Zoeken

203 resultaten voor Groot, K. de gevonden

De alcoholpoli

Peter is na een avondje met vrienden op de Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis terechtgekomen. Te veel gedronken en daardoor knock-out gegaan. Een incident, of is er meer aan de hand? In Twente worden alle jongeren (tot 18 jaar) verwezen naar de Alcoholpoli van Tactus Verslavingszorg.

Lees het artikel

Advance care planning

Door middel van advance care planning (ACP) kunnen patiënten doelen en voorkeuren formuleren voor toekomstige medische behandelingen en zorg, deze doelen en voorkeuren bespreken met familie en zorgverleners, en eventuele voorkeuren vastleggen en indien nodig herzien. In dit artikel wordt ACP besproken aan de hand van een casus over een patiënt met de ziekte van Parkinson.

Lees het artikel

De verpleegkundige die rouwt

Verpleegkundigen proberen in hun werk een balans te vinden tussen afstand en nabijheid. De begeleiding van patiënt en naasten en het zien van lijden, rouwen en sterven van patiënten kunnen ook invloed hebben op de verpleegkundige zelf. Met name op emotioneel gebied wordt veel van de verpleegkundige gevraagd.

Lees het artikel

Een bijzondere tweeling

Theeuwen, Heidi  Rubriek(en): Ziektebeeld

In Nederland worden er gemiddeld 18 tot 19 tweelingen geboren per 1000 bevallingen. Van alle tweelingen is ongeveer 65% twee-eiig. Slechts 35% van de tweelingparen is dus eeneiig. Eeneiige tweelingen ontstaan doordat één bevruchte eicel zich al heel snel na de bevruchting in tweeën splitst. In zeldzame gevallen kunnen er bij een eeneiige tweeling intra-uterien of rondom de geboorte ernstige problemen ontstaan door een afwijkende bloedverdeling in de placenta.

Lees het artikel

Als team werken aan comfortabele zorg voor het kind

Pijnlijke en/of beangstigende medische procedures betekenen voor kinderen en hun ouders vaak een grote bron van stress. Oplossingen hiervoor vragen om maatwerk. Bepalend hierbij zijn het type procedure, eerdere ervaringen, ontwikkelingsleeftijd, karakter en de sociale context van het kind. Het is belangrijk om in samenwerking met kind, ouders en zorgverleners tot de best mogelijke zorg te komen. Procedurele comfortzorg (PCZ) is daarom teamwerk, waarbij gestreefd wordt naar vertrouwen tussen...

Lees het artikel

Diagnostiek van aangeboren gehoorafwijkingen

Saskia Vasenna  Rubriek(en): Casuïstiek

De neonatale gehoorscreening heeft als doel kinderen met een permanent gehoorverlies op te sporen. Er worden maximaal drie gehoorscreeningsronden gedaan, voordat het kind naar een audiologisch centrum wordt verwezen. Belangrijk is de gehoorschade in een vroeg stadium op te sporen om geen achterstand in taal en ontwikkeling op te lopen. Het is dus van belang dat de eerste gehoorscreening kort na de geboorte plaatsvindt. Vaak gebeurt dit in combinatie met de hielprik. Goede informatie naar de...

Lees het artikel

Hepatitis C, the silent killer overwonnen?

Meerkerk, Lia  Rubriek(en): Ziektebeeld

Hepatitis C wordt ook wel de silent killer genoemd. De diagnose wordt vaak laat gesteld en er kan dan al veel schade zijn aangericht. Een vroege diagnose is van groot belang om complicaties te voorkomen. De afgelopen jaren is er veel veranderd ten aanzien van de behandeling van hepatitis C. Medicatie die nu beschikbaar is, geeft een grotere kans op genezing en kan gezien het gunstigere bijwerkingenprofiel aan meer patiënten worden voor geschreven. Ook voor...

Lees het artikel

Verminderde urine-uitscheiding

De ‘lage urinewegen’ omvatten het distale derde deel van beide ureteren, de urineblaas met blaashals en de urethra met afsluitmechanisme. Tijdens de vullingsfase moet urine opgeslagen worden bij een lage intravesicale druk. Tijdens de mictiefase moet het lichaam zich, op een geschikt moment en plaats, ontdoen van de tijdelijk opgeslagen urine. Tijdens de vullingsen mictiefase zijn de processen in de blaas en van het afsluitmechanisme tegengesteld. De blaas functioneert als...

Lees het artikel

Refeedingsyndroom

Vera Hoving  Rubriek(en): Ziektebeeld

Ondervoede patiënten hebben bij te snel en het herintroduceren van te veel voeding een verhoogde kans op het ontwikkelen van het refeedingsyndroom. In dit artikel worden criteria voor identifi ceren hoogrisicopatiënten toegelicht. Elektrolytstoornissen kunnen leiden tot hormonale en metabole veranderingen en kunnen potentieel leiden tot levensbedreigende complicaties. Vroegtijdige herkenning en adequate behandeling van dit ziektebeeld is van groot belang.

Lees het artikel

Darmspoelen bij dwarslaesiepatiënten

Obstipatie en/of fecale incontinentie zijn een groot probleem voor dwarslaesiepatiënten. Een goed defecatiebeleid is daarom essentieel. Darmspoelen is een methode die ingezet kan worden om de stoelgang te reguleren. Het is goed aan te leren aan patiënt en zorgverlener(s), maar kent wel belangrijke absolute en relatieve contra-indicaties. Een goede training is essentieel om complicaties te voorkomen en therapietrouw te bevorderen.

Lees het artikel

Farmacogenetica: DNA-informatie voor medicatie op maat

Geneesmiddeltherapie is een groot goed. Toch zijn er aanzienlijke problemen: bijwerkingen van medicijnen veroorzaken 5-7% van alle ziekenhuisopnamen. Als het gaat over effectiviteit, blijkt maar 25-60% effectief. Dat mensen verschillend reageren op medicatie blijkt grotendeels vast te liggen in het DNA. Door het uitvoeren van een farmacogenetische analyse is medicatie op maat nu echter voor iedereen mogelijk.

Lees het artikel

Aortadissectie

Een aortadissectie is een zeldzaam ziektebeeld met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn naasten op fysiek en psychosociaal terrein. Actuele gegevens over hoe vaak een aortadissectie voorkomt zijn schaars. De schatting is dat een aortadissectie bij 2-4 op 100.000 personen voorkomt. Het overkomt mannen vaker dan vrouwen. Snelle herkenning van het ziektebeeld is van groot belang, te meer daar de behandelmogelijkheden zijn uitgebreid en overlijden voorkómen kan worden.

Lees het artikel

Zuurstofsaturatie

Zuurstoftherapie wordt zeer frequent toegepast op intensive care units, medische afdelingen, verzorgingshuizen en zelfs in de thuissituatie. Een goed begrip van de indicaties, gevolgen en risico’s van zuurstoftoediening is voor de zorgverlener van groot belang. Monitoring van de hoeveelheid zuurstof in het bloed kan hierbij in belangrijke mate bijdragen aan een veilige en correcte omgang met zuurstof.

Lees het artikel

Vulvaire lichen planus

Vulvaire klachten werden lange tijd beschouwd als een ongepast onderwerp om over te spreken. Het gevolg hiervan is dat vulvaire klachten de afgelopen decennia minder aandacht kregen. De laatste jaren heeft hierin een verandering plaatsgevonden. Binnen de huidige gezondheidszorg zien huisartsen steeds vaker vrouwen met klachten in het vulvaire gebied. Voor een groot deel worden deze klachten door de huisarts behandeld. Soms is er een doorverwijzing nodig naar een ziekenhuis, vooral bij...

Lees het artikel

Amyotrofische laterale sclerose (ALS)

Amyotrofische laterale sclerose (ALS) is een progressieve aandoening met toenemende spierzwakte. Patiënten overlijden als gevolg van zwakte van de ademhalingsspieren. Er is een grote variatie in snelheid van progressie en voorkomende symptomen per patiënt. Meest voorkomende symptomen zijn toename van functionele beperkingen, spraak- en slikproblemen, ademhalingszwakte en cognitieve veranderingen. De veelheid aan symptomen en het progressieve verloop maken de zorg complex en...

Lees het artikel

Prostaatcarcinoom

Harmke Verwoerd  Rubriek(en): Ziektebeeld

Prostaatkanker is vaak goed te behandelen, maar behandelingen hebben een grote impact op kwaliteit van leven. Voorlichting en begeleiding zijn van groot belang en de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist kan goed ingezet worden om draagkracht en draaglast in kaart te brengen en zo samen met de patiënt een behandelplan op te stellen.

Lees het artikel

Reanimeren: van basaal naar geavanceerd

Sinds een aantal jaren is het gebruik van de automatische externe defibrillator (AED) bij het uitvoeren van basic life support (BLS) in opmars. Totdat een specialistisch reanimatieteam arriveert, wordt er met behulp van de AED voor gezorgd dat er, indien nodig, een schok kan worden toegediend om het hartritme te corrigeren. Vanaf het moment dat het specialistisch reanimatieteam aanwezig is, wordt gestart met de advanced life support (ALS). Met behulp van twee scenario’s (shock en...

Lees het artikel

Digoxine, wat je moet weten voor je het toedient

Digoxine is geschikt bij behandeling van hartritmestoornissen en hartfalen, veroorzaakt door of samengaand met boezemfibrilleren en te hoge kamerfrequentie. Het middel is niet levensverlengend, maar verbetert wel de kwaliteit van leven. Digoxine heeft een groot aantal bijwerkingen die levensbedreigend kunnen zijn. Door de smalle therapeutische breedte ligt de dosering die nodig is om het gewenste effect te bereiken, dicht bij de toxische dosering. Zorgvuldigheid bij het instellen op...

Lees het artikel

De rokende patiënt en het belang van stoppen met roken (kopie)

Roken is een risicofactor voor tal van aandoeningen en een belangrijke doodsoorzaak. Stoppen is lastig, want roken is sterk verslavend. Opname of behandeling voor een aan roken gerelateerde aandoening kan voor rokers echter het signaal zijn dat het nu echt ‘vijf voor twaalf’ is. Daarom is aandacht voor roken in het ziekenhuis en in de GGz van groot belang. Dit artikel zet de belangrijkste ziekten op een rij die samenhangen met roken en bespreekt de mogelijkheden voor...

Lees het artikel

Wetenschappelijk onderzoek, EBP en kwaliteitsverbetering: silo’s of synergie?

De afgelopen decennia is enorm veel wetenschappelijk onderzoek gedaan en zijn de resultaten steeds sneller beschikbaar. Toch verloopt implementatie van nieuwe kennis in de praktijk nog traag. 1 Hierdoor krijgt een groot aantal mensen nog steeds niet de best beschikbare behandeling of zorg. 2,3 Dit inzicht heeft ertoe geleid dat er steeds meer nadruk is komen te liggen op implementatie. In het kader hiervan wordt vaak gesproken over evidence-based practice (ebp) en kwaliteitsverbetering....

Lees het artikel

Casus basaalcelcarcinoom

Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker (75%) die goed behandeld kan worden en niet uitzaait. Het groeit zeer langzaam, maar toch is goede en tijdige behandeling noodzakelijk, anders groeit het carcinoom verder de huid in en tast het de onderliggende weefsels aan, ook kraakbeen en botweefsel. Goede behandeling, maar ook het juist informeren over preventie en zelfonderzoek zijn van groot belang bij patiënten met deze huidaandoening.

Lees het artikel

Abruptio placentae

Een abruptio placentae is het gedeeltelijk of geheel voortijdig loslaten van de placenta. Abruptio placentae wordt ook solutio placentae genoemd. In dit artikel wordt abruptio placentae aangehouden. Abruptio placentae, partieel dan wel totaal, is een zeldzame en ernstige complicatie in de zwangerschap met een hoge foetale morbiditeit en mortaliteit. Een abruptio placentae is vaak moeilijk te herkennen, omdat de symptomen ook kunnen passen bij een normaal beloop van de zwangerschap. De...

Lees het artikel

Pijn op de borst

Epping, A.  Rubriek(en): Wat is het?

Pijn op de borst kan veel oorzaken hebben, variërend van een levensbedreigende tot een simpele oorzaak. Wanneer iemand klaagt over pijn op de borst, wordt vaak een relatie gelegd met hartklachten of een dreigend hartinfarct. Bij de patiënt bestaat ook de angst dat het iets met het hart te maken heeft. Het is dan ook van groot belang dat duidelijk wordt of de pijnklachten worden veroorzaakt door myocardischemie of niet. Bij de klacht ‘pijn op de borst’ is er niet...

Lees het artikel

Palliatieve zorg bij de ziekte van Parkinson

Palliatieve zorg voor mensen met de ziekte van Parkinson (ZvP) is een onontgonnen gebied. De ZvP is een veelvoorkomende aandoening die grote gevolgen heeft voor het dagelijks leven. Patiënten hebben te maken met een breed scala aan problemen op zowel lichamelijk (o.a. traagheid in bewegen, incontinentie en vallen), geestelijk (o.a. depressie en dementie) als psychosociaal (o.a. gedragsverandering en relatieproblematiek) gebied. De zorg voor parkinsonpatiënten wordt steeds complexer...

Lees het artikel

Vitaal bedreigde patiënt

Simmes, F.  Rubriek(en): Patiëntveiligheid

De ‘vitaal bedreigde patiënt’ is een van de tien thema’s van het ‘Veiligheidsprogramma VMS zorg’. Het programma is in het leven geroepen nadat uit een groot onderzoek ‘Onbedoelde schade in Nederlandse ziekenhuizen’ is gebleken dat in 2004 1735 patiënten in de Nederlandse ziekenhuizen zijn overleden vanwege vermijdbare gebeurtenissen. Het Veiligheidsprogramma heeft ten doel vermijdbare onbedoelde schade in de Nederlandse ziekenhuizen...

Lees het artikel

Functieverlies als gevolg van een ziekenhuisopname

Een groot deel van de ouderen heeft te maken met functieverlies als gevolg van een ziekenhuis opname. Dat betekent dat zij essentiële activiteiten zoals wassen, aankleden en lopen niet meer zelfstandig kunnen uitvoeren. Bij normale veroudering gaan de spiermassa en spierkracht achteruit; deze achteruitgang wordt ook wel sarcopenie genoemd. Een ziekenhuisopname kan deze achteruitgang verder versnellen. Vier factoren spelen daarbij een rol: de pre-existente geriatrische condities die...

Lees het artikel

Het diogenes-syndroom

Rubriek(en): GGZ in het ziekenhuis

Het diogenes-syndroom is een combinatie van zelfverwaarlozing, verzameldrang, slechte zelfzorg, achteruitgang van het dagelijks functioneren (adl), een vervuilde woonomgeving en sociale isolatie. Daarnaast kan er bij de verwaarloosde oudere sprake zijn van andere comorbiditeit. (H)erkenning en behandeling/begeleiding van de verschillende fenomenen, bijkomende ziekten/deficiënties, oorzaken van zelfverwaarlozing en verzameldrang verbeteren begrip, opvang, verzorging en bejegening van...

Lees het artikel

De thoraxdrain

Thoraxdrainage zal op elke longafdeling vrijwel wekelijks voorkomen en ondanks de hoge frequentie blijft de verzorging hiervan een foutgevoelige handeling. Aangezien fouten bij de verzorging kunnen leiden tot complicaties (infectie, recidief pneumothorax), is kennis van de werking en de verzorging van groot belang. Via de thoraxdrain is er een verbinding tussen de pleuraholte en de buitenwereld. Hierdoor kan een teveel aan lucht en/of vocht in de pleuraholte worden afgevoerd. In de...

Lees het artikel

Snelle diagnostiek, behandeling en preventie bij een TIA

Jaarlijks krijgen ongeveer 54.000 patiënten in Nederland een ‘transient ischaemic attack’ (TIA). Kenmerkend voor de TIA is het voorbijgaande karakter van de neurologische uitvalsverschijnselen, die veroorzaakt worden door een tijdelijke verstoring van de bloedvoorziening van de hersenen. Epidemiologische en demografische ontwikkelingen zorgen voor een stijging van de incidentie van de TIA. Het belang van het zorgproces is dus groot. Onbehandeld is het risico op een recidief...

Lees het artikel

Acuut compartimentsyndroom

Jonxis, E.  Rubriek(en): Acute geneeskunde

Het acuut compartimentsyndroom (ACS) is een acuut ontstane verhoogde druk in een aangedaan spiercompartiment. Om weefselversterf te voorkomen is snelle diagnostiek van groot belang. De diagnose wordt gesteld door middel van de 4 P’s. Bij het vermoeden van het ACS is chirurgisch ingrijpen geboden. Een fasciotomie is de enige remedie. Het sluiten van de wond kan op verschillende wijzen gebeuren: spontaan, door middel van veters, vac-pomp of huidtransplantatie.

Lees het artikel

Casus: de nietgenezende wond

Wonden die niet binnen een gemiddelde tijd van drie weken genezen, komen vaak voor. Het ulcus cruris komt bijvoorbeeld bij ongeveer 1% van de westerse bevolking voor. De genezingsduur van het ulcus cruris is gemiddeld twaalf weken en de belasting voor de patiënt is zeer hoog. Het is daarom van groot belang de genezingsduur zoveel mogelijk te verkorten. De relatief eenvoudige techniek van huidtransplantatie door het plaatsen van punch grafts wordt nog onvoldoende ingezet, terwijl ook...

Lees het artikel

Cardiologie voor vrouwen is sterk in beweging

Maas, A.  Rubriek(en): Ziektebeeld

De cardiologie heeft zich in de jaren zestig van de vorige eeuw als zelfstandig specialisme ontwikkeld, waarbij de focus primair kwam te liggen op onderzoek en behandeling van hart- en vaatziekten (HVZ) bij (en door) mannen. In veel studies werd deelname van vrouwen als niet-relevant gezien en aan dit standpunt werd nog tot ver in de jaren zeventig en tachtig vastgehouden. De gezondheidszorg voor vrouwen werd in die tijd benaderd met een ‘bikini approach’, waarbij de aandacht...

Lees het artikel

(In)spannend

Er wordt ‘s nachts een patiënt van 16 op de IC opgenomen. De jongen heeft een schedeltrauma en is buiten bewustzijn. Er is sprake van een groot hersenletsel en een infauste prognose. Het beleid is om de zwelling van het hersenweefsel tegen te gaan zodat de familie de tijd krijgt om afscheid te nemen en voor een eventuele donorprocedure.

Lees het artikel

Skin tears

De oudere huid wordt steeds dunner, droger en fragieler. De verschillende huidlagen zijn niet meer zo stevig met elkaar verbonden, waardoor rimpels kunnen ontstaan, maar ook acute, pijnlijke wonden. Onder invloed van medicijnen en leefgedrag, zoals roken, voeding, matige huidverzorging, kan de huid bij bepaalde patiëntengroepen nog dunner zijn. Ook neonaten en kinderen hebben een onderontwikkelde en daardoor kwetsbare huid. Vaak ontstaan skin tears door wrijven, schaven, stoten of...

Lees het artikel

Op weg naar minder pijn bij volwassen patiënten met brandwonden

Adequate pijnbestrijding is een essentieel onderdeel van de behandeling van patiënten met brandwonden, omdat dit bijdraagt aan een snellere genezing en de kans op late gevolgen zoals posttraumatisch stress kan verminderen. Om het pijnbestrijdingsbeleid te kunnen evalueren, is het meten van pijn van groot belang. Pijnmeting wordt het best uitgevoerd met behulp van de meest geschikte pijnmeetinstrumenten. Voor volwassenen die in staat zijn een zelfrapportage van pijn te geven is...

Lees het artikel

Het post-intensivecaresyndroom; verborgen ziekte na IC-opname

Jaarlijks worden er in Nederland ruim 86.000 patiënten op een Intensive Care (IC) opgenomen en behandeld. Dankzij medisch-technische ontwikkelingen zijn de overlevingskansen van IC-patiënten de afgelopen jaren enorm gestegen. De keerzijde is dat een groot aantal patiënten van de IC wordt ontslagen met langdurige beperkingen in het dagelijks functioneren. Postintensivecaresyndroom (PICS) is de term waarmee de lichamelijke, psychische en cognitieve verschijnselen...

Lees het artikel

Buidelen, een belangrijk medicijn!

Normal 0 21 false false false NL X-NONE X-NONE...

Lees het artikel

Oud en kwetsbaar

Een ziekenhuisopname is een risicovolle gebeurtenis voor oudere patiënten: 30-60% ontwikkelt een blijvend functieverlies. Dit betekent een toename van afhankelijkheid en daarmee een toename van zorg. Niet alle ouderen hebben een even groot risico op het ontwikkelen van functieverlies. De normale gevolgen van het ouder worden, de ontwikkeling van geriatrische condities en syndromen, multimorbiditeit, maar ook de iatrogene aspecten van de ziekenhuisopname staan in verband met het...

Lees het artikel

Richtlijn koorts bij kinderen

Koorts bij kinderen is een frequente reden voor een bezoek aan de Spoedeisende Hulp. De uitdaging is het vroegtijdig onderscheiden van kinderen met een ernstige infectie van de grote meerderheid van kinderen met een zelflimiterende aandoening. Met het dalen van de incidentie van ernstige infecties sinds de introductie van verschillende vaccinaties, is ook de ervaring met de beoordeling van het ernstig zieke kind minder groot geworden. Het feit dat per jaar nog 23 kinderen in Nederland...

Lees het artikel

Septische shocksyndroom

De (ernstige) sepsis is een veel gezien ziekteproces op een verpleegafdeling, waarbij interventies door het Spoed Interventie Team (SIT) noodzakelijk en gewenst zijn. Als gevolg van een infectie in het lichaam ontstaat er een cascade aan verschijnselen waarbij vaak meerdere vitale functies bedreigd worden. De ernstige hypotensie die als gevolg van een relatief vochttekort in de bloedvaten ontstaat, vormt een bedreiging voor zuurstoftransport van en naar de weefsels. Hierbij ontstaat er...

Lees het artikel

Rabdomyolyse

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Rabdomyolyse komt uit het Grieks en is samengesteld uit rhábdos dat streep betekent, mus staat voor spier en lúsis wordt vertaald met afbraak. Bij rabdomyolyse, ook wel compartiment- of logesyndroom genoemd, gaat het om de afbraak van grote hoeveelheden dwarsgestreepte spiercellen door verwonding, waardoor de inhoud van de spiercellen naar buiten loopt en opgenomen wordt in het bloed. Het is een zeldzame aandoening die een ernstig verloop kan hebben als zij niet tijdig herkend...

Lees het artikel

Radiologie en nucleaire geneeskunde: een dynamische afdeling met vele gezichten

Beeldvorming bij echo, MRI en nucleaire geneeskunde wordt op verschillende wijzen verkregen en behandeld. In dit artikel worden de meest voorkomende voorzorgsmaatregelen besproken om risico’s bij onderzoeken op Radiologie en Nucleaire geneeskunde in het algemeen te beperken. In het bijzonder de voorzorgsmaatregelen in verband met contrastnefropathie en een allergische reactie worden belicht.

Lees het artikel

Hypertrofische cardiomyopathie en erfelijkheid

Hypertrofische cardiomyopathie (HCM) is een erfelijke hartspieraandoening waarbij sprake is van verdikking van de hartspier. HCM kan zich op verschillende manieren uiten. Iemand kan geen klachten hebben, maar HCM kan ook tot plotse hartdood leiden. In Nederland vindt bij de diagnose HCM doorgaans verwijzing plaats naar de afdeling Klinische genetica. Om een eventueel erfelijke oorzaak vast te stellen kan DNA-onderzoek worden verricht.

Lees het artikel

Bloedgassen

Een bloedgas, ook wel een astrup genoemd, wordt aangevraagd om meer te weten te komen over het zuur-base-evenwicht van de patiënt. Een afwijking hierin kan levensgevaarlijk zijn, maar ook een uiting van een nog niet gediagnosticeerde onderliggende aandoening. Dit onderzoek wordt dan ook laagdrempelig aangevraagd en verpleegkundigen krijgen er veel mee te maken. In dit artikel wordt ingegaan op de fysiologie van een zuur-base-evenwicht en wat afwijkingen in een bloedgas betekenen.

Lees het artikel

Vragen naar een mening

Vragen naar de mening van patiënten of collega’s over een bepaald onderwerp is een veelgebruikte manier om gegevens te verzamelen in onderzoek. Er zijn verschillende manieren om naar een mening te vragen. De onderzoeker kan gebruikmaken van een schriftelijke vragenlijst, maar kan ook besluiten om zelf de mensen te ondervragen in een interview. Ondanks dat het interview tijdrovend is voor de onderzoeker, levert het veelzijdige informatie op en valt de keuze vaak om die reden op...

Lees het artikel

'Beter Laten'-handelingen bieden ruimte voor 'gemiste zorg'

Verpleegkundigen ervaren een hoge werkdruk, maar doen ook dingen die zij eigenlijk niet zouden moeten doen. Daardoor blijven er andere dingen liggen. Wetenschappers hebben in samenwerking met Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland een lijst opgesteld van handelingen die verpleegkundigen eigenlijk niet meer zouden moeten doen: de Beter Laten-lijst.

Lees het artikel

Extravasatie van intraveneuze geneesmiddelen

Extravasatie van intraveneuze geneesmiddelen kan, afhankelijk van het geneesmiddel, ernstige permanente (cosmetische) schade voor de patiënt opleveren als niet tijdig correct gehandeld wordt. Dit artikel beschrijft hoe u extravasatie kunt herkennen, welke preventiemaatregelen er zijn en geeft een overzicht van de te ondernemen acties bij extravasatie van verschillende soorten medicatie.

Lees het artikel

Leukocyten

In het kader van de bespreking van de laboratoriumwaarden staat in dit nummer de witte bloedcel of leukocyt centraal. Leukocyten hebben de taak het lichaam te behoeden voor ziekte bij het binnendringen van micro-organismen. Daarnaast kunnen leukocyten infecties bestrijden en zijn zij in staat lichaamsvreemd materiaal te herkennen en te verwijderen. Kortom, leukocyten zijn onmisbaar om te overleven. 1

Lees het artikel

Münchausen- 'by proxy'-syndroom

Patries Worm  Rubriek(en): Ziektebeeld

Jaarlijks zijn er in Nederland ruim 100.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. Bij kindermishandeling kan gedacht worden aan lichamelijke en geestelijke kindermishandeling, affectieve en lichamelijke verwaarlozing, kinderen die slachtoffer zijn van seksueel misbruik, huiselijk geweld of psychische mishandeling. Een minder voorkomende vorm van kindermishandeling is het Münchhausen-‘by-proxy’-syndroom (MBPS). Tegenwoordig spreken we liever over pediatric condition...

Lees het artikel

Gevallen of geslagen?

Kindermishandeling komt vaker voor dan de meeste mensen denken. Per jaar komen naar schatting tientallen kinderen om het leven door mishandeling. Kindermishandeling wordt door de omgeving (en door artsen en verpleegkundigen) onvoldoende herkend, waardoor de kinderen een verhoogde kans lopen op blijvend letsel en op latere leeftijd psychisch in de problemen kunnen komen.

Lees het artikel

Endocarditis

Infectieuze endocarditis (IE) is een progressieve ontsteking van de binnenkant van het hart en/of de hartkleppen, die in de meeste gevallen veroorzaakt wordt door bacteriële infectie. Het is een ernstige ziekte, want door de ontsteking kunnen de hartkleppen en de omliggende structuren en kleppen beschadigd raken. Dit kan leiden tot hartfalen en ritme- en geledingsstoornissen. Daarnaast kan endocarditis sepsis, een CVA en perifere embolieën veroorzaken. Het is een complex...

Lees het artikel

Vruchtwaterembolie

Een vruchtwaterembolie is een zeldzaam maar dramatisch ziektebeeld rondom de bevalling, met een hoge mortaliteit en morbiditeit voor zowel moeder als kind. Snel en doeltreffend ingrijpen is hierbij noodzakelijk. Bij een vruchtwaterembolie treedt er een cardiovasculaire collaps op met stollingsproblematiek rondom de bevalling. Het lijkt op een anafylactische reactie op foetaal materiaal in de circulatie van de moeder. Het effect van de reactie is afhankelijk van de hoeveelheid materiaal, en...

Lees het artikel

Ouderen en visuele beperkingen

In het verpleeghuis zijn de bewoners meestal ondergebracht op verschillende afdelingen. Iedere afdeling huisvest twintig tot dertig bewoners. Soms zijn de afdelingen ingedeeld naar zorgzwaarte van de bewoners, maar meestal wonen er op een afdeling bewoners met verschillende zorgbehoeften bij elkaar. Wel wordt er vaak een onderscheid gemaakt in psychogeriatrische afdelingen, somatische afdelingen, revalidatie en dagbehandeling.

Lees het artikel

Polyfarmacie bij ouderen

De kans op het krijgen van chronische aandoeningen neemt met het ouder worden toe. Hierdoor stijgt eveneens het gebruik van meerdere geneesmiddelen, dat ook polyfarmacie genoemd wordt. Door het innemen van meerdere geneesmiddelen stijgt de kans op interacties en bijwerkingen vooral bij ouderen. Bovendien is correcte inname voor de oudere patiënt lastiger. Dit alles kan invloed hebben op de therapietrouw.

Lees het artikel

Medicatie via de sonde

Wanneer een patiënt niet meer zelf voeding tot zich kan nemen, is een maagsonde een goede uitkomst. Via de maagsonde kan de patiënt de nodige voedingsstoffen en vocht toegediend krijgen in de vorm van sondevoeding. Maar wat als de patiënt ook medicatie gebruikt die niet tot nader order gestopt kan worden?

Lees het artikel

Analyse van invoering Spoed Interventie Systeem

Het Spoed Interventie Systeem (SIS) is in Nederlandse ziekenhuizen verplicht ingevoerd om de zorg voor de vitaal bedreigde patiënten te verbeteren. Heeft dit er nu voor gezorgd dat verpleegkundigen en artsen deze patiënten sneller herkennen en behandelen? Onderzoek laat zien dat het aantal reanimaties, ongeplande opnames op de Intensive care en het aantal sterfgevallen is afgenomen. Daarnaast zijn professionals tevreden met de invoering ervan.

Lees het artikel

Steen en been klagen

Meerkerk, A. en Koeter, I.  Rubriek(en): Ziektebeeld

‘Ik neem liever nog geen plaats, dokter!’, zegt de patiënt zuchtend en steunend. De patiënt is door de huisarts met spoed ingestuurd naar het ziekenhuis in verband met onhoudbare pijnklachten en bloed in de urine. Na al verscheidene rondjes in de wachtkamer te hebben gelopen, komt patiënt met een van pijn vertrokken gezicht de spreekkamer binnen. Ondanks de pijnstilling van de huisarts heeft hij hevige pijnklachten in de flank. De pijnmedicatie heeft slechts...

Lees het artikel

Spontane dissectie van de kransslagader

SCAD (spontaneous coronary artery dissection) is een belangrijke oorzaak van een acuut coronair syndroom. Het kenmerk van SCAD is dat de obstructie van de bloedstroom in de kransslagader of coronairarterie wordt veroorzaakt door een dissectie van de intima van de kransslagader al of niet gecompliceerd met hematoomvorming in de dissectieholte. SCAD is een diagnose die nogal eens wordt gemist. 

Lees het artikel

Cardiovasculaire toxiciteit bij behandeling van borstkanker

Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij vrouwen. Gelukkig is de prognose in de afgelopen decennia verbeterd. Dat komt enerzijds doordat de ziekte in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd en de therapeutische mogelijkheden zijn toegenomen. Hierdoor neemt de levensverwachting toe en daalt de mortaliteit. 1 Aan de andere kant krijgt een deel van de borstkankerpatiënten op korte of lange termijn te maken met cardiovasculaire toxiciteit (CT) als gevolg van de systemische en lokale...

Lees het artikel

Statistische basisbegrippen

Het implementeren van nieuwe interventies in de verpleegkundige praktijk vraagt naast vaardigheden gericht op planning en organisatie, begrip van verplegingswetenschappelijk onderzoek. Verplegingswetenschappelijk onderzoek kan plaatsvinden met verschillende typen designs, waarbij iedere opzet zijn eigen kenmerken heeft. Interventieonderzoek is waarschijnlijk het meest relevant voor de verpleegkundige praktijk. Daarom worden in dit artikel de belangrijkste begrippen en effectmaten uit...

Lees het artikel

Negatieve-druktherapie (met instillatie)

Negatieve-druktherapie (NDT) is een niet-chirurgische wondbehandeling die toegepast wordt om wondgenezing en reiniging van slecht genezende wonden te stimuleren door middel van negatieve druk of zuigkracht. De doorbloeding van het weefsel in de wondomgeving wordt gestimuleerd, waardoor groei van granulatieweefsel versneld wordt en de wond sneller geneest. Het toepassen van NDT kent verschillende indicaties en contra-indicaties en kan toegepast worden in ziekenhuizen, verpleeghuizen en de...

Lees het artikel

Het metabool syndroom

Risicofactoren voor diabetes type 2 en hart- en vaatziekten zijn vaak tegelijkertijd aanwezig bij mensen met overgewicht en obesitas. Deze overlappende risicofactoren samen worden aangeduid als het metabool syndroom en zijn een duidelijk extra risico op ziekte. In dit artikel wordt uitgelegd wat het metabool syndroom is en hoe dit syndroom te herkennen en te behandelen is.

Lees het artikel

Hartfalen

In dit artikel wordt ingegaan op (acuut) hartfalen: wat is het en hoe komt het, hoe herken ik het, wat is de behandeling volgens de laatste richtlijn?

Lees het artikel

Endocarditis: een levensgevaarlijke aandoening

Elice Flipse  Rubriek(en): Casuïstiek

Bacteriële endocarditis is een ernstige ziekte die tijdens de ziekenhuisopname leidt tot overlijden van één op de vijf patiënten. Na zes maanden is het overlijdenspercentage 26 procent. De incidentie wordt geschat op 2-7 per 100.000 personen per jaar en neemt toe met de leeftijd.

Lees het artikel

Nazorg bij een COVID-19-besmetting

Een deel van de mensen houdt na besmetting met COVID-19 langdurig klachten. Dat wordt ‘long-COVID’ genoemd. De klachten kunnen tot enkele weken, maar soms meerdere maanden na een infectie aanhouden. De ernst kan afnemen in de loop van de tijd. Mensen kunnen continu of wisselend klachten hebben. Het is nog niet duidelijk waarom deze klachten optreden. Wie door een COVID-19-besmetting op de IC moet worden opgenomen, kan ook daarvan langdurig klachten houden. Problemen die toe...

Lees het artikel

Lymfoedeem

Butter, E. en Verdonk, B.  Rubriek(en): Casuïstiek

Lymfoedeem is een veelvoorkomende complicatie van kankerbehandeling. Het eerste symptoom kan een zwaar of vermoeid gevoel in het betreffende ledemaat zijn, zichtbare zwelling treedt in dat geval later op. Wanneer het vroeg wordt onderkend en adequaat wordt behandeld kan chronisch LO worden voorkomen. Om symptomen vroeg te kunnen herkennen moeten patiënten goed zijn voorgelicht, ook moeten zij zich bewust worden van de beïnvloedende factoren. Het is voor elke individuele...

Lees het artikel

Nierfalenpatiënt in predialysefase

Leeuwen, M. van  Rubriek(en): Casuïstiek

In Nederland heeft ongeveer 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Klachten ontstaan vaak pas als de nierfunctie 30% of minder is. Op de polikliniek nierfalen worden patiënten gezien met stadium 4 en 5 (figuur 1). Dit betreft patiënten met een klaring < 30 ml/min en/of snelle progressie van het nierfalen. De fase waarbij de nierfunctie richting nierfunctievervangende therapie gaat wordt ook wel predialysefase genoemd. Patiënten zien afwisselend de nefroloog en de...

Lees het artikel

Zelfcontrole van de bloedglucose

Bloedglucose meten met een glucosemeter is de meest gebruikte techniek om inzicht te krijgen in de diabetesregulatie van de patiënt met diabetes. Er zijn veel ontwikkelingen op het gebied van verschillende glucosemeters.

Lees het artikel

Niet-medicamenteuze interventies ter vermindering van postoperatieve pijn

Broens, S.  Rubriek(en): Interventies

Pijn is een evolutionair nuttig signaal dat in de perioperatieve periode bestreden moet worden, omdat het negatieve gevolgen heeft voor het herstel van de patiënt. Helaas zijn de beschikbare medicamenteuze opties voor pijnbestrijding beperkt en gaan zij gepaard met bijwerkingen die ook negatieve gevolgen hebben voor het herstel na een operatie. In dit artikel worden verschillende niet-medicamenteuze interventies besproken die kunnen worden toegepast met als doel pijn en...

Lees het artikel

Werking van het oor

In dit artikel worden de anatomie en fysiologie van het oor beschreven. Er wordt verder ingezoomd op wat geluid is en hoe dit door het oor verwerkt wordt. Conductieve en perceptieve slechthorendheid worden behandeld en de behandeling hiervan door middel van een luchtgeleidingshoortoestel.

Lees het artikel

Hartfalen

Marjan Maneschijn  Rubriek(en): Ziektebeeld

Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen ten gevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Er worden drie vormen van hartfalen onderscheiden. Voor de symptomen is het onderscheid tussen backward failure (falen vóór de aangedane harthelft) en forward failure (na de aangedane harthelft) van belang. De belangrijkste oorzaak van hartfalen is het doormaken van een hartinfarct; ook andere oorzaken worden besproken. Door de vele oorzaken en vormen van...

Lees het artikel

Kraamvrouwenkoorts

Baart, A.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Kraamvrouwenkoorts, ook wel puerperale sepsis genoemd, is een infectie veroorzaakt door een Streptococcus pyogenes, die vrouwen in het kraambed kunnen krijgen. Doordat de symptomen erg uiteen kunnen lopen en de presentatie vaak aspecifiek is, is de infectie moeilijk te herkennen. Zonder (tijdige) behandeling heeft de infectie een zeer snelle progressie en is er een hoog risico op complicaties en mortaliteit.

Lees het artikel

Fecale incontinentie

Patiënten met een inflammatory bowel disease (IBD) hebben vaak klachten van buikpijn en (bloederige) diarree. Patiënten moeten soms rennen naar het toilet of het toilet wordt niet op tijd gehaald. Bij ongewenst verlies van ontlasting spreken we over fecale incontinentie (FI). Dit artikel gaat in op de prevalentie van FI bij oudere patiënten met IBD, het effect op de kwaliteit van leven, het belang van het bespreekbaar maken van FI en mogelijke interventies bij FI.

Lees het artikel

Vermijden van ziekenhuisopname nabij het levenseinde; de rol van verpleegkundigen

Ongeveer de helft van de patiënten, die niet onverwacht overlijden, wordt in de laatste drie levensmaanden opgenomen in het ziekenhuis. De meeste mensen willen in deze periode juist thuisblijven en daar ook overlijden. Ria de Korte-Verhoef beschrijft in haar promotieonderzoek vijf strategieën om ziekenhuisopname nabij het levenseinde te vermijden.1 Verpleegkundigen spelen hierbij een belangrijke rol.

Lees het artikel

Grenzen aan zorg

Meer dan de helft van de verpleegkundigen wordt tijdens het werk geconfronteerd met agressie en geweld van patiënten, cliënten of hun familieleden. Oplopende wachttijden en bezorgdheid zijn voor externen vaak aanleiding voor frustratie of agressie. Hoe kunnen verpleegkundigen omgaan met de toenemende agressie?

Lees het artikel

Autosomaal dominante polycysteuze nierziekte

Autosomal dominant polycystic kidney disease (ADPKD) is een type chronische nierschade die gepaard gaat met cysten die groeien en zich vermeerderen in de nieren. Als de cysten hard groeien, kan dit tot gevolg hebben dat de nieren en de buik opzwellen. Cysten kunnen na verloop van tijd ook leiden tot verminderde nierfunctie en soms tot nierfalen of ‘eindstadium nierinsufficiëntie’.

Lees het artikel

Inflammatoir mammacarcinoom

Inflammatoir mammacarcinoom (IMC) of mastitis carcinomatosa is een vrij zeldzame vorm van borstkanker die vaak bij jongere vrouwen optreedt en een agressief beloop heeft. De klachten en verschijnselen worden besproken en welke behandelingen mogelijk zijn.

Lees het artikel

Patiëntveiligheid is óók: zorg voor zorgprofessionals

Een patiëntincident meemaken is ingrijpend voor zorgprofessionals. Collegiale ondersteuning (peer support) kan helpen om weer in balans te komen en eventuele moeilijkheden in de verwerking tijdig te signaleren. Goede zorg voor zorgprofessionals draagt bij aan weerbaarheid van medewerkers en aan een (werk)klimaat gericht op openheid, vertrouwen en steun. Beide zijn essentieel voor kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid.

Lees het artikel

Pseudomyxoma peritonei (PMP)

Diepen, K. van  Rubriek(en): Casuïstiek

Pseudomyxoma peritonei (PMP) is een zeer zeldzame aandoening die zich kenmerkt door mucineuse (slijmerige) ascites, meestal veroorzaakt door een geperforeerde mucocele van het appendix met hierin mucineus neoplasma (AMN). Door het zeldzame voorkomen, de atypische symptomen, de moeilijk te diagnosticeren ziekte en de specialistische behandeling, cytoreductive surgery (CRS) en hypertherme intraperitoneale chemotherapie (HIPEC), vraagt dit om expertise van alle betrokken zorgverleners.

Lees het artikel

INTERMED bij complexe patiënten

Bij aankondiging lijkt de zorgvraag van meneer A. eenvoudig, een man op leeftijd met diarree. De situatie blijkt echter complexer en meer zorg, afstemming en tijd te vragen dan vooraf ingeschat, onder andere vanwege psychische en sociale problemen. Als team wilt u patiënten graag meteen de juiste zorg geven, maar hoe is snel en overzichtelijk te bepalen wat een patiënt nodig heeft?

Lees het artikel

Trombocyten

In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat nu de trombocyt centraal. Functies en afwijkingen in de stollingsfactoren komen later aan de orde. De trombocyten of bloedplaatjes behoren tot de vaste bestanddelen van het bloed en worden gemaakt in het beenmerg. De trombocyten zijn samen met de stollingsfactoren verantwoordelijk voor de stolling en antistolling van het bloed. 1 Aan de ene kant moet het bloed voldoende vloeibaar of ontstold zijn om de organen van zuurstof en...

Lees het artikel

PIMS-TS na COVID-19

Sinds de coronapandemie is er een toename van het aantal kinderen met klachten die lijken op die bij de reeds bekende ziekte van Kawasaki. Dit is een opvallend verschijnsel, waarnaar nog veel onderzoek wordt gedaan. De huidige theorie is dat er door een overactief immuunsysteem en ontsteking van de bloedvaten eindorgaanschade kan optreden. Kinderen kunnen hiervan ernstig ziek worden en een deel van deze kinderen heeft zelfs intensieve zorg nodig op de pediatrische intensive care unit (PICU).

Lees het artikel

De inzet van familie op de IC

Delirium is een veelvoorkomend probleem op de intensive care (IC) en gerelateerd aan een slechtere uitkomst voor de patiënt. Omdat ongeveer een derde van de IC-patiënten belast is met de negatieve gevolgen van delirium, is het toepassen van preventieve maatregelen op de IC noodzakelijk. De huidige richtlijnen benadrukken het belang van niet-medicamenteuze strategieën, waarin verpleegkundigen een centrale rol spelen.

Lees het artikel

Takotsubocardiomyopathie

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Wie kent er in zijn of haar leven geen periode van blijdschap, verdriet, pijn, angst of schrik? Het zijn emoties die bij mensen stress kunnen geven met gevolgen voor de hartfunctie. Folkman en Lazerus hebben in 1984 stress gedefinieerd als ‘een bepaalde relatie tussen de persoon en de omgeving die door de persoon wordt beoordeeld als belastend door het overschrijden van zijn of haar draagkracht en het in gevaar brengen van zijn of haar welzijn’. Butler...

Lees het artikel

Tuchtrecht voor verpleegkundigen

Verpleegkundigen vallen onder het medisch tuchtrecht. Patiënten en naaste familie die ontevreden zijn over het handelen van een verpleegkundige kunnen hierover een tuchtklacht indienen bij het tuchtcollege. Het tuchtcollege beoordeelt of een verpleegkundige volgens de professionele standaard heeft gewerkt.

Lees het artikel

Hartschade na borstkanker

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Door de ontwikkeling van verbeterde opsporingstechnieken en nieuwe oncologische behandelingen zijn de overlevingskansen de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd. Mede door de verbeterde overleving zijn nadelige effecten (op de lange termijn) van oncologische behandelingen op hart en vaten meer zichtbaar geworden. Afhankelijk van risicofactoren en het type behandeling kan tot 30% van de borstkankerpatiënten last krijgen...

Lees het artikel

Sepsis: herkennen en behandelen

Sepsis is een veelvoorkomende oorzaak van morbiditeit en mortaliteit in zorginstellingen. Het ontstaat wanneer het immuunsysteem overmatig reageert op een infectie. De resulterende systemische klachten en orgaandisfunctie zijn kenmerkend voor dit ziektebeeld. Nieuwe inzichten in het ziekteproces hebben in recente jaren geleid tot veranderingen in de definitie en behandelstrategieën. Deze worden in dit artikel besproken.

Lees het artikel

De ziekte van Hashimoto

De ziekte van Hashimoto is de meest voorkomende oorzaak van een traag werkende schildklier en de meest voorkomende auto-immuunziekte. Ondanks een goede instelling op schildklierhormoon zijn er nog veel mensen die restklachten ervaren. Dit kan onder andere komen door de onderliggende actieve auto-immuunontsteking. Meerdere leefstijlfactoren hebben hier invloed op en met leefstijlaanpassingen kan getracht worden de restklachten te verminderen.

Lees het artikel

Pijn op de borst

De meeste mensen hebben ooit pijn of een steek op de borst gehad. Een naar gevoel, waarbij al snel gedacht wordt aan hart- of longproblemen. Pijn op de borst kan echter verschillende oorzaken hebben. Het kan een symptoom zijn van een levensbedreigend probleem, zoals een hartinfarct, maar het kan ook een gevolg zijn van overbelaste spieren na inspaninning. In de praktijk is het soms moeilijk om de oorzaak van pijn op de borst te duiden. Zorgverleners kunnen met behulp van klinisch redeneren...

Lees het artikel

Pijn meten bij de mechanisch beademde ICU-patiënt

Hoe meet een zorgprofessional op een valide en betrouwbare manier pijn bij mechanisch beademde kritiek zieke patiënten op een intensive care (ICU) die niet zelf kunnen aangeven of ze pijn hebben? Dit artikel gaat niet alleen in op welk meetinstrument aan te bevelen is voor de praktijk, maar ook op de wetenschappelijke weg die gevolgd is om tot deze aanbeveling te komen.

Lees het artikel

Prikkelbaredarmsyndroom

Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende darmziekte in Nederland. PDS kan de kwaliteit van leven sterk beïnvloeden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar PDS en de behandelmogelijkheden. De verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten kunnen voor de patiënt het verschil maken en bijdragen aan verbetering van kwaliteit van leven!

Lees het artikel

Kalium

In de klinische en poliklinische praktijk komen vrijwel dagelijks afwijkingen in het kaliumgehalte in het bloed voor. Belangrijk is dat er gestreefd wordt naar normale kaliumwaarden, want zowel hyper- als hypokaliëmie kan ernstige gevolgen hebben voor de patiënt. De behandeling moet allereerst gericht zijn op het normaliseren van het kalium in het bloed. Vervolgens moet er aandacht zijn voor de oorzaak van de afwijking en wordt gecontroleerd of het kalium stabiel blijft. 

Lees het artikel

Therapeutische taal en communicatie

U werkt in de zorg. Maar hebt u zelf wel eens ervaren hoe het is om patiënt te zijn? Lees mee over Annette in de casus. Annette is een patiënte die vandaag een mastectomie zal ondergaan in verband met een mammacarcinoom. Ze ligt op de holding, voordat ze opgehaald wordt door de anesthesiemedewerker. Vraag uzelf hierbij af hoe het zou voelen als u zelf een operatie zou ondergaan. Wat zou u zich afvragen voordat u onder narcose wordt gebracht? Wie zou u willen dat ze bellen als de...

Lees het artikel

Bronchopulmonale dysplasie

Theeuwen, Heidi  Rubriek(en): Ziektebeeld

Bronchopulmonale dysplasie (BPD) is een vorm van chronische longschade ten gevolge van vroeggeboorte. BPD is een van de meest voorkomende en ernstigste complicaties bij (extreme) prematuren. BPD kan flinke gevolgen hebben voor de verdere ontwikkeling van het kind.

Lees het artikel

Steekproef en selectie in een onderzoek

Het doel van wetenschappelijk onderzoek is op basis van waarnemingen in de praktijk algemene uitspraken te doen over de werkelijkheid. De onderzoeker wil generaliseren, zodat de getrokken conclusies gelden voor de hele groep. Meestal ondervraagt de onderzoeker echter niet alle mensen, maar slechts een beperkt aantal. Bij het interpreteren van de conclusies is het belangrijk je af te vragen of deze ook gelden voor alle mensen.

Lees het artikel

De betekenis van INR, APTT, PT en bloedingstijd

Dit is het laatste artikel over de hematologische laboratoriumonderzoeken. De INR oftewel international normalized ratio wordt bepaald om de mate van antistolling te bepalen bij patiënten die vitamine K-antagonisten gebruiken. APTT staat voor ‘activated partial-thromboplastin time’. Hiermee wordt bepaald hoe lang het duurt voor het bloed stolt. Deze bepaling wordt gebruikt om problemen in de bloedstolling te onderzoeken en om de werking van...

Lees het artikel

Het immuunsysteem

Micro-organismen, we hebben ze nodig. Als pathogene micro-organismen echter de overhand krijgen ontstaat een ziekte. Ons immuunsysteem is constant bezig het menselijk lichaam te beschermen tegen bacteriën, virussen, parasieten en andere ziekteverwekkers. Bij een infectie bestrijdt het immuunsysteem de micro-organismen en wordt er immuniteit opgebouwd. Bij een volgende infectie worden mensen dan niet of minder ziek.

Lees het artikel

Anorexia nervosa, hoe te (be)handelen in een algemeen ziekenhuis?

Anorexia nervosa (AN) is een ernstige psychiatrische ziekte. Het ontstaan van AN wordt verklaard vanuit biologische, psychologische en sociale theorieën. Deze patiënten worden bij voorkeur in een gespecialiseerde klinisch psychiatrische setting behandeld, maar bij een somatische bedreiging worden ze opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Verpleegkundige interventies zowel op somatisch als op psychisch gebied zijn noodzakelijk.

Lees het artikel

De ijzerstatus

Als de zorgverlener verstoring van het ijzermetabolisme wil uitsluiten dan wel aantonen, kan de ijzerstatus bepaald worden. Het lichaam heeft ijzer nodig voor het goed functioneren van hemoglobine. Voor het zuurstoftransport moet er voldoende ijzer beschikbaar zijn. Daarom  is het belangrijk dat ijzer kan worden opgenomen en opgeslagen en is het nodig dat het  transport van ijzer adequaat wordt uitgevoerd.

Lees het artikel

Acute neurologie

Moeilijk uit de woorden kunnen komen, afhangende mondhoek en verlammingsverschijnselen van arm en/of been van een lichaamshelft. De meeste mensen zullen dit herkennen als een beroerte of cerebrovasculair accident. Maar wat is nu eigenlijk een cerebrovasculair accident en is het altijd wel zo goed te herkennen als hiervoor beschreven?

Lees het artikel

Richtlijnen

Multidisciplinaire richtlijnen zijn niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg. Richtlijnen ondersteunen evidence-based werken, waarbij de beste beschikbare wetenschappelijke literatuur wordt gecombineerd met de expertise van de professional en de expertise en voorkeuren van patiënten. Richtlijnen staan boven in de piramide van evidence (nog boven systematische reviews), maar dit gaat alleen op als het een richtlijn van goede kwaliteit betreft. Om de methodologische kwaliteit van...

Lees het artikel

Lymfoedeem

Hilda Withaar  Rubriek(en): Ziektebeeld

Lymfoedeem is een chronische aandoening die vaak langzaam begint en progressief verloopt. Bij lymfoedeem treedt er zwelling op van een lichaamsdeel door ophoping van lymfevocht vanwege tekortschieten van het lymfesysteem. Als verpleegkundige kunt u te maken krijgen met mensen met (risico op) lymfoedeem. Daarom is het belangrijk kennis te hebben van lymfoedeem om uw handelen daarop te kunnen afstemmen.

Lees het artikel

Verstoord bewustzijn

Wie kent niet de scènes uit de bekendste soapseries: de geliefde die opeens uit een coma ontwaakt. Gek genoeg is dit minder onwaarschijnlijk dan u denkt, want een coma duurt niet langer dan drie weken. Maar helemaal correct zijn die series natuurlijk niet. Een coma eindigt namelijk als een patiënt komt te overlijden of omdat hij/zij de ogen opendoet. Het openen van de ogen betekent alleen niet dat er sprake is van bewustzijn. In dit artikel behandelen we de vormen van verminderd...

Lees het artikel

Geneesmiddelen in het verkeer

Ongeveer 10% van de verkeersdeelnemers gebruikt geneesmiddelen die de rijvaardigheid beïnvloeden. Per jaar vallen er volgens een recente schatting tussen de 33 en 66 verkeersdoden en meer dan 1000 gewonden door rijden onder invloed van geneesmiddelen. Verpleegkundig specialisten, en in sommige gevallen ook verpleegkundigen, kunnen hun patiënt adviseren over medicatiegebruik en autorijden.

Lees het artikel

Congenitale vaatanomalieën

Congenitale vaatanomalieën zijn goedaardige aangeboren afwijkingen van bloedvaten. Ze kunnen grofweg verdeeld worden in twee categorieën: 1 vaattumoren zoals hemangiomen en vaatmalformaties zoals veneuze malformaties. Op jonge leeftijd kan het onderscheid lastig zijn. Vaak worden veneuze malformaties verward met hemangiomen.

Lees het artikel

Reanimatie in het ziekenhuis

Een reanimatie in het ziekenhuis is geassocieerd met hoge mortaliteit. Hoewel professionele hulpverlening snel ter beschikking is, verschilt de patiëntenpopulatiedie reanimatiebehoeftig is wezenlijk van de groep die buiten het ziekenhuis een circulatiestilstand krijgt. Verbetering van de uitkomst lijkt te vinden in het optimaliseren van teamtraining van reanimatievaardigheden, evaluatie en de identificatie van risicogroepen.

Lees het artikel

CVA bij atriumfibrilleren

Atriumfibrilleren is een hartritmestoornis waarbij het ritme volledig onregelmatig en meestal versneld is. Deze ritmestoornis komt veel voor bij oudere mensen. Atriumfibrilleren kan symptomatisch of asymptomatisch zijn. Een karakteristieke bevinding in het lichamelijk onderzoek is een onregelmatige pols en de diagnose wordt gesteld met een ecg. Er zijn diverse manieren om de aandoening te behandelen. Het is belangrijk te bekijken of er een risico is op een CVA. Dit ziektebeeld kan ontstaan...

Lees het artikel

Aangeboren hartafwijkingen

Jaarlijks worden er in Nederland ongeveer 1.250 kinderen geboren met een corvitium oftewel hartafwijking. In dit artikel worden de meest voorkomende congenitale hartafwijkingen en de eerste opvang daarbij besproken.

Lees het artikel

Nierdonatie bij leven

Dam, Ruth  Rubriek(en): Casuïstiek

In 60% van de niertransplantaties in Nederland is er sprake van een levende nierdonatie. De overweging om een nier af te staan is een keuze die niet voor iedereen eenvoudig te maken is. Voor de besluitvorming om in aanmerking te komen voor het donortraject is een belangrijke rol weggelegd voor het Transplantatieteam, waarvan de verpleegkundig specialist deel uitmaakt.

Lees het artikel

Lichamelijk onderzoek bij overmatig alcoholgebruik

Overmatig alcoholgebruik pleegt een grote aanslag op het menselijk lichaam. Alcohol kan ernstige somatische complicaties geven zoals leverfalen, schade aan het maag-darmstelsel en cardiovasculaire problemen. Bij lichamelijk onderzoek kunnen somatische complicaties worden opgespoord met inschatting van de ernst, om behandeling van alcoholgerelateerde stoornissen integraal uit te voeren.

Lees het artikel

Acute lymfatische leukemie bij kinderen

Bij acute lymfatische leukemie (ALL) verdringen maligne cellen het gezonde beenmerg. Dit kan leiden tot diverse symptomen zoals bleekheid, botpijn, hematomen en perioden met koorts. ALL is de meest voorkomende oncologische aandoening bij kinderen, 120 kinderen per jaar in Nederland. De diagnostiek en de hoogcomplexe zorg vinden plaats in een kinderoncologisch centrum en de laagcomplexe zorg in een shared carecentrum in de woonomgeving van het kind. Alle kinderen in Nederland worden behandeld...

Lees het artikel

Creatinine en eGFR als maat voor de nierfunctie

De belangrijkste taak van de nieren is het bloed te zuiveren van afvalstoffen en daarbij de zouten en zuurgraad in balans te houden. Met behulp van een creatininebepaling in het serum kan een geschatte glomerulaire filtratiesnelheid worden berekend als maat voor de nierfunctie. In dit artikel zal besproken worden hoe deze waarde geïnterpreteerd dient te worden. Ook de oorzaken en gevolgen van een gestoorde nierfunctie komen aan bod.

Lees het artikel

Specifieke wondproblematiek bij oncologische ulcera

In 2019 was de incidentie van nieuwe kankerpatiënten 117.631. Regelmatig komen bij hen wonden met genezingsstoornissen voor. Er wordt een verdeling gemaakt in oncologische ulcera, waarbij het wondbed maligne is en oncologische wonden, waarbij het wondbed benigne is. Dit artikel gaat over patiënten met oncologische ulcera. Het geeft inzicht in de oorzaken en onderliggende problematiek, waarna er aan de hand van casuïstiek een vertaalslag gemaakt wordt naar de praktijk.

Lees het artikel

Erfelijke vormen van mammacarcinoom

Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren sterk toegenomen. In veel gevallen is er sprake van een autosomaal dominante overerving. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. Er wordt ingegaan op erfelijke afwijkingen specifi ek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.

Lees het artikel

De PICC

Een PICC is een centrale katheter die perifeer, meestal in de bovenarm wordt ingebracht. Voordeel van deze lijn is dat de katheter wel een jaar of langer kan blijven zitten, waardoor de patiënt niet elke keer opnieuw geprikt hoeft te worden. Het uiteinde van de katheter ligt centraal in de overgang van de vena cava superior naar het rechter atrium. Daardoor raakt het bloedvat minder snel geïrriteerd en kunnen irriterende vloeistoffen zoals cytostatica of totale parenterale voeding...

Lees het artikel

De werking van het oog

In dit artikel wordt de werking van het oog besproken en voorkomende brekingsafwijkingen bij het scherpstellen van de ogen. De verschillen tussen bijziendheid, verziendheid en astigmatisme komen aan bod. Voor correctie van deze afwijkingen kan men binnen de optiekbedrijven terecht bij de opticien, de contactlensspecialist of de optometrist. Van deze beroepsgroepen is de optometrist een beschermde beroepsgroep volgens de Wet BIG.

Lees het artikel

Oncologische wonden

In 2019 was de incidentie van nieuwe kankerpatiënten 117.631. Regelmatig komen bij hen wonden met genezingsstoornissen voor. Er wordt een verdeling gemaakt naar twee wondtypen namelijk oncologische ulcera en oncologische wonden. Dit artikel gaat over oncologische wonden. Het geeft inzicht in de oorzaken en onderliggende problematiek, waarna dit aan de hand van casuïstiek vertaald wordt naar de praktijk.

Lees het artikel

Maagzuurremmers

De geneesmiddelgroep maagzuurremmers omvat als belangrijkste vertegenwoordigers protonpompremmers (PPI’s) en histamine-2-receptortblokkerende geneesmiddelen (H2-antagonisten). Met name de PPI’s behoren tot de meest voorgeschreven middelen in Nederland.

Lees het artikel

Audit en feedback voor evidence-based zorg

Van 2014 tot 2016 steeg het aantal indicatoren in de Nederlandse ziekenhuizen van 1.360 naar 1.551, een toename van 14%. 1 Met de komst van het elektronisch patiëntendossier is de verwachting dat het aantal kwaliteitsmetingen nog verder zal toenemen. 2 Hoe zorgen we ervoor dat al deze metingen resulteren in betere, evidence-based zorg voor de patiënt?

Lees het artikel

Hemoglobine

In de serie klinisch redeneren rond laboratoriumuitslagen staat als eerste hemoglobine centraal. Hemoglobine is een eiwit in het bloed dat zich in de rode bloedcel of erytrocyt bevindt. Het bevat veel ijzer en zorgt voor de aanvoer van zuurstof naar en de afvoer van kooldioxide van de weefsels. Een verstoring van de hemoglobinewaarden kan grote gevolgen hebben voor de patiënt. Het is van belang dat verpleegkundigen bekend zijn met de functie van hemoglobine en dat zij veranderingen in...

Lees het artikel

Long COVID en psychische klachten

Een op de acht Nederlanders houdt langdurige klachten na een besmetting met COVID-19. Bij long COVID komen ook vaak psychische klachten als angst en depressie voor. Copingstrategieën kunnen bij long COVID niet effectief blijken, waardoor psychische klachten versterken. Erkenning van de klachten, multidisciplinaire samenwerking in de keten en adequate behandeling kunnen ervoor zorgen dat mensen kunnen herstellen.

Lees het artikel

Naadlekkage na colorectale operatieve ingreep

Maligne en benigne afwijkingen in de dikke darm of het rectum kunnen aanleiding zijn voor colorectale chirurgie. De meest voorkomende complicaties zijn na(bloedingen), wondinfecties en naadlekkages. Een naadlekkage is een ernstige chirurgische complicatie met een hoge morbiditeit en mortaliteit. Wanneer het behandelteam en de patiënt op de hoogte zijn van de risicofactoren voor, tijdens en na de operatie, kunnen daarvoor patiëntgerichte interventies en controles worden ingezet. Het...

Lees het artikel

Seksueel geweld

Tegenwoordig zijn er in Nederland Centra voor Seksueel Geweld, waarin verschillende disciplines samenwerken en de zorg voor slachtoffers centraal staat. De centra doen forensisch-medisch onderzoek, leveren acute medische zorg gericht op preventie van zwangerschap en besmetting met seksueel overdraagbare aandoeningen. Ook leveren de centra acute psychologische zorg gericht op herstel en preventie van psychische stoornissen zoals een posttraumatische stressstoornis.

Lees het artikel

Hartritmestoornissen

Als het hartritme afwijkt van het fysiologische sinusritme, is er sprake van een hartritmestoornis. Er zijn legio hartritmestoornissen, waarvan er enkele zeer complex zijn. Sommige hartritmestoornissen geven weinig klachten of zijn relatief onschuldig, andere geven veel klachten of zijn zelfs levensbedreigend. In dit artikel worden enkele relatief eenvoudige, maar zeker geen onschuldige, hartritmestoornissen beschreven.

Lees het artikel

Pericarditis en pericardvocht

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Pericarditis is een ontsteking van het pericard. Dit zijn de vliezen die rond het hart zitten, ook wel het hartzakje genoemd. Het pericard zorgt ervoor dat het hart vrij kan bewegen tijdens de systole en de diastole. Het hartzakje, gevuld met pericardvocht, zit als een stootkussen om het hart heen. Pericarditis kan mild verlopen, waarbij patiënten lichte pijn op de borst en koorts ervaren. Maar het kan ook een ernstiger beloop hebben, waarbij een grote hoeveelheid pericardvocht de...

Lees het artikel

Kwalitatief onderzoek, vis of aap?

Kwalitatief onderzoek geeft de onderzoeker de kans om uiteenlopende vragen te beantwoorden. Kwalitatieve methoden zijn onder meer geschikt om theorieën te vormen, doorleefde ervaringen in kaart te brengen en subjectieve fenomenen gedetailleerd te onderzoeken. Dit artikel bespreekt de uitgangspunten van kwalitatief onderzoek, methodologische aspecten en geeft een voorbeeld van kritische beoordeling aan de hand van een wetenschappelijke publicatie.

Lees het artikel

Talk to me in SBAR

De Situation Background Assessment Recommendation of SBAR-methode is een internationale standaard voor de overdracht van patiënteninformatie. Door het gebruik van SBAR verbetert de patiëntveiligheid. De methode wordt door medewerkers vaak nog gezien als het zoveelste afvinklijstje. En dat is ten onrechte.

Lees het artikel

Corticosteroïden

Corticosteroïden zijn afgeleid van het bijnierschorshormoon cortisol. Het toepassingsgebied is breed en gerelateerd aan de ontstekingsremmende en/of afweeronderdrukkende werking. Corticosteroïden worden als substitutietherapie voorgeschreven bij bijnierschorsinsufficiëntie. Verpleegkundigen hebben een belangrijke rol in de voorlichting over werking, gebruik en bijwerkingen en in het signaleren, monitoren en managen van (potentiële) bijwerkingen. Hiermee dragen zij bij aan...

Lees het artikel

Diabetische voet

Sleegers, Ron  Rubriek(en): Ziektebeeld

Tijdens de COVID-pandemie kwam al snel ook de diabetische voet in het nieuws. Omdat patiënten niet naar de polikliniek durfden te komen of omdat deze gesloten was, zagen de ziekenhuizen al snel meer diep geïnfecteerde voeten op de Spoedeisende Hulp (SEH) en werden er meer amputaties gemeld. Dit geeft heel goed weer hoe kwetsbaar mensen zijn met een diabetische voet die niet goed behandeld kan worden. Het snel herkennen en het opstarten van adequate zorg bij een diabetische voet is...

Lees het artikel

Het vrouwenhart

Boes-van Laar, M.  Rubriek(en): Ziektebeeld

Dit artikel gaat over het ‘vrouwenhart’. Vrouwen zijn anders dan mannen, dat is bekend. Het lijkt een cliché, maar in de dagelijkse praktijk worden hartklachten bij vrouwen door zorgverleners minder vaak herkend. Mede hierdoor sterven meer vrouwen aan hart- en vaatziekten, zijn zij minder goed ingesteld op medicatie en hebben zij vaker hartfalen. Pas sinds een paar jaar wordt er meer rekening gehouden met het feit dat het ontstaan van hart- en vaatziekten bij mannen anders...

Lees het artikel

Een vluchteling met PTSS

Patricia Strijk  Rubriek(en): Casuïstiek

In dit artikel wordt in het bijzonder aandacht besteed aan posttraumatische stresstoornis (PTSS) bij de vluchteling. Er wordt beschreven waaruit de PTSS-klachten kunnen bestaan, hoe u daarmee als verpleegkundige in de dagelijkse praktijk kunt omgaan en welke de specifi eke aandachtspunten zijn bij een vluchteling. Ook de behandelmogelijkheden bij PTSS wordt kort toegelicht.

Lees het artikel

Obstructief slaapapneu (OSA)

Het Centrum voor Thuisbeademing en Slaapapneu behandelt al jaren patiënten met slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. De diagnostiek en behandeling van deze stoornissen vinden in een multidisciplinaire setting plaats. Obstructief slaapapneu (OSA) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, vaak in combinatie met snurken. Deze ademstops worden veroorzaakt doordat de bovenste luchtweg samenvalt. De slaapkwaliteit is vaak slecht...

Lees het artikel

Creatinine en ureum

In de praktijk worden bloedwaarden als creatinine en ureum vaak gemeten. Aan de hand van de creatinineconcentratie in het bloed kan de nierfunctie worden bepaald. Als het ureum te hoog is in het bloed, kan er sprake zijn van een uremisch syndroom. Bij een dergelijk syndroom moet er direct worden ingegrepen.

Lees het artikel

Nervusvagusstimulatie bij kinderen met epilepsie

Bij refractaire epilepsie komen epileptische aanvallen niet onder controle met anti-epileptica. Nervusvagusstimulatie (NVS) als aanvullende niet-medicamenteuze behandeling bij kinderen kan een uitkomst zijn naast het gebruik van medicatie om het aantal aanvallen, de hevigheid, de nasleep ervan en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Lees het artikel

Anti-emetica bij misselijkheid en braken

In dit artikel worden anti-emetica beschreven in de context van misselijkheid en braken. Deze symptomen komen veelvuldig voor in de meest uiteenlopende praktijken van alledag. Om structuur aan te brengen in deze diversiteit is de Richtlijn misselijkheid en braken van Pallialine (www.pallialine.nl) gebruikt. Deze richtlijn is multidisciplinair samengesteld en biedt inzicht in symptoommanagement.

Lees het artikel

Anafylactische shock

Anafylaxie is een acute allergische reactie op bijvoorbeeld geneesmiddelen, voedsel of een insectenbeet. Anafylaxie kan leiden tot shock en bij niet-handelen een fatale afloop hebben. De Gezondheidsraad schat de prevalentie van anafylaxie ten gevolge van voeding per 100.000 mensen op 1-3%. Cijfers van anafylaxie als gevolg van medicijnen of insectenbeten, zijn er niet, omdat dit niet is onderzocht. In dit artikel wordt voornamelijk ingegaan op de ernstige allergische reactie, de...

Lees het artikel

Myasthenia gravis

Myasthenia gravis (MG) is een goed behandelbare auto-immuunziekte van de neuromusculaire overgang. De aandoening wordt gekenmerkt door wisselende, inspanningsgebonden spierzwakte. Het verloop van de ziekte kan grillig zijn en is moeilijk te voorspellen. Bij een myasthene crisis is er sprake van respiratoire insufficiëntie. Direct ingrijpen door het ondersteunen van de ademhaling en intensiveren van de behandeling is in dat geval noodzakelijk.

Lees het artikel

Myositis

Myositis betekent letterlijk spierontsteking. Het is een zeldzame, behandelbare auto-immuunziekte. Kenmerkend is subacute spierzwakte, met bij een deel van de patiënten ook betrokkenheid van bijvoorbeeld huid of longen. Er zijn vier subtypen te onderscheiden met elk specifieke kenmerken. Intensieve medicamenteuze behandeling is nodig om ernstige, potentieel levensbedreigende, complicaties te voorkomen.

Lees het artikel

Diabetes mellitus type 1 bij kinderen

Jaarlijks wordt er bij 600-650 kinderen diabetes mellitus type 1 gediagnosticeerd, ook wel diabetes de novo genoemd. Deze kinderen presenteren zich vaak met een diabetische ketoacidose op de Spoedeisende Hulp. Soms is een eerste presentatie zo ernstig dat opname op de intensive care noodzakelijk is. De behandeling van diabetes type 1 bestaat uit het levenslang subcutaan toedienen van insuline door middel van een injectiepen of een insulinepomp. Het vergt van kind en ouders aanpassing van de...

Lees het artikel

Complicaties van de perifere intraveneuze infuuscanule

Complicaties bij een perifere intraveneuze infuuscanule (iv-canule) komen veel voor en kunnen zeer ernstige gevolgen hebben. Er bestaat in Nederland nog geen richtlijn voor infuuszorg. Ziekenhuizen hanteren verschillende protocollen. De belangrijkste spelregels op een rij.

Lees het artikel

Multipele sclerose

Marco Heerings  Rubriek(en): Ziektebeeld

Multipele sclerose (MS) is een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel. MS komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (3 : 1). Er wordt nog steeds onderzoek verricht naar de oorzaken en mogelijke behandeling van MS. In dit artikel leest u enkele resultaten daarvan. Mensen met MS vormen een grote belasting voor de mantelzorger. Voor u als verpleegkundige en verpleegkundig specialist is er een aantal aandachtpunten waarmee u rekening dient te houden.

Lees het artikel

Infectie van een prothese

Prothese-infecties (in het Engels prosthetic joint infection, PJI) zijn een van de meesternstige complicaties na plaatsing van een kunstgewricht. 1-3 Het aantal PJIs stijgt evenredig met de toename van het aantal gewrichtvervangende operaties. 2,4,5 Wondmanagement kan van grote invloed zijn op het voorkómen van postoperatieve wondproblemen zoals verlengde postoperatieve wondlekkage en PJIs. 6 Verpleegkundigen kunnen een sleutelrol vervullen­ in het uitvoeren en nastreven van...

Lees het artikel

Overbelasting van mantelzorgers

Komt u als verpleegkundige, verzorgende of verpleegkundig specialist in aanraking met mantelzorgers, in de wijkzorg, het ziekenhuis, de zorginstelling, de arbodienst of op school? De richtlijn Mantelzorg geeft verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten handvatten om mantelzorgers tijdige en passende ondersteuning te bieden en daarmee overbelasting van mantelzorgers te signaleren, te voorkomen of te verminderen. De richtlijn is in het vierde kwartaal beschikbaar op...

Lees het artikel

Het nut van influenzavaccinatie

Tijdens de afgelopen drie influenzaseizoenen werden in Nederland naar schatting 6.000-10.000 mensen in het ziekenhuis opgenomen vanwege (complicaties van) influenza. Internationaal en nationaal is er al langere tijd een discussie gaande over de noodzaak van vaccineren van risicogroepen en medewerkers in de gezondheidszorg. In dit artikel gaan we in op het nut van influenzavaccinatie van zowel de (medische) risicogroepen als gezondheidszorgmedewerkers.

Lees het artikel

Het belang van goede mondgezondheid

Een slechte mondgezondheid kan resulteren in cariës (gaatjes) en tandvleesontstekingen. Minder bekend is dat een slechte mondgezondheid ook kan leiden tot een verslechtering van de algemene gezondheid. Er wordt steeds meer wetenschappelijk onderzoek gedaan naar aandoeningen in de mond in relatie tot aandoeningen in de rest van het lichaam en vice versa. In dit artikel worden de belangrijkste mondaandoeningen toegelicht en worden de (chronische) aandoeningen beschreven die geassocieerd...

Lees het artikel

Gynaecomastie

Borstvorming bij mannen wordt gynaecomastie genoemd en is goedaardig. De oorzaak is groei van het klierweefsel in de borst. Het kan zowel eenzijdig als dubbelzijdig optreden, en komt op alle leeftijden voor, ook bij baby’s. Meestal is gynaecomastie fysiologisch te verklaren en kunnen mannen gerustgesteld worden. Soms zijn er andere onderliggende oorzaken, waarvoor aanvullend onderzoek en behandeling nodig zijn.

Lees het artikel

De gele pasgeborene

Heidi Theeuwen  Rubriek(en): Ziektebeeld

Ongeveer 80% van alle pasgeborenen wordt enkele dagen na de geboorte geel oftewel icterisch van kleur. 1  Deze gele kleur wordt veroorzaakt door bilirubine, een afbraakproduct van haem van hemoglobine, vandaar de term hyperbilirubinemie. In dit artikel wordt voornamelijk ongeconjungeerde hyperbilirubinemie beschreven, de behandeling en de eventuele gevolgen ervan.

Lees het artikel

Oud en kanker, een kwetsbare combinatie?

Het inschatten van de mate van kwetsbaarheid van een patiënt is niet altijd even eenvoudig. Door gebruik te maken van meerdere meetinstrumenten is de kwetsbaarheid zichtbaar te maken en kunnen interventies worden toegepast om deze kwetsbaarheid te verminderen. Samen met de patiënt kunt u zo optimaal gebruikmaken van shared decision-making en goed onderbouwd een behandeltraject ingaan of juist afzien van behandeling. Dit vergt maatwerk, niemand is immers...

Lees het artikel

Melden en analyse van incidenten

Tijdens de uitvoering van werkzaamheden in de dagelijkse praktijk van een verpleegkundige kunnen incidenten optreden die direct of indirect consequenties hebben voor de patiëntenzorg. Door deze incidenten te melden en te onderzoeken kunnen onderliggende barrières (knelpunten) geïdentificeerd worden. Op basis van de analyse van deze barrières worden verbetermaatregelen geformuleerd en geïmplementeerd in de zorg.

Lees het artikel

Plaatsing elektroden tijdens cardioversie bij atriumfibrilleren

Elke dag rijzen er vragen over de uitvoering van zorg. Dat is goed, want evidence-based practice (EBP) kan helpen de vragen te beantwoorden. Veel verpleegkundigen weten echter niet goed hoe te beginnen. Dit artikel geeft hopelijk wat handvatten. Een Cardiac Care Unit (CCU-)verpleegkundige heeft EBP toegepast om de verpleegkundige zorg te evalueren en te komen tot gezamenlijke besluitvorming.

Lees het artikel

Dilemma’s rondom palliatieve zorg bij hematologische patiënten

Vroegtijdig praten over het levenseinde en inzetten van specialistische palliatieve zorg verbetert de kwaliteit van leven van patiënten met een levensbedreigende aandoening en hun naasten. Vooral bij ziekten met veel curatieve behandelopties, zoals veel hematologische maligniteiten, wordt weinig gesproken over het levenseinde. Dit ligt aan de kenmerken van de ziekte en de behandeling, maar ook aan barrières bij de behandelaar en de patiënt.

Lees het artikel

Fantoompijn na een beenamputatie

Fantoompijn is een veelvoorkomend probleem bij patiënten na een beenamputatie. Om fantoompijn in de verpleegkundige praktijk te herkennen, worden in dit artikel de kenmerken van en verschillen tussen fantoompijn, fantoomsensaties en stomppijn uitgelegd. De factoren die mogelijk van invloed zijn op het ontstaan en het beloop van fantoompijn komen hier ook bij aan bod. Het tweede gedeelte van het artikel is gericht op de (para)medische en verpleegkundige behandelmogelijkheden en...

Lees het artikel

Het belang van het meten van pijn voor de postoperatieve pijnbehandeling

Postoperatieve pijn komt vaak voor en heeft negatieve gevolgen voor de patiënt. Dit artikel geeft u evidence-based handvatten om pijn multidimensioneel te meten en te monitoren na het inzetten van effectieve pijnbehandeling. Hiermee vermindert u de symptoomlast bij de patiënt en toont u verpleegkundig leiderschap ten aanzien van de kwaliteit en veiligheid van zorg aan patiënten na een operatie.

Lees het artikel

Hypo- en hypernatriëmie

Natrium is een elektrolyt en het is positief geladen (Na+). Samen met chloride, dat negatief geladen is (Cl-), vormt het NaCl, dat we kennen als keukenzout. De natrium- en ook de kalium-bepaling wordt aangevraagd om inzicht te krijgen in de elektrolytenhuishouding van het lichaam. Natrium is van belang voor het regelen van de vochtbalans, de bloeddruk en voor het functioneren van de spier- en zenuwcellen. Afwijkingen van de normaalwaarde komen voor bij hypernatriëmie (te hoog...

Lees het artikel

Leverwaarden bij alcoholgebruik

Lichamelijk onderzoek en laboratoriumtesten kunnen aanwijzingen geven enerzijds bij het opsporen van een stoornis in alcoholgebruik en anderzijds bij het nagaan van bepaalde afwijkingen in bloedwaarden die geassocieerd zijn met de lichamelijke gevolgen van overmatig alcoholgebruik. Bij het vaststellen of monitoren van een stoornis in het gebruik van alcohol worden andere bepalingen in het laboratoriumonderzoek geadviseerd dan bij het vaststellen van de lichamelijke gevolgen. 

Lees het artikel

De benauwde patiënt

Dyspneu (kortademigheid of benauwdheid) is een veelvoorkomende klacht en kan zich op diverse manieren presenteren. Het is de belangrijkste klacht bij veel patiënten met een hart- of longziekte. Dyspneu kan echter ook vele andere oorzaken hebben en de diagnose is niet altijd gemakkelijk te stellen. In dit artikel wordt ingegaan op de analyse en differentiële diagnoses van dyspneu. Uiteraard wordt ook ingegaan op de verpleegkundige aspecten bij de benauwde patiënt.

Lees het artikel

Medicatie bij systolisch hartfalen

Hartfalen is een snelgroeiend probleem voor de volksgezondheid met een geschatte prevalentie van > 37,7 miljoen personen wereldwijd.1 De prevalentie en incidentie van hartfalen zijn hoog, 20-30% van de bevolking krijgt gedurende het leven te maken met hartfalen. Hartfalen blijft een dodelijke ziekte: slechts 35% overleeft vijf jaar na de eerste diagnose.2 Medicatie is de hoeksteen van de behandeling van hartfalen. Inmiddels zijn er vier medicatiegroepen die de mortaliteit, het aantal...

Lees het artikel

Spoedeisende anale klachten

Hoewel acute anale klachten zelden levensbedreigend zijn, kan het snel herkennen en benoemen van veelvoorkomende acute anale klachten veel menselijk leed, maar ook de ontwikkeling van chronische anale klachten of complicaties voorkomen. Zowel het sociaal-maatschappelijk taboe als gebrekkige kennis met betrekking tot (acute) anale klachten betekent voor zowel patiënt als zorgverlener een extra uitdaging.

Lees het artikel

De slimme pleister tijdens COVID-19

De slimme pleister verstuurt elke twee minuten gegevens betreffende de ademhaling, hartslag en axillaire temperatuur via het netwerk naar de applicatie. Indien de grenswaarden afwijken, krijgt de verpleegkundige een melding. Vervolgens worden de metingen van het afgelopen uur geopend (ook wel de trend genoemd) en zo nodig wordt direct actie ondernomen. Door de monitoring op afstand wordt de patiëntveiligheid vergroot, wat een positief effect heeft op het vroegtijdig inzetten van...

Lees het artikel

Steroïd-geïnduceerde bijnierschorsinsufficiëntie

Medicijnen die het hormoon cortisol (glucocorticoïden) bevatten hebben naast positieve effecten, zoals ontstekingsremmend en afweeronderdrukkend, een negatief effect, namelijk het risico op het uitvallen van de bijnierschors (steroïd-geïnduceerde bijnierschorsinsufficiëntie). Hierbij is het lichaam niet meer in staat voldoende cortisol aan te maken en kan er bij acute lichamelijke of emotionele stress een potentieel levensbedreigende situatie ontstaan (addisoncrisis)....

Lees het artikel

NT-proBNP, een cardiaal hormoon

Adolfo José De Bold (1942-2021) was een Canadese cardiovasculair endocrinoloog die ontdekte dat de hartcellen, oftewel cardiomyocyten, hormonen produceren die een rol spelen bij de regeling van de bloeddruk, het bloedvolume en de omvang van het cardiovasculaire systeem. Hij noemde deze groep hormonen natriuretische peptiden (NP). Ze beschermen het hart tegen overbelasting (figuur 1). De NP’s beïnvloeden de receptoren in het hart, de bloedvaten, de nieren, het...

Lees het artikel

Safety-II, leren van wat goed gaat

Dit is het derde artikel in de reeks over patiëntveiligheid. In vorige artikelen zijn melden van incidenten en calamiteiten in de zorg behandeld, gebaseerd op het veiligheidsdenken Safety-I. Inmiddels is een grens bereikt aan dit veiligheidsdenken. Naast Safety-I is er een nieuw veiligheidsdenken nodig vanuit een ander perspectief: Safety-II. Leren van de dagelijkse praktijk, leren van wat goed gaat staan hierin centraal. De veerkracht van de organisatie en de zorgprofessional zijn van...

Lees het artikel

Statistiek: centrummaten, spreidingsmaten en betrouwbaarheidsinterval

Een belangrijk doel van statistiek is het ordenen en interpreteren van de verzamelde gegevens. In de beschrijvende statistiek gebruikt de onderzoeker de mogelijkheid om de verzamelde cijfers op een overzichtelijke manier weer te geven. Dit kan met behulp van centrummaten, spreidingsmaten en het betrouwbaarheidsinterval.

Lees het artikel

Lactaat en lactaatacidose

Lactaat heeft een belangrijke rol in het metabolisme. Het wordt gevormd door lichaamscellen bij het produceren van energie. Factoren en ziekten die ingrijpen op het metabolisme kunnen leiden tot een stapeling van lactaat. Het gevolg kan een levensbedreigende verzuring van het bloed zijn. Een goed begrip van de lactaathuishouding is van belang om afwijkingen in het lactaat te herkennen en tijdig te behandelen.

Lees het artikel

High risk medicatie

Het implementeren van het thema ‘High risk medicatie’, onderdeel van het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS-)programma, is voor ziekenhuizen en de verpleegkundige beroepsgroep een dagelijkse uitdaging in een weerbarstige werkpraktijk. Uit de Centrale Medicatiefouten Registratie (CMR) blijkt dat er veel fouten gemaakt worden bij parenterale geneesmiddelen. 1 Vaak bij de toediening, die dikwijls door verpleegkundigen wordt gedaan. Om fouten en letsel te voorkomen en het aantal...

Lees het artikel

Verslaving aan opioïden

Het gebruik van opioïde pijnstillers brengt een risico van verslaving met zich mee. De verpleegkundige staat vaak dichter bij de patiënt dan de arts of verpleegkundig specialist die de medicatie voorschrijft. Daarom is het belangrijk dat u als verpleegkundige bewust bent van patiënten met een verhoogd risico op verslaving. Ook bij het herkennen en bespreekbaar maken heeft de verpleegkundige een belangrijke rol.

Lees het artikel

Polyfarmacie en vallen bij de geriatrische patiënt

In de zorg voor de geriatrische patiënt komen zowel polyfarmacie als valincidenten vaak voor. Polyfarmacie kan het risico van valincidenten verhogen. Er worden jaarlijks veel geriatrische patiënten na een val op de Spoedeisende Hulp in het ziekenhuis gepresenteerd. Door de toenemende vergrijzing neemt het aantal patiënten met polyfarmacie toe. Er vinden meer valincidenten plaats en beide zorgen voor een afname van kwaliteit van leven, een hogere mortaliteit en een behoorlijke...

Lees het artikel

Preoperatieve voedingszorg door verpleegkundigen

Door preoperatieve screening herkennen verpleegkundigen ondervoeding bij hun patiënt. Bij ondervoeding is aanvullende voedingszorg nodig om de voedingsstatus te verbeteren voor een beter herstel van de operatie. Een verpleegkundige interventie met vijf activiteiten werd geëvalueerd op haalbaarheid en effectiviteit in een cluster-gerandomiseerde pilotstudie. Patiënten die de verpleegkundige voedingsinterventie kregen bleken vaker te voldoen aan hun energie- en eiwitbehoefte.

Lees het artikel

ILD, wat moet je ermee?

Trapman, L.  Rubriek(en): Ziektebeeld

ILD staat voor ‘interstitial lung diseases’. Dit is de Engelse verzamelterm voor ruim 150 longziekten. Het interstitium is de extracellulaire ruimte tussen de alveoli en de bloedvaten. Hierin vindt de gaswisseling plaats: de opname van zuurstof en afgifte van koolzuur. In een drieluik worden de meest voorkomende ziektebeelden beschreven: sarcoïdose, longfibrose en een groep zeldzame ziektebeelden. In dit eerste artikel gaat het dus over sarcoïdose.

Lees het artikel

Groep B-streptokok

In Nederland is ongeveer 20% van alle zwangere vrouwen draagster van groep B-streptokokken (GBS) ook wel Streptococcus agalactiae genoemd. De helft van alle kinderen van wie de moeder draagster is van GBS, is gekoloniseerd. Ongeveer 1% van die kinderen ontwikkelt een infectie tijdens of kort na de geboorte. GBS kan bij 15 tot 20 pasgeborenen per jaar leiden tot ernstige neonatale morbiditeit en mortaliteit. In 10% van de gevallen is er sprake van een sepsis/meningitis en 5% van deze...

Lees het artikel

Trombose bij COVID-19-infectie

In december 2019 ontstond in Wuhan (China) een nieuw virus genaamd SARS-CoV-2, dat COVID-19 (coronavirus disease 2019) kan veroorzaken. Het virus karakteriseert zich door het veroorzaken van een bovensteluchtweginfectie, die zich snel ontwikkelt tot een longontsteking (pneumonie) en uiteindelijk kan leiden tot respiratoir falen. Het virus heeft zich snel verspreid en op 11 mei 2020 verklaarde de World Health Organisation (WHO) dat het virus een pandemie heeft veroorzaakt.

Lees het artikel

D-dimeer

In de serie labwaarden staat de D-dimeerbepaling dit keer centraal. D-dimeer is een stof die in het bloed vrijkomt wanneer er bloedstolsels in het lichaam worden afgebroken. Wanneer het D-dimeer normaal is, is de kans op trombose erg klein. Wanneer de waarde verhoogd is, kan dat veroorzaakt worden door een scala van aandoeningen. De D-dimeerbepaling wordt aangevraagd als er een indicatie is op basis van de klachten van de patiënt of als klinische verschijnselen daartoe aanleiding...

Lees het artikel

Postmortale orgaandonatie

Vervelde, Janneke  Rubriek(en): Casuïstiek

Orgaantransplantatie is een levensreddende behandeling voor patiënten in het eindstadium van orgaanfalen. De transplantatieketen start bij orgaandonatie als onderdeel van reguliere zorg rondom het levenseinde en is uit te voeren in elk ziekenhuis met een intensive care. Orgaandonatie is een intensief traject en kenmerkt zich door een nauwe samenwerking en het leveren van gespecialiseerde behandeling en zorg.

Lees het artikel

Zelfmanagement bij borstkanker

Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel van de zorg voor borstkankerpatiënten. Het betekent dat een patiënt zelf de verantwoordelijkheid neemt om de lichamelijke, psychische en sociale gevolgen van de diagnose en de behandeling in het dagelijks leven te dragen en te coördineren. 1,2 Zorgverleners hebben de taak om patiënten in dit proces te ondersteunen. 3,4 Door op de hoogte te zijn van de theoretische achtergrond en door praktische handreikingen toe te passen, is...

Lees het artikel

Cataract

De zegswijze ‘de ogen zijn de spiegels van de ziel’ geeft figuurlijk aan hoe belangrijk goed zicht van de ogen is. Wat als de spiegel is vertroebeld? Wat als stukken van de spiegel ontbreken? Hoeveel zicht hebben we dan nog op de ‘ziel’ of in letterlijke zin op onze omgeving? Veranderingen in de ooglens hebben tot gevolg dat de waarneming van onze omgeving geleidelijk en vaak onopgemerkt verandert.

Lees het artikel

Wat te doen of te laten bij patiënten met pijn of wonden?

Zorgprofessionals baseren hun zorgkeuzes steeds meer op het beschikbare bewijs om passende zorg te bieden. In 2017 hebben we ter ondersteuning de ‘Beter Laten’-lijst ontwikkeld. In dit artikel bespreken we het vervolg hierop, de ‘Beter Doen’- en ‘Beter Laten’-lijsten met aanbevelingen voor verpleegkundige pijn- en wondinterventies, die ingezet kunnen worden voor kwaliteitsverbetering in de praktijk.

Lees het artikel

Stoppen met roken en waarom dit met iedere patiënt besproken dient te worden

In dit artikel over stoppen met roken gaan we in op de Nederlandse situatie, richtlijnen en interventies en de specifieke gezondheidsrisico’s. Ook zal de gezondheidswinst aan bod komen die stoppen met roken oplevert. Verder aandacht voor de rol die de hulpverlener kan spelen bij het stoppen met roken.

Lees het artikel

De rol van negatieve-druktherapie bij preventie van wondinfecties

Per jaar vinden wereldwijd ruim 250 miljoen grote chirurgische ingrepen plaats. In Nederland zijn dat er 1,5 miljoen. 1 Meestal verloopt het herstel goed, maar dat is niet vanzelfsprekend. Patiënten met hun wonden staan bloot aan vele potentiële gevaren. Infectie van de chirurgische wond is een van de belangrijkste complicaties. Verpleegkundige zorg is van invloed op deze complicatie en dus zijn wondinfecties verpleegsensitieve indicatoren. Een wondinfectie heeft een enorme impact...

Lees het artikel

De Cardiologische Zorgbrug

Van de cardiologische patiënten van 70 jaar en ouder die met een myocardinfarct of hartfalen worden opgenomen in het ziekenhuis, worden respectievelijk 20% en 25% binnen een halfjaar heropgenomen en is 10% en 22% na een halfjaar overleden. 1 Transmurale, multidisciplinaire zorg voor kwetsbare oudere cardiologische patiënten die met ontslag naar huis gaan, heeft de potentie om heropname en overlijden te reduceren. 2,3  

Lees het artikel

Testiscarcinoom

Verwoerd, Harmke  Rubriek(en): Ziektebeeld

Testiscarcinoom komt vaak voor bij mannen op jonge leeftijd. Een diagnose die op een totaal onverwacht moment komt. Het treft mannen midden in het leven, vaak bezig met hun carrière en/of aandacht voor het stichten van een gezin. De impact is enorm zowel op degene die de diagnose testiscarcinoom krijgt als de naasten. De termijn tussen diagnose en chirurgische behandeling is minder dan 72 uur. In deze korte tijd moet een inventarisatie gedaan worden van de...

Lees het artikel

Zuurstof toedienen via non-rebreathing masker en Optiflow

Het toedienen van zuurstof komt in de dagelijkse praktijk van de meeste verpleegkundigen regelmatig voor. Vooral het geven van zuurstof via een neusbril of -sonde. Hiermee kan echter maximaal 6 liter per minuut gegeven worden. Als de patiënt een grotere zuurstofbehoefte heeft, kan gebruikgemaakt worden van een non-rebreathing masker of hoge flow zuurstoftherapie (Optiflow®). Deze methoden vergen echter andere vaardigheden van de verpleegkundige. Ook zijn kennis en bewustwording van...

Lees het artikel

Urineresidu versus urineretentie

Urineretentie en urineresidu treden regelmatig op in de postoperatieve periode tijdens het ziekenhuisverblijf. Alhoewel retentie en residu op dezelfde manier kunnen worden opgespoord met de bladderscan en deze twee begrippen taalkundig op elkaar lijken, hebben ze een wezenlijk andere betekenis en behoeven dus ook een andere handelswijze van de verpleegkundige.

Lees het artikel

Complex regionaal pijnsyndroom

Het complex regionaal pijnsyndroom (CRPS) is bekend onder verschillende namen, zoals posttraumatische dystrofie, sudeck-dystrofie (genoemd naar de Duitse chirurg Paul Sudeck), en sympathische reflexdystrofie. In 1993 heeft de International Association for the Study of Pain (IASP) voorgesteld om de naam complex regionaal pijnsyndroom type 1 te gebruiken. Er werd oorspronkelijk een onderscheid gemaakt tussen crps 1 en 2 vanwege aantoonbaar zenuwletsel bij type 2. Verschillende recente...

Lees het artikel

Apathie

Apathie is een veelvoorkomend probleem bij diverse aandoeningen. Denk bijvoorbeeld aan mensen met de ziekte van Alzheimer of Parkinson, maar ook bij mensen met hersenletsel, een depressie of met schizofrenie. Ondanks de impact van apathie op het leven van patiënten en naasten, blijkt het lastig om het te diagnosticeren en behandelen. Wat is het kernprobleem van apathie, welke gebieden in het brein zijn hierbij betrokken en hoe zouden we apathie misschien beter kunnen meten en behandelen?

Lees het artikel

Diabetische ketoacidose

Diabetische ketoacidose (DKA) komt vooral voor bij patiënten met diabetes mellitus type 1 (DM1), maar kan ook voorkomen bij DM2. De meest voorkomende aanleiding voor DKA is een infectie, gevolgd door inadequaat gebruik van insuline bij bestaande diabetes mellitus. Ongeveer de helft van de patiënten presenteert zich met een verminderd bewustzijn en een kwart is buiten bewustzijn. Diagnostiek is belangrijk om de oorzaak (luxerend moment) te achterhalen

Lees het artikel

Positieve gezondheid

Het Nederlandse zorgsysteem is ziektegericht ingericht. In de opleiding leren we over ziekten en verpleegkundigen werken meestal in ziektegerichte organisaties. Toch noemen we het gezondheidszorg. Zouden we dan niet beter gezondheid als vertrekpunt kunnen nemen? In dit artikel wordt beschreven wat dat concreet kan betekenen voor de verpleegkundige, die van oorsprong dicht bij de patiënt staat.

Lees het artikel

Fitter door de nacht

Het werken in de nachtdienst heeft, zowel fysiek als psychisch, een negatieve invloed op de gezondheid van verpleegkundigen. Een aantal interventies kan de negatieve invloed van het werken in de nachtdienst beperken. Powernaps, lichttherapiebrillen, blauwlicht-filterende brillen en een uitgebalanceerd voedingspatroon kunnen gevoelens van slaperigheid en vermoeidheid verminderen. Daarbij kan de reactietijd, het probleemoplossend vermogen en de (werk)tevredenheid in de nachtdienst vergroot...

Lees het artikel

Nazorg na COVID-19-infectie

Boersma, Babette  Rubriek(en): Casuïstiek

Ondergewicht en functieverlies liggen op de loer bij een beperkte intake en verminderde activiteit tijdens en/of na ziekenhuisopname. Bij een COVID-19-infectie speelt ook dyspneu (kortademigheid) vaak een grote rol. Welke adviezen kunnen we geven bij dyspneu? Wanneer spreekt men van ondervoeding? Welke rol spelen de fysiotherapeut en de diëtist en hoe kunnen we ze inschakelen?

Lees het artikel

Cholesterol, een vet probleem?!

Sterk, I.  Rubriek(en): Klinisch redeneren

Een verhoogd cholesterol is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van een hart- en vaatziekte. Wat is cholesterol? Wanneer is het cholesterol te hoog? Wat zijn de oorzaken van een verhoogd cholesterol en hoe wordt dit behandeld? In dit artikel wordt ingegaan op het lipidenspectrum en de klinische betekenis wanneer het afwijkt van normaal.

Lees het artikel

Protonpompremmers

Esomeprazol (Nexium®), lansoprazol (Prezal®), omeprazol (Losec®, Losecosan®, Omecat®, Pedippi®), pantoprazol en rabeprazol (Pariet®) zijn zeer veelvoorkomende medicijnen die vallen onder de protonpompremmers (protonpump inhibitors (PPI’s)). Ze hebben diverse toepassingen en bijwerkingen. Dit artikel geeft een overzicht van de indicaties, het toedienen en het afbouwen van PPI’s. 

Lees het artikel

Haloperidol

Haloperidol is een geneesmiddel dat sinds 1959 veelvuldig wordt voorgeschreven aan patiënten die last hebben van psychotische klachten. Het wordt bijvoorbeeld voorgeschreven aan ouderen met gedragsstoornissen ten gevolge van dementie en delier. Het heeft een sterk sederende en antipsychotische werking en wordt vooral toegepast bij acute psychiatrische opwindingstoestanden en acute psychosen. Verpleegkundigen worden regelmatig geconfronteerd met ouderen met gedragsproblemen. Om ouderen...

Lees het artikel

Syndroom van Down: een integrale aanpak

In Nederland worden jaarlijks 230 kinderen met het syndroom van Down geboren. Dit aantal is na de invoering van de niet-invasieve prenatale test (NIPT) gelijk gebleven. Het syndroom van Down gaat gepaard met een breed scala van sociale, fysieke en verstandelijke problematieken vereist daarom extra medische zorg. In zowel binnen- als buitenland zijn richtlijnen opgesteld. Tevens zijn downteams opgericht voor opvang, begeleiding en het leveren van geïntegreerde medische zorg, met als doel...

Lees het artikel

Diagnostiek en opvang van hemoptoë

Hemoptoë, ook wel longbloeding genoemd, is een symptoom van diverse ziekteprocessen. De presentatie varieert sterk: van bloederig sputum tot massaal bloedverlies. Een relatief kleine bloeding heeft al de potentie om de luchtwegen te obstrueren met respiratoire insufficiëntie of de dood tot gevolg. Kennis over de presentatie, diagnostiek en behandeling van hemoptoë is dan ook van belang om als hulpverlener tijdig en adequaat in te grijpen.

Lees het artikel

Longembolie

Tessa van Zuilen  Rubriek(en): Ziektebeeld

Een longembolie is een ziektebeeld met een hoge mortaliteit wanneer het ziektebeeld laat erkend of inadequaat behandeld wordt. Omdat de symptomen sterk uiteen kunnen lopen, is het soms lastig het ziektebeeld te herkennen. De ernst hangt af van de omvang van de longembolie en de locatie in het longvaatbed.

Lees het artikel

Hemodialyse thuis

Hemodialyse is een van de nierfunctievervangende therapieën die gebruikt worden om patiënten met nierfalen in leven te houden. Hemo betekent bloed en dialyse is de uitwisseling van in water opgeloste stoffen door een semipermeabel membraan. Bij hemodialyse wordt het bloed gespoeld via een kunstnier. Als de medische situatie het toelaat, kan een patiënt in zijn eigen woonomgeving dialyseren.

Lees het artikel

Praten over levenseinde bij zorgvragers met EMB

Cliënten met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) kunnen zich nauwelijks tot niet verbaal uiten, de interpretatie van non-verbale communicatie kan moeilijk zijn voor zorgprofessionals.* Zorgprofessionals ervaren handelingsverlegenheid rondom het voeren van levenseindegesprekken bij cliënten met EMB in de palliatieve fase. Juist bij deze groep is het belangrijk de wensen en behoeften met betrekking tot hun toekomstige zorgverlening en zorg rondom het levenseinde tijdig in kaart te...

Lees het artikel

Decubituszorg volgens de nieuwe richtlijn

De nieuwe herziene richtlijn Decubitus is sinds 1 maart 2021 beschikbaar. Dit artikel beschrijft de belangrijkste aspecten bij de besluitvorming voor de preventie en behandeling van decubitus door zorgverleners.  In eerdere artikelen werd het ontwikkelproces van de richtlijn beschreven en werden aanwijzingen gegeven voor de implementatie van de richtlijn.

Lees het artikel

De charcotvoet

Sleegers, Ron  Rubriek(en): Ziektebeeld

De charcotvoet is een van de mogelijke complicaties bij patiënten met diabetes mellitus. Een charcotvoet is een misvorming van de voet die ontstaat op basis van een uitgebreide gevoelsstoornis (neuropathie) aan de voet. Deze aandoening is vernoemd naar de Franse arts Charcot, die dit verschijnsel in 1882 voor het eerst beschreef. Een charcotvoet is in potentie een lidmaatbedreigende situatie, die kan leiden tot ernstige voetvervormingen, beperkingen en zelfs kan leiden tot...

Lees het artikel

PSA en dan?

Meerkerk, A. en Koeter, I.  Rubriek(en): Labuitslagen

Op de polikliniek meldt zich een man met een verhoogd PSA. Hij heeft geen mictieklachten. Wat zijn de overwegingen geweest om een PSA te laten bepalen? Beseft hij de gevolgen van zijn beslissing en de keuzes die hij moet maken? Screening door middel van PSA geeft een risico-inschatting van de kans op prostaatkanker. Dit artikel beschrijft wat er gebeurt na een PSA-bepaling en neemt u mee in het diagnostisch traject met al zijn voor- en nadelen.

Lees het artikel

Orthostatische hypotensie

Het is van belang orthostatische hypotensie op een adequate en gestandaardiseerde wijze te bepalen, gebaseerd op wetenschappelijke literatuur. Door wetenschappelijke literatuur te integreren in de praktijk is het voor verpleegkundigen mogelijk om evidencebased practice (EBP) toe te passen in de dagelijkse verpleegkundige zorg. In dit artikel wordt ingegaan op het op de juiste manier bepalen van orthostatische hypotensie en de weg hiernaartoe.

Lees het artikel

Pigmentatie en littekens bij donkere huid

De blanke en donkere huid verschillen in meerdere opzichten van elkaar. Huidaandoeningen kunnen er bij een donkere huid anders uitzien dan bij een blanke huid. Ook kan de huidskleur medebepalend zijn voor de behandeling die toegepast wordt. Behandeling van de donkere huid brengt andere risico’s met zich mee. Kennis van de donkere huid is belangrijk om de patiënt zo goed mogelijk te behandelen.

Lees het artikel

Excellente verpleegkundige werkomgeving

Het aantal (capaciteit) en de kennis en ervaring (capabiliteit) van verpleegkundigen nemen niet in dezelfde mate toe als de ontwikkelingen in de patiëntenzorg van de beroepsgroep vragen. Daardoor ontstaat bezorgdheid over verslechtering van de kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg. Een mogelijke oplossing is het creëren van een positieve en innovatieve werkomgeving, die verpleegkundigen aantrekt en behoudt en hen in staat stelt excellente zorg te leveren. 

Lees het artikel

Opvang polytraumapatiënt

Op een drukke regenachtige dag vindt er op een provinciale weg een frontale aanrijding plaats. Auto’s schieten dwars over de weg en er komt een abrupt einde aan de ordelijke doorstroming van het verkeer. Terwijl de autowrakken nog nasissen en de brokstukken her en der verspreid liggen, wordt duidelijk dat twee personen bekneld zitten in hun voertuig. Een van hen is er slecht aan toe. In dit artikel wordt het proces beschreven hoe vanuit deze situatie overzicht en structuur worden...

Lees het artikel

Inloggen