffer zijn van seksueel misbruik, huiselijk geweld of psychische mishandeling. Een minder voorkomende vorm van kindermishandeling is het Münchhausen-‘by-proxy’-syndroom (MBPS). Tegenwoordig spreken we liever over pediatric condition...
Lees het artikelHigh risk medicatie
Het implementeren van het thema ‘High risk medicatie’, onderdeel van het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS-)programma, is voor ziekenhuizen en de verpleegkundige beroepsgroep een dagelijkse uitdaging in een weerbarstige werkpraktijk. Uit de Centrale Medicatiefouten Registratie (CMR) blijkt dat er veel fouten gemaakt worden bij parenterale geneesmiddelen. 1 Vaak bij de toediening, die dikwijls door verpleegkundigen wordt gedaan. Om fouten en letsel te voorkomen en het aantal...
Lees het artikelBejegening van een patiënt met anorexia nervosa tijdens refeeding in een ziekenhuis
Anorexia nervosa is een psychiatrische aandoening met vaak ernstige somatische gevolgen, waarvoor tijdelijke behandeling in een ziekenhuis levensreddend kan zijn. Een patiënt werkt niet altijd mee aan de behandeling. Toch moet er vanwege de hoge kans op mortaliteit gehandeld worden. In dit artikel volgen adviezen hoe u deze patiënten het beste kunt bejegenen.
Lees het artikelRouw in coronatijden
Het sterven van mensen tijdens de COVID-19-pandemie krijgt een heel andere dimensie. Door de beperkte bezoekregelingen van familieleden en vrienden en het verplichte afstand houden is er het risico dat mensen in eenzaamheid sterven. Professionele hulpverleners worden geconfronteerd met de extra belasting van beschermingsmaatregelen om onderlinge besmetting tegen te gaan. Bovendien staan ze voor de opdracht extra ondersteuning te bieden in de palliatieve periode. Dat heeft consequenties voor...
Lees het artikelOorzaken van enkeloedeem
Oedeem, met name in de onderste extremiteiten, is een veelvoorkomend symptoom. Door bijkomende klachten, zoals een zwaar gevoel in de benen en pijn, kan het een grote impact hebben op het dagelijks leven. Enkeloedeem kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, variërend van immobiliteit tot maligniteiten. In dit artikel wordt het pathofysiologisch mechanisme achter oedeemvorming toegelicht evenals enkele belangrijke oorzaken van enkeloedeem.
Lees het artikelCholesterol, een vet probleem?!
Een verhoogd cholesterol is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van een hart- en vaatziekte. Wat is cholesterol? Wanneer is het cholesterol te hoog? Wat zijn de oorzaken van een verhoogd cholesterol en hoe wordt dit behandeld? In dit artikel wordt ingegaan op het lipidenspectrum en de klinische betekenis wanneer het afwijkt van normaal.
Lees het artikelTranssfenoïdale resectie hypofyseadenoom
Patiënten met een hypofyseadenoom kunnen een breed scala aan symptomen ervaren, die impact hebben op het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven. De zorg voor deze patiënten, die een chirurgische behandeling ondergaan, vereist een multi- en interdisciplinaire aanpak. De verpleegkundige en verpleegkundig specialist hebben een belangrijke signalerende, uitvoerende en behandelfunctie in deze zorg.
Lees het artikelEen ernstig incident (calamiteit)
Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten zijn dagelijks aan het werk om de beste én de meest veilige zorg aan patiënten te leveren. In het uitvoeren daarvan ontstaan incidenten, waarvan sommige dermate ernstig zijn dat zij door een onafhankelijke onderzoekscommissie onderzocht worden. Wat nu als u hiermee te maken krijgt? Weet u hoe deze procedure in elkaar steekt en hoe om te gaan met patiënt of naasten?
Lees het artikelOnderzoek doen, en dan….
Het belang van evidence-based practice door verpleegkundigen groeit. Verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten krijgen in hun opleiding te maken met het uitvoeren van (wetenschappelijk) onderzoek. In de praktijk blijkt het uitvoeren van onderzoek lastig, doordat er weinig tijd is naast de primaire taak van zorgverlening en het aanvragen van een subsidie een tijdrovende klus is. Het schrijven van een onderzoeksvoorstel is nog geen garantie voor het verkrijgen van een subsidie. Daarvoor...
Lees het artikelOpvang polytraumapatiënt
Op een drukke regenachtige dag vindt er op een provinciale weg een frontale aanrijding plaats. Auto’s schieten dwars over de weg en er komt een abrupt einde aan de ordelijke doorstroming van het verkeer. Terwijl de autowrakken nog nasissen en de brokstukken her en der verspreid liggen, wordt duidelijk dat twee personen bekneld zitten in hun voertuig. Een van hen is er slecht aan toe. In dit artikel wordt het proces beschreven hoe vanuit deze situatie overzicht en structuur worden...
Lees het artikelVulvacarcinoom
Bij vulvacarcinoom is er sprake van kanker in het vulvaire gebied. Het vulvaire gebied omvat de labia majora (buitenste schaamlippen), de labia minora (binnenste schaamlippen), de clitoris en ingang van de vagina doorlopend tot aan het perineum. De incidentie van vulvacarcinoom bedraagt jaarlijks ongeveer 400 vrouwen. Dit zijn met name vrouwen ouder dan 70 jaar (> 54%). Het betreft een zeldzame vorm van kanker en wordt daarom gecentraliseerd behandeld: niet...
Lees het artikelVaattoegang voor hemodialysebehandeling
Voor het uitvoeren van een hemodialysebehandeling is een goede vaattoegang nodig. Geen goed functionerende vaattoegang betekent een minder efficiënte dialyse met op lange termijn kans op onderdialyse en toename van fysieke klachten. Daarnaast kan een slecht toegankelijke vaattoegang klachten geven van stress en prikangst bevorderen. Als een vaattoegang niet bruikbaar is, betekent dit dat er geen behandeling mogelijk is voor de patiënt. Het traject van de aanleg van een vaattoegang...
Lees het artikelVulvaire lichen planus
Vulvaire klachten werden lange tijd beschouwd als een ongepast onderwerp om over te spreken. Het gevolg hiervan is dat vulvaire klachten de afgelopen decennia minder aandacht kregen. De laatste jaren heeft hierin een verandering plaatsgevonden. Binnen de huidige gezondheidszorg zien huisartsen steeds vaker vrouwen met klachten in het vulvaire gebied. Voor een groot deel worden deze klachten door de huisarts behandeld. Soms is er een doorverwijzing nodig naar een ziekenhuis, vooral bij...
Lees het artikelEndocarditis
Infectieuze endocarditis (IE) is een progressieve ontsteking van de binnenkant van het hart en/of de hartkleppen, die in de meeste gevallen veroorzaakt wordt door bacteriële infectie. Het is een ernstige ziekte, want door de ontsteking kunnen de hartkleppen en de omliggende structuren en kleppen beschadigd raken. Dit kan leiden tot hartfalen en ritme- en geledingsstoornissen. Daarnaast kan endocarditis sepsis, een CVA en perifere embolieën veroorzaken. Het is een complex...
Lees het artikelPost-COVID en hyperbare zuurstoftherapie
Post-COVID is een relevant probleem voor de betrokken patiënten, hun sociaal netwerk en de maatschappij. Als verpleegkundige of verpleegkundig specialist kunt u in elk vakgebied met post-COVID-patiënten geconfronteerd worden. Door kennishiaten is er soms sprake van onbegrip voor of zelfs ontkenning van het ziektebeeld.
Lees het artikelHet 'vulnerable child'-syndroom
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat 27% van de ouders in de wachtkamer van de kinderarts hun kind kwetsbaar vindt, dus ongewoon of toegenomen vatbaar voor ziekten of stoornissen. Opvallend is dat er bij 40% van deze kinderen geen medische reden is om ze als kwetsbaar te beschouwen. De perceptie van kwetsbaarheid komt vaak voort uit eerdere, niet meer actuele medische problemen bij het kind of bij andere familieleden. Deze problemen hebben de ouderlijke beleving van de gezondheid van hun kind...
Lees het artikelKlinisch redeneren bij acute buikpijn bij volwassenen
Acute buikpijn is een aandoening die (op de Spoedeisende Hulp) aandacht en vaak directe behandeling vereist. Acute buikpijn kan veroorzaakt worden door een infectie, ontsteking, vasculaire occlusie of obstructie. Veelal gaat het gepaard met klachten zoals plotseling opkomende pijn met bijbehorende misselijkheid en/of braken.
Lees het artikelILD, wat moet je ermee?
ILD staat voor ‘interstitial lung diseases’. Dit is de Engelse verzamelterm voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen de alveoli en de bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In een drieluik worden de meest voorkomende ziektebeelden beschreven: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit eerste artikel gaat het dus over sarcoïdose.
Lees het artikelNierdonatie bij leven
In 60% van de niertransplantaties in Nederland is er sprake van een levende nierdonatie. De overweging om een nier af te staan is een keuze die niet voor iedereen eenvoudig te maken is. Voor de besluitvorming om in aanmerking te komen voor het donortraject is een belangrijke rol weggelegd voor het Transplantatieteam, waarvan de verpleegkundig specialist deel uitmaakt.
Lees het artikelNervusvagusstimulatie bij kinderen met epilepsie
Bij refractaire epilepsie komen epileptische aanvallen niet onder controle met anti-epileptica. Nervusvagusstimulatie (NVS) als aanvullende niet-medicamenteuze behandeling bij kinderen kan een uitkomst zijn naast het gebruik van medicatie om het aantal aanvallen, de hevigheid, de nasleep ervan en de kwaliteit van leven te verbeteren.
Lees het artikelEen ontevreden cliënt: een klacht wat nu?
Een cliënt dient een klacht tegen u in. Hij vindt dat er iets niet goed is gegaan en wil horen dat hij gelijk heeft en wil herhaling voorkomen. Als zorgverlener/ zorginstelling neemt u een klacht altijd serieus. Een klacht is een belangrijk signaal en een kans om een ontevreden cliënt te veranderen in een tevreden cliënt en zorg te verbeteren.
Lees het artikelEigen verantwoordelijkheid verpleegkundig specialist
Een verpleegkundig specialist verzuimt het hemoglobine (Hb) van een patiënte in een verpleeghuis maandelijks te laten controleren. De patiënte moet uiteindelijk naar het ziekenhuis voor een bloedtransfusie. De dochter dient een klacht in bij het regionaal tuchtcollege tegen de verpleegkundig specialist én de specialist ouderengeneeskunde.
Lees het artikelPassende zorg
Het onderwerp ‘Beter Laten’ krijgt al een paar jaar aandacht, toch blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden nog steeds dagelijks overbodige handelingen uitvoeren. Het achterwege laten van deze handelingen bespaart tijd voor zorgverleners en leed bij de patiënt. De in 2017 ontwikkelde ‘Beter Laten’ lijst is nu geüpdatet en uitgebreid met ‘Beter Doen’ aanbevelingen om meer passende zorg te bieden.
Lees het artikel'Beter Laten'-handelingen bieden ruimte voor 'gemiste zorg'
Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, maar doen ook dingen die zij eigenlijk niet zouden moeten doen. Daardoor blijven er andere dingen liggen. Wetenschappers hebben in samenwerking met Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland een lijst opgesteld van handelingen die verpleegkundigen eigenlijk niet meer zouden moeten doen: de Beter Laten-lijst.
Lees het artikelOxycodonverslaving
Het gebruik van opioïden, waaronder oxycodon, is een bewezen effectieve methode in de pijnbestrijding van zowel acute als chronische pijn. Behalve de positieve effecten bij bestrijden van pijn is bekend dat er een verslavingsrisico bestaat bij chronisch gebruik van opioïden en er dus daarmee afhankelijkheid en tolerantie kunnen optreden. In de verslavingszorg wordt de afhankelijkheid van oxycodon als verslavingsprobleem behandeld in samenwerking met de pijnspecialist. In dit...
Lees het artikelTrombocyten
In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...
Lees het artikelStappenplan bij dyspneu in de palliatieve fase
Op palliaweb.nl staan verschillende symptomen in de palliatieve fase uitgewerkt in multidisciplinaire richtlijnen. Zo ook de richtlijnen Dyspneu in de palliatieve fase, de richtlijn Angst en de richtlijn Pijn in de palliatieve fase. In de palliatieve fase heeft een patiënt vaak met een combinatie van deze symptomen te maken. Een simpel en eenvoudig uitgewerkt stappenplan, met daarin opgenomen de niet-medicamenteuze en medicamenteuze interventies, kan zowel voor de patiënt als voor...
Lees het artikelHartschade na borstkanker
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Door de ontwikkeling van verbeterde opsporingstechnieken en nieuwe oncologische behandelingen zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. Mede door de verbeterde overleving zijn nadelige effecten (op de lange termijn) van oncologische behandelingen op hart en vaten meer zichtbaar geworden. Afhankelijk van risicofactoren en het type behandeling kan tot 30% van de borstkankerpatiënten last krijgen...
Lees het artikelFecale incontinentie
Patiënten met een inflammatory bowel disease (IBD) hebben vaak klachten van buikpijn en (bloederige) diarree. Patiënten moeten soms rennen naar het toilet of het toilet wordt niet op tijd gehaald. Bij ongewenst verlies van ontlasting spreken we over fecale incontinentie (FI). Dit artikel gaat in op de prevalentie van FI bij oudere patiënten met IBD, het effect op de kwaliteit van leven, het belang van het bespreekbaar maken van FI en mogelijke interventies bij FI.
Lees het artikelGynaecomastie
Borstvorming bij mannen wordt gynaecomastie genoemd en is goedaardig. De oorzaak is groei van het klierweefsel in de borst. Het kan zowel eenzijdig als dubbelzijdig optreden, en komt op alle leeftijden voor, ook bij baby’s. Meestal is gynaecomastie fysiologisch te verklaren en kunnen mannen gerustgesteld worden. Soms zijn er andere onderliggende oorzaken, waarvoor aanvullend onderzoek en behandeling nodig zijn.
Lees het artikelPijnbehandeling zonder medicatie
De prevalentie van pijn na een operatie is hoog, waardoor de noodzaak om farmacologische pijnbehandeling zo breed mogelijk te ondersteunen met niet-farmacologische technieken toeneemt. Er is kwantitatief onderzoek met een kwalitatieve component gedaan naar het gebruik van niet-farmacologische technieken bij acute postoperatieve pijn vanuit verpleegkundig perspectief. Op basis hiervan is een richtlijn opgesteld die beschikbaar is ter ondersteuning van de pijnbehandeling.
Lees het artikelEen bijzondere tweeling
In Nederland worden er gemiddeld 18 tot 19 tweelingen geboren per 1000 bevallingen. Van alle tweelingen is ongeveer 65% twee-eiig. Slechts 35% van de tweelingparen is dus eeneiig. Eeneiige tweelingen ontstaan doordat één bevruchte eicel zich al heel snel na de bevruchting in tweeën splitst. In zeldzame gevallen kunnen er bij een eeneiige tweeling intra-uterien of rondom de geboorte ernstige problemen ontstaan door een afwijkende bloedverdeling in de placenta.
Lees het artikelHet zorgpad pancreascarcinoom
Bij vermoeden van een tumor of cyste in de pancreas wordt de patiënt door de huisarts of andere specialist doorverwezen naar de verpleegkundig specialist maag-darm-leveroncologie in het Sint (St.) Antonius Ziekenhuis en wordt het zorgpad pancreascarcinoom opgestart.
Lees het artikelPraten over levenseinde bij zorgvragers met EMB
Cliënten met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) kunnen zich nauwelijks tot niet verbaal uiten, de interpretatie van non-verbale communicatie kan moeilijk zijn voor zorgprofessionals.* Zorgprofessionals ervaren handelingsverlegenheid rondom het voeren van levenseindegesprekken bij cliënten met EMB in de palliatieve fase. Juist bij deze groep is het belangrijk de wensen en behoeften met betrekking tot hun toekomstige zorgverlening en zorg rondom het levenseinde tijdig in kaart te...
Lees het artikelOptimale hartfalenzorg
Hartfalen is wereldwijd een groeiend gezondheidsprobleem en een van de belangrijkste oorzaken van ziekenhuisopnames. De behandeling van hartfalen vereist voortdurende monitoring en zorg. Deze situatie legt een enorme last op patiënten en op onze gezondheidszorgsystemen. Het ‘Optimale hartfalenzorg thuis’ project is een initiatief dat gericht is op het verbeteren van de zorg voor hartfalenpatiënten door thuis te behandelen en monitoren.
Lees het artikelUrineresidu versus urineretentie
Urineretentie en urineresidu treden regelmatig op in de postoperatieve periode tijdens het ziekenhuisverblijf. Alhoewel retentie en residu op dezelfde manier kunnen worden opgespoord met de bladderscan en deze twee begrippen taalkundig op elkaar lijken, hebben ze een wezenlijk andere betekenis en behoeven dus ook een andere handelswijze van de verpleegkundige.
Lees het artikelLymfoedeem
Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...
Lees het artikelAscitespunctie in de palliatieve fase
In de richtlijn Ascites 1 is een ontlastende ascitespunctie in de palliatieve fase duidelijk beschreven. Ook de uitvoering en benodigdheden voor een punctie zijn opgenomen in deze richtlijn. Maar wat betekent een ascitespunctie in de praktijk voor een oncologische patiënt in de palliatieve fase? Moet deze patiënt naar het ziekenhuis voor een dergelijke verrichting? En wat betekent het voor een verpleegkundig specialist die deze voorbehouden handeling uitvoert?
Lees het artikelPijn op de borst
De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...
Lees het artikelDiabetes mellitus type 1 bij kinderen
Jaarlijks wordt er bij 600-650 kinderen diabetes mellitus type 1 gediagnosticeerd, ook wel diabetes de novo genoemd. Deze kinderen presenteren zich vaak met een diabetische ketoacidose op de Spoedeisende Hulp. Soms is een eerste presentatie zo ernstig dat opname op de intensive care noodzakelijk is. De behandeling van diabetes type 1 bestaat uit het levenslang subcutaan toedienen van insuline door middel van een injectiepen of een insulinepomp. Het vergt van kind en ouders aanpassing van de...
Lees het artikelBuidelen, een belangrijk medicijn!
Normal 0 21 false false false NL X-NONE X-NONE...
Lees het artikelExtreem vroeg geboren… en dan?
De afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet in de ontwikkelingen binnen de neonatologie. Sinds 2010 worden in Nederland kinderen actief opgevangen met een zwangerschapsduur vanaf 24 weken. 1,2 Deze vooruitgang gaat gepaard met een groter risico op overlijden en mogelijke gevolgen voor de ontwikkeling op langere termijn. 3 In dit artikel wordt de nadruk gelegd op de incidentie van handicaps bij extreem premature pasgeborenen, aandachtspunten ter bevordering van de hersenontwikkeling en...
Lees het artikelPrematurenretinopathie
Prematurenretinopathie, oftewel retinopathy of prematurity (ROP), is in ontwikkelde landen de meest voorkomende oorzaak van vermijdbare blindheid op kinderleeftijd. 1 ROP is een aandoening van de netvliesbloedvaten van het te vroeg geboren kind. Door afwijkingen op de rand van het gevasculariseerde en avasculaire netvlies bestaat het risico op afname van kwaliteit van het netvlies, met in het ergste geval zelfs een netvliesloslating met blindheid tot gevolg.
Lees het artikelHeupfractuur
De mediale collumfractuur, laterale collumfractuur, pertrochantere femurfractuur en subtrochantere femurfractuur worden in de volksmond ook wel een heupfractuur genoemd. De behandeling van een heupfractuur hangt af van de lokalisatie en aard van de breuk.
Lees het artikelPatiëntparticipatie in de zorg
Patiëntparticipatie en familieparticipatie zijn belangrijk om persoonsgerichte essentiële zorg te kunnen leveren. De huidige zorgprofessionals in het ziekenhuis zijn nog onvoldoende voorbereid op samenwerken met patiënten en familie. 1 Patiëntparticipatie betekent niet alleen uitgenodigd worden om te participeren aan de zorg en besluitvorming over de eigen zorg, maar ook aan de ontwikkeling en uitvoering van onderzoek en het vormgeven en uitvoeren van onderwijs. Shared...
Lees het artikelInflammatoir mammacarcinoom
Inflammatoir mammacarcinoom (IMC) of mastitis carcinomatosa is een vrij zeldzame vorm van borstkanker die vaak bij jongere vrouwen optreedt en een agressief beloop heeft. De klachten en verschijnselen worden besproken en welke behandelingen mogelijk zijn.
Lees het artikelIntraveneuze toegang
Het grootste deel van de jaarlijks ruim drie miljoen patiënten met een ziekenhuisopname krijgt een intraveneuze toegangsweg. Toch zijn zorgprofessionals zich niet altijd bewust van de keuzemogelijkheden en risico’s zoals een bacteriëmie of necrose. Beslismodellen voor zowel plaatsing en verwijderen als het vergroten van kennis kunnen patiënten leed besparen, zo bleek uit een evidence-based 'quality improvement'-project in Bernhoven.
Lees het artikelINTERMED bij complexe patiënten
Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?
Lees het artikelColorectaal carcinoom
Colorectaal carcinoom (CRC), een verzamelnaam voor coloncarcinoom en rectumcarcinoom, is de derde meest gediagnosticeerde vorm van kanker wereldwijd. Het beslaat 11% van alle kankerdiagnoses, maar dit percentage verschilt per werelddeel. Dit lijkt te kunnen worden toegeschreven aan onder andere verschillen in voeding, sociaaleconomische status. maar ook lagere percentages CRC-screening.
Lees het artikelEndocarditis: een levensgevaarlijke aandoening
Bacteriële endocarditis is een ernstige ziekte die tijdens de ziekenhuisopname leidt tot overlijden van één op de vijf patiënten. Na zes maanden is het overlijdenspercentage 26 procent. De incidentie wordt geschat op 2-7 per 100.000 personen per jaar en neemt toe met de leeftijd.
Lees het artikelLichamelijk onderzoek bij overmatig alcoholgebruik
Overmatig alcoholgebruik pleegt een grote aanslag op het menselijk lichaam. Alcohol kan ernstige somatische complicaties geven zoals leverfalen, schade aan het maag-darmstelsel en cardiovasculaire problemen. Bij lichamelijk onderzoek kunnen somatische complicaties worden opgespoord met inschatting van de ernst, om behandeling van alcoholgerelateerde stoornissen integraal uit te voeren.
Lees het artikelCardiovasculaire toxiciteit bij behandeling van borstkanker
Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen. Gelukkig is de prognose in de afgelopen decennia verbeterd. Dat komt enerzijds doordat de ziekte in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd en de therapeutische mogelijkheden zijn toegenomen. Hierdoor neemt de levensverwachting toe en daalt de mortaliteit. 1 Aan de andere kant krijgt een deel van de borstkankerpatiënten op korte of lange termijn te maken met cardiovasculaire toxiciteit (CT) als gevolg van de systemische en lokale...
Lees het artikelGevallen of geslagen?
Kindermishandeling komt vaker voor dan de meeste mensen denken. Per jaar komen naar schatting tientallen kinderen om het leven door mishandeling. Kindermishandeling wordt door de omgeving (en door artsen en verpleegkundigen) onvoldoende herkend, waardoor de kinderen een verhoogde kans lopen op blijvend letsel en op latere leeftijd psychisch in de problemen kunnen komen.
Lees het artikelNierfalenpatiënt in predialysefase
In Nederland heeft ongeveer 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Klachten ontstaan vaak pas als de nierfunctie 30% of minder is. Op de polikliniek nierfalen worden patiënten gezien met stadium 4 en 5 (figuur 1). Dit betreft patiënten met een klaring < 30 ml/min en/of snelle progressie van het nierfalen. De fase waarbij de nierfunctie richting nierfunctievervangende therapie gaat wordt ook wel predialysefase genoemd. Patiënten zien afwisselend de nefroloog en de...
Lees het artikelSyndroom van Down: een integrale aanpak
In Nederland worden jaarlijks 230 kinderen met het syndroom van Down geboren. Dit aantal is na de invoering van de niet-invasieve prenatale test (NIPT) gelijk gebleven. Het syndroom van Down gaat gepaard met een breed scala van sociale, fysieke en verstandelijke problematieken vereist daarom extra medische zorg. In zowel binnen- als buitenland zijn richtlijnen opgesteld. Tevens zijn downteams opgericht voor opvang, begeleiding en het leveren van geïntegreerde medische zorg, met als doel...
Lees het artikelTENS, een non-farmacologische pijninterventie
Transcutane elektrische neurostimulatie (TENS) is een non-farmacologische interventie om pijn te reduceren en draagt bij aan een verminderd gebruik van analgetica (pijnmedicatie). De patiënt kan, na een (professionele) uitleg, deze therapie zelfstandig toepassen op tijden die inpasbaar zijn in het dagelijks leven. In dit artikel wordt uitleg gegeven over het werkingsmechanisme van TENS, welk programma het meest geschikt is voor het soort pijn en wat de rol is die de verpleegkundige...
Lees het artikelNazorg bij een COVID-19-besmetting
Een deel van de mensen houdt na besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Dat wordt ‘long-COVID’ genoemd. De klachten kunnen tot enkele weken, maar soms meerdere maanden na een infectie aanhouden. De ernst kan afnemen in de loop van de tijd. Mensen kunnen continu of wisselend klachten hebben. Het is nog niet duidelijk waarom deze klachten optreden. Wie door een COVID-19-besmetting op de IC moet worden opgenomen, kan ook daarvan langdurig klachten houden. Problemen die toe...
Lees het artikelEen dialysepatiënt op de verpleegafdeling
Voor de ene verpleegkundige is het dagelijkse kost, maar voor de ander een zeldzaamheid: een patiënt op de afdeling die moet (gaan) dialyseren. Wat gebeurt er bij dialysebehandelingen en welke rol hebben verpleegkundigen en/of zorgverleners hierbij?
Lees het artikelReumatoïde artritis
Reumatoïde artritis (RA) is een chronische auto-immuunziekte die gekenmerkt wordt door gewrichtsontstekingen. Vroegherkenning is essentieel, want door vroeg in het ziekteproces te starten met medicamenteuze behandeling wordt gewrichtsschade voorkomen dan wel beperkt. De verpleegkundige zorg bestaat uit voorlichting en educatie, het systematisch monitoren van ziekteactiviteit en comorbiditeit, en het bieden van psychosociale ondersteuning.
Lees het artikelKwalitatief onderzoek, vis of aap?
Kwalitatief onderzoek geeft de onderzoeker de kans om uiteenlopende vragen te beantwoorden. Kwalitatieve methoden zijn onder meer geschikt om theorieën te vormen, doorleefde ervaringen in kaart te brengen en subjectieve fenomenen gedetailleerd te onderzoeken. Dit artikel bespreekt de uitgangspunten van kwalitatief onderzoek, methodologische aspecten en geeft een voorbeeld van kritische beoordeling aan de hand van een wetenschappelijke publicatie.
Lees het artikelILD, wat moet je er mee?
ILD staat voor interstitial lung diseases. Dit is de Engelse verzamelnaam voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen alveoli en bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In dit drieluik van artikelen nemen we de meest voorkomende ziektebeelden door: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit tweede artikel gaat het over longfibrose.
Lees het artikelBevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Uit onderzoek is bekend dat een langdurige infectie met een hoogrisico humaan papillomavirus (hrHPV) uiteindelijk kan leiden tot baarmoederhalskanker. In Nederland richt het bevolkings onderzoek (BVO) zich op het opsporen van de voorloperstadia ervan, zodat deze vrouwen kunnen worden behandeld. Zo wordt voorkomen dat zij baarmoederhalskanker ontwikkelen. De veranderingen in het BVO sinds januari 2017 worden in het artikel besproken.
Lees het artikelPostoperatieve gastroparese
Gastroparese wordt gekenmerkt door een vertraagde maaglediging. De normale functie van de maag is afhankelijk van een complexe coördinatie tussen het centraal zenuwstelsel en het enterisch zenuwstelsel. Gastroparese komt postoperatief bij ongeveer 13% van de patiënten voor. Het herkennen van een gastroparese is belangrijk voor het herstel van de patiënt en het voorkómen van aspiratie van maaginhoud.
Lees het artikelHet metabool syndroom
Risicofactoren voor diabetes type 2 en hart- en vaatziekten zijn vaak tegelijkertijd aanwezig bij mensen met overgewicht en obesitas. Deze overlappende risicofactoren samen worden aangeduid als het metabool syndroom en zijn een duidelijk extra risico op ziekte. In dit artikel wordt uitgelegd wat het metabool syndroom is en hoe dit syndroom te herkennen en te behandelen is.
Lees het artikelEindstadium hartfalen, wat nu?!
Hart- en vaatziekten zijn in 31% van alle sterfgevallen wereldwijd de oorzaak van overlijden. Ongeveer 10% heeft eindstadium hartfalen. De vergrijzende bevolking, verbeterde behandeling en overleving van onder andere coronairlijden en diverse soorten kanker, en de verbeterde overleving van chronisch hartfalen zelf, resulteren in een toegenomen incidentie en prevalentie van hartfalen.
Lees het artikelMelden en analyse van incidenten
Tijdens de uitvoering van werkzaamheden in de dagelijkse praktijk van een verpleegkundige kunnen incidenten optreden die direct of indirect consequenties hebben voor de patiëntenzorg. Door deze incidenten te melden en te onderzoeken kunnen onderliggende barrières (knelpunten) geïdentificeerd worden. Op basis van de analyse van deze barrières worden verbetermaatregelen geformuleerd en geïmplementeerd in de zorg.
Lees het artikelTransfusiereacties
Het veilig geven van bloedproducten is een complex proces. In een eerder artikel hebben de auteurs het verloop van het bloedtransfusieproces in de dagelijkse praktijk beschreven.1 In dit artikel wordt dieper ingegaan op de bloedtransfusiereacties die kunnen ontstaan bij het geven van bloed en welke sleutelrol de verpleegkundigen hierin vervullen.
Lees het artikelZuurstofsaturatie
Zuurstoftherapie wordt zeer frequent toegepast op intensive care units, medische afdelingen, verzorgingshuizen en zelfs in de thuissituatie. Een goed begrip van de indicaties, gevolgen en risico’s van zuurstoftoediening is voor de zorgverlener van groot belang. Monitoring van de hoeveelheid zuurstof in het bloed kan hierbij in belangrijke mate bijdragen aan een veilige en correcte omgang met zuurstof.
Lees het artikelDarmspoelen bij dwarslaesiepatiënten
Obstipatie en/of fecale incontinentie zijn een groot probleem voor dwarslaesiepatiënten. Een goed defecatiebeleid is daarom essentieel. Darmspoelen is een methode die ingezet kan worden om de stoelgang te reguleren. Het is goed aan te leren aan patiënt en zorgverlener(s), maar kent wel belangrijke absolute en relatieve contra-indicaties. Een goede training is essentieel om complicaties te voorkomen en therapietrouw te bevorderen.
Lees het artikelDe betekenis van INR, APTT, PT en bloedingstijd
Dit is het laatste artikel over de hematologische laboratoriumonderzoeken. De INR oftewel international normalized ratio wordt bepaald om de mate van antistolling te bepalen bij patiënten die vitamine K-antagonisten gebruiken. APTT staat voor ‘activated partial-thromboplastin time’. Hiermee wordt bepaald hoe lang het duurt voor het bloed stolt. Deze bepaling wordt gebruikt om problemen in de bloedstolling te onderzoeken en om de werking van...
Lees het artikelHet vrouwenhart
Dit artikel gaat over het ‘vrouwenhart’. Vrouwen zijn anders dan mannen, dat is bekend. Het lijkt een cliché, maar in de dagelijkse praktijk worden hartklachten bij vrouwen door zorgverleners minder vaak herkend. Mede hierdoor sterven meer vrouwen aan hart- en vaatziekten, zijn zij minder goed ingesteld op medicatie en hebben zij vaker hartfalen. Pas sinds een paar jaar wordt er meer rekening gehouden met het feit dat het ontstaan van hart- en vaatziekten bij mannen anders...
Lees het artikelPSA en dan?
Op de polikliniek meldt zich een man met een verhoogd PSA. Hij heeft geen mictieklachten. Wat zijn de overwegingen geweest om een PSA te laten bepalen? Beseft hij de gevolgen van zijn beslissing en de keuzes die hij moet maken? Screening door middel van PSA geeft een risico-inschatting van de kans op prostaatkanker. Dit artikel beschrijft wat er gebeurt na een PSA-bepaling en neemt u mee in het diagnostisch traject met al zijn voor- en nadelen.
Lees het artikelGlucose
Glucose is brandstof voor het lichaam. Elke dag wordt de glucosewaarde tientallen keren in het bloed bepaald door patiënten zelf of door zorgverleners. In dit artikel staat glucose in de reeks over labwaarden centraal. In de cel wordt glucose verbrand om energie te verkrijgen of het wordt opgeslagen om later te gebruiken. Glucose komt in het lichaam door het eten van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd onder invloed van de hormonen insuline en glucagon. De...
Lees het artikelHartfalen
Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen ten gevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Er worden drie vormen van hartfalen onderscheiden. Voor de symptomen is het onderscheid tussen backward failure (falen vóór de aangedane harthelft) en forward failure (na de aangedane harthelft) van belang. De belangrijkste oorzaak van hartfalen is het doormaken van een hartinfarct; ook andere oorzaken worden besproken. Door de vele oorzaken en vormen van...
Lees het artikelAnalyse van invoering Spoed Interventie Systeem
Het Spoed Interventie Systeem (SIS) is in Nederlandse ziekenhuizen verplicht ingevoerd om de zorg voor de vitaal bedreigde patiënten te verbeteren. Heeft dit er nu voor gezorgd dat verpleegkundigen en artsen deze patiënten sneller herkennen en behandelen? Onderzoek laat zien dat het aantal reanimaties, ongeplande opnames op de Intensive care en het aantal sterfgevallen is afgenomen. Daarnaast zijn professionals tevreden met de invoering ervan.
Lees het artikelRichtlijnen
Multidisciplinaire richtlijnen zijn niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg. Richtlijnen ondersteunen evidence-based werken, waarbij de beste beschikbare wetenschappelijke literatuur wordt gecombineerd met de expertise van de professional en de expertise en voorkeuren van patiënten. Richtlijnen staan boven in de piramide van evidence (nog boven systematische reviews), maar dit gaat alleen op als het een richtlijn van goede kwaliteit betreft. Om de methodologische kwaliteit van...
Lees het artikelVruchtwaterembolie
Een vruchtwaterembolie is een zeldzaam maar dramatisch ziektebeeld rondom de bevalling, met een hoge mortaliteit en morbiditeit voor zowel moeder als kind. Snel en doeltreffend ingrijpen is hierbij noodzakelijk. Bij een vruchtwaterembolie treedt er een cardiovasculaire collaps op met stollingsproblematiek rondom de bevalling. Het lijkt op een anafylactische reactie op foetaal materiaal in de circulatie van de moeder. Het effect van de reactie is afhankelijk van de hoeveelheid materiaal, en...
Lees het artikelDe benauwde patiënt
Dyspneu (kortademigheid of benauwdheid) is een veelvoorkomende klacht en kan zich op diverse manieren presenteren. Het is de belangrijkste klacht bij veel patiënten met een hart- of longziekte. Dyspneu kan echter ook vele andere oorzaken hebben en de diagnose is niet altijd gemakkelijk te stellen. In dit artikel wordt ingegaan op de analyse en differentiële diagnoses van dyspneu. Uiteraard wordt ook ingegaan op de verpleegkundige aspecten bij de benauwde patiënt.
Lees het artikelIk heb toch een functionele neurologische stoornis (?)
Bij patiënten met een functionele neurologische stoornis (FNS) dient men eerst de neuroloog te laten onderzoeken. Daarnaast wordt binnen een kort tijdsbestek een dubbelsporenbeleid gestart waarbij de lichamelijke en psychische belastbaarheid ingeschat en begeleid worden. Conversiestoornis wordt pas in tweede instantie meegenomen. Het verpleegkundig team krijgt ondersteuning van de verpleegkundig specialist-GGZ in de vorm van omgangsadviezen.
Lees het artikelErfelijke vormen van mammacarcinoom
Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren sterk toegenomen. In veel gevallen is er sprake van een autosomaal dominante overerving. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. Er wordt ingegaan op erfelijke afwijkingen specifi ek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.
Lees het artikelTepeluitvloed
De borsten of mammae bestaan uit klierweefsel met daarin klierkwabjes waarin melk kan worden gevormd, de afvoer van melk gaat via de melkgangen naar de tepel. Het is normaal als er tijdens en na de zwangerschap melk of melkachtig vocht uit de tepels komt. Als vrouwen die niet zwanger zijn en geen borstvoeding geven echter merken dat er vocht uit de tepels komt, geeft dat meestal onrust. Het kan aanleiding zijn voor nader onderzoek met als doel een onderliggende maligniteit uit te sluiten en...
Lees het artikelTakotsubocardiomyopathie
Wie kent er in zijn of haar leven geen periode van blijdschap, verdriet, pijn, angst of schrik? Het zijn emoties die bij mensen stress kunnen geven met gevolgen voor de hartfunctie. Folkman en Lazerus hebben in 1984 stress gedefinieerd als ‘een bepaalde relatie tussen de persoon en de omgeving die door de persoon wordt beoordeeld als belastend door het overschrijden van zijn of haar draagkracht en het in gevaar brengen van zijn of haar welzijn’. Butler...
Lees het artikelEen lastige keuze of een moreel dilemma?
Wel of niet starten met sondevoeding bij een patiënt met een gemetastaseerd pancreascarcinoom is ingewikkeld, vooral als u de patiënt achter dit dilemma leert kennen. Draagt een moreel beraad in deze casus bij tot het juiste advies/ een betere besluitvorming?
Lees het artikelImpact van een ernstige COVID-19-infectie rondom de bevalling
Stel, je bent 28 weken zwanger en alles gaat goed. Totdat je COVID-19 krijgt. Aanvankelijk heb je alleen wat milde verkoudheidsklachten, maar dan neemt de benauwdheid toe en kom je in het ziekenhuis terecht. Je respiratoire conditie verslechtert en je wordt opgenomen op de intensive care (IC). Je wordt beademd en gesedeerd en enkele dagen later wordt er een keizersnede verricht en beval je van je kind, terwijl je er helemaal niets van mee krijgt…
Lees het artikelReanimatie in het ziekenhuis
Een reanimatie in het ziekenhuis is geassocieerd met hoge mortaliteit. Hoewel professionele hulpverlening snel ter beschikking is, verschilt de patiëntenpopulatiedie reanimatiebehoeftig is wezenlijk van de groep die buiten het ziekenhuis een circulatiestilstand krijgt. Verbetering van de uitkomst lijkt te vinden in het optimaliseren van teamtraining van reanimatievaardigheden, evaluatie en de identificatie van risicogroepen.
Lees het artikelIndicatie voor palliatieve sedatie bij patiënt in laatste levensfase
Patiënten kunnen in de terminale fase van hun leven symptomen hebben die als ondraaglijk lijden worden ervaren. Zo kunnen er symptomen zijn als pijn, benauwdheid, misselijkheid, braken, jeuk, onrust en angst. Dan kan palliatieve sedatie uitkomst bieden. Hiermee wordt het bewustzijn van een patiënt opzettelijk verlaagd. Doel is het lijden te verlichten en niet het leven te verkorten.
Lees het artikelHartfalen
In dit artikel wordt ingegaan op (acuut) hartfalen: wat is het en hoe komt het, hoe herken ik het, wat is de behandeling volgens de laatste richtlijn?
Lees het artikelObstructief slaapapneu (OSA)
Het Centrum voor Thuisbeademing en Slaapapneu behandelt al jaren patiënten met slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. De diagnostiek en behandeling van deze stoornissen vinden in een multidisciplinaire setting plaats. Obstructief slaapapneu (OSA) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, vaak in combinatie met snurken. Deze ademstops worden veroorzaakt doordat de bovenste luchtweg samenvalt. De slaapkwaliteit is vaak slecht...
Lees het artikelPatiëntveiligheid is óók: zorg voor zorgprofessionals
Een patiëntincident meemaken is ingrijpend voor zorgprofessionals. Collegiale ondersteuning (peer support) kan helpen om weer in balans te komen en eventuele moeilijkheden in de verwerking tijdig te signaleren. Goede zorg voor zorgprofessionals draagt bij aan weerbaarheid van medewerkers en aan een (werk)klimaat gericht op openheid, vertrouwen en steun. Beide zijn essentieel voor kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid.
Lees het artikelPostmortale orgaandonatie
Orgaantransplantatie is een levensreddende behandeling voor patiënten in het eindstadium van orgaanfalen. De transplantatieketen start bij orgaandonatie als onderdeel van reguliere zorg rondom het levenseinde en is uit te voeren in elk ziekenhuis met een intensive care. Orgaandonatie is een intensief traject en kenmerkt zich door een nauwe samenwerking en het leveren van gespecialiseerde behandeling en zorg.
Lees het artikelWeefseldonatie in het ziekenhuis
Als verpleegkundige in een ziekenhuis kunt u te maken krijgen met het overlijden van patiënten. Vlak voor of na het overlijden gaat u samen met de arts na of iemand geschikt is als weefseldonor. Over welke weefsels hebben we het eigenlijk? Hoe verloopt dit proces? In dit artikel worden deze vragen aan de hand van een casus behandeld.
Lees het artikelKetenzorg bij Parkinson
Complexe zorg, u herkent het vast bij chronische patiënten in uw werkveld. De ziekte van Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve ziekte, die zowel fysieke als psychische stoornissen veroorzaakt. De zorg voor patiënten met Parkinson is complex. Vaak zijn meerdere zorgverleners betrokken bij de zorg en wordt er multidisciplinair samengewerkt in een zorgketen. In dit artikel is te lezen hoe in Nederland de ketenzorg Parkinson is ontwikkeld.
Lees het artikelRadiologie en nucleaire geneeskunde: een dynamische afdeling met vele gezichten
Beeldvorming bij echo, MRI en nucleaire geneeskunde wordt op verschillende wijzen verkregen en behandeld. In dit artikel worden de meest voorkomende voorzorgsmaatregelen besproken om risico’s bij onderzoeken op Radiologie en Nucleaire geneeskunde in het algemeen te beperken. In het bijzonder de voorzorgsmaatregelen in verband met contrastnefropathie en een allergische reactie worden belicht.
Lees het artikelBewegen tijdens ziekenhuisopname
Fysieke inactiviteit tijdens de ziekenhuisopname leidt tot onnodige fysieke achteruitgang en vergroot de kans op complicaties. Dit resulteert in een langere opnameduur en een verminderde zelfredzaamheid zowel in het ziekenhuis als thuis. Desondanks liggen patiënten bijna de gehele ziekenhuisopname in bed. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat patiënten minder in bed blijven liggen? En wat kunt u als verpleegkundige doen om patiënten te laten bewegen?
Lees het artikelSafety-II, leren van wat goed gaat
Dit is het derde artikel in de reeks over patiëntveiligheid. In vorige artikelen zijn melden van incidenten en calamiteiten in de zorg behandeld, gebaseerd op het veiligheidsdenken Safety-I. Inmiddels is een grens bereikt aan dit veiligheidsdenken. Naast Safety-I is er een nieuw veiligheidsdenken nodig vanuit een ander perspectief: Safety-II. Leren van de dagelijkse praktijk, leren van wat goed gaat staan hierin centraal. De veerkracht van de organisatie en de zorgprofessional zijn van...
Lees het artikelFantoompijn na een beenamputatie
Fantoompijn is een veelvoorkomend probleem bij patiënten na een beenamputatie. Om fantoompijn in de verpleegkundige praktijk te herkennen, worden in dit artikel de kenmerken van en verschillen tussen fantoompijn, fantoomsensaties en stomppijn uitgelegd. De factoren die mogelijk van invloed zijn op het ontstaan en het beloop van fantoompijn komen hier ook bij aan bod. Het tweede gedeelte van het artikel is gericht op de (para)medische en verpleegkundige behandelmogelijkheden en...
Lees het artikelAandacht voor intimiteit en seksualiteit bij ziekte
Ziekte – in je eigen lijf of in dat van je partner – kan grote gevolgen hebben voor intimiteit en seksualiteit. Zeker als er blijvende veranderingen of beperkingen optreden vraagt dat om aanpassingen. De taak van een zorginstelling is om mensen hierover te infomeren en hen hierbij te begeleiden. Dit artikel gaat over wat u als verpleegkundige op dit gebied kunt betekenen.
Lees het artikelTracheotomie en tracheostoma
In dit artikel leggen wij het verschil uit tussen een tracheotomie en een tracheostoma. Deze twee begrippen worden wereldwijd in de literatuur door elkaar gebruikt. Een andere term die vaak gebruikt wordt is tracheostomie. Vanwege het verschil in verzorging en begeleiding van de patiënt is het noodzakelijk genoemde begrippen goed uit elkaar te houden. We doen dit aan de hand van twee casussen.
Lees het artikelMultipele sclerose (MS)
Multipele sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte treft vooral jongvolwassenen: de diagnose wordt meestal tussen het 20e en 40e levensjaar gesteld. MS kan echter ook al op de kinderleeftijd ontstaan, of pas tot uiting komen na het 50e levensjaar. Het beloop van MS is voor iedereen anders.
Lees het artikelPseudomyxoma peritonei (PMP)
Pseudomyxoma peritonei (PMP) is een zeer zeldzame aandoening die zich kenmerkt door mucineuse (slijmerige) ascites, meestal veroorzaakt door een geperforeerde mucocele van het appendix met hierin mucineus neoplasma (AMN). Door het zeldzame voorkomen, de atypische symptomen, de moeilijk te diagnosticeren ziekte en de specialistische behandeling, cytoreductive surgery (CRS) en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), vraagt dit om expertise van alle betrokken zorgverleners.
Lees het artikelBeter slapen zonder medicatie!
Goede slaap is belangrijk voor het herstel van de patiënt, zowel lichamelijk als psychisch. Verpleegkundigen spelen een belangrijke rol in de zorg voor goede slaapkwaliteit van patiënten in het ziekenhuis. Verpleegkundigen kunnen het initiatief nemen om slaapmedicatie te bespreken met de arts of niet-medicamenteuze interventies inzetten, zoals meer aandacht voor slaaphygiëne of het aanbieden van oordopjes en een oogmasker.
Lees het artikelMyositis
Myositis betekent letterlijk spierontsteking. Het is een zeldzame, behandelbare auto-immuunziekte. Kenmerkend is subacute spierzwakte, met bij een deel van de patiënten ook betrokkenheid van bijvoorbeeld huid of longen. Er zijn vier subtypen te onderscheiden met elk specifieke kenmerken. Intensieve medicamenteuze behandeling is nodig om ernstige, potentieel levensbedreigende, complicaties te voorkomen.
Lees het artikelLong COVID en psychische klachten
Een op de acht Nederlanders houdt langdurige klachten na een besmetting met COVID-19. Bij long COVID komen ook vaak psychische klachten als angst en depressie voor. Copingstrategieën kunnen bij long COVID niet effectief blijken, waardoor psychische klachten versterken. Erkenning van de klachten, multidisciplinaire samenwerking in de keten en adequate behandeling kunnen ervoor zorgen dat mensen kunnen herstellen.
Lees het artikelTrombocytentransfusie: profylactisch of alleen therapeutisch?
Hematologiepatiënten kunnen door de ziekte of behandeling met chemotherapie te maken krijgen met trombocytopenie (lage aantallen bloedplaatjes). Om bloedingen te voorkomen geeft de verpleegkundige een trombocytentransfusie (TT), zodra de trombocyten te laag worden. Is dit de beste benadering of kun je bij volwassen patiënten wachten met transfusie tot er tekenen van bloeding zijn?
Lees het artikelObstetrisch plexus-brachialis letsel
Het obstetrisch plexus-brachialis letsel (OPBL) is een zenuwletsel dat tijdens de bevalling ontstaat door trekkracht uitgeoefend op de plexus brachialis, wat leidt tot uitval van sensorische en motorische functies van de arm. Het incidentiecijfer van OPBL varieert enorm in de literatuur. De algemeen beschreven incidentie is 0,4-2,9 per 1.000 levendgeborenen. 1,2 Uitgaand van 172.500 levendgeborenen per jaar in Nederland betekent dit jaarlijks 69-500 nieuwe kinderen met dit letsel. 3
Lees het artikelPijnmeting bij de non-communicatieve patiënt
Het meten van pijn is soms al best lastig bij adequate, sprekende patiënten. De score wordt slecht begrepen, men vindt het moeilijk en het kost soms meer tijd dan dat het iets oplevert. Maar wat als de patiënt helemaal niet kan spreken? Of zelfs helemaal geen contact maakt met de buitenwereld?
Lees het artikelDecubituszorg volgens de nieuwe richtlijn
De nieuwe herziene richtlijn Decubitus is sinds 1 maart 2021 beschikbaar. Dit artikel beschrijft de belangrijkste aspecten bij de besluitvorming voor de preventie en behandeling van decubitus door zorgverleners. In eerdere artikelen werd het ontwikkelproces van de richtlijn beschreven en werden aanwijzingen gegeven voor de implementatie van de richtlijn.
Lees het artikelBeroepsgeheim is zo geschonden
Verpleegkundigen en andere beroepsgroepen in de zorg hebben beroepsgeheim; zij mogen geen informatie over de patiënt doorgeven aan anderen zonder toestemming van de patiënt. Of, anders geformuleerd, het beroepsgeheim verplicht de verpleegkundige te zwijgen over alles wat zij te weten komt als verpleegkundige. Maar in de praktijk gaat het nogal eens mis en wordt het beroepsgeheim, soms onbedoeld, geschonden.
Lees het artikelANCA-geassocieerde vasculitis (AAV)
Vasculitis is de verzamelnaam voor een aantal ernstige, chronische ziektebeelden waarbij de wand van bloedvaten ontstoken raakt. Daardoor krijgen achterliggende organen onvoldoende zuurstof, waardoor ze minder gaan functioneren of zelfs afsterven. Bij drie vormen van vasculitis is een verband aangetoond tussen de ziekte en de aanwezigheid in het bloed van antineutrofiele cytoplasmatische antistoffen oftewel ‘ANCA’. In dat geval spreken we van 'ANCA-geassocieerde vasculitis', of...
Lees het artikelOuderen en visuele beperkingen
In het verpleeghuis zijn de bewoners meestal ondergebracht op verschillende afdelingen. Iedere afdeling huisvest twintig tot dertig bewoners. Soms zijn de afdelingen ingedeeld naar zorgzwaarte van de bewoners, maar meestal wonen er op een afdeling bewoners met verschillende zorgbehoeften bij elkaar. Wel wordt er vaak een onderscheid gemaakt in psychogeriatrische afdelingen, somatische afdelingen, revalidatie en dagbehandeling.
Lees het artikelAmyotrofische laterale sclerose (ALS)
Amyotrofische laterale sclerose (ALS) is een progressieve aandoening met toenemende spierzwakte. Patiënten overlijden als gevolg van zwakte van de ademhalingsspieren. Er is een grote variatie in snelheid van progressie en voorkomende symptomen per patiënt. Meest voorkomende symptomen zijn toename van functionele beperkingen, spraak- en slikproblemen, ademhalingszwakte en cognitieve veranderingen. De veelheid aan symptomen en het progressieve verloop maken de zorg complex en...
Lees het artikelNazorg na COVID-19-infectie
Ondergewicht en functieverlies liggen op de loer bij een beperkte intake en verminderde activiteit tijdens en/of na ziekenhuisopname. Bij een COVID-19-infectie speelt ook dyspneu (kortademigheid) vaak een grote rol. Welke adviezen kunnen we geven bij dyspneu? Wanneer spreekt men van ondervoeding? Welke rol spelen de fysiotherapeut en de diëtist en hoe kunnen we ze inschakelen?
Lees het artikelSarcopenie en fysiotherapie
Onze spieren stellen ons in staat te bewegen, te staan zonder te vallen, inwendige weefsels te beschermen, te eten, naar het toilet te gaan en ons lichaam op temperatuur te houden. Sarcopenie is een leeftijdsgebonden afname van spiermassa die kan verergeren door ziekte, ondervoeding en inactiviteit. Werking en veroudering van spieren worden beschreven, met mogelijkheden voor herstel bij ouderen door middel van fysiotherapie.
Lees het artikelCataract
De zegswijze ‘de ogen zijn de spiegels van de ziel’ geeft figuurlijk aan hoe belangrijk goed zicht van de ogen is. Wat als de spiegel is vertroebeld? Wat als stukken van de spiegel ontbreken? Hoeveel zicht hebben we dan nog op de ‘ziel’ of in letterlijke zin op onze omgeving? Veranderingen in de ooglens hebben tot gevolg dat de waarneming van onze omgeving geleidelijk en vaak onopgemerkt verandert.
Lees het artikelCRM-communicatie in de neonatale reanimatie
Een reanimatie van een pasgeborene is een zeer ingrijpende gebeurtenis: zowel voor de ouders als voor de betrokken hulpverleners. Gestructureerd handelen, communiceren en evalueren zijn daarbij belangrijke aandachtspunten. Communicatie door middel van Crew Resource Management (CRM) bevordert de vaardigheden die essentieel zijn voor een goede samenwerking en communicatie in acute medische situaties.
Lees het artikel(Ont)Regel de Zorg: Patiëntveiligheid voorop!
Herkent u dat ook? Veel afspraken en protocollen die u tijdens uw werk moet volgen? Al jaren wordt er gewerkt aan het verbeteren van de patiëntveiligheid. De huidige, vaak complexe, inrichting en regelgeving vragen van verpleegkundigen om vanuit hun professionaliteit deze regels met een open blik onder de loep te nemen en daarbij oog te houden voor kwaliteit van de patiëntenzorg.
Lees het artikelVerschillende soorten hoofdpijn
Hoofdpijn is een veelvoorkomende klacht waarvoor mensen bij de huisarts komen. Met een uitgebreide anamnese, kennis en een hoofdpijndagboek kunnen mensen met hoofdpijn vaak gerustgesteld en ook adequaat behandeld worden. In dit artikel reiken wij meer kennis aan over migraine, spanningshoofdpijn en medicatieovergebruikshoofdpijn (MOH). Wat zijn nu de verschillen? En hoe is hoofdpijn te behandelen?
Lees het artikelHet nut van influenzavaccinatie
Tijdens de afgelopen drie influenzaseizoenen werden in Nederland naar schatting 6.000-10.000 mensen in het ziekenhuis opgenomen vanwege (complicaties van) influenza. Internationaal en nationaal is er al langere tijd een discussie gaande over de noodzaak van vaccineren van risicogroepen en medewerkers in de gezondheidszorg. In dit artikel gaan we in op het nut van influenzavaccinatie van zowel de (medische) risicogroepen als gezondheidszorgmedewerkers.
Lees het artikelAfasie
Het woord afasie is afgeleid van het Griekse woord aphánai en betekent letterlijk ‘niet-spreken’ (a = niet en phánai = spreken). Afasie omvat echter veel meer dan problemen met alleen het spreken. Personen met afasie (PMA) zijn de taal niet meer machtig zoals ze dat waren vóór het ontstaan van de afasie. Het gaat om taal in de breedste zin van het woord. Wat dit precies inhoudt en wat dit voor het dagelijks leven van PMA betekent, wordt in dit artikel...
Lees het artikelFitter door de nacht
Het werken in de nachtdienst heeft, zowel fysiek als psychisch, een negatieve invloed op de gezondheid van verpleegkundigen. Een aantal interventies kan de negatieve invloed van het werken in de nachtdienst beperken. Powernaps, lichttherapiebrillen, blauwlicht-filterende brillen en een uitgebalanceerd voedingspatroon kunnen gevoelens van slaperigheid en vermoeidheid verminderen. Daarbij kan de reactietijd, het probleemoplossend vermogen en de (werk)tevredenheid in de nachtdienst vergroot...
Lees het artikelDiastolisch hartfalen
Hartfalen is een brede diagnose en kent verschillende uitingsvormen. Dit artikel gaat over diastolisch hartfalen. Er kan ook sprake zijn van systolisch hartfalen, waarbij de knijpkracht van het hart is verminderd. Bij diastolisch hartfalen lijkt de hartspier systolisch goed te functioneren. Toch houden patiënten vocht vast, ervaren zij forse ziektelast door vermoeidheid, kortademigheid, conditieverlies en zijn er perioden van overvulling. Het is belangrijk de vorm van hartfalen...
Lees het artikelClaudicatio intermittens of etalagebenen
‘Hoe wordt de aandoening genoemd waarbij patiënten pijn in de benen hebben bij lopen, maar als ze stilstaan de pijn verdwijnt?’ Niemand van de deelnemers van ‘De Slimste Mens’ wist het antwoord. Etalagebenen is hetzelfde als claudicatio intermittens (CI) en betekent met tussenpozen mank lopen. Patiënten die CI hebben, krijgen bij lopen pijn en een vermoeid gevoel in de benen, als ze stilstaan – bijv. voor een etalage – verdwijnt de pijn, zie...
Lees het artikelVerstoord bewustzijn
Wie kent niet de scènes uit de bekendste soapseries: de geliefde die opeens uit een coma ontwaakt. Gek genoeg is dit minder onwaarschijnlijk dan u denkt, want een coma duurt niet langer dan drie weken. Maar helemaal correct zijn die series natuurlijk niet. Een coma eindigt namelijk als een patiënt komt te overlijden of omdat hij/zij de ogen opendoet. Het openen van de ogen betekent alleen niet dat er sprake is van bewustzijn. In dit artikel behandelen we de vormen van verminderd...
Lees het artikelHet belang van het meten van pijn voor de postoperatieve pijnbehandeling
Postoperatieve pijn komt vaak voor en heeft negatieve gevolgen voor de patiënt. Dit artikel geeft u evidence-based handvatten om pijn multidimensioneel te meten en te monitoren na het inzetten van effectieve pijnbehandeling. Hiermee vermindert u de symptoomlast bij de patiënt en toont u verpleegkundig leiderschap ten aanzien van de kwaliteit en veiligheid van zorg aan patiënten na een operatie.
Lees het artikelAchter de schermen bij meningokokkenziekte
‘Dodelijke bacterie rukt op in Nederland: 11 doden, 57 ernstig zieken 1 ' Met deze kop in het AD ontstond in het voorjaar van 2018 publieke onrust rondom de meningokokken bacterie. Wat houdt de meningokokkenbacterie en de verspreiding ervan nu precies in? Hoeveel risico lopen we om ziek te worden? Wat gebeurt er in de het publieke gezondheidsdomein om ons te beschermen tegen deze bacterie? In dit artikel nemen we een kijkje achter de schermen van de infectieziektebestrijding in...
Lees het artikelMyasthenia gravis
Myasthenia gravis (MG) is een goed behandelbare auto-immuunziekte van de neuromusculaire overgang. De aandoening wordt gekenmerkt door wisselende, inspanningsgebonden spierzwakte. Het verloop van de ziekte kan grillig zijn en is moeilijk te voorspellen. Bij een myasthene crisis is er sprake van respiratoire insufficiëntie. Direct ingrijpen door het ondersteunen van de ademhaling en intensiveren van de behandeling is in dat geval noodzakelijk.
Lees het artikelMedicatie via de sonde
Wanneer een patiënt niet meer zelf voeding tot zich kan nemen, is een maagsonde een goede uitkomst. Via de maagsonde kan de patiënt de nodige voedingsstoffen en vocht toegediend krijgen in de vorm van sondevoeding. Maar wat als de patiënt ook medicatie gebruikt die niet tot nader order gestopt kan worden?
Lees het artikelDe vaccinatiegraad van het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland
Vaccineren is een van de meest effectieve manieren om mensen tegen ernstige infectieziekten te beschermen en om uitbraken van deze ziekten te voorkómen. In Nederland worden kinderen gevaccineerd via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). De vaccinatiegraad van het RVP is al jaren hoog, maar is de afgelopen jaren afgenomen. Hoe komt dit? En waarom is het behoud van een hoge vaccinatiegraad belangrijk?
Lees het artikelDiabetische ketoacidose
Diabetische ketoacidose (DKA) komt vooral voor bij patiënten met diabetes mellitus type 1 (DM1), maar kan ook voorkomen bij DM2. De meest voorkomende aanleiding voor DKA is een infectie, gevolgd door inadequaat gebruik van insuline bij bestaande diabetes mellitus. Ongeveer de helft van de patiënten presenteert zich met een verminderd bewustzijn en een kwart is buiten bewustzijn. Diagnostiek is belangrijk om de oorzaak (luxerend moment) te achterhalen
Lees het artikelDe slimme pleister tijdens COVID-19
De slimme pleister verstuurt elke twee minuten gegevens betreffende de ademhaling, hartslag en axillaire temperatuur via het netwerk naar de applicatie. Indien de grenswaarden afwijken, krijgt de verpleegkundige een melding. Vervolgens worden de metingen van het afgelopen uur geopend (ook wel de trend genoemd) en zo nodig wordt direct actie ondernomen. Door de monitoring op afstand wordt de patiëntveiligheid vergroot, wat een positief effect heeft op het vroegtijdig inzetten van...
Lees het artikelBetere continuïteit van zorg voor IC-patiënten
Per dag worden er in Nederland ruim 200 patiënten opgenomen op een Intensive Care (IC). In eerste instantie is IC-zorg erop gericht om te overleven. In Nederland leveren we hoogwaardige zorg op de IC, met als resultaat dat 90% van de patiënten overleeft na een IC-opname. Dit maakt ook dat we steeds meer aandacht kunnen hebben voor kwaliteit van overleven. Wat de gevolgen zijn voor patiënten en familie van een IC-opname en hoe we die gevolgen voor hen kunnen verbeteren en hoe...
Lees het artikelComplicaties van de perifere intraveneuze infuuscanule
Complicaties bij een perifere intraveneuze infuuscanule (iv-canule) komen veel voor en kunnen zeer ernstige gevolgen hebben. Er bestaat in Nederland nog geen richtlijn voor infuuszorg. Ziekenhuizen hanteren verschillende protocollen. De belangrijkste spelregels op een rij.
Lees het artikelPositieve gezondheid
Het Nederlandse zorgsysteem is ziektegericht ingericht. In de opleiding leren we over ziekten en verpleegkundigen werken meestal in ziektegerichte organisaties. Toch noemen we het gezondheidszorg. Zouden we dan niet beter gezondheid als vertrekpunt kunnen nemen? In dit artikel wordt beschreven wat dat concreet kan betekenen voor de verpleegkundige, die van oorsprong dicht bij de patiënt staat.
Lees het artikelMyotone dystrofie type 1
Myotone dystrofie type 1 (MD1) is een erfelijke en langzaam progressieve aandoening. Kenmerken zijn het vertraagd ontspannen van spieren (myotonie) en langzaam toenemende spierzwakte (dystrofie). Daarnaast kunnen verschillende organen betrokken zijn die uiteenlopende klachten veroorzaken. MD1 is de meest voorkomende erfelijke spierziekte bij volwassenen. Wanneer een van de ouders deze aandoening heeft, heeft elk kind 50% kans deze te erven.
Lees het artikelTorsade de pointes
Torsade de pointes (TdP) is een vorm van ventriculaire tachycardie die wordt gekenmerkt door een typisch elektrocardiogram (ecg-)patroon, waarbij het QRS-complex als een golfbeweging draait om de iso-elektrische basislijn van het ecg. Torsade de pointes is Frans en betekent ‘draaien van de punten’ en verwijst naar de veranderende as van de QRS-complexen. TdP kan leiden tot ventrikelfibrilleren en plotse hartdood als het niet snel wordt behandeld. In dit artikel bespreken we de...
Lees het artikel