Zoeken

172 resultaten voor Klinisch redeneren gevonden

Klinisch redeneren bij acute buikpijn bij volwassenen

Acute buikpijn is een aandoening die (op de Spoedeisende Hulp) aandacht en vaak directe behandeling vereist. Acute buikpijn kan veroorzaakt worden door een infectie, ontsteking, vasculaire occlusie of obstructie. Veelal gaat het gepaard met klachten zoals plotseling opkomende pijn met bijbehorende misselijkheid en/of braken.

Lees het artikel

Palliatief redeneren: misselijkheid en braken

Palliatieve zorg is gericht op de behandeling van symptomen en begeleiding van patiënten voor wie genezing niet meer mogelijk is. De palliatieve fase start op het moment dat duidelijk wordt dat de ziekte ongeneeslijk is en eindigt met de zorg voor nabestaanden (zie figuur 1). De zorg in de palliatieve fase streeft de hoogst mogelijke kwaliteit van leven en kwaliteit van sterven na. Gedurende de palliatieve fase spelen er vaak meerdere symptomen of problemen tegelijkertijd die...

Lees het artikel

CVA

Een cerebrovasculair accident (CVA) is een verzamelnaam voor ziektebeelden waarbij sprake is van een stoornis in de bloedvoorziening in de hersenen. In dit artikel wordt het klinisch redeneren bij een CVA-patiënt uitgewerkt met behulp van de Internationale Classificatie voor menselijk Functioneren (ICF). De ICF beschrijft het menselijk functioneren vanuit drie verschillende perspectieven.1 Stoornissen bij het CVA worden in kaart gebracht door middel van anamnese en observatie,...

Lees het artikel

Trombocyten

In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...

Lees het artikel

Dorst en polyurie

Er meldt zich een vrouw op de poli die dorstig is en klaagt over een droge mond. Ze drinkt tot vier liter water per dag. Wat is er aan de hand? Om tot de juiste diagnose te komen volgt een proces van klinisch redeneren. Wat is haar voorgeschiedenis? Welke medicatie gebruikt zij? Kan het aan de medicatie liggen? Wat zijn de oorzaken van dorst en veel drinken? Wat blijkt uit het lichamelijk onderzoek en welke aanvullende onderzoeken zijn nodig? Stap voor stap gaat u richting diagnose en...

Lees het artikel

Een patiënt met de ziekte van Parkinson

Tulp, H.  Rubriek(en): Klinisch redeneren

De ziekte van Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve aandoening. Meestal treft de aandoening patiënten boven de 60 jaar en komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. Door demografische ontwikkelingen wordt er een toename verwacht van het aantal patiënten in de komende jaren.1 In de eerste jaren verloopt de behandeling met medicatie veelal zonder complicaties, maar na verloop van tijd treden er veranderingen op en spreekt men van ‘wearingoff’ of...

Lees het artikel

Pijn op de borst

De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...

Lees het artikel

Talk to me in SBAR

De Situation Background Assessment Recommendation of SBAR-methode is een internationale standaard voor de overdracht van patiënteninformatie. Door het gebruik van SBAR verbetert de patiëntveiligheid. De methode wordt door medewerkers vaak nog gezien als het zoveelste afvinklijstje. En dat is ten onrechte.

Lees het artikel

Tepeluitvloed

De borsten of mammae bestaan uit klierweefsel met daarin klierkwabjes waarin melk kan worden gevormd, de afvoer van melk gaat via de melkgangen naar de tepel. Het is normaal als er tijdens en na de zwangerschap melk of melkachtig vocht uit de tepels komt. Als vrouwen die niet zwanger zijn en geen borstvoeding geven echter merken dat er vocht uit de tepels komt, geeft dat meestal onrust. Het kan aanleiding zijn voor nader onderzoek met als doel een onderliggende maligniteit uit te sluiten en...

Lees het artikel

NT-proBNP, een cardiaal hormoon

Adolfo José De Bold (1942-2021) was een Canadese cardiovasculair endocrinoloog die ontdekte dat de hartcellen, oftewel cardiomyocyten, hormonen produceren die een rol spelen bij de regeling van de bloeddruk, het bloedvolume en de omvang van het cardiovasculaire systeem. Hij noemde deze groep hormonen natriuretische peptiden (NP). Ze beschermen het hart tegen overbelasting (figuur 1). De NP’s beïnvloeden de receptoren in het hart, de bloedvaten, de nieren, het...

Lees het artikel

D-dimeer

In de serie labwaarden staat de D-dimeerbepaling dit keer centraal. D-dimeer is een stof die in het bloed vrijkomt wanneer er bloedstolsels in het lichaam worden afgebroken. Wanneer het D-dimeer normaal is, is de kans op trombose erg klein. Wanneer de waarde verhoogd is, kan dat veroorzaakt worden door een scala van aandoeningen. De D-dimeerbepaling wordt aangevraagd als er een indicatie is op basis van de klachten van de patiënt of als klinische verschijnselen daartoe aanleiding...

Lees het artikel

Troponine

Troponine is een eiwit dat ervoor zorgt dat de hartspiercellen of myocyten kunnen samentrekken. Bij beschadiging van de hartspier komt troponine binnen drie tot vier uur vrij en is het meetbaar in het bloed. Bij verdenking van een hartinfarct is de waarde van troponine te bepalen door middel van laboratoriumonderzoek. Deze hoog-sensitieve troponine kan worden bepaald als hs-TnI of hs-TnT, dit is afhankelijk van de test die het laboratorium gebruikt. In dit artikel is hs-TnI...

Lees het artikel

Voorbijgaand geheugenverlies

Voorbijgaand geheugenverlies, oftewel een transient global amnesia (TGA) is voor velen een beangstigende gebeurtenis. Kenmerkend is onder andere het plotseling opgetreden geheugenverlies (anterograde amnesie) met een volledig herstel binnen < 24 uur. Ondanks het benigne karakter van het geheugenverlies, zijn er verscheidene diagnosen die zich eveneens presenteren met geheugenverlies. Indien onbehandeld, kunnen deze echter levensbedreigend zijn. Aan de hand van een fictieve casus worden er...

Lees het artikel

De ziekte van Addison en addisoncrisis

Becude, L.  Rubriek(en): Klinisch redeneren

De ziekte van Addison is een aandoening waarbij er, door chronische destructie van bepaalde bijniercellen, onvoldoende bijnierschorshormonen geproduceerd worden. Klinisch kan deze ziekte zich presenteren met velerlei aspecifi eke symptomen zoals algehele malaise, zwakte, buikklachten en gewichtsverlies. Een acute, levensbedreigende presentatie van dit ziektebeeld kan ontstaan naar aanleiding van een trauma of infectie. Dit wordt een addisoncrisis genoemd. Aan de hand van een patiënt...

Lees het artikel

Parathyreoïdhormoon (PTH)

In dit artikel gaat het over PTH, het parathormoon oftewel parathyreoïdhormoon. Het is een belangrijk hormoon dat wordt geproduceerd door de bijschildklieren. De meeste mensen hebben vier bijschildkliertjes. PTH is betrokken bij de calcium- en fosfaathuishouding in het bloed. PTH zorgt samen met vitamine D en calcitonine voor een adequate calcium- en fosfaatspiegel in het bloed.

Lees het artikel

Diabetische ketoacidose

Diabetische ketoacidose (DKA) komt vooral voor bij patiënten met diabetes mellitus type 1 (DM1), maar kan ook voorkomen bij DM2. De meest voorkomende aanleiding voor DKA is een infectie, gevolgd door inadequaat gebruik van insuline bij bestaande diabetes mellitus. Ongeveer de helft van de patiënten presenteert zich met een verminderd bewustzijn en een kwart is buiten bewustzijn. Diagnostiek is belangrijk om de oorzaak (luxerend moment) te achterhalen

Lees het artikel

Oorzaken van enkeloedeem

Oedeem, met name in de onderste extremiteiten, is een veelvoorkomend symptoom. Door bijkomende klachten, zoals een zwaar gevoel in de benen en pijn, kan het een grote impact hebben op het dagelijks leven. Enkeloedeem kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, variërend van immobiliteit tot maligniteiten. In dit artikel wordt het pathofysiologisch mechanisme achter oedeemvorming toegelicht evenals enkele belangrijke oorzaken van enkeloedeem.

Lees het artikel

Het zorgpad pancreascarcinoom

Bij vermoeden van een tumor of cyste in de pancreas wordt de patiënt door de huisarts of andere specialist doorverwezen naar de verpleegkundig specialist maag-darm-leveroncologie  in het Sint (St.) Antonius Ziekenhuis en wordt het zorgpad pancreascarcinoom opgestart. 

Lees het artikel

Herkennen van een zieke neonaat

Een pasgeborene wordt tot de 28e levensdag een neonaat genoemd. Een neonaat kan ons niet vertellen wat hij voelt, maar kan wel verschillende signalen afgeven om aan te geven hoe het met hem gaat. Deze signalen zijn vaak subtiel en kunnen snel optreden of veranderen. Het is aan ons als zorgverleners om deze signalen tijdig te herkennen, goed te interpreteren en hierop adequaat te handelen.

Lees het artikel

Glucose

Glucose is brandstof voor het lichaam. Elke dag wordt de glucosewaarde tientallen keren in het bloed bepaald door patiënten zelf of door zorgverleners. In dit artikel staat glucose in de reeks over labwaarden centraal. In de cel wordt glucose verbrand om energie te verkrijgen of het wordt opgeslagen om later te gebruiken. Glucose komt in het lichaam door het eten van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel wordt gereguleerd onder invloed van de hormonen insuline en glucagon. De...

Lees het artikel

Pijn door opioïden, reden voor palliatieve sedatie?

Pijn bij kanker wordt in veel gevallen behandeld met opioïden. Er moet rekening mee worden gehouden dat ook opioïden nadelige effecten hebben. Behalve de bekende bijwerkingen kan opioïd-geïnduceerde hyperalgesie (OIH) ontstaan. Omdat dit probleem niet altijd herkend wordt, kan de pijn als refractair symptoom gezien worden en wordt op basis hiervan vaak palliatieve sedatie gestart. 1 Deze pijn is echter met de juiste aanpak wel goed te behandelen.

Lees het artikel

Creatinine en ureum

In de praktijk worden bloedwaarden als creatinine en ureum vaak gemeten. Aan de hand van de creatinineconcentratie in het bloed kan de nierfunctie worden bepaald. Als het ureum te hoog is in het bloed, kan er sprake zijn van een uremisch syndroom. Bij een dergelijk syndroom moet er direct worden ingegrepen.

Lees het artikel

Glaucoom

Glaucoom is een verzamelnaam voor oogaandoeningen die, met een hoge oogboldruk als belangrijkste risicofactor, een beschadiging van de oogzenuw als centrale kenmerk hebben. De oogzenuwbeschadiging heeft gezichtsvelddefecten tot gevolg en leidt onbehandeld uiteindelijk tot blindheid. Het oog houdt zichzelf constant op spanning met het aanwezige kamerwater in de oogbol. Hierdoor behoudt het oog zijn bolle vorm, wat een voorwaarde voor goed zien is. Het kamerwater heeft overigens niets te...

Lees het artikel

Kortademigheid

Epping, A  Rubriek(en): Klinisch redeneren

Kortademigheid wordt ook wel dyspneu genoemd. Het woord dyspneu is ontstaan uit het Griekse woord dys, dat abnormaal of verstoord betekent, en pnoia, dat ademhaling betekent. De letterlijke vertaling van dyspneu is dus ‘verstoorde ademhaling’. Het is een subjectief, onaangenaam en angstig gevoel dat de ademhaling tekortschiet; een bewuste ervaring van verstoring van de ademhaling. Dyspneu is een vervelende klacht die veel beperkingen met zich mee kan brengen. Het kan acuut...

Lees het artikel

Specifieke wondproblematiek bij oncologische ulcera

In 2019 was de incidentie van nieuwe kankerpatiënten 117.631. Regelmatig komen bij hen wonden met genezingsstoornissen voor. Er wordt een verdeling gemaakt in oncologische ulcera, waarbij het wondbed maligne is en oncologische wonden, waarbij het wondbed benigne is. Dit artikel gaat over patiënten met oncologische ulcera. Het geeft inzicht in de oorzaken en onderliggende problematiek, waarna er aan de hand van casuïstiek een vertaalslag gemaakt wordt naar de praktijk.

Lees het artikel

Amylase

Amylase is een verteringsenzym. De normaalwaarde van amylase is < 100 U/L. Ongeveer 40-45% van de amylase wordt geproduceerd in de alvleesklier en 55-60% in de speekselklieren. Kleine hoeveelheden worden geproduceerd door de eileiders, testes, longen, schildklier, amandelen en sommige kwaadaardige neoplasmata. Verder kan het voorkomen in cystevloeistof, moedermelk, zweet en tranen. De nieren scheiden amylase uit (25%) en het mononucleaire fagocytensysteem verwijdert amylase...

Lees het artikel

Obstipatie op de kinderleeftijd

Obstipatie is een veelvoorkomend probleem op de kinderleeftijd. Wereldwijd varieert de prevalentie van 0,7 tot 30%. 1-3 Obstipatie komt zowel bij jonge kinderen als bij oudere kinderen voor. De prevalentie is het hoogst rond de tijd dat kinderen zindelijk worden voor ontlasting. Ophoudgedrag als gevolg van angst en weerstand (vaak versterkt door episodisch pijnlijke en harde ontlasting) zijn bepalend voor het ontwikkelen van obstipatie. Risicofactoren voor het ontwikkelen van obstipatie...

Lees het artikel

Creatinine en eGFR als maat voor de nierfunctie

De belangrijkste taak van de nieren is het bloed te zuiveren van afvalstoffen en daarbij de zouten en zuurgraad in balans te houden. Met behulp van een creatininebepaling in het serum kan een geschatte glomerulaire filtratiesnelheid worden berekend als maat voor de nierfunctie. In dit artikel zal besproken worden hoe deze waarde geïnterpreteerd dient te worden. Ook de oorzaken en gevolgen van een gestoorde nierfunctie komen aan bod.

Lees het artikel

Hiv, tot de diagnose

Soa’s zijn seksueel overdraagbare aandoeningen. Per jaar lopen in Nederland naar schatting ruim 100.000 mensen een soa op. Voorbeelden van soa’s zijn: infectie met hiv, dat aids veroorzaakt, chlamydia, genitale wratten, herpes genitalis, gonorroe, hepatitis-B en syfilis. Soa’s worden overgedragen via sperma, bloed, vaginaal vocht en bij contact van slijmvliezen. Deze zitten onder andere in de anus, de penis, de vagina en de mond.

Lees het artikel

Vroegtijdig herkennen van een delier door het gebruik van de Delirium Observatie Screening Schaal (DOSS)

De Delirium Observatie Screening Schaal (DOSS) levert een belangrijke bijdrage aan het vroegtijdig herkennen van het delier. Essentieel hierbij is het juiste gebruik van de doss. Om het delier goed te kunnen behandelen is het allereerst belangrijk het delier vroegtijdig te herkennen. De eerste stap is het opsporen van patiënten met een risico op een delier, zodat er reventieve maatregelen worden genomen om het delier te voorkomen. Helaas is niet altijd te voorkomen dat mensen een...

Lees het artikel

Vergrote milt

De milt is een orgaan dat linksboven in de buikholte ligt, tegen de maag en de linker nier aan. Hoewel de milt is opgenomen in het bloedvatenstelsel, is hij onderdeel van het lymfatische systeem. De functies van de milt zijn de afbraak van rode bloedcellen en afweer tegen infecties. Wanneer de milt vergroot en palpabel is, is er sprake van splenomegalie. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende oorzaken van een vergrote milt.

Lees het artikel

CRP en BSE

De laboratoriumbepalingen bezinking (bezinkingssnelheid erytrocyten, BSE), het C-reactieve proteïne (CRP) en de leukocyten worden in de kliniek veelvuldig aangevraagd ter analyse van een onderliggende ziekte of worden serieel gemeten bij het vervolgen van een ziekte. Hoe deze bepalingen geïnterpreteerd dienen te worden, wordt geïllustreerd aan de hand van een casus.

Lees het artikel

Leverwaarden bij alcoholgebruik

Lichamelijk onderzoek en laboratoriumtesten kunnen aanwijzingen geven enerzijds bij het opsporen van een stoornis in alcoholgebruik en anderzijds bij het nagaan van bepaalde afwijkingen in bloedwaarden die geassocieerd zijn met de lichamelijke gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Bij het vaststellen of monitoren van een stoornis in het gebruik van alcohol worden andere bepalingen in het laboratoriumonderzoek geadviseerd dan bij het vaststellen van de lichamelijke gevolgen. 

Lees het artikel

Acute myeloïde leukemie

Moe, bleek, duizelig, niet echt opknappen. De huisarts kan de oorzaak ook niet achterhalen en laat bloedonderzoek doen. De patiënt wordt doorverwezen naar de hematoloog op verdenking van acute leukemie.

Lees het artikel

Inwendige herniatie na gastric bypass

In toenemende mate worden mensen geopereerd om morbide obesitas aan te pakken. Een operatie die daarvoor vaak wordt uitgevoerd is de roux-’en Y’-gastric bypass (RYGB). Als een patiënt veel is afgevallen als gevolg van zo’n operatie, is de inwendige herniatie een bekende mogelijke complicatie. Bij de inwendige herniatie kan de bloedvoorziening naar de dunne darm ernstig in het gedrang komen. Als dit niet tijdig wordt gediagnosticeerd en verholpen, ontstaat een infarct...

Lees het artikel

Dyspneu in de palliatieve fase

Dyspneu komt veel voor in de palliatieve fase van hartfalen, COPD en kanker. Het komt voor bij 35% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, bij 94% van de patiënten met een gevorderd stadium van COPD en bij 72% van de patiënten met een gevorderd stadium van hartfalen.1 Dyspneu heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven en gaat bijna altijd gepaard met angst. Ernstige benauwdheid is niet alleen voor de patiënt een angstige ervaring, maar ook voor zijn...

Lees het artikel

Lactaat en lactaatacidose

Lactaat heeft een belangrijke rol in het metabolisme. Het wordt gevormd door lichaamscellen bij het produceren van energie. Factoren en ziekten die ingrijpen op het metabolisme kunnen leiden tot een stapeling van lactaat. Het gevolg kan een levensbedreigende verzuring van het bloed zijn. Een goed begrip van de lactaathuishouding is van belang om afwijkingen in het lactaat te herkennen en tijdig te behandelen.

Lees het artikel

Oncologische wonden

In 2019 was de incidentie van nieuwe kankerpatiënten 117.631. Regelmatig komen bij hen wonden met genezingsstoornissen voor. Er wordt een verdeling gemaakt naar twee wondtypen namelijk oncologische ulcera en oncologische wonden. Dit artikel gaat over oncologische wonden. Het geeft inzicht in de oorzaken en onderliggende problematiek, waarna dit aan de hand van casuïstiek vertaald wordt naar de praktijk.

Lees het artikel

Cholesterol, een vet probleem?!

Sterk, I.  Rubriek(en): Klinisch redeneren

Een verhoogd cholesterol is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van een hart- en vaatziekte. Wat is cholesterol? Wanneer is het cholesterol te hoog? Wat zijn de oorzaken van een verhoogd cholesterol en hoe wordt dit behandeld? In dit artikel wordt ingegaan op het lipidenspectrum en de klinische betekenis wanneer het afwijkt van normaal.

Lees het artikel

Bloedgassen

Een bloedgas, ook wel een astrup genoemd, wordt aangevraagd om meer te weten te komen over het zuur-base-evenwicht van de patiënt. Een afwijking hierin kan levensgevaarlijk zijn, maar ook een uiting van een nog niet gediagnosticeerde onderliggende aandoening. Dit onderzoek wordt dan ook laagdrempelig aangevraagd en verpleegkundigen krijgen er veel mee te maken. In dit artikel wordt ingegaan op de fysiologie van een zuur-base-evenwicht en wat afwijkingen in een bloedgas betekenen.

Lees het artikel

Verstoord bewustzijn

Wie kent niet de scènes uit de bekendste soapseries: de geliefde die opeens uit een coma ontwaakt. Gek genoeg is dit minder onwaarschijnlijk dan u denkt, want een coma duurt niet langer dan drie weken. Maar helemaal correct zijn die series natuurlijk niet. Een coma eindigt namelijk als een patiënt komt te overlijden of omdat hij/zij de ogen opendoet. Het openen van de ogen betekent alleen niet dat er sprake is van bewustzijn. In dit artikel behandelen we de vormen van verminderd...

Lees het artikel

Opvang polytraumapatiënt

Op een drukke regenachtige dag vindt er op een provinciale weg een frontale aanrijding plaats. Auto’s schieten dwars over de weg en er komt een abrupt einde aan de ordelijke doorstroming van het verkeer. Terwijl de autowrakken nog nasissen en de brokstukken her en der verspreid liggen, wordt duidelijk dat twee personen bekneld zitten in hun voertuig. Een van hen is er slecht aan toe. In dit artikel wordt het proces beschreven hoe vanuit deze situatie overzicht en structuur worden...

Lees het artikel

Laboratoriumonderzoek bij icterus

Becude, L.  Rubriek(en): Klinisch redeneren

Laboratoriumonderzoek is een onmisbaar en veelgebruikt onderdeel van het aanvullend onderzoek in de geneeskunde, dat een belangrijke bijdrage levert aan de diagnostiek, het monitoren van het beloop van een ziekte of behandeling. Interpretatie hiervan is echter nog niet zo eenvoudig en de klinische presentatie is hierbij essentieel. Welke labwaarden worden waarom aangevraagd en welke conclusies kunnen hieruit getrokken worden? Dit artikel richt zich op lever- en galweggerelateerde...

Lees het artikel

Een onregelmatige pols; wat kan er aan de hand zijn?

Flipse, E.  Rubriek(en): Klinisch redeneren

De polsslag voelen bij een opgenomen patiënt in het ziekenhuis is voor de verpleegkundige meestal een dagelijks terugkerende, routinebezigheid. Bij de patiëntenronde even snel de controles meten: temperatuur, pols, bloeddruk en saturatie. Vervolgens de getallen opschrijven of digitaal invoeren en de volgende patiënt is aan de beurt. Als de patiënt koorts heeft, wordt daar vaak extra aandacht aan besteed. Maar wat betekent de gemeten polsslag eigenlijk? Past die bij de...

Lees het artikel

Rectaal bloedverlies bij colitis ulcerosa

Colitis ulcerosa is een chronische darmziekte, die samen met de ziekte van Crohn valt onder de noemer IBD (irritable bowel diseases). Colitis ulcerosa kenmerkt zich door buikpijn, diarree, toegenomen ontlastingsfrequentie, bloed en slijm bij de ontlasting, verminderde eetlust en afvallen. Deze klachten hoeven echter niet allemaal aanwezig te zijn. In dit artikel wordt de casus van Anne, een vrouw van 27 jaar met colitis ulcerosa, volgens een aantal diagnostische stappen besproken. Er wordt...

Lees het artikel

Verpleegkundige diagnostiek

Verpleegkundige diagnostiek kent vandaag de dag een sterk toenemende interesse. Dit heeft te maken met een aantal recente veranderingen; bijvoorbeeld dat het nu een verpleegkundige taak is om in de wijk de indicatiestelling te doen. Ook de komst van het elektronisch zorgdossier draagt aan de toegenomen belangstelling bij. Daarbinnen spelen ‘eenheid van taal’ en de intersectorale zorgoverdracht een rol en maken het noodzakelijk dat verpleegkundigen nauwkeurig...

Lees het artikel

Het klinisch pad Ontslag

Een effectief ontslagproces is een gepland programma dat voorziet in continuïteit van de zorg en tegemoetkomt aan de zorgbehoeften van de patiënt na ontslag uit het ziekenhuis. Het is een complex proces met veel verschillende inhoudelijke en tijdgebonden aspecten dat goed gestructureerd en gecoördineerd moet worden. 1 De toename van het aantal oudere patiënten, de verkorting van de opnameduur en de complexiteit van het ontslagproces maken het belang van een klinisch...

Lees het artikel

Hemoglobine

In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat als eerste hemoglobine centraal. Hemoglobine is een eiwit in het bloed dat zich in de rode bloedcel of erytrocyt bevindt. Het bevat veel ijzer en zorgt voor de aanvoer van zuurstof naar en de afvoer van kooldioxide van de weefsels. Een verstoring van de hemoglobinewaarden kan grote gevolgen hebben voor de patiënt. Het is van belang dat verpleegkundigen bekend zijn met de functie van hemoglobine en dat zij veranderingen in...

Lees het artikel

Klinisch-wetenschappelijk onderzoek

Om de hoge kwaliteit van de patiëntenzorg in stand te houden en verder te verbeteren is medisch-wetenschappelijk onderzoek onmisbaar. In veel ziekenhuizen worden de verpleegkundigen in toenemende mate betrokken bij klinisch-wetenschappelijk onderzoek. Dit kan onderzoek zijn naar nieuwe medicijnen, naar nieuwe combinaties van medicijnen, een operatietechniek of naar een nieuwe behandelmethode.

Lees het artikel

Verwardheid bij een oudere patiënt met alcoholafhankelijkheid

Verwardheid is een toestand waarbij het bewustzijn, waarnemen of denken verstoord is. Bijvoorbeeld: de patiënt is minder alert dan normaal (gedaald bewustzijn), niet georiënteerd in tijd, plaats en/of persoon, hoort, ziet, voelt, ruikt of proeft dingen die er niet zijn (hallucinaties), heeft gedachten die niet overeenkomen met de werkelijkheid (wanen), heeft een verstoring van het slaap/waakritme of heeft geheugenproblemen. Klinisch redeneren is een manier van redeneren waarbij...

Lees het artikel

Verpleegsensitieve indicatoren voor excellente zorg

Inzicht in en verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg is essentieel voor het leveren en borgen van de kwaliteit van patiëntenzorg. Hoe krijgen we de kwaliteit en toegevoegde waarde van verpleegkundige zorg echter inzichtelijk? Kunnen hiervoor indicatoren worden ingezet? Welke indicatoren zijn hiervoor dan het meest geschikt? Welk voordelen heeft dit inzicht voor patiënten en verpleegkundigen? Hoe kunnen verpleegkundigen en...

Lees het artikel

Werking van het strottenhoofd

In dit artikel worden de anatomie en fysiologie van de larynx beschreven. Er wordt inhoudelijk gekeken naar de verschillende functies van de larynx en de meest voorkomende aandoeningen met hun behandeling worden besproken.

Lees het artikel

De benauwde patiënt

Dyspneu (kortademigheid of benauwdheid) is een veelvoorkomende klacht en kan zich op diverse manieren presenteren. Het is de belangrijkste klacht bij veel patiënten met een hart- of longziekte. Dyspneu kan echter ook vele andere oorzaken hebben en de diagnose is niet altijd gemakkelijk te stellen. In dit artikel wordt ingegaan op de analyse en differentiële diagnoses van dyspneu. Uiteraard wordt ook ingegaan op de verpleegkundige aspecten bij de benauwde patiënt.

Lees het artikel

Longembolie

Tessa van Zuilen  Rubriek(en): Ziektebeeld

Een longembolie is een ziektebeeld met een hoge mortaliteit wanneer het ziektebeeld laat erkend of inadequaat behandeld wordt. Omdat de symptomen sterk uiteen kunnen lopen, is het soms lastig het ziektebeeld te herkennen. De ernst hangt af van de omvang van de longembolie en de locatie in het longvaatbed.

Lees het artikel

Rabdomyolyse

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Rabdomyolyse komt uit het Grieks en is samengesteld uit rhábdos dat streep betekent, mus staat voor spier en lúsis wordt vertaald met afbraak. Bij rabdomyolyse, ook wel compartiment- of logesyndroom genoemd, gaat het om de afbraak van grote hoeveelheden dwarsgestreepte spiercellen door verwonding, waardoor de inhoud van de spiercellen naar buiten loopt en opgenomen wordt in het bloed. Het is een zeldzame aandoening die een ernstig verloop kan hebben als zij niet tijdig herkend...

Lees het artikel

Leukocyten

In het kader van de bespreking van de laboratoriumwaarden staat in dit nummer de witte bloedcel of leukocyt centraal. Leukocyten hebben de taak het lichaam te behoeden voor ziekte bij het binnendringen van micro-organismen. Daarnaast kunnen leukocyten infecties bestrijden en zijn zij in staat lichaamsvreemd materiaal te herkennen en te verwijderen. Kortom, leukocyten zijn onmisbaar om te overleven. 1

Lees het artikel

Reanimatie in het ziekenhuis

Een reanimatie in het ziekenhuis is geassocieerd met hoge mortaliteit. Hoewel professionele hulpverlening snel ter beschikking is, verschilt de patiëntenpopulatiedie reanimatiebehoeftig is wezenlijk van de groep die buiten het ziekenhuis een circulatiestilstand krijgt. Verbetering van de uitkomst lijkt te vinden in het optimaliseren van teamtraining van reanimatievaardigheden, evaluatie en de identificatie van risicogroepen.

Lees het artikel

EBP: de betekenis van significantie

In de vakliteratuur worden talloze begrippen en termen gebruikt. Maar wat betekenen die nu precies? In dit artikel is er aandacht voor het begrip ‘signifi cantie’, een begrip in onderzoeksartikelen en een term uit de statistiek. Ook begrippen die met signifi cantie te maken hebben komen aan bod, zoals de p-waarde, de nulhypothese en de praktische relevantie.

Lees het artikel

Steen en been klagen

Meerkerk, A. en Koeter, I.  Rubriek(en): Ziektebeeld

‘Ik neem liever nog geen plaats, dokter!’, zegt de patiënt zuchtend en steunend. De patiënt is door de huisarts met spoed ingestuurd naar het ziekenhuis in verband met onhoudbare pijnklachten en bloed in de urine. Na al verscheidene rondjes in de wachtkamer te hebben gelopen, komt patiënt met een van pijn vertrokken gezicht de spreekkamer binnen. Ondanks de pijnstilling van de huisarts heeft hij hevige pijnklachten in de flank. De pijnmedicatie heeft slechts...

Lees het artikel

De blaas de baas

Op de polikliniek meldt zich een vrouw met recidiverende klachten als frequency, urgency (aandrang) en strangurie (pijn bij het plassen). Deze worden geduid als een blaasontsteking en zij krijgt daarvoor steeds antibiotica van de huisarts. Als zij vanwege aanhoudende klachten wordt verwezen naar de polikliniek urologie, is verder onderzoek dan echt nodig? Wat kan er aan de hand zijn? Welke factoren spelen een rol bij haar klachten? Wat zijn de behandelmogelijkheden?

Lees het artikel

Decubituszorg volgens de nieuwe richtlijn

De nieuwe herziene richtlijn Decubitus is sinds 1 maart 2021 beschikbaar. Dit artikel beschrijft de belangrijkste aspecten bij de besluitvorming voor de preventie en behandeling van decubitus door zorgverleners.  In eerdere artikelen werd het ontwikkelproces van de richtlijn beschreven en werden aanwijzingen gegeven voor de implementatie van de richtlijn.

Lees het artikel

Ouderen en visuele beperkingen

In het verpleeghuis zijn de bewoners meestal ondergebracht op verschillende afdelingen. Iedere afdeling huisvest twintig tot dertig bewoners. Soms zijn de afdelingen ingedeeld naar zorgzwaarte van de bewoners, maar meestal wonen er op een afdeling bewoners met verschillende zorgbehoeften bij elkaar. Wel wordt er vaak een onderscheid gemaakt in psychogeriatrische afdelingen, somatische afdelingen, revalidatie en dagbehandeling.

Lees het artikel

Vruchtwaterembolie

Een vruchtwaterembolie is een zeldzaam maar dramatisch ziektebeeld rondom de bevalling, met een hoge mortaliteit en morbiditeit voor zowel moeder als kind. Snel en doeltreffend ingrijpen is hierbij noodzakelijk. Bij een vruchtwaterembolie treedt er een cardiovasculaire collaps op met stollingsproblematiek rondom de bevalling. Het lijkt op een anafylactische reactie op foetaal materiaal in de circulatie van de moeder. Het effect van de reactie is afhankelijk van de hoeveelheid materiaal, en...

Lees het artikel

Erfelijke vormen van mammacarcinoom

Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren sterk toegenomen. In veel gevallen is er sprake van een autosomaal dominante overerving. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. Er wordt ingegaan op erfelijke afwijkingen specifi ek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.

Lees het artikel

Optimale hartfalenzorg

Caspers-Oedzes, D.  Rubriek(en): Innovatie

Hartfalen is wereldwijd een groeiend gezondheidsprobleem en een van de belangrijkste oorzaken van ziekenhuisopnames. De behandeling van hartfalen vereist voortdurende monitoring en zorg. Deze situatie legt een enorme last op patiënten en op onze gezondheidszorgsystemen. Het ‘Optimale hartfalenzorg thuis’ project is een initiatief dat gericht is op het verbeteren van de zorg voor hartfalenpatiënten door thuis te behandelen en monitoren.

Lees het artikel

Analyse van invoering Spoed Interventie Systeem

Het Spoed Interventie Systeem (SIS) is in Nederlandse ziekenhuizen verplicht ingevoerd om de zorg voor de vitaal bedreigde patiënten te verbeteren. Heeft dit er nu voor gezorgd dat verpleegkundigen en artsen deze patiënten sneller herkennen en behandelen? Onderzoek laat zien dat het aantal reanimaties, ongeplande opnames op de Intensive care en het aantal sterfgevallen is afgenomen. Daarnaast zijn professionals tevreden met de invoering ervan.

Lees het artikel

Hartfalen

In dit artikel wordt ingegaan op (acuut) hartfalen: wat is het en hoe komt het, hoe herken ik het, wat is de behandeling volgens de laatste richtlijn?

Lees het artikel

Hartfalen

Marjan Maneschijn  Rubriek(en): Ziektebeeld

Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen ten gevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Er worden drie vormen van hartfalen onderscheiden. Voor de symptomen is het onderscheid tussen backward failure (falen vóór de aangedane harthelft) en forward failure (na de aangedane harthelft) van belang. De belangrijkste oorzaak van hartfalen is het doormaken van een hartinfarct; ook andere oorzaken worden besproken. Door de vele oorzaken en vormen van...

Lees het artikel

Gynaecomastie

Borstvorming bij mannen wordt gynaecomastie genoemd en is goedaardig. De oorzaak is groei van het klierweefsel in de borst. Het kan zowel eenzijdig als dubbelzijdig optreden, en komt op alle leeftijden voor, ook bij baby’s. Meestal is gynaecomastie fysiologisch te verklaren en kunnen mannen gerustgesteld worden. Soms zijn er andere onderliggende oorzaken, waarvoor aanvullend onderzoek en behandeling nodig zijn.

Lees het artikel

Anorexia nervosa, hoe te (be)handelen in een algemeen ziekenhuis?

Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische ziekte. Het ontstaan van AN wordt verklaard vanuit biologische, psychologische en sociale theorieën. Deze patiënten worden bij voorkeur in een gespecialiseerde klinisch psychiatrische setting behandeld, maar bij een somatische bedreiging worden ze opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Verpleegkundige interventies zowel op somatisch als op psychisch gebied zijn noodzakelijk.

Lees het artikel

Vulvaire lichen planus

Vulvaire klachten werden lange tijd beschouwd als een ongepast onderwerp om over te spreken. Het gevolg hiervan is dat vulvaire klachten de afgelopen decennia minder aandacht kregen. De laatste jaren heeft hierin een verandering plaatsgevonden. Binnen de huidige gezondheidszorg zien huisartsen steeds vaker vrouwen met klachten in het vulvaire gebied. Voor een groot deel worden deze klachten door de huisarts behandeld. Soms is er een doorverwijzing nodig naar een ziekenhuis, vooral bij...

Lees het artikel

Twee verzwegen paracetamolletjes

Er zijn soms situaties op de Spoedeisende hulp die ineens een verrassende wending krijgen. Al klinisch redenerend gaan de vermoedens een bepaalde kant op en dan ineens blijkt er iets heel anders aan de hand. Hoe een paar verzwegen paracetamolletjes u op het verkeerde been kunnen zetten blijkt uit de volgende casus.

Lees het artikel

Het guillain-barrésyndroom

Het guillain-barrésyndroom (GBS) is een snel progressieve levensbedreigende aandoening. Het wordt in de meeste gevallen voorafgegaan door een infectie en ontstaat door kruisreactie van geproduceerde antistoffen met bestanddelen van de lichaamseigen zenuwen. Het syndroom wordt gekenmerkt door een progressieve zwakte van armen en benen in combinatie met verlaagde dan wel afwezige spierrekkingsreflexen. De diagnose kan veelal op basis van het klinisch beeld worden gesteld, en kan worden...

Lees het artikel

Acute pancreatitis

Acute pancreatitis is een ontsteking van de alvleesklier (pancreas) en kan gepaard gaan met een systemische ontstekingsreactie, waardoor de functie van andere organen of orgaansystemen ook aangetast kan worden. Acute pancreatitis komt in Nederland bij ongeveer 16 op de 100.000 mensen voor. De incidentie neemt toe met de leeftijd. Het klinisch beloop van het ziektebeeld hangt af van de ernst en verloopt in 80% van de gevallen mild. In 20% van de gevallen gaat het om...

Lees het artikel

De sikkelcelpatiënt

Sikkelcelziekte is een erfelijke afwijking van het hemoglobinemolecuul. De ziekte kenmerkt zich door chronische anemie en het optreden van de zogenoemde sikkelcelcrisen. Deze pijnlijke crisen zijn het gevolg van vaso-occlusie van de microcirculatie. De klinische behandeling van een crise bestaat uit pijnbestrijding door middel van opiaten, hyperhydratie en het voorkomen van complicaties. Naast deze acute gevolgen van sikkelcelziekte ontstaat bij patiënten door een chronische...

Lees het artikel

Casus ovariumcarcinoom

Een 66-jarige vrouw wordt via de huisarts verwezen naar de gynaecoloog in verband met toegenomen buikomvang. Klinisch bestaat het vermoeden van ascites. Zij voelt zich al een aantal maanden minder fit. Sinds een paar weken is er sprake van verminderde eetlust met snel een verzadigd gevoel na eten, terwijl haar gewicht toeneemt. Lengte 162 cm, gewicht 69 kg. Ze heeft een drukgevoel in de buik en heeft eenmalig wat vaginaal bloedverlies gehad. Zij moet de laatste tijd wat vaker plassen, de...

Lees het artikel

Veneus vaatstelsel onderste extremiteiten

Dekkers, C.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Chronisch veneuze insufficiëntie is een groter probleem voor mens en maatschappij dan lang is gedacht. Gewoonlijk kan de diagnose op basis van een anamnese en klinisch onderzoek worden gesteld. Aanvullend onderzoek is van belang om vast te stellen waar de insufficiëntie zich bevindt: in het oppervlakkige, het diepe of het perforerende veneuze systeem en of deze corrigeerbaar is. De behandelingsmogelijkheden bestaan uit compressietherapie, sclerocompressietherapie, laser-...

Lees het artikel

Een patiënt met een pijnlijke bothaard bij Kahler

De ziekte van Kahler is een kwaadaardige plasmacelaandoening van het beenmerg die gekenmerkt wordt door een overproductie van afweereiwitten (immunoglobulinen). Klinisch kan deze ziekte zich onder andere presenteren met botpijnen of pathologische fracturen als gevolg van botaantasting. In dit artikel wordt de casus beschreven van een patiënt met een bothaard op een röntgenfoto als gevolg van de ziekte van Kahler. De achtergrond van de ziekte en specifieke bevindingen die...

Lees het artikel

Het ulcererend mammacarcinoom

Epping, A en Zoetbrood, C.  Rubriek(en): Casuïstiek

Bij vrouwen is borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Bijna 40% van deze patiënten is ten tijde van de diagnose 65 jaar of ouder.1 Door de vergrijzing en betere overleving zal het aandeel 70-plussers verder toenemen,2 van 30% in 19953 tot 60% in 2035.4 De landelijke richtlijn Mammacarcinoom van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) is in 2012 gereviseerd en via www.oncoline.nl voor iedereen toegankelijk. Deze richtlijn is vooral gebaseerd op onderzoek bij...

Lees het artikel

De verpleegkundige aspecten van orale mucositis

Wist u dat 2,5% van de Nederlandse bevolking behandeld wordt voor kanker en dat er jaarlijks 74.500 patiënten de diagnose kanker te horen krijgen? 1 Afhankelijk van het soort kanker en de uitgebreidheid van de ziekte kan de behandeling bestaan uit een operatie, bestraling, chemotherapie, hormonale behandeling, immuuntherapie, stamceltransplantatie of een combinatie van deze behandelingen. Als gevolg van de directe effecten van cytostatica of radiotherapie op alle sneldelende...

Lees het artikel

Plaatsing elektroden tijdens cardioversie bij atriumfibrilleren

Elke dag rijzen er vragen over de uitvoering van zorg. Dat is goed, want evidence-based practice (EBP) kan helpen de vragen te beantwoorden. Veel verpleegkundigen weten echter niet goed hoe te beginnen. Dit artikel geeft hopelijk wat handvatten. Een Cardiac Care Unit (CCU-)verpleegkundige heeft EBP toegepast om de verpleegkundige zorg te evalueren en te komen tot gezamenlijke besluitvorming.

Lees het artikel

CRM-communicatie in de neonatale reanimatie

Een reanimatie van een pasgeborene is een zeer ingrijpende gebeurtenis: zowel voor de ouders als voor de betrokken hulpverleners. Gestructureerd handelen, communiceren en evalueren zijn daarbij belangrijke aandachtspunten. Communicatie door middel van Crew Resource Management (CRM) bevordert de vaardigheden die essentieel zijn voor een goede samenwerking en communicatie in acute medische situaties.

Lees het artikel

Bloedgassen

Een bloedgasanalyse (ook wel astrup genoemd) is een manier om informatie te verkrijgen over het zuur-base-evenwicht, de oxygenatie en de ventilatie van het lichaam. Verstoringen in dit evenwicht kunnen grote klinische consequenties hebben, om die reden is het van belang dit goed te kunnen interpreteren. 

Lees het artikel

Zelfmanagement bij borstkanker

Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van de zorg voor borstkankerpatiënten. Het betekent dat een patiënt zelf de verantwoordelijkheid neemt om de lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van de diagnose en de behandeling in het dagelijks leven te dragen en te coördineren. 1,2 Zorgverleners hebben de taak om patiënten in dit proces te ondersteunen. 3,4 Door op de hoogte te zijn van de theoretische achtergrond en door praktische handreikingen toe te passen, is...

Lees het artikel

Doelgericht meten in de verpleegkundige zorg

De aandacht voor meten in de huidige gezondheidszorg is toegenomen, omdat we steeds meer voor de uitdaging staan om betaalbare zorg te leveren, die evidence-based is en aansluit bij de wensen en behoeften van de patiënt. ‘Meten is weten’ is hierbij een veelgehoorde uitdrukking. Maar meten is geen doel op zichzelf. Het is belangrijk dat een meting zinvol is en dat deze op het goede moment gedaan wordt, met een geschikt meetinstrument. Meten moet een lust zijn en geen last,...

Lees het artikel

Wat kan de verpleegkundige met ChatGPT?

Wie de laatste tijd het nieuws heeft gevolgd, heeft er vast al eens van gehoord: ChatGPT. ChatGPT is een op kunstmatige intelligentie gebaseerde chatfunctie. Scholieren gebruiken deze applicatie om hun werkstukken snel te maken. ChatGPT is echter ook veelbelovend voor de verpleegkundige. In dit artikel vertellen we u hoe u nu al gebruik kunt maken van ChatGPT.

Lees het artikel

Beter slapen zonder medicatie!

Goede slaap is belangrijk voor het herstel van de patiënt, zowel lichamelijk als psychisch. Verpleegkundigen spelen een belangrijke rol in de zorg voor goede slaapkwaliteit van patiënten in het ziekenhuis. Verpleegkundigen kunnen het initiatief nemen om slaapmedicatie te bespreken met de arts of niet-medicamenteuze interventies inzetten, zoals meer aandacht voor slaaphygiëne of het aanbieden van oordopjes en een oogmasker. 

Lees het artikel

Prikkelbaredarmsyndroom

Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!

Lees het artikel

De ijzerstatus

Als de zorgverlener verstoring van het ijzermetabolisme wil uitsluiten dan wel aantonen, kan de ijzerstatus bepaald worden. Het lichaam heeft ijzer nodig voor het goed functioneren van hemoglobine. Voor het zuurstoftransport moet er voldoende ijzer beschikbaar zijn. Daarom  is het belangrijk dat ijzer kan worden opgenomen en opgeslagen en is het nodig dat het  transport van ijzer adequaat wordt uitgevoerd.

Lees het artikel

Claudicatio intermittens of etalagebenen

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

‘Hoe wordt de aandoening genoemd waarbij patiënten pijn in de benen hebben bij lopen, maar als ze stilstaan de pijn verdwijnt?’ Niemand van de deelnemers van ‘De Slimste Mens’ wist het antwoord. Etalagebenen is hetzelfde als claudicatio intermittens (CI) en betekent met tussenpozen mank lopen. Patiënten die CI hebben, krijgen bij lopen pijn en een vermoeid gevoel in de benen, als ze stilstaan – bijv. voor een etalage – verdwijnt de pijn, zie...

Lees het artikel

Spoedeisende anale klachten

Hoewel acute anale klachten zelden levensbedreigend zijn, kan het snel herkennen en benoemen van veelvoorkomende acute anale klachten veel menselijk leed, maar ook de ontwikkeling van chronische anale klachten of complicaties voorkomen. Zowel het sociaal-maatschappelijk taboe als gebrekkige kennis met betrekking tot (acute) anale klachten betekent voor zowel patiënt als zorgverlener een extra uitdaging.

Lees het artikel

Beëindiging medisch zinloos handelen

Een arts hoeft een patiënt niet zo lang mogelijk in leven te houden indien er sprake is van medisch zinloos handelen. De behandeling is dan niet meer in het belang van de patiënt. In dit artikel wordt aan de hand van een casus ingegaan op wat nu eigenlijk medisch zinloos handelen is en welke rol de verpleegkundige hierin kan spelen voor de patiënt of de familie.

Lees het artikel

Stappenplan bij dyspneu in de palliatieve fase

Op palliaweb.nl staan verschillende symptomen in de palliatieve fase uitgewerkt in multidisciplinaire richtlijnen. Zo ook de richtlijnen Dyspneu in de palliatieve fase, de richtlijn Angst en de richtlijn Pijn in de palliatieve fase. In de palliatieve fase heeft een patiënt vaak met een combinatie van deze symptomen te maken. Een simpel en eenvoudig uitgewerkt stappenplan, met daarin opgenomen de niet-medicamenteuze en medicamenteuze interventies, kan zowel voor de patiënt als voor...

Lees het artikel

Complicaties van de perifere intraveneuze infuuscanule

Complicaties bij een perifere intraveneuze infuuscanule (iv-canule) komen veel voor en kunnen zeer ernstige gevolgen hebben. Er bestaat in Nederland nog geen richtlijn voor infuuszorg. Ziekenhuizen hanteren verschillende protocollen. De belangrijkste spelregels op een rij.

Lees het artikel

Melanomen

Het melanoom van de huid is een steeds vaker voorkomende vorm van huidkanker die ontstaat uit melanocyten (pigmentcellen) die veranderd zijn in kankercellen. Het melanoom heeft een sterke neiging tot metastaseren (ongeveer 20%). Vroegtijdige ontdekking en verwijdering zijn dus van het grootste belang.

Lees het artikel

Neurofibromatose type 1

van Dijk, S.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Neurofibromatose type 1 is een zeldzame ziekte met een onvoorspelbaar en variabel beloop. Er ontwikkelen zich overwegend goedaardige tumoren, maar er is ook een verhoogde kans op verschillende soorten kanker. Dat maakt NF1 een tumorpredispositiesyndroom. Ook heeft NF1 invloed op de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling. Kortom, de uiting van NF1 is uiteenlopend van een milde huidaandoening tot een complexe multisysteemziekte. 

Lees het artikel

Inflammatoir mammacarcinoom

Inflammatoir mammacarcinoom (IMC) of mastitis carcinomatosa is een vrij zeldzame vorm van borstkanker die vaak bij jongere vrouwen optreedt en een agressief beloop heeft. De klachten en verschijnselen worden besproken en welke behandelingen mogelijk zijn.

Lees het artikel

Hypertrofische cardiomyopathie en erfelijkheid

Hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is een erfelijke hartspieraandoening waarbij sprake is van verdikking van de hartspier. HCM kan zich op verschillende manieren uiten. Iemand kan geen klachten hebben, maar HCM kan ook tot plotse hartdood leiden. In Nederland vindt bij de diagnose HCM doorgaans verwijzing plaats naar de afdeling Klinische genetica. Om een eventueel erfelijke oorzaak vast te stellen kan DNA-onderzoek worden verricht.

Lees het artikel

Myasthenia gravis

Myasthenia gravis (MG) is een goed behandelbare auto-immuunziekte van de neuromusculaire overgang. De aandoening wordt gekenmerkt door wisselende, inspanningsgebonden spierzwakte. Het verloop van de ziekte kan grillig zijn en is moeilijk te voorspellen. Bij een myasthene crisis is er sprake van respiratoire insufficiëntie. Direct ingrijpen door het ondersteunen van de ademhaling en intensiveren van de behandeling is in dat geval noodzakelijk.

Lees het artikel

Endocarditis

Infectieuze endocarditis (IE) is een progressieve ontsteking van de binnenkant van het hart en/of de hartkleppen, die in de meeste gevallen veroorzaakt wordt door bacteriële infectie. Het is een ernstige ziekte, want door de ontsteking kunnen de hartkleppen en de omliggende structuren en kleppen beschadigd raken. Dit kan leiden tot hartfalen en ritme- en geledingsstoornissen. Daarnaast kan endocarditis sepsis, een CVA en perifere embolieën veroorzaken. Het is een complex...

Lees het artikel

Refeedingsyndroom

Vera Hoving  Rubriek(en): Ziektebeeld

Ondervoede patiënten hebben bij te snel en het herintroduceren van te veel voeding een verhoogde kans op het ontwikkelen van het refeedingsyndroom. In dit artikel worden criteria voor identifi ceren hoogrisicopatiënten toegelicht. Elektrolytstoornissen kunnen leiden tot hormonale en metabole veranderingen en kunnen potentieel leiden tot levensbedreigende complicaties. Vroegtijdige herkenning en adequate behandeling van dit ziektebeeld is van groot belang.

Lees het artikel

Brandwonden beoordelen

Een 44-jarige man loopt door een steekvlam brandwonden op aan zijn handen en gelaat. Voor hoeveel procent is deze patiënt verbrand en wat is de juiste plek om hem te behandelen?

Lees het artikel

Cardiale amyloïdose

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Amyloïd is een eiwit dat verkeerd gevouwen is en dat in vele organen kan neerslaan. Als amyloïd in het hart neerslaat en ophoopt wordt dit cardiale amyloïdose (CA) genoemd, een infiltratieve cardiomyopathie, waarbij het hart daardoor steeds stugger wordt. CA kan leiden tot hartfalen en ritmestoornissen. Vaak wordt CA pas laat ontdekt. Het is een ernstige ziekte, waarbij vroege herkenning belangrijk is om de juiste behandeling te starten. De aandoening vereist een...

Lees het artikel

Pericarditis en pericardvocht

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Pericarditis is een ontsteking van het pericard. Dit zijn de vliezen die rond het hart zitten, ook wel het hartzakje genoemd. Het pericard zorgt ervoor dat het hart vrij kan bewegen tijdens de systole en de diastole. Het hartzakje, gevuld met pericardvocht, zit als een stootkussen om het hart heen. Pericarditis kan mild verlopen, waarbij patiënten lichte pijn op de borst en koorts ervaren. Maar het kan ook een ernstiger beloop hebben, waarbij een grote hoeveelheid pericardvocht de...

Lees het artikel

Zelfcontrole van de bloedglucose

Bloedglucose meten met een glucosemeter is de meest gebruikte techniek om inzicht te krijgen in de diabetesregulatie van de patiënt met diabetes. Er zijn veel ontwikkelingen op het gebied van verschillende glucosemeters.

Lees het artikel

Apathie

Apathie is een veelvoorkomend probleem bij diverse aandoeningen. Denk bijvoorbeeld aan mensen met de ziekte van Alzheimer of Parkinson, maar ook bij mensen met hersenletsel, een depressie of met schizofrenie. Ondanks de impact van apathie op het leven van patiënten en naasten, blijkt het lastig om het te diagnosticeren en behandelen. Wat is het kernprobleem van apathie, welke gebieden in het brein zijn hierbij betrokken en hoe zouden we apathie misschien beter kunnen meten en behandelen?

Lees het artikel

Medicatie bij systolisch hartfalen

Hartfalen is een snelgroeiend probleem voor de volksgezondheid met een geschatte prevalentie van > 37,7 miljoen personen wereldwijd.1 De prevalentie en incidentie van hartfalen zijn hoog, 20-30% van de bevolking krijgt gedurende het leven te maken met hartfalen. Hartfalen blijft een dodelijke ziekte: slechts 35% overleeft vijf jaar na de eerste diagnose.2 Medicatie is de hoeksteen van de behandeling van hartfalen. Inmiddels zijn er vier medicatiegroepen die de mortaliteit, het aantal...

Lees het artikel

Transsfenoïdale resectie hypofyseadenoom

Patiënten met een hypofyseadenoom kunnen een breed scala aan symptomen ervaren, die impact hebben op het dagelijks functioneren en de kwaliteit van leven. De zorg voor deze patiënten, die een chirurgische behandeling ondergaan, vereist een multi- en interdisciplinaire aanpak. De verpleegkundige en verpleegkundig specialist hebben een belangrijke signalerende, uitvoerende en behandelfunctie in deze zorg.

Lees het artikel

Acute neurologie

Moeilijk uit de woorden kunnen komen, afhangende mondhoek en verlammingsverschijnselen van arm en/of been van een lichaamshelft. De meeste mensen zullen dit herkennen als een beroerte of cerebrovasculair accident. Maar wat is nu eigenlijk een cerebrovasculair accident en is het altijd wel zo goed te herkennen als hiervoor beschreven?

Lees het artikel

Arteriitis temporalis

Arteriitis temporalis is een vorm van vasculitis. Vasculitis is een verzamelnaam voor een groep ziektebeelden die worden gekenmerkt door ontsteking van de binnenwand van de bloedvaten. Arteriitis temporalis is een craniale uiting van reuscelarteriitis. Reuscelarteriitis, ontstoken bloedvaten, ontleent zijn naam aan de aanwezigheid van reuscellen, grote ontstekingscellen, die te zien zijn bij histologisch onderzoek van de arterie.

Lees het artikel

Groep B-streptokok

In Nederland is ongeveer 20% van alle zwangere vrouwen draagster van groep B-streptokokken (GBS) ook wel Streptococcus agalactiae genoemd. De helft van alle kinderen van wie de moeder draagster is van GBS, is gekoloniseerd. Ongeveer 1% van die kinderen ontwikkelt een infectie tijdens of kort na de geboorte. GBS kan bij 15 tot 20 pasgeborenen per jaar leiden tot ernstige neonatale morbiditeit en mortaliteit. In 10% van de gevallen is er sprake van een sepsis/meningitis en 5% van deze...

Lees het artikel

Ik heb toch een functionele neurologische stoornis (?)

Piere, M. van  Rubriek(en): Casuïstiek

Bij patiënten met een functionele neurologische stoornis (FNS) dient men eerst de neuroloog te laten onderzoeken. Daarnaast wordt binnen een kort tijdsbestek een dubbelsporenbeleid gestart waarbij de lichamelijke en psychische belastbaarheid ingeschat en begeleid worden. Conversiestoornis wordt pas in tweede instantie meegenomen. Het verpleegkundig team krijgt ondersteuning van de verpleegkundig specialist-GGZ in de vorm van omgangsadviezen.

Lees het artikel

'Beter Laten'-handelingen bieden ruimte voor 'gemiste zorg'

Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, maar doen ook dingen die zij eigenlijk niet zouden moeten doen. Daardoor blijven er andere dingen liggen. Wetenschappers hebben in samenwerking met Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland een lijst opgesteld van handelingen die verpleegkundigen eigenlijk niet meer zouden moeten doen: de Beter Laten-lijst.

Lees het artikel

Nazorg bij een COVID-19-besmetting

Een deel van de mensen houdt na besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Dat wordt ‘long-COVID’ genoemd. De klachten kunnen tot enkele weken, maar soms meerdere maanden na een infectie aanhouden. De ernst kan afnemen in de loop van de tijd. Mensen kunnen continu of wisselend klachten hebben. Het is nog niet duidelijk waarom deze klachten optreden. Wie door een COVID-19-besmetting op de IC moet worden opgenomen, kan ook daarvan langdurig klachten houden. Problemen die toe...

Lees het artikel

Diastolisch hartfalen

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Hartfalen is een brede diagnose en kent verschillende uitingsvormen. Dit artikel gaat over diastolisch hartfalen. Er kan ook sprake zijn van systolisch hartfalen, waarbij de knijpkracht van het hart is verminderd. Bij diastolisch hartfalen lijkt de hartspier systolisch goed te functioneren. Toch houden patiënten vocht vast, ervaren zij forse ziektelast door vermoeidheid, kortademigheid, conditieverlies en zijn er perioden van overvulling. Het is belangrijk de vorm van hartfalen...

Lees het artikel

De gele pasgeborene

Heidi Theeuwen  Rubriek(en): Ziektebeeld

Ongeveer 80% van alle pasgeborenen wordt enkele dagen na de geboorte geel oftewel icterisch van kleur. 1  Deze gele kleur wordt veroorzaakt door bilirubine, een afbraakproduct van haem van hemoglobine, vandaar de term hyperbilirubinemie. In dit artikel wordt voornamelijk ongeconjungeerde hyperbilirubinemie beschreven, de behandeling en de eventuele gevolgen ervan.

Lees het artikel

Bloedtransfusie

Het bloedtransfusieproces is een complex proces. Een bloedtransfusie met een ABO-incompatibel erytrocytenconcentraat kan voor patiënten zeer ernstige, mogelijk fatale, gevolgen hebben. Het correct vaststellen van een definitieve bloedgroep is een kritisch zorgproces, dat aan de hoogste eisen moet voldoen om kwaliteit te kunnen waarborgen. Hoe verloopt het bloedtransfusieproces nu in de dagelijkse praktijk?

Lees het artikel

Pseudomyxoma peritonei (PMP)

Diepen, K. van  Rubriek(en): Casuïstiek

Pseudomyxoma peritonei (PMP) is een zeer zeldzame aandoening die zich kenmerkt door mucineuse (slijmerige) ascites, meestal veroorzaakt door een geperforeerde mucocele van het appendix met hierin mucineus neoplasma (AMN). Door het zeldzame voorkomen, de atypische symptomen, de moeilijk te diagnosticeren ziekte en de specialistische behandeling, cytoreductive surgery (CRS) en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), vraagt dit om expertise van alle betrokken zorgverleners.

Lees het artikel

Eindstadium hartfalen, wat nu?!

Hart- en vaatziekten zijn in 31% van alle sterfgevallen wereldwijd de oorzaak van overlijden. Ongeveer 10% heeft eindstadium hartfalen. De vergrijzende bevolking, verbeterde behandeling en overleving van onder andere coronairlijden en diverse soorten kanker, en de verbeterde overleving van chronisch hartfalen zelf, resulteren in een toegenomen incidentie en prevalentie van hartfalen.

Lees het artikel

Polyfarmacie en vallen bij de geriatrische patiënt

In de zorg voor de geriatrische patiënt komen zowel polyfarmacie als valincidenten vaak voor. Polyfarmacie kan het risico van valincidenten verhogen. Er worden jaarlijks veel geriatrische patiënten na een val op de Spoedeisende Hulp in het ziekenhuis gepresenteerd. Door de toenemende vergrijzing neemt het aantal patiënten met polyfarmacie toe. Er vinden meer valincidenten plaats en beide zorgen voor een afname van kwaliteit van leven, een hogere mortaliteit en een behoorlijke...

Lees het artikel

Sarcoïdose

Baelde, Kyra  Rubriek(en): Ziektebeeld

Sarcoïdose is een auto-immuunziekte die in verschillende organen ontstekingsreacties kan veroorzaken. Het ziektebeeld kan een veelvoud aan klachten geven. Er wordt bij sarcoïdose vaak gedacht aan een ziekte van de longen; dit is echter niet helemaal correct. De aandoening manifesteert zich dikwijls in de longen, maar kan ook andere klachten geven. De verscheidenheid aan klachten, en soms geen klachten, in combinatie met een lage prevalentie maakt dat de diagnose nogal eens wordt...

Lees het artikel

Oxycodonverslaving

Het gebruik van opioïden, waaronder oxycodon, is een bewezen effectieve methode in de pijnbestrijding van zowel acute als chronische pijn. Behalve de positieve effecten bij bestrijden van pijn is bekend dat er een verslavingsrisico bestaat bij chronisch gebruik van opioïden en er dus daarmee afhankelijkheid en tolerantie kunnen optreden. In de verslavingszorg wordt de afhankelijkheid van oxycodon als verslavingsprobleem behandeld in samenwerking met de pijnspecialist. In dit...

Lees het artikel

Zuurstofsaturatie

Zuurstoftherapie wordt zeer frequent toegepast op intensive care units, medische afdelingen, verzorgingshuizen en zelfs in de thuissituatie. Een goed begrip van de indicaties, gevolgen en risico’s van zuurstoftoediening is voor de zorgverlener van groot belang. Monitoring van de hoeveelheid zuurstof in het bloed kan hierbij in belangrijke mate bijdragen aan een veilige en correcte omgang met zuurstof.

Lees het artikel

INTERMED bij complexe patiënten

Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?

Lees het artikel

Excellente verpleegkundige werkomgeving

Het aantal (capaciteit) en de kennis en ervaring (capabiliteit) van verpleegkundigen nemen niet in dezelfde mate toe als de ontwikkelingen in de patiëntenzorg van de beroepsgroep vragen. Daardoor ontstaat bezorgdheid over verslechtering van de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg. Een mogelijke oplossing is het creëren van een positieve en innovatieve werkomgeving, die verpleegkundigen aantrekt en behoudt en hen in staat stelt excellente zorg te leveren. 

Lees het artikel

Recreatief drugsgebruik onder jongeren en cardiale problemen

Bij gebruik van drugs gaan de bloeddruk en de hartslag omhoog. Daardoor heeft het hart meer zuurstof nodig, terwijl de vaten kunnen vernauwen van drugs. Die gevaarlijke combinatie kan leiden tot pijn op de borst, ritmestoornissen of zelfs een hartinfarct. Met name stimulerende middelen (XTC, MDMA, amfetamine, speed, cocaïne, methylfenidaat, maar ook bijv. cafeïne) kunnen hartkloppingen, hoge hartslag (tachycardie) of hartproblemen veroorzaken.1 Sinds een aantal jaren wordt er een...

Lees het artikel

Pijn meten bij de mechanisch beademde ICU-patiënt

Hoe meet een zorgprofessional op een valide en betrouwbare manier pijn bij mechanisch beademde kritiek zieke patiënten op een intensive care (ICU) die niet zelf kunnen aangeven of ze pijn hebben? Dit artikel gaat niet alleen in op welk meetinstrument aan te bevelen is voor de praktijk, maar ook op de wetenschappelijke weg die gevolgd is om tot deze aanbeveling te komen.

Lees het artikel

Protonpompremmers

Esomeprazol (Nexium®), lansoprazol (Prezal®), omeprazol (Losec®, Losecosan®, Omecat®, Pedippi®), pantoprazol en rabeprazol (Pariet®) zijn zeer veelvoorkomende medicijnen die vallen onder de protonpompremmers (protonpump inhibitors (PPI’s)). Ze hebben diverse toepassingen en bijwerkingen. Dit artikel geeft een overzicht van de indicaties, het toedienen en het afbouwen van PPI’s. 

Lees het artikel

Hartritmestoornissen

Als het hartritme afwijkt van het fysiologische sinusritme, is er sprake van een hartritmestoornis. Er zijn legio hartritmestoornissen, waarvan er enkele zeer complex zijn. Sommige hartritmestoornissen geven weinig klachten of zijn relatief onschuldig, andere geven veel klachten of zijn zelfs levensbedreigend. In dit artikel worden enkele relatief eenvoudige, maar zeker geen onschuldige, hartritmestoornissen beschreven.

Lees het artikel

Bronchopulmonale dysplasie

Theeuwen, Heidi  Rubriek(en): Ziektebeeld

Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.

Lees het artikel

Transfusiereacties

Het veilig geven van bloedproducten is een complex proces. In een eerder artikel hebben de auteurs het verloop van het bloedtransfusieproces in de dagelijkse praktijk beschreven.1 In dit artikel wordt dieper ingegaan op de bloedtransfusiereacties die kunnen ontstaan bij het geven van bloed en welke sleutelrol de verpleegkundigen hierin vervullen.

Lees het artikel

Spontane dissectie van de kransslagader

SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist. 

Lees het artikel

Legionellapneumonie

Rashidi, Mujda  Rubriek(en): Ziektebeeld

Legionellapneumonie valt onder community-aquired pneumonia (CAP) en werd voor het eerst in 1977 gediagnosticeerd. Het wordt ook wel de veteranenziekte genoemd: 34 Amerikaanse veteranen overleden aan een ernstige longontsteking na een bezoek aan de jaarlijkse conventie van het Amerikaanse legioen in Philadelphia. In Nederland raken per jaar 300 tot 400 mensen besmet met de bacterie Legionella pneumophila . De longontsteking kan ernstig verlopen, waardoor deze relatief vaak leidt tot een...

Lees het artikel

Tuchtrecht voor verpleegkundigen

Verpleegkundigen vallen onder het medisch tuchtrecht. Patiënten en naaste familie die ontevreden zijn over het handelen van een verpleegkundige kunnen hierover een tuchtklacht indienen bij het tuchtcollege. Het tuchtcollege beoordeelt of een verpleegkundige volgens de professionele standaard heeft gewerkt.

Lees het artikel

Farmacogenetica: DNA-informatie voor medicatie op maat

Geneesmiddeltherapie is een groot goed. Toch zijn er aanzienlijke problemen: bijwerkingen van medicijnen veroorzaken 5-7% van alle ziekenhuisopnamen. Als het gaat over effectiviteit, blijkt maar 25-60% effectief. Dat mensen verschillend reageren op medicatie blijkt grotendeels vast te liggen in het DNA. Door het uitvoeren van een farmacogenetische analyse is medicatie op maat nu echter voor iedereen mogelijk.

Lees het artikel

Druk op de Spoedeisende Hulp

Een file van ambulances voor de afdeling Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis, ambulances die rondjes moeten rijden met een patiënt aan boord tot er plaats is of ambulances die uit moeten wijken naar een geheel andere regio. Het komt steeds vaker voor in Nederland en in landen om ons heen en is een direct gevolg van overcrowding. In dit artikel wordt uitgelegd wat onder overcrowding wordt verstaan en welke gevolgen dit kan hebben voor de individuele patiënt en de zorgketen in zijn...

Lees het artikel

Multipele sclerose (MS)

Multipele sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte treft vooral jongvolwassenen: de diagnose wordt meestal tussen het 20e en 40e levensjaar gesteld. MS kan echter ook al op de kinderleeftijd ontstaan, of pas tot uiting komen na het 50e levensjaar. Het beloop van MS is voor iedereen anders.

Lees het artikel

Lymfoedeem

Butter, E. en Verdonk, B.  Rubriek(en): Casuïstiek

Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...

Lees het artikel

Syndroom van Down: een integrale aanpak

In Nederland worden jaarlijks 230 kinderen met het syndroom van Down geboren. Dit aantal is na de invoering van de niet-invasieve prenatale test (NIPT) gelijk gebleven. Het syndroom van Down gaat gepaard met een breed scala van sociale, fysieke en verstandelijke problematieken vereist daarom extra medische zorg. In zowel binnen- als buitenland zijn richtlijnen opgesteld. Tevens zijn downteams opgericht voor opvang, begeleiding en het leveren van geïntegreerde medische zorg, met als doel...

Lees het artikel

ANCA-geassocieerde vasculitis (AAV)

Vasculitis is de verzamelnaam voor een aantal ernstige, chronische ziektebeelden waarbij de wand van bloedvaten ontstoken raakt. Daardoor krijgen achterliggende organen onvoldoende zuurstof, waardoor ze minder gaan functioneren of zelfs afsterven. Bij drie vormen van vasculitis is een verband aangetoond tussen de ziekte en de aanwezigheid in het bloed van antineutrofiele cytoplasmatische antistoffen oftewel ‘ANCA’. In dat geval spreken we van 'ANCA-geassocieerde vasculitis', of...

Lees het artikel

Obstetrisch plexus-brachialis letsel

Het obstetrisch plexus-brachialis letsel (OPBL) is een zenuwletsel dat tijdens de bevalling ontstaat door trekkracht uitgeoefend op de plexus brachialis, wat leidt tot uitval van sensorische en motorische functies van de arm. Het incidentiecijfer van OPBL varieert enorm in de literatuur. De algemeen beschreven incidentie is 0,4-2,9 per 1.000 levendgeborenen. 1,2 Uitgaand van 172.500 levendgeborenen per jaar in Nederland betekent dit jaarlijks 69-500 nieuwe kinderen met dit letsel. 3

Lees het artikel

Obstructief slaapapneu (OSA)

Het Centrum voor Thuisbeademing en Slaapapneu behandelt al jaren patiënten met slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. De diagnostiek en behandeling van deze stoornissen vinden in een multidisciplinaire setting plaats. Obstructief slaapapneu (OSA) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, vaak in combinatie met snurken. Deze ademstops worden veroorzaakt doordat de bovenste luchtweg samenvalt. De slaapkwaliteit is vaak slecht...

Lees het artikel

Samen beslissen bij extreme vroeggeboorte

Geurtzen, Rosa  Rubriek(en): Casuïstiek

Bij dreigende extreme vroeggeboorte op de grens van levensvatbaarheid mogen ouders meebeslissen over wat te doen als de baby inderdaad geboren wordt: actieve opvang met intensivecarebehandeling, of palliatieve comfort care. Het was niet goed bekend hoe deze counseling het beste kon plaatsvinden. Onderzoek in de afgelopen jaren heeft geleid tot een landelijke aanbeveling en keuzehulp.

Lees het artikel

Cystische fibrose: van genotype naar fenotype

Olde, Wendy  Rubriek(en): Multimorbiditeit

Cystische fibrose (CF, taaislijmziekte) is de meest voorkomende erfelijke afwijking onder het blanke ras. Een fout op chromosoom 7 leidt tot de afwezigheid van of een niet goed functionerend chloorkanaal. Hierdoor is de uitwisseling van zout en water in de cellen verstoord. Dit leidt tot het indikken van lichaamssappen, wat gevolgen heeft in het hele lichaam. De gevolgen voor de longen zijn bij de meeste mensen het bekendst en leiden vaak, niet altijd, tot de meeste problemen. Wanneer deze...

Lees het artikel

Telemonitoring bij hartfalen

Schoep-Bezemer, H.  Rubriek(en): Innovatie

Hartfalen is een snelgroeiend probleem voor de volksgezondheid met een geschatte prevalentie van > 37,7 miljoen personen wereldwijd. De prevalentie en incidentie van hartfalen zijn hoog. Hartfalen blijft een dodelijke ziekte: slechts 35% overleeft vijf jaar na de eerste diagnose. Het aanbod van hartfalenpatiënten zal, met name door de vergrijzing, de komende jaren verder stijgen. Telemonitoring is een van de manieren om de zorg voor de hartfalenpatiënt anders in...

Lees het artikel

Ketenzorg bij Parkinson

Geutjes, C.  Rubriek(en): Casuïstiek

Complexe zorg, u herkent het vast bij chronische patiënten in uw werkveld. De ziekte van Parkinson is een progressieve neurodegeneratieve ziekte, die zowel fysieke als psychische stoornissen veroorzaakt. De zorg voor patiënten met Parkinson is complex. Vaak zijn meerdere zorgverleners betrokken bij de zorg en wordt er multidisciplinair samengewerkt in een zorgketen. In dit artikel is te lezen hoe in Nederland de ketenzorg Parkinson is ontwikkeld.

Lees het artikel

Complex regionaal pijnsyndroom

Het complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) is bekend onder verschillende namen, zoals posttraumatische dystrofie, sudeck-dystrofie (genoemd naar de Duitse chirurg Paul Sudeck), en sympathische reflexdystrofie. In 1993 heeft de International Association for the Study of Pain (IASP) voorgesteld om de naam complex regionaal pijnsyndroom type 1 te gebruiken. Er werd oorspronkelijk een onderscheid gemaakt tussen crps 1 en 2 vanwege aantoonbaar zenuwletsel bij type 2. Verschillende recente...

Lees het artikel

Testiscarcinoom

Verwoerd, Harmke  Rubriek(en): Ziektebeeld

Testiscarcinoom komt vaak voor bij mannen op jonge leeftijd. Een diagnose die op een totaal onverwacht moment komt. Het treft mannen midden in het leven, vaak bezig met hun carrière en/of aandacht voor het stichten van een gezin. De impact is enorm zowel op degene die de diagnose testiscarcinoom krijgt als de naasten. De termijn tussen diagnose en chirurgische behandeling is minder dan 72 uur. In deze korte tijd moet een inventarisatie gedaan worden van de...

Lees het artikel

Aortadissectie

Een aortadissectie is een zeldzaam ziektebeeld met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn naasten op fysiek en psychosociaal terrein. Actuele gegevens over hoe vaak een aortadissectie voorkomt zijn schaars. De schatting is dat een aortadissectie bij 2-4 op 100.000 personen voorkomt. Het overkomt mannen vaker dan vrouwen. Snelle herkenning van het ziektebeeld is van groot belang, te meer daar de behandelmogelijkheden zijn uitgebreid en overlijden voorkómen kan worden.

Lees het artikel

Sepsis: herkennen en behandelen

Sepsis is een veelvoorkomende oorzaak van morbiditeit en mortaliteit in zorginstellingen. Het ontstaat wanneer het immuunsysteem overmatig reageert op een infectie. De resulterende systemische klachten en orgaandisfunctie zijn kenmerkend voor dit ziektebeeld. Nieuwe inzichten in het ziekteproces hebben in recente jaren geleid tot veranderingen in de definitie en behandelstrategieën. Deze worden in dit artikel besproken.

Lees het artikel

Infectie van een prothese

Prothese-infecties (in het Engels prosthetic joint infection, PJI) zijn een van de meesternstige complicaties na plaatsing van een kunstgewricht. 1-3 Het aantal PJIs stijgt evenredig met de toename van het aantal gewrichtvervangende operaties. 2,4,5 Wondmanagement kan van grote invloed zijn op het voorkómen van postoperatieve wondproblemen zoals verlengde postoperatieve wondlekkage en PJIs. 6 Verpleegkundigen kunnen een sleutelrol vervullen­ in het uitvoeren en nastreven van...

Lees het artikel

De charcotvoet

Sleegers, Ron  Rubriek(en): Ziektebeeld

De charcotvoet is een van de mogelijke complicaties bij patiënten met diabetes mellitus. Een charcotvoet is een misvorming van de voet die ontstaat op basis van een uitgebreide gevoelsstoornis (neuropathie) aan de voet. Deze aandoening is vernoemd naar de Franse arts Charcot, die dit verschijnsel in 1882 voor het eerst beschreef. Een charcotvoet is in potentie een lidmaatbedreigende situatie, die kan leiden tot ernstige voetvervormingen, beperkingen en zelfs kan leiden tot...

Lees het artikel

Preoperatieve voedingszorg door verpleegkundigen

Door preoperatieve screening herkennen verpleegkundigen ondervoeding bij hun patiënt. Bij ondervoeding is aanvullende voedingszorg nodig om de voedingsstatus te verbeteren voor een beter herstel van de operatie. Een verpleegkundige interventie met vijf activiteiten werd geëvalueerd op haalbaarheid en effectiviteit in een cluster-gerandomiseerde pilotstudie. Patiënten die de verpleegkundige voedingsinterventie kregen bleken vaker te voldoen aan hun energie- en eiwitbehoefte.

Lees het artikel

Antihormonale therapie bij het mammacarcinoom

Putker, C.  Rubriek(en): Farmacotherapie

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker onder Nederlandse vrouwen. Ongeveer één op de zeven vrouwen krijgt ergens in haar leven de diagnose borstkanker. In ongeveer 75-80% van de gevallen gaat het om een hormoongevoelige vorm van borstkanker. In dit artikel wordt ingegaan op de werking en bijwerkingen van antihormonale therapie bij borstkanker.

Lees het artikel

Laaggeletterdheid en ongelijkheden op gezondheidsgebied

Greene, Robert  Rubriek(en): Casuïstiek

Laaggeletterdheid kan leiden tot hogere ziektecijfers en slechte zelfzorg. Het is in het belang van patiënten dat zorgverleners strategieën introduceren die kunnen bijdragen aan het verbeteren van gezondheidsgeletterdheid. 

Lees het artikel

Respiratoir syncytieel virus

Theeuwen, Heidi  Rubriek(en): Ziektebeeld

Bronchiolitis is een acute (virale) lageluchtweginfectie met ontsteking en obstructie van de kleine luchtwegen. Deze infectie komt voornamelijk voor bij kinderen onder de 2 jaar, meestal in het herfst- en winterseizoen, vaak in aansluiting op een bovensteluchtweginfectie. Een van de meest voorkomende verwekkers is het respiratoir syncytieel virus (RSV).

Lees het artikel

Gevallen of geslagen?

Kindermishandeling komt vaker voor dan de meeste mensen denken. Per jaar komen naar schatting tientallen kinderen om het leven door mishandeling. Kindermishandeling wordt door de omgeving (en door artsen en verpleegkundigen) onvoldoende herkend, waardoor de kinderen een verhoogde kans lopen op blijvend letsel en op latere leeftijd psychisch in de problemen kunnen komen.

Lees het artikel

Trombocytentransfusie: profylactisch of alleen therapeutisch?

Hematologiepatiënten kunnen door de ziekte of behandeling met chemotherapie te maken krijgen met trombocytopenie (lage aantallen bloedplaatjes). Om bloedingen te voorkomen geeft de verpleegkundige een trombocytentransfusie (TT), zodra de trombocyten te laag worden. Is dit de beste benadering of kun je bij volwassen patiënten wachten met transfusie tot er tekenen van bloeding zijn?

Lees het artikel

Niet-vitamine K-antagonerende orale anticoagulantia (NOAC’s)

De afgelopen decennia zijn de medicamenteuze mogelijkheden voor antistolling toegenomen. Tot enkele jaren geleden waren er alleen coumarines beschikbaar. Voor het gebruik van vitamine K-antagonisten (VKA’s) is controle van de International Normalized Ratio (INR) nodig. Tegenwoordig kunnen we beschikken over niet-vitamine K-antagonerende anticoagulantia (NOAC’s). INR-monitoring is hierbij niet nodig en de patiënt hoeft minder te variëren in doseringen dan bij coumarines.

Lees het artikel

De rol van negatieve-druktherapie bij preventie van wondinfecties

Per jaar vinden wereldwijd ruim 250 miljoen grote chirurgische ingrepen plaats. In Nederland zijn dat er 1,5 miljoen. 1 Meestal verloopt het herstel goed, maar dat is niet vanzelfsprekend. Patiënten met hun wonden staan bloot aan vele potentiële gevaren. Infectie van de chirurgische wond is een van de belangrijkste complicaties. Verpleegkundige zorg is van invloed op deze complicatie en dus zijn wondinfecties verpleegsensitieve indicatoren. Een wondinfectie heeft een enorme impact...

Lees het artikel

Primaire spontane pneumothorax

Bij een primaire spontane pneumothorax (PSP) is er lucht aanwezig in de pleuraholte zonder aanwijzingen voor een onderliggende longziekte. Dit is de medische term voor een klaplong. De PSP komt voornamelijk voor bij slanke, lange mannen. Roken is de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van een PSP.

Lees het artikel

Bejegening van een patiënt met anorexia nervosa tijdens refeeding in een ziekenhuis

Anorexia nervosa is een psychiatrische aandoening met vaak ernstige somatische gevolgen, waarvoor tijdelijke behandeling in een ziekenhuis levensreddend kan zijn. Een patiënt werkt niet altijd mee aan de behandeling. Toch moet er vanwege de hoge kans op mortaliteit gehandeld worden. In dit artikel volgen adviezen hoe u deze patiënten het beste kunt bejegenen.

Lees het artikel

Congenitale vaatanomalieën

Congenitale vaatanomalieën zijn goedaardige aangeboren afwijkingen van bloedvaten. Ze kunnen grofweg verdeeld worden in twee categorieën: 1 vaattumoren zoals hemangiomen en vaatmalformaties zoals veneuze malformaties. Op jonge leeftijd kan het onderscheid lastig zijn. Vaak worden veneuze malformaties verward met hemangiomen.

Lees het artikel

De ziekte van Hashimoto

De ziekte van Hashimoto is de meest voorkomende oorzaak van een traag werkende schildklier en de meest voorkomende auto-immuunziekte. Ondanks een goede instelling op schildklierhormoon zijn er nog veel mensen die restklachten ervaren. Dit kan onder andere komen door de onderliggende actieve auto-immuunontsteking. Meerdere leefstijlfactoren hebben hier invloed op en met leefstijlaanpassingen kan getracht worden de restklachten te verminderen.

Lees het artikel

Haloperidol

Haloperidol is een geneesmiddel dat sinds 1959 veelvuldig wordt voorgeschreven aan patiënten die last hebben van psychotische klachten. Het wordt bijvoorbeeld voorgeschreven aan ouderen met gedragsstoornissen ten gevolge van dementie en delier. Het heeft een sterk sederende en antipsychotische werking en wordt vooral toegepast bij acute psychiatrische opwindingstoestanden en acute psychosen. Verpleegkundigen worden regelmatig geconfronteerd met ouderen met gedragsproblemen. Om ouderen...

Lees het artikel

Hemochromatose

Vera Hoving  Rubriek(en): Ziektebeeld

Hemochromatose, ook wel ijzerstapelingsziekte genoemd, is een aandoening waarbij overmatige ijzerstapeling plaatsvindt in verschillende organen. Dit kan vervolgens leiden tot verlittekening (fibrose) en orgaanfalen. De ernst van de hemochromatose varieert per persoon en wordt beïnvloed door bepaalde externe factoren. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een erfelijke vorm (primaire hemochromatose) en een verworven vorm, de secundaire hemochromatose oftewel hemosiderose.

Lees het artikel

TENS, een non-farmacologische pijninterventie

Transcutane elektrische neurostimulatie (TENS) is een non-farmacologische interventie om pijn te reduceren en draagt bij aan een verminderd gebruik van analgetica (pijnmedicatie). De patiënt kan, na een (professionele) uitleg, deze therapie zelfstandig toepassen op tijden die inpasbaar zijn in het dagelijks leven. In dit artikel wordt uitleg gegeven over het werkingsmechanisme van TENS, welk programma het meest geschikt is voor het soort pijn en wat de rol is die de verpleegkundige...

Lees het artikel

Postmortale orgaandonatie

Vervelde, Janneke  Rubriek(en): Casuïstiek

Orgaantransplantatie is een levensreddende behandeling voor patiënten in het eindstadium van orgaanfalen. De transplantatieketen start bij orgaandonatie als onderdeel van reguliere zorg rondom het levenseinde en is uit te voeren in elk ziekenhuis met een intensive care. Orgaandonatie is een intensief traject en kenmerkt zich door een nauwe samenwerking en het leveren van gespecialiseerde behandeling en zorg.

Lees het artikel

Steroïd-geïnduceerde bijnierschorsinsufficiëntie

Medicijnen die het hormoon cortisol (glucocorticoïden) bevatten hebben naast positieve effecten, zoals ontstekingsremmend en afweeronderdrukkend, een negatief effect, namelijk het risico op het uitvallen van de bijnierschors (steroïd-geïnduceerde bijnierschorsinsufficiëntie). Hierbij is het lichaam niet meer in staat voldoende cortisol aan te maken en kan er bij acute lichamelijke of emotionele stress een potentieel levensbedreigende situatie ontstaan (addisoncrisis)....

Lees het artikel

Endocarditis: een levensgevaarlijke aandoening

Elice Flipse  Rubriek(en): Casuïstiek

Bacteriële endocarditis is een ernstige ziekte die tijdens de ziekenhuisopname leidt tot overlijden van één op de vijf patiënten. Na zes maanden is het overlijdenspercentage 26 procent. De incidentie wordt geschat op 2-7 per 100.000 personen per jaar en neemt toe met de leeftijd.

Lees het artikel

PIMS-TS na COVID-19

Sinds de coronapandemie is er een toename van het aantal kinderen met klachten die lijken op die bij de reeds bekende ziekte van Kawasaki. Dit is een opvallend verschijnsel, waarnaar nog veel onderzoek wordt gedaan. De huidige theorie is dat er door een overactief immuunsysteem en ontsteking van de bloedvaten eindorgaanschade kan optreden. Kinderen kunnen hiervan ernstig ziek worden en een deel van deze kinderen heeft zelfs intensieve zorg nodig op de pediatrische intensive care unit (PICU).

Lees het artikel

Het vrouwenhart

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Dit artikel gaat over het ‘vrouwenhart’. Vrouwen zijn anders dan mannen, dat is bekend. Het lijkt een cliché, maar in de dagelijkse praktijk worden hartklachten bij vrouwen door zorgverleners minder vaak herkend. Mede hierdoor sterven meer vrouwen aan hart- en vaatziekten, zijn zij minder goed ingesteld op medicatie en hebben zij vaker hartfalen. Pas sinds een paar jaar wordt er meer rekening gehouden met het feit dat het ontstaan van hart- en vaatziekten bij mannen anders...

Lees het artikel

Inloggen